‘Kẻ thắng người thua’ trong thị trường dầu dư cung
OPEC đạt thỏa thuận giảm sản lượng nhiều kỷ lục nhưng kho lưu trữ còn trống trên thế giới đang ngày càng ít, lực cầu lao dốc tạo ra những “kẻ thắng, người thua” không ai ngờ đến.
OPEC cùng đồng minh, tức OPEC , đạt thỏa thuận giảm sản lượng 9,7 triệu thùng/ngày trong tháng 5 và 6. Tuy nhiên, giới phân tích lại cảnh báo sức chứa của các kho lưu trữ trên thế giới có thể đầy sớm nhất từ giữa tháng 5.
Trong bối cảnh thị trường dư cung chưa từng có, một số lĩnh vực trong ngành dầu, quốc gia sản xuất dầu cùng công ty dầu quốc gia của họ lại có xu hướng diễn biến tốt hơn những nước khác, Michael Lynch, chuyên gia chính sách năng lượng và kinh tế dầu mỏ viết trên Forbes.
Như trong mọi tình huống cực đoan khác của thị trường, luôn có những “kẻ thắng, người thua” đáng kể và ngành dầu đang phải cấp tốc tìm biện pháp để giảm sản lượng dầu thô, các sản phẩm tinh chế hiện không ai thực sự cần.
‘Người thua’
Thành viên OPEC không đủ năng lực lọc dầu trong nước, không có hợp đồng dài hạn với quốc gia nhập khẩu sẽ thiệt hại nhiều nhất. Đó là Angola, Nigeria và Iraq, theo Lynch.
Iraq, nước sản xuất dầu lớn thứ hai OPEC, xuất khẩu gần như toàn bộ sản lượng. Arab Saudi cũng vậy. Những năm gần đây, Arab Saudi ký một số thỏa thuận lớn về dài hạn với Trung Quốc, bên mua dầu số một thế giới, nhằm đảm bảo đầu ra cho Riyadh.
Các kho lưu trữ dầu thô tại Cushing, bang Oklahoma, cửa ngõ giao dầu WTI của Mỹ. Ảnh: Bloomberg.
Video đang HOT
Dựa trên ước tính của Lynch, tổng năng lực lọc dầu nội địa trong tháng 5 và 6 của thành viên OPEC chỉ bằng nửa tổng sản lượng họ thực hiện đúng theo hạn ngạch thỏa thuận. Tỷ lệ này trên thực tế dự kiến thấp hơn bởi chưa có thỏa thuận nào của OPEC được thành viên tuân thủ hoàn toàn.
Những quốc gia có hợp đồng dài hạn với bên mua ít bị ảnh hưởng hơn nước phụ thuộc vào doanh số dầu giao ngay.
Số liệu về thị trường dầu thô giao ngay toàn cầu không đầy đủ, Lynch nói. Nhưng nước sản xuất dầu chiếm thị phần giao ngay cao hơn sẽ “thấm đòn” nhiều hơn từ tình trạng thiếu kho chứa.
Một số công ty có thể chuyển dầu thô về đơn vị lọc dầu của họ nhưng nền kinh tế đang trong tình trạng không mấy khả quan, nhu cầu xăng, dầu diesel và nhiên liệu máy bay lao dốc ở mọi nơi trên thế giới.
Bên phân phối sản phẩm tinh chế cũng thiệt hại nặng vì mọi người không đi lại nhiều, tình trạng phong tỏa vẫn duy trì tại nhiều nước, bao gồm Ấn Độ và Mỹ – nước tiêu thụ dầu lớn nhất thế giới.
‘Kẻ thắng’
Bên hưởng lợi nhiều nhất trong bối cảnh hiện tại là chủ các cơ sở lưu trữ dầu – trong đất liền và ngoài biển. Kho chứa là “hàng hóa” được tìm kiếm nhiều nhất trên thị trường năng lượng trong tháng 3 khi nhu cầu giảm còn nguồn cung tăng.
