Khan tiền lẻ, cò chợ đen thổi giá chóng mặt

Muốn đổi 1 triệu đồng tờ tiền loại 200 VNĐ, khách phải mất thêm 550.000 đồng phí. Tương tự, với 1 triệu đồng tiền mệnh giá 500 VNĐ, phí thêm là 250.000 đồng. Đặc biệt, một số điểm “hét” giá tờ 100 VNĐ tới 200%.

Dịch vụ đổi tiền lẻ bắt đầu “ nóng” trên mạng.

Phí đổi tiền lẻ lên tới 200%

Mới đây, Thống đốc NHNN ban hành công văn về việc đảm bảo an toàn, thông suốt hoạt động ngân hàng dịp Tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017. Theo đó, NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố và các TCTD trước, trong và sau dịp Tết Nguyên đán tiếp tục thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thống đốc NHNN tuyệt đối không chi các loại tiền mới in còn nguyên seri (nếu còn tồn kho) từ 5.000 đồng trở xuống vào lưu thông, chỉ chi các loại tiền đã qua lưu thông để đáp ứng nhu cầu thanh toán của người dân. Đối với tiền mệnh giá nhỏ từ 5.000 đồng trở xuống đủ tiêu chuẩn lưu thông (đã qua sử dụng) đang bảo quản trong kho, NHNN sẽ chuyển Sở giao dịch và các chi nhánh NHNN tỉnh, thành phố để đưa ra lưu thông.

Tuy nhiên, trên mạng xã hội, các diễn đàn, website lại đang nhộn nhịp quảng cáo, cam kết tiền mới 100% chưa qua sử dụng, còn nguyên cọc, niêm phong của ngân hàng. Bên cạnh đó, do Tết Nguyên đán đã cận kề, cộng với sự khan hiếm do ngân hàng ngừng in (tiền lẻ) mới khiến những dịch vụ đổi tiền này thừa cơ đẩy giá.

Chị Hạnh (ở Thanh Trì – Hà Nội) cho biết: “Tết nào vợ chồng tôi cũng đổi vài triệu tiền mới để đi lễ và về quê mừng tuổi các cháu”. Cũng theo chị Hạnh, việc đổi tiền lẻ năm nay cũng không khó, thậm chí là dễ hơn nhiều năm trước khi dịch vụ đổi tiền tràn ngập trên mạng xã hội.

“Mình đã liên hệ đổi tiền lẻ trên mạng. Rất nhiều mệnh giá tiền, mới, bao nhiêu cũng có. Tuy nhiên, phí chênh lệch rất cao”, chị Hạnh nói. Theo tính toán của chị, để có 2 triệu tiền 5.000 VNĐ, 10.000 VNĐ phải mất phí khoảng 600.000 đồng.

Chỉ cần gõ chữ “đổi tiền lẻ” lên thanh công cụ, Google có ngay hàng chục nghìn kết quả cần tìm kiếm. Các cơ sở đổi tiền lẻ trực tuyến đều cam kết mua bán tại nhà, đảm bảo tiền thật, trùng series và đặc biệt là chi phí đổi thấp.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, chi phí “hoa hồng” mà người dân phải trả cho các “cò” tiền lẻ được tính phần trăm mệnh giá tiền, đổi nhiều giá sẽ rẻ hơn. Tại những điểm đổi tiền online này, phí đổi tiền mệnh giá 2.000 đồng, 10.000 đồng, 20.000 đồng đều là 15%, nhưng phí đổi tiền mệnh giá nhỏ hơn, chẳng hạn 2.000 đồng lên tới 25%. Đáng chú ý là tờ 100 đồng, lâu lắm rồi người ta không còn thấy mệnh giá này được lưu thông, ngay cả mệnh giá 200 – 500 đồng cũng đã hiếm thấy, vậy mà trên các mục đổi tiền online vẫn có, nhưng phí đổi rất cao. Muốn sở hữu tờ tiền 100 đồng, khách phải trả 20.000 đồng, tỷ lệ là 200:1. Nếu mua khoảng từ 10 tờ trở lên, giá giảm còn 15.000 đồng 1 tờ.

