Khám phá bất ngờ về vua Hùng thứ 19
Không mấy ai được nghe nói tới vị vua Hùng thứ 19 bởi nguồn tư liệu hiếm hoi và ít được phổ biến.
Không mấy ai được nghe nói tới vị vua Hùng thứ 19 bởi nguồn tư liệu hiếm hoi và ít được phổ biến.
Theo truyền thuyết và lời kể lưu truyền trong dân gian thì triều đại đầu tiên của nước ta có 18 đời vua đều xưng hiệu là Hùng Vương nên được gọi là triều Hùng của nước Văn Lang. Chính vì thế không mấy ai được nghe nói tới vị vua Hùng thứ 19 bởi nguồn tư liệu hiếm hoi và ít được phổ biến.
Khái lược về thân thế Hùng Vương thứ 19
Trước tiên nói về con số 18 đời vua Hùng, theo các tài liệu chính sử thì sách “Đại Việt sử lược” là tác phẩm đầu tiên đề cập tới và dường như dữ kiện đó được nhiều tác phẩm sử học, khảo cứu sau này ghi chép theo, thậm chí các tác phẩm ở dạng diễn ca cũng viết:
Bể dâu biến đổi cơ trời,
Mà so Hồng Lạc lâu dài ai hơn.
Kể vua mười tám đời truyền,
Hai ngàn năm lẻ vững bền khôn lay.
Một dòng Phụ đạo xưa nay,
Trước ngang Đường đế sau tày Noãn vương.
(Đại Nam quốc sử diễn ca)
Thật khó có thể xác định sự thực có đúng là triều Hùng gồm 18 đời vua hay 18 ngành vua với mỗi ngành gồm nhiều đời, nhưng theo các nhà nghiên cứu thì đây chỉ là con số mang tính chất biểu tượng có tính ước lệ mà thôi, có ý kiến cho rằng với người Việt số 9 là con số thiêng nên các bội số của nó như số 18 cũng thiêng tương tự như vậy…
Hùng Vương huyền sử. Tranh minh họa. Nguồn: vietlis.
Video đang HOT
Về đời vua Hùng thứ 19, rất ít tài liệu nhắc đến; trong các bản thần tích, ngọc phả về các đời vua Hùng thường chỉ nói đến vị vua cuối cùng là Hùng Duệ Vương (vua Hùng thứ 18), thí dụ trong bản Ngọc phả cổ truyền về 18 chi đời Thánh vương triều Hùng viết rằng vua Hùng thứ 18 (Hùng Duệ Vương) chỉ sinh được hai người con gái “đức hạnh trinh hiền, phong tư tuấn nhã” tên là Tiên Dung và Ngọc Hoa.
Một số tư liệu chép về truyền thuyết thời Hùng Vương cho biết thêm rằng, Hùng Duệ Vương có nhiều con gồm cả trai lẫn gái, nhưng các quan lang (hoàng tử) và mị nương (công chúa) đều mất sớm, chỉ còn hai người con gái, “một người là Mỵ Châu Tiên Dung công chúa gả cho Chử Đồng Tử hóa tiên bất diệt, một là Mỵ Nương Ngọc Hoa công chúa gả cho Tản Viên Sơn Tinh” (Theo Hùng Vương ngọc phả thập bát thế truyền).
Bản Thần tích xã Vi Cương (Phú Thọ) ghi chép khá rõ về các đời vua Hùng với những thông tin thú vị liên quan, về đời vua Hùng Duệ Vương (chi thứ mười tám), bản thần tích cho biết vua tên húy là Huệ Lang, là vị vua ngành thứ 18 đời cuối cùng, Ngài đã từng truyền cho con trưởng nối ngôi xưng là Hùng Kính Vương nhưng vị vua này (Hùng Vương thứ 19) chỉ làm vua được 6 năm thì mất nên Hùng Duệ Vương lại lên làm vua lần thứ hai, về sau già yếu quá mới có ý cho con rể là Nguyễn Tuấn (Sơn Tinh, tức Tản Viên Sơn Thánh) kế vị nhưng vì Nguyễn Tuấn không nên vua đành giao cho ông tạm thay quyền trị quốc…
Bản thần tích có đoạn chép rằng: “Ban đầu truyền ngôi cho con trưởng là Kính Vương cai trị được 6 năm thì mất. Vua truyền cho rể hiền là Tản Viên Sơn nhiếp chính, thay mệnh vua cha chế định thiên hạ. Được 10 năm, cha con đồng lòng hóa thành thượng tiên chính giác, đại pháp thần nông, làm người tiên vạn cổ bất diệt, rồi nhường ngôi cho Thục An Dương Vương, cũng là tôn diệt Hùng Vương, là tông phái hoàng đế triều trước, là cháu 16 đời làm Bộ chúa phụ đạo”.