Ngoài khơi, các nhà giao dịch gấp rút tìm thuê kho nổi để tích trữ, chờ thời điểm phù hợp để bán trong tương lai. Phí của siêu tàu chở dầu cũng tăng vọt.
Dù OPEC và G20 đang hành động để giảm tình trạng dư cung, ngành dầu có thể kiểm tra giới hạn sức chứa trong vài tuần tới, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cảnh báo trong báo cáo thị trường dầu tháng 4. “Ngành dầu chưa bao giờ thử thách khả năng logistics như vậy”.
Tại Mỹ, các kho chứa khả năng cao sẽ đầy vào giữa tháng 5. Giá dầu quá thấp đã khiến ngành dầu đá phiến nước này phải giảm sản lượng, bất kể có thỏa thuận từ OPEC hay không. Công ty năng lượng đa quốc gia ConocoPhillips tuần trước thông báo tự nguyện giảm sản lượng 200.000 thùng/ngày tại Canada và Mỹ cho đến khi thị trường ổn định trở lại. Số khác cũng sẽ sớm nối gót ConocoPhillips.
Như Tâm
Giá dầu bật tăng mạnh nhờ các gói kích thích kinh tế
Giá dầu bước vào ngày tăng thứ hai liên tiếp sau khi Fed công bố một loạt các biện pháp mạnh mẽ nhằm hỗ trợ nước Mỹ - nền kinh tế lớn nhất thế giới trước ảnh hưởng của đại dịch trong khi các nhà đầu tư kỳ vọng về thỏa thuận hạn chế sản lượng giữa Ả Rập Xê Út và Mỹ.
Ảnh minh họa.
Thị trường dầu mỏ đang có những tín hiệu tích cực sau khi giá sụt giảm hơn 60% kể từ đầu năm do ảnh hưởng của Covid-19 đối với nhu cầu toàn cầu và cuộc chiến thị phần giữa Ả Rập Saudi và Nga trong việc cung cấp lượng dầu kỷ lục vào thị trường từ tháng 4 năm nay. Các nhà tinh chế của Úc là Viva Energy và Caltex Australia Ltd còn dự báo nhu cầu nhiên liệu máy bay sẽ giảm từ 80% đến 90% do việc di chuyển bằng đường hàng không bị đình trệ và có kế hoạch giảm bớt nhu cầu dầu thô.
Giá dầu đã tăng trong ngày thứ hai liên tiếp sau khi Cục Dự trữ Liên bang công bố một loạt các biện pháp mạnh mẽ nhằm hỗ trợ nước Mỹ - nền kinh tế lớn nhất thế giới trước ảnh hưởng của đại dịch trong khi các nhà đầu tư kỳ vọng về thỏa thuận hạn chế sản lượng giữa Ả Rập Xê Út và Mỹ.
Giá dầu West Texas Intermediate giao tháng 5 tăng 5,4% lên 24,62 USD/thùng trên Sàn giao dịch hàng hóa New York vào lúc 9h55 sáng nay 24/3 tại Singapore, sau khi tăng 4,2% vào hôm qua.
Giá dầu Brent giao tháng 5 tăng 4,5% lên 28,24 USD/thùng trên sàn giao dịch ICE Futures Europe sau khi đóng cửa tăng 0,2% vào hôm qua. Điểm chuẩn dầu thô toàn cầu được giao dịch ở mức cao hơn 3,60 USD cho WTI.
Hợp đồng tương lai dầu thô của Mỹ tăng gần 3% vào hôm nay 24/3 sau khi Fed cam kết mua số lượng lớn trái phiếu kho bạc và chứng khoán được thế chấp không giới hạn và cũng thiết lập các chính sách hỗ trợ để đảm bảo dòng tín dụng cho các doanh nghiệp. Hành động của Fed được đưa ra khi gói giải cứu tài chính của chính phủ Mỹ vẫn bị đình trệ.