Kỹ nghệ “thổi” giá

Chủ một đầu mối đổi tiền lẻ tại khu vực Hà Trung (quận Hoàn Kiếm – Hà Nội) cho biết, anh có thể cung cấp tiền mới 100%, nguyên seri mệnh giá từ 200 đồng trở lên. Tuy nhiên, mức phí đổi với mệnh giá từ 50.000 đồng trở lên là 5,3 triệu “ăn” 5 triệu đồng. Với mệnh giá 10.000 đồng đến 50.000 đồng, phí chênh lệch chiếm 10-18%, số lượng nhiều thì phí đổi sẽ rẻ hơn.Với 5.000 đồng, chênh lệch là 15%, tiền 1.000 – 2.000 đồng chịu phí 30- 40%. Riêng tiền mệnh giá 200- 500 đồng phí sẽ là 100%, đổi số lượng lớn có thể giảm còn 70%.

Liên hệ với số điện thoại 0983.65x.xxx, chúng tôi được tư vấn: “Bên chị đổi 1 triệu thành 1,25 triệu đồng cho tất cả các mệnh”. Còn chủ nhân tài khoản “Đổi tiền lẻ” (ở Hoàng Mai, Hà Nội) thì tính phí 30% cho số lượng tiền lẻ dưới 3 triệu và 25% cho mọi loại tiền nếu số lượng tiền được đổi trên 3 triệu đồng và khẳng định: “Cam kết tiền mới 100% còn thơm mùi mực in, số series liền mạch. Ở đây có tập tiền khoảng 2 triệu đồng tờ 5.000 đồng có series tứ quý 5, tứ quý 8 được bán với giá 6 triệu đồng (tăng 300% so với giá trị thật)”.

Thị trường tiền lẻ “chợ đen” ngoài việc cung ứng lượng tiền lẻ rất lớn còn cung cấp tiền ngoại tệ lẻ, mới. Phí đổi ngoại tệ năm nay chưa có gì khác so với năm ngoái. Trong số những ngoại tệ mệnh giá nhỏ, đồng 2USD luôn được người dân Việt Nam coi là may mắn nên có phí đổi cao nhất. Tuy nhiên, độ đắt rẻ luôn phụ thuộc mã số seri. Còn đối với tiền cũ thì dựa vào năm sản xuất để đo giá trị. Tờ tiền nào càng lâu, càng “đồ cổ” thì giá trị càng cao. Một tờ 2USD mới toanh chỉ có giá 48.500 đồng/tờ, tuy nhiên tờ 2USD được in năm 1953 có giá 450.000 đồng/tờ, thậm chí, tờ tiền 2USD “siêu hiếm” được in năm 1917 có giá 2 triệu đồng/tờ.

Anh Đ, chủ dịch vụ đổi tiền lẻ ở Cầu Bươu, quận Hà Đông, Hà Nội cho biết: “Bộ tiền 2USD có seri VIP như tứ quý, tam hoa, phát lộc, lộc phát, thần tài… hiện rất có giá trị. Ví dụ, bộ tam hoa đuôi 999, 888 mình có sẵn và chỉ đổi khi giá 1,5 triệu đồng/bộ, bộ lộc phát đuôi 6868, 6886 có giá 1 triệu đồng/bộ”.

Nhận định về thị trường tiền lẻ, anh Đợi cho biết, vì tiền mệnh giá nhỏ khan hiếm nên phí đổi tiền sẽ cao hơn vào dịp sát Tết Âm lịch và cao hơn năm ngoái.

Không in tiền lẻ dịp Tết, tiết kiệm 1.900 tỷ đồng Theo thông tin từ NHNN, việc không in tiền lẻ dịp Tết dự kiến tiết giảm được chi phí phát hành tiền lẻ khoảng 400 tỷ đồng, nâng tổng mức tiết kiệm từ khi thực hiện chủ trương này lên đến 1.900 tỷ. Đã bốn năm, NHNN không đưa tiền mới mệnh giá nhỏ lẻ vào lưu thông dịp Tết, chẳng hạn năm 2013 không in tiền mới mệnh giá 500 đồng, năm 2014 là tiền 1.000- 2.000 đồng, năm 2015 là tiền 5.000 đồng và năm nay là không in và chi ra tiền mới in còn nguyên seri từ 5.000 đồng trở xuống. Ngoài ra, NHNN cũng thường xuyên theo dõi, nắm bắt diễn biến thu chi tiền mặt và tồn quỹ tiền mặt tại các chi nhánh tỉnh, thành phố, đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiền mặt, kể cả trong trường hợp nếu có nhu cầu chi tiền mặt đột biến. Về nguyên tắc, nhà quản lý đảm bảo đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiền mặt trong dịp Tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017 và đảm bảo cung ứng các loại tiền đủ tiêu chuẩn lưu thông để phục vụ yêu cầu thanh toán trong nền kinh tế.

H.Phương

Theo Tuệ Minh (Gia đình xã hội)