Những chuyện truyền kỳ về Hùng Kính Vương
Vì tư liệu nhắc đến Hùng Kính Vương (Hùng Vương thứ 19) rất ít nên chưa rõ có bản ngọc phả, hay thần tích nào cho biết những thông tin về vua như tên húy là gì, ngày sinh, ngày hóa… Tuy nhiên, dù chỉ cầm quyền trong 6 năm ngắn ngủi, nhưng những câu chuyện tản mạn còn truyền tụng đến ngày nay phần nào cũng cho thấy về công ơn đức độ của một vị quân vương triều Hùng.
Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, thành ngữ là một bộ phận cấu thành quan trọng, có một câu thành ngữ mà xuất xứ của nó có liên quan đến chuyện về Hùng Kính Vương. Bấy giờ, một lạc dân ở Kẻ Đơi có con ngựa đen rất đẹp, viên Bồ chính ở Kẻ Đọi thích lắm, hắn cậy quyền thế cướp mất ngựa của người kia. Anh ta không biết làm sao, đành đến xin vua phân xử. Khi bị vua gọi đến, viên Bồ chính khăng khăng nói đó là ngựa của mình, lại nói rằng bị lạc dân vu oan. Vua Hùng Kính Vương truyền giữ lại con ngựa rồi cho hai người về nhà suy nghĩ một đêm, sau đó quay lại nghe vua phán quyết.
Chiều hôm ấy, vua thả con ngựa ra rồi Ngài âm thầm đi theo, con ngựa đi qua Kẻ Gát, Kẻ Nú rồi qua Kẻ Đọi về đến Kẻ Đơi vào chuồng cũ của người lạc dân kia ăn cỏ. Ngay sáng hôm sau, Hùng Kính Vương nói lại chuyện này rồi phán xử phần thắng thuộc về người Lạc dân, Ngài lại hạ lệnh bắt giam viên Bồ chính về ba tội: tham lam, cậy quyền thế cướp của và không thật thà, bất kính với bề trên. Tương truyền câu thành ngữ: “Ngựa quen đường cũ” được xuất phát từ câu chuyện này.
Vua Hùng và quần thần. Tranh minh họa. Nguồn: clbsuhoctre.
Một chuyện khác kể rằng, viên Phụ đạo hạt Gia Phong là kẻ tham lam, hắn tìm mọi cách vơ vét của cải, bóc lột lạc dân trong vùng mình quản lý khiến cho lời oán thán vang khắp chốn. Cũng từ đó trong hạt trộm cướp xảy ra, lại có những người vì khổ sở quá mà tụ tập nhau lại chống đối, viên Phụ đạo bèn đem quân trấn áp, bắt được một số người cầm đầu đem về kinh đô xét xử. Vua Hùng Kính Vương, nghe tin liền đến xem sự tình ra sao, khi bị kết án, những người kia đều kêu oan rồi đồng thanh t.ố cá.o sự tham tàn của viên Phụ đạo. Thấy sự việc có điều uẩn khúc, đáng nghi, vua Hùng sai tạm hoãn thi hành hình phạt rồi cho người điều tra lại thì biết được sự thật, vua liền cho tha bổng những người oan khuất, khuyên họ về chăm việc cày cấy nông tang, còn viên Phụ đạo bị tống giam vào ngục.
Tài trí của Hùng Kính Vương còn thấy qua câu chuyện vua dùng ruồi để tìm ra kẻ sá.t nhâ.n. Vụ án này tóm lược như sau: Có hai cha con người thợ sau khi tiề.n lĩnh công trở về nhà thì trời đã tối, khi qua Kẻ Nỏ đã gần nửa đêm, bất ngờ họ bị một kẻ cầm dao tấ.n côn.g, người cha mẹ đâ.m chế.t, người con bỏ chạy thoát thân, khi quay lại thì đồ đạc mất hết, xá.c ngườ.i cha cũng không thấy, chỉ còn lại vũn.g má.u đông.
