Khi lòng tin của đảng Cộng hòa với ông Trump sứt mẻ

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa phải chịu một thất bại hết sức nhạy cảm. Ngày 5/11 (giờ Mỹ), Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên minh châu Âu Gordon Sondland bất ngờ thay đổi lời khai theo hướng không có lợi cho chính ông Trump.

Đại sứ Mỹ tại EU Gordon Sondland. Ảnh: Reuters

Lời khai mới của Gordon Sondland được trao cho Ủy ban Quốc hội về vụ kiện luận tội Tổng thống. Đồng thời, đảng Cộng hòa, mặc dù đã trực tiếp vận động tranh cử cho ông Donald Trump, đã phải chịu một thất bại đáng kể trong cuộc bầu cử khu vực.

Lời khai gây chấn động

Trong lời khai mới được đệ trình bằng văn bản trước Quốc hội Mỹ, Gordon Sondland đã kể lại những liên hệ giữa ông Donald Trump và Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky. Giờ đây, ông Sondland tuyên bố rằng nhà lãnh đạo Mỹ sẵn sàng cung cấp hỗ trợ quân sự cho Kiev với số tiền 400 triệu USD trên cơ sở có sự “trao đổi”.

Vị đại sứ này thừa nhận, ông đã giải thích với Trợ lý của Tổng thống Ukraine Andrei Yermak rằng, việc nối lại hỗ trợ của Hoa Kỳ sẽ không xảy ra sớm, trước khi đại diện của Zelensky đưa ra một tuyên bố chống tham nhũng được thảo luận trong vài tuần trước.

Đó là, Ukraine phải xác nhận rằng Joseph Biden, một đối thủ có thể của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống vào năm 2020, cùng với con trai là Hunter Biden có liên quan đến các kế hoạch tham nhũng của Công ty Burisma ở Ukraine. Trước đó, Đại sứ Gordon Sondland nhấn mạnh rằng, Tổng thống Mỹ không đề cập đến sự trao đổi nào với ông Zelensky.

Nên nhớ rằng, trong bất cứ tình huống nào, các nhà ngoại giao không bao giờ đổ lỗi cho cá nhân người đứng đầu nhà nước. Ông Gordon Sondland chỉ lưu ý rằng trước đó ông đã hành động theo chỉ thị của Rudolf Giuliani – luật sư riêng của Tổng thống Donald Trump.

Phản ứng trước cáo buộc của ông Gordon Sondland, chính quyền Donald Trump khẳng định rằng vị đại sứ này không có nguồn thông tin đáng tin cậy.

Với bất cứ số lượng bài viết thiên vị như thế nào trên các phương tiện truyền thông sẽ không thay đổi một thực tế rằng, Tổng thống đã không làm gì sai – Phát ngôn viên của Nhà Trắng Stephanie Grisham bình luận về lời khai mới của ông Sondland.

Thay đổi nội dung lời khai của mình, nhà ngoại giao giải thích rằng, các cựu thành viên trong chính quyền của ông Donald Trump bắt đầu làm chứng chống lại Tổng thống. Ví dụ, Tim Morrison, cựu Giám đốc Cục châu Âu và Nga của Hội đồng An ninh quốc gia Hoa Kỳ. Tuy nhiên, lời khai của ông Gordon Sondland có ý nghĩa hơn nhiều so với những lời khai được đưa ra bởi các quan chức đã nghỉ hưu.

Đảng Cộng hòa quay lưng lại với Tổng thống?

Ông Gordon Sondland là một thành viên lâu năm của đảng Cộng hòa và là người được ông Donald Trump bổ nhiệm. Ngoài ra, ông Sondland còn là một công chức năng động. Vậy mà ông ấy có thể phản lại ông Donald Trump? Bằng chứng là lời khai của ông Gordon Sondland hôm 5/11 trước các nhà điều tra của Quốc hội Mỹ hoàn toàn ngược lại với nội dung ông cung cấp trong phiên điều trần vào ngày 17/10.

Theo Giáo sư Học viện Kinh tế cao cấp Moscow Dmitry Yevstafiev, sự thay đổi trong lời khai của ông Sondland là một dấu hiệu xấu cho ông Donald Trump.

“Điều quan trọng không phải là vấn đề mà Tổng thống Mỹ nói với ông Zelensky mà là ông Sondland đã thay đổi lời khai của mình. Rất có thể đây là ý kiến chung của các thành viên đảng Cộng hòa, một dấu hiệu cho thấy đảng Cộng hòa đã bắt đầu quay lưng lại với Tổng thống” – GS Dmitry Yevstafiev nhận định trên tờ “Nezavisimaya Gazeta”.

Bằng chứng về việc ông Trump mất vị thế cũng có thể được ghi nhận từ kết quả của cuộc bầu cử địa phương được tổ chức vào ngày 5/11. Các cử tri Mỹ đã đi bầu Thống đốc ở

Kentucky và Mississippi và các nhà lập pháp ở Virginia và New Jersey. Kết quả của các cuộc bầu cử khiến đảng Cộng hòa không thể không lo ngại. Số là ông Andy Beshir (đảng Dân chủ) đang giành được số phiếu nhỉnh hơn ở bang Kentucky. Đối thủ của ông Andy Beshir là Matthew Bevin (đảng Cộng hòa) và là Thống đốc hiện tại, vẫn chưa thừa nhận thất bại.

Theo các nhà phân tích, kết quả của cuộc bỏ phiếu là một chỉ số về sự sụt giảm tín nhiệm của ông Donald Trump, người đã tích cực ủng hộ Bevin. Chỉ ở Mississippi, đảng Cộng hòa mới giữ được vị thế của mình: Tate Reeves đã giành chiến thắng thuyết phục trước đối thủ Jim Hood (đảng Dân chủ).

Tuy nhiên, cuộc bầu cử cho các cơ quan lập pháp của đảng Cộng hòa đã thất bại. Ở New Jersey, đảng Dân chủ vẫn giữ đa số trong cơ quan lập pháp. Ở Virginia, cuộc bầu cử đã thu hút sự chú ý nhiều hơn. Virginia được gọi là “bang trống”, nơi theo truyền thống, cả hai đảng chính của Mỹ đều không có lợi thế áp đảo. Tuy nhiên, vào thời điểm hiện tại, vị thế của đảng Dân chủ đang được củng cố đáng kể ở Virginia.

Theo các nhà phân tích, Tổng thống Donald Trump hy vọng sẽ giành lại uy tín với sự giúp đỡ của Văn phòng Công tố viên. Tuy nhiên, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết, họ sẽ chuẩn bị một báo cáo về tính hợp pháp của chiến dịch bầu cử ông Donald Trump năm 2016 của FBI vào cuối tháng 11.

Những phát hiện của báo cáo có thể rất quan trọng đối với công tố viên John Durham, người đang điều tra cáo buộc Tổng thống về tội thông đồng với Nga. Công việc mà Durham đang tiến hành được ông Trump gọi là một trong những điều quan trọng nhất trong lịch sử. Nó quan trọng bởi nếu các bằng chứng đều chống lại đương kim Tổng thống thì khả năng luận tội là khó tránh khỏi.

Duy Long (TH)

Theo giaoducthoidai