Khám phá thành phố Bulawayo

Zimbabwe không thiếu những điểm đến thú vị, nhưng thành phố Bulawayo tại miền tây nam nước này luôn chiếm một vị trí quan trọng.

Nhờ vị trí gần đường biên giới với Nam Phi mà Bulawayo trở thành điểm trung chuyển đường sắt lớn nhất Zimbabwe. Mặt khác thành phố tự hào sở hữu chiều dài lịch sử đa sắc màu và đầy biến động.

Quảng trường trung tâm Bulawayo.

Dấu xưa

Trước đây, đa phần du khách đến Bulawayo bằng tàu hỏa, nhưng Công ty Đường sắt quốc gia Zimbabwe hiện đang tạm ngưng hoạt động, vì thế, du khách có thể đi máy bay hoặc xe buýt. Sân bay quốc tế Joshua Mqabuko Nkomo tại Bulawayo hiện đã có các chặng bay từ nhiều thành phố lớn ở châu Phi như Johannesburg (Nam Phi), Addis Ababa (Ethiopia), Lusaka (Zambia)… Du khách cũng có thể lựa chọn đi xe buýt từ Harare hoặc Johannesburg đến Bulawayo.

Bulawayo là đô thị lớn thứ hai và trung tâm công nghiệp của Zimbabwe, nhưng thành phố này vẫn giữ lại nhiều nét cổ kính. Nhiều du khách dạo phố Bulawayo mà lầm tưởng rằng mình đi lạc vào quá khứ vì những dãy nhà đã vài trăm năm tuổi. Du khách hãy dành một buổi chiều chỉ để dạo quanh Bulawayo và nói chuyện với người dân (đa phần người thành phố nói được tiếng Anh). Hãy bắt đầu hành trình của bạn từ quảng trường trung tâm, nơi đặt tượng đài nhà cách mạng, cố Phó Tổng thống Zimbabwe Joshua Nkomo.

Trụ sở của Công ty Đường sắt quốc gia Zimbabwe đặt ở Bulawayo, và điểm đến tại thành phố này mà du khách không nên bỏ qua là Bảo tàng Đường sắt Zimbabwe. Nơi đây hiện đang lưu giữ rất nhiều đầu máy “có một không hai” với tuổi đời hơn 100 năm. Chưa hết, cả một nhà ga cũ ở thị trấn Shamva (miền đông bắc Zimbabwe) được tháo dỡ và di dời đến bảo tàng để trưng bày. Khách tham quan có thể mua vé chuyến tàu cổ chạy quanh bảo tàng để trải nghiệm cảm giác ngồi trên xe lửa hồi đầu thế kỷ XX.

Viện bảo tàng thứ hai đáng đến ở Bulawayo là Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Zimbabwe. Zimbabwe là một trong những “cái nôi” của loài người, và Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên của quốc gia này hiện lưu giữ rất nhiều hiện vật liên quan đến cuộc sống của con người đầu thời tiền sử. Cố Thủ tướng thuộc địa Cape (nay là Nam Phi) Cecil Rhodes, người đã lập ra đất nước Rhodesia (tức Zimbabwe và Zambia dưới chế độ thuộc địa của Anh), cũng để lại bộ sưu tầm mẫu động vật quý hiếm cho Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên.

Thời Cecil Rhodes còn sống, ông và nhiều vị lãnh đạo Rhodesia thường lui đến Câu lạc bộ Bulawayo. Công trình này hiện nay vừa là khách sạn và quán bar, vừa là viện bảo tàng mini. Nếu du khách không biết nhiều về các câu lạc bộ quý ông vốn rất thịnh hành ở châu Âu hồi thế kỷ XIX thì hãy lưu trú tại Câu lạc bộ Bulawayo. Chất lượng phục vụ ở đây không hề thua kém các khách sạn bốn sao, và khách lưu trú còn được tìm hiểu về cuộc sống của tầng lớp thượng lưu người Anh ở khu vực thuộc địa.

Phong vị Bulawayo

Ngay cả trước khi Bulawayo trải qua quá trình công nghiệp hóa, nơi này đã nổi tiếng nhờ nghề rèn. Người thợ rèn Bulawayo có thể chỉ từ một thanh tà vẹt đã gỉ mà làm được con dao sắc nhọn đến đáng ngạc nhiên. Khách hàng từ khắp nơi trên đất nước và cả tận Nam Phi vẫn đến Bulawayo để mua dao kéo. Du khách nước ngoài ngại mang vật dụng sắc nhọn lên máy bay thì hãy tìm mua những chiếc cắt móng tay, cốc chén, hay một vài món đồ chơi nho nhỏ bằng sắt.

Ẩm thực Zimbabwe mang tính gia đình. Nếu du khách muốn tìm món ăn ngon tại Bulawayo thì hãy ghé qua các quán cơm. Một số món ăn truyền thống ở địa phương này là sadza (bột ngô luộc ăn kèm một món thịt và một món rau), muriwo (cải xoăn, cải rổ hoặc cải lá xôi xào với hành, cà chua, ớt bột) và muguru (lòng bò hoặc dê nướng). Du khách cũng không thể bỏ qua cơ hội uống bia chibuku. Đây là thương hiệu bia thủ công nổi tiếng khắp Zimbabwe bởi có vị chua độc đáo. Hương vị đó có được là nhờ bia được làm từ hạt cao lương và bột ngô. Bia chibuku được bán trong hộp carton 1 lít giống hệt hộp sữa, và người uống phải lắc hộp trước khi đổ bia ra.

Festival nghệ thuật Bulawayo được tổ chức từ mùng 2 đến mùng 5 tháng 6 hằng năm. Nhiều trường đại học lớn của Zimbabwe đặt tại Bulawayo, và Festival nghệ thuật là cơ hội tốt để các nghệ sĩ trẻ trổ tài. Trong những năm gần đây, festival còn thu hút nhiều nghệ sĩ, nghệ nhân dân gian từ các vùng lân cận. Người Ndebele bản địa nổi tiếng nhờ nghệ thuật hội họa và kể sử thi. Du khách sẽ tìm thấy các họa sĩ và nghệ nhân kể truyện người Ndebele biểu diễn ngay trên đường phố trong khuôn khổ festival.

Nếu du khách muốn tìm hiểu thêm về lịch sử của người dân bản địa, hãy ghé thăm khu di tích Khami, cách Bulawayo hơn nửa tiếng đi xe. Nơi đây đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới. Khami vốn là thủ đô của vương quốc Butua (thời kỳ 1450 – 1683) và là một trong các thành phố lớn nhất Zimbabwe thời tiền thuộc địa. Ít nơi nào ở miền nam châu Phi lại có nhiều công trình và tường thành được xây bằng đá chắc chắn như vậy vào thời kỳ đó. Nơi đây bị bỏ hoang sau khi vương quốc Butua sụp đổ và người dân chuyển sang sống du mục. Tuy vậy, người dân vẫn tổ chức các nghi lễ tôn giáo tại Khami cho đến tận cuối thế kỷ XIX.