Để tìm ra thủ phạm, vua Hùng nghe theo lời một Lạc tướng cho bắt những người có nhà gần hiện trường vụ án nhưng không tra khảo đán.h đậ.p, sợ có người vì đòn đau mà nhận tội bừa. Nhà vua ra lệnh thu hết vật dụng đồ đồng, đồ sắt như dao, mác, thuổng… ở những ngôi nhà kia, phân rõ xem nó là của ai, sau đó sai người dùng lưới nhỏ bẫy rất nhiều ruồi đem nhốt vào lồng. Tiếp đến, vua cho lấy má.u đông của người bị hại để vào lồng, đàn ruồi liền bu kín lại; rồi cục má.u đông được đem ra, lần lượt những vật dụng bị thu giữ được đưa vào trong lồng. Khi thấy đàn ruồi đậu kín vào một con dao, Hùng Kính Vương ra lệnh bắt ngay chủ nhân của con dao đó, kẻ ấy sợ hãi đành phải thú nhận và chịu hình phạt vì tội ác của mình. Theo lờ.i kha.i của hắn, vua Hùng cho dân chài buông lưới, thả câu tìm vớt xá.c ngườ.i bị hại từ dưới sông đưa lên bờ an táng tử tế, lại thu giữ tang vật và một phần tài sản của kẻ thủ ác đem bồi thường cho con trai người thợ xấu số.
Ngoài những chuyện trên, dân gian còn truyền tụng một số mẩu chuyện khác về trí thông minh, tài xử án của Hùng Kính Vương, như chuyện Ngài phân xử đúng sai cho Tinh Thử (chuột thành tinh) và Tinh Hổ (hổ thành tinh); chuyện vua lập mẹo xử án Cao Sơn giả, Cao Sơn thật…
Tuy là người được xếp vào những vị vua trong huyền thoại, truyền thuyết, lại ít được nhắc tới nhưng Hùng Kính Vương vẫn có một vị trí trang trọng trong tâm thức dân gian. Cùng với các vị vua Hùng khác, Ngài được cháu con đời đời ghi tạc ân đức sâu dày mà “vạn năm hương hỏa”, suy tôn là “thượng đẳng tối linh” và nhắc nhở nhau:
Mở trang sử cũ lưu truyền,
Hùng Vương huyền thoại, muôn niềm ngợi ca.
Lê Thái Dũng
Theo_Kiến Thức
Người dân cả nước đổ về đền Hùng bái tổ
Dù đi ngược về xuôi, hàng triệu người dân nhớ ngày giỗ Tổ lại về Phú Thọ lễ bái các vua Hùng. Nhiều cụ già gần 80 tuổ.i vẫn háo hức leo hơn 500 bậc thang lên đến đền Thượng trên đỉnh núi để thắp hương.
Chiều 15/4, trước ngày giỗ tổ chính thức mùng 10/3 Âm lịch 1 ngày, nhân dân khắp các tỉnh thành đổ về Phú Thọ dự ngày giỗ tổ. Ban tổ chức lễ hội đền Hùng cho biết, khoảng 5,5 triệu lượt khách về trước ngày chính giỗ. Dự kiến ngày mai, lượng khách sẽ tăng thêm khoảng 1,5 triệu người, nâng tổng số người về dự lễ lên 7 triệu người.
Gia đình anh Phùng Quang Ngọc từ miền Trung lên Việt Trì từ sáng. Đi đền Hùng vài năm, biết leo lên thăm các đền xong sẽ rất mệt nên họ mang theo chiếu, nước uống, đồ ăn để tiếp sức.
Đôi vợ chồng trẻ người Tuyên Quang đi cùng người thân xuống Việt Trì từ sáng sớm. Sau khi cho các con đi thăm thú, thắp hương ở các đền thì ngồi nghỉ chân cho đỡ mệt. "Chiều nay bọn mình về luôn, ngày mai chắc sẽ rất đông, sợ không chen chân nổi", người chồng cho biết.