Bộ trưởng Năng lượng Mỹ - Dan Brouillette cho biết khả năng hình thành liên minh dầu Mỹ - Ả Rập là một ý tưởng đang được xem xét để ổn định giá cả. Bình luận của ông được đưa ra sau khi Ryan Sitton, một trong ba ủy viên tại Ủy ban Đường sắt Texas, nhận được lời mời tham dự cuộc họp tháng 6 của OPEC, mặc dù các đề xuất của ông về việc hạn chế sản lượng đã bị chỉ trích bởi một số nhà sản xuất dầu đá phiến Mỹ và các thành viên của ủy ban.
Trước đó, OPEC đã có cuộc đàm phán với cơ quan quản lí năng lượng bang Texas và các nhà sản xuất dầu đá phiến Mỹ về việc phối hợp cắt giảm sản lượng dầu, một động thái chưa từng có của các nhà sản xuất lớn nhất thế giới để chống lại tác động lây lan của Covid-19 đối với nhu cầu nhiên liệu. Cuộc họp diễn ra khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump tìm kiếm nhiều con đường để ổn định thị trường dầu trong nước và là một phần trong những nỗ lực ngoại giao với các đối tác ở Ả Rập Xê Út, nhà xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất thế giới.
Dầu thô đã mất gần một nửa giá trị trong tháng 3 khi sự bùng phát của virus Covid-19 khiến các nền kinh tế rơi vào bế tắc và sự sụp đổ của liên minh OPEC đã khơi mào cho một cuộc chiến giá cả. IHS Markit ước tính rằng nhu cầu dầu toàn cầu trong quý hai sẽ giảm 14 triệu thùng mỗi ngày, trong khi Sanford C. Bernstein & Co. dự báo mức tiêu thụ có thể giảm tới 20% trong nửa này.
"Thông báo mới đây của Fed đã thúc đẩy các yếu tố lạc quan trên tất cả các thị trường, tuy nhiên, điều đó có thể chỉ kéo dài một vài ngày đối với dầu mỏ", Howie Lee, nhà kinh tế của Oversea - China Bank Corp tại Singapore cho biết, giá có thể sẽ vẫn ở mức thấp như hiện nay, ông nói.
Các nhà máy lọc dầu trên khắp nước Mỹ đang bị buộc phải đẩy mạnh hoạt động trở lại trong bối cảnh nhu cầu xăng dầu và giá cả giảm mạnh. Tại Chicago, giá nhiên liệu động cơ bán buôn giảm xuống chỉ còn 15 xu/gallon, rẻ hơn cả một nắm kẹo cao su. Trong khi đó, nhà sản xuất Nigeria đã đề nghị bán dầu thô vào tháng 4 với mức chiết khấu lớn bất thường, mặc dù các thương nhân cho biết chi phí khai thác dầu tại quốc gia Tây Phi này không hề rẻ.
Trong một dấu hiệu cho thấy một số nhà đầu tư có thể đang cố gắng bắt đáy cho sự sụp đổ giá. Các nhà đầu tư đã bơm một lượng tiền mặt kỷ lục vào quỹ giao dịch theo dõi giá dầu thô lớn nhất, thông qua việc bơm 765 triệu USD vào Quỹ dầu mỏ Hoa Kỳ vào tuần trước, dữ liệu do Bloomberg tổng hợp cho thấy, khi WTI lao dốc.
Thái Bích Phương
Giá dầu mỏ không biến động lớn Tờ Financial Times nhận định, giá dầu thô đầu năm 2019 dao động quanh mức 60USD/thùng và sẽ kết thúc năm ở mức giá này. Nhiều khả năng giá dầu sẽ không có biến động quá lớn trong năm 2020. Cơ sở lọc dầu tại thành phố Berga, Libya Yếu tố OPEC Theo Financial Times, biên độ tăng giảm giá dầu có thể...