Kazakhstan đỏ lửa biểu tình, Chính phủ từ chức tập thể
Các cuộc biểu tình bạo lực diễn ra ở Kazakhstan sau khi giá nhiên liệu tăng vì các điều chỉnh của chính phủ.
Chính phủ Kazakhstan đã từ chức, trong khi Nga cũng lên tiếng về tình hình ở quốc gia Trung Á này.
Một chiếc xe cảnh sát bị người biểu tình đốt cháy ở Almaty, Kazakhstan vào ngày 5-1 – Ảnh: REUTERS
Ngày 5-1, Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev của Kazakhstan chấp nhận đơn từ chức của toàn bộ chính phủ nước này, sau khi giá nhiên liệu tăng làm dấy lên các cuộc biểu tình nghiêm trọng ở quốc gia Trung Á, theo Hãng tin Reuters.
Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev bổ nhiệm Phó thủ tướng Alikhan Smailov làm thủ tướng lâm thời.
Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev cũng ban bố tình trạng khẩn cấp kéo dài 2 tuần tại tỉnh Mangistau và thành phố Almaty do các cuộc biểu tình bạo lực tại những nơi này. Ông cho rằng những kẻ khiêu khích trong và ngoài nước đứng sau tình trạng bạo lực.
Theo Reuters, nhiều người biểu tình đã xông vào các tòa nhà công quyền ở Almaty, thành phố lớn nhất của Kazakhstan, vào ngày 5-1.
Video phát trực tiếp trên Instagram bởi một blogger người Kazakhstan cho thấy đám cháy bên trong văn phòng thị trưởng ở thành phố Almaty, và tiếng súng nổ xung quanh. Các video khác còn cho thấy cảnh hỏa hoạn tại văn phòng công tố viên gần đó.
Atameken, nhóm vận động hành lang cho các doanh nghiệp của Kazakhstan, cho biết các thành viên của nhóm này đang báo cáo những vụ tấn công nhằm vào các ngân hàng, cửa hàng và nhà hàng.
Biểu tình vì giá nhiên liệu tăng ở Kazakhstan – Video: The Telegraph
Trước đó một ngày, cảnh sát sử dụng hơi cay và lựu đạn gây choáng để giải tán hàng trăm người biểu tình khỏi quảng trường chính ở Almaty.
Sở Y tế thành phố Almaty cho biết 190 người tìm kiếm sự hỗ trợ y tế, trong đó