Dòng người chen vai nhau leo hơn 500 bậc thang từ chân núi lên các đền trên núi để lễ bái. Đây là quần thể kiến trúc nằm trên núi Nghĩa Lĩnh, dân gian gọi là núi Hùng, thuộc xã Hy Cương (TP Việt Trì, Phú Thọ). Quần thể bao gồm lăng Vua Hùng, đền Hạ, đền Trung, đền Thượng, đền Giếng. Tương truyền đây là nơi người con trưởng của Lạc Long Quân và Âu Cơ lên ngôi lấy niên hiệu Hùng Vương, đặt tên nước ta là Văn Lang.
Người dân đặt lễ, thắp hương ở đền Trung, còn gọi là Hùng Vương tổ miếu. Tương truyền đây là nơi các vua Hùng lập quán xá nghỉ ngơi, bài việc với lạc hầu. Cũng nơi đây, hoàng tử Lang Liêu - con trai của Hùng Vương thứ 6 dâng bánh chưng, bánh giày lên vua cha ngày Tết.
Người dân lễ bái trước đền Thượng, đây là ngôi đền nằm ở vị trí cao nhất của núi Hùng. Đền Thượng là nơi các vua Hùng làm lễ tế trời đất, thần núi, thần lúa. Đền Thượng còn có tên chữ là Kính thiên lĩnh điện hay còn gọi là Điện cầu trời, Điện ở giữa chín tầng mây. Trong đền có bức đại tự Nam Việt triệu tổ, nghĩa là Tổ khai sáng của nước Nam.
Nhiều người đứng ở ngoài chiêm bái hậu cung - nơi được cho là linh thiêng nhất đền Thượng.
Người dân bê đồ lễ từ dưới chân núi lên đền.
Bà Hoàng Thị Hạnh ở Thái Bình đã 78 tuổ.i, leo hơn 500 bậc thang vẫn tươi cười vì lên được đến đền Thượng. "Đây là năm thứ ba tôi đi đền Hùng rồi, giỗ tổ nên mình phải về thắp hương chứ", bà nói.
Dù có biển đề nghị du khách không ném tiề.n lẻ nhưng trong giếng Rồng thuộc di tích đền Giếng vẫn đầy tiề.n lẻ. Tương truyền, sau khi tổ mẫu Âu Cơ sinh bọc trăm trứng nở thành 100 người con trai đã dùng nước giếng này tắm cho các con. Năm 2002, các nhà khoa học tiến hành khai quật tại khu vực giếng cổ đã phát hiện trong lòng giếng những dấu tích văn hóa các thời kỳ Lý - Trần - Lê - Nguyễn.
Từ chân núi đi lên đền Thượng phải leo hơn 500 bậc thang nên dịch vụ gánh thuê đồ lễ rất đắt khách.
Nhiều gia đình thuê chiếu ngồi mát với giá 20.000 đồng/giờ. Vào 7h sáng ngày mai, mùng 10/3 Âm lịch sẽ có lễ dâng hương giỗ tổ Hùng Vương. Cùng với Phú Thọ, các địa phương trên toàn quốc có đền thờ vua Hùng, danh nhân, danh tướng thời Hùng Vương sẽ đồng loạt dâng hương. "Đây là điểm mới trong lễ giỗ tổ Hùng Vương năm nay. Đến năm 2017, nghi thức dâng hương giỗ Tổ Hùng Vương có thể sẽ được Bộ VH-TT&DL mẫu hoá trên cả nước", bà Nguyễn Thị Tuyết Chinh, Phó giám đốc Sở Thông tin Truyền thông Phú Thọ cho biết.
Giang Huy - Hoàng Phương
Theo VNE
Cư M'gar nỗ lực giải "cơn khát" cho người dân Theo các chuyên gia văn hóa, việc chạy đua kỷ lục chỉ là để "tự sướng", không thể hiện trang trọng, thành kính trong nghi lễ. Bánh chưng 2,5 tấn của công viên Đầm Sen TP HCM Dịp giỗ Tổ Hùng Vương (10.3 âm lịch), bên cạnh nhiều sản vật từ phương Nam, Công viên Văn hoá Đầm Sen (TP HCM) làm chiếc...