Khi Công Phượng không còn là số một ở HAGL

Siêu phẩm mở màn cho chiến thắng của HAGL trước CLB Viettel sẽ không đảm bảo cho Công Phượng vai trò trung tâm, hay thậm chí suất đá chính khi gặp CLB TP.HCM vào chiều 28/3.

“Thả hổ về rừng” là mỹ từ mà giới mộ điệu dành tặng trong ngày HAGL mở rộng vòng tay chào đón Kiatisuk trở về phố Núi. Hơn một thập niên rời Pleiku, Kiatisuk đã có vị thế, tầm vóc mới trong làng huấn luyện, nhưng “Zico Thái” không phải người duy nhất trở lại. Sân Pleiku còn chào đón một viên ngọc quý nữa mang tên Nguyễn Công Phượng sau 2 năm lưu lạc ở 3 đội bóng.

Sự kết hợp giữa cầu thủ tấn công hàng đầu với một HLV ưa triết lý tấn công, từng là tiền đạo xuất sắc Đông Nam Á, được kỳ vọng mang tới sự bùng nổ. Đến lúc này, Công Phượng chưa tỏa sáng rực rỡ, nhưng đấy lại là điều tốt nhất cho HAGL.

Đội bóng phố Núi không cần Công Phượng ở phiên bản tối ưu để đứng trên 13 đội còn lại tại V.League.

Từ áp lực của Công Phượng

Công Phượng là mẫu cầu thủ trọn nghĩa nhất trong số các ngôi sao, trên hai khía cạnh chuyên môn và tầm ảnh hưởng. Tiền đạo sinh năm 1995 thu hút mọi ánh nhìn, có lối chơi hoa mỹ, độc lập (đôi khi ích kỷ) và tạo ra tầm ảnh hưởng trong tập thể. Những biến cố trong sự nghiệp, dù theo chiều hướng nào, cũng khiến Công Phượng luôn được chú ý và tò mò.

“Thi đấu với Công Phượng rất yên tâm, vì cậu ấy đã gánh hết áp lực cho đồng đội, nên những người còn lại thoải mái chơi bóng”, một cầu thủ HAGL đã nói như vậy về Công Phượng.

Mùa giải trọn vẹn gần nhất ở HAGL, Công Phượng ghi 12 bàn ở V.League, trước khi chuyển sang Incheon United. Hai năm qua, Công Phượng thi đấu ở 3 CLB tại 3 quốc gia, được chơi ở nhiều trường phái bóng đá, từ nặng về thể lực và trực diện (Incheon United), kỹ thuật (Sint-Truidence) đến phòng ngự – phản công (CLB TP.HCM). Ở tuổi 26, Công Phượng là một trong những cầu thủ có kinh nghiệm thi đấu quốc tế phong phú nhất Việt Nam.

6 bàn thắng trong 12 trận mùa trước cho CLB TP.HCM càng khiến tiền đạo này được trông chờ. Theo logic bóng đá thông thường, khi trở về phố Núi, được thi đấu với đồng đội ăn ý và chơi trong hệ thống chiến thuật với hàm lượng tấn công cao hơn, Công Phượng sẽ lập công nhiều hơn.

Do đó, con số 0 bàn thắng sau 4 vòng là áp lực hữu hình với Công Phượng. Nét mặt căng thẳng sau trận đấu tại Hà Tĩnh cho thấy chân sút này cần giải tỏa.

Pha lập công vào lưới Viettel giúp Công Phượng giải tỏa sức ép. HLV Kiatisuk đã sử dụng học trò hợp lý, đúng thời điểm, thay vì cố xây dựng lối chơi xung quanh cầu thủ này. Ảnh: Minh Chiến.

“Khán giả Việt Nam, cổ động viên Thái Lan và cả Đông Nam Á muốn Công Phượng phải ghi bàn thắng. Tôi từng là tiền đạo, chịu áp lực nên tôi hiểu”, Kiatisuk nói về học trò. Ở trận gặp Bình Định, “Zico Thái” kéo Công Phượng về đá tiền vệ kiến thiết, nhường nhiệm vụ ghi bàn lại cho Văn Toàn. Ông muốn tháo gỡ đòn gánh “phải ghi bàn” khỏi đôi vai học trò. Trong cuộc so tài với Hà Tĩnh, Công Phượng bất lực trước hàng phòng ngự nhiều lớp do HLV Phạm Minh Đức giăng ra, nhưng Kiatisuk không trách học trò.

“Một điểm là được rồi. Nếu tấn công, có khi HAGL sẽ thua trận”, Kiatisuk khẳng định. Tức là Công Phượng không ghi bàn, không vấn đề. “Anh muốn hỏi về phong độ của Công Phượng à? Hãy chờ xem nhé”, HLV của HAGL nói ngược lại với phóng viên.

Triết lý của Kiatisuk

Công Phượng ngồi dự bị ở trận gặp CLB Viettel. Anh nhường chỗ cho Nguyễn Trung Đại Dương – tiền đạo nhập tịch chuyển đến từ CLB Bình Dương. Đó chưa bao giờ là cái tên xứng đáng “đẩy” Công Phượng khỏi đội hình chính.

Nhiều nguyên nhân lý giải cho lựa chọn này của Kiatisuk. Thứ nhất, Công Phượng có thể cần nghỉ ngơi, khi ông từng nói học trò “chưa đạt thể trạng tốt nhất” sau đợt nghỉ dịch. Thứ hai, đây là kế khích tướng của Kiatisuk, để Công Phượng có thêm động lực thi đấu. Thứ ba, cầu thủ sinh năm 1995 cần được giảm sức ép.

Sự xuất hiện của Công Phượng ở hiệp 2 khiến cục diện thay đổi. Anh ngoặt bóng và trung lộ và dứt điểm hiểm hóc bằng chân trái, khuất phục hàng phòng ngự chỉ thủng lưới 1 lần trong 7 trận giai đoạn hai mùa trước.

Khoảnh khắc xuất thần của Công Phượng mở ra chiến thắng cho HAGL. Tuy nhiên, nếu Công Phượng đá chính và lĩnh ấn tiên phong, chưa chắc cầu thủ xứ Nghệ vượt qua được Bùi Tiến Dũng và Quế Ngọc Hải để ghi bàn.

Công Phượng xuất hiện ở thời điểm nhạy cảm (đầu hiệp 2), 30 m trước cầu môn và đưa ra quyết định không thường thấy (sút xa). Đây là pha xử lý nằm ngoài tính toán của hàng thủ Viettel, những người đã kỳ vọng Công Phượng đá chính và rê dắt trong vòng cấm.

Dù vậy, bàn thắng của Công Phượng chắc chắn nằm trong kế hoạch của Kiatisuk. Ông để học trò tập đi rèn kỹ bài dứt điểm chân trái trên sân tập. Nhưng quan trọng hơn, Kiatisuk sẵn sàng cho Công Phượng ngồi dự bị, sắm vai quân bài chiến lược và bất thình lình vào sân để gây rối cho đối thủ.

HLV Kiatisuk luôn coi Công Phượng là cầu thủ đặc biệt và có chiến lược riêng, song ông không cho Công Phượng đặc quyền. Tiền đạo này phải đổi vị trí hay ngồi dự bị nếu Kiatisuk thấy cần, bất chấp anh khao khát đá chính và ghi bàn. Đó là mũi tên trúng hai đích, giúp Công Phượng cởi bỏ áp lực, giúp HAGL trở thành tập thể đúng nghĩa. Đó là khác biệt cơ bản trong ngày Công Phượng trở về phố Núi.

HLV Kiatisuk muốn HAGL đề cao sức mạnh tập thể, không phụ thuộc vào cá nhân nào. Ảnh: Minh Chiến.

Mùa 2018, Công Phượng là hạt nhân trong sơ đồ của HLV Dương Minh Ninh. Anh đá chính 22 trong 26 trận, được ưu ái dồn bóng để ghi 12 bàn. Công Phượng có mùa giải tốt, nhưng HAGL thì không. Đội bóng phố Núi tốn bóng cho cầu thủ số 10, đánh mất sự đa dạng trong lối chơi và đứng hạng 10 chung cuộc với hàng công kém thứ 5 giải đấu.

CLB TP.HCM cũng khốn đốn khi HLV Chung Hae-seong đặt Công Phượng vào trung tâm lối chơi. Đúng là Công Phượng chơi tốt với hiệu suất 0,5 bàn mỗi trận (cao nhất V.League), nhưng đội chủ sân Thống Nhất trở thành “con tin” của anh.

Giai đoạn một ở mùa 2020, 17 trong 22 bàn CLB TP.HCM ghi được từ đầu mùa là ở thời điểm Công Phượng có mặt trên sân. Anh in dấu giày vào 9 bàn thắng, gần bằng một nửa tổng số pha lập công của CLB TP.HCM, song kết quả sau cùng là gì?

Đội TP.HCM rơi tự do khi Công Phượng gặp vấn đề. Đội bóng của Chung Hae-seong thắng 4 trận cả mùa khi cầu thủ chủ lực vắng mặt. Nói cách khác, thành tích cá nhân của Công Phượng thường không đi liền với thành tích tập thể, khi anh là cầu thủ “hao bóng”, khiến nhiều CLB phải chấp nhận rủi ro nếu đặt trọng tâm vào.

Kiatisuk không thỏa hiệp với điều này. Ông xây dựng một HAGL đề cao lối chơi tập thể. Trong 5 trận đầu tiên, khó tìm được đâu là cầu thủ gồng gánh đội bóng của “Zico Thái”. HAGL đang vươn cao nhờ chiến thuật tốt, nơi các cầu thủ đều thể hiện được vai trò, song cũng không ai là không thể thay thế. Không có Nguyễn Tuấn Anh, Lương Xuân Trường chỉ đá tròn vai, HAGL vẫn đè bẹp Viettel 3 bàn, điều ngay cả CLB Hà Nội cũng không làm được trong 2 năm qua.

Ở sân Pleiku, Kiatisuk không phải số một. Công Phượng, Văn Toàn, Tuấn Anh không phải số một. Đó là lý do HAGL đang dẫn đầu V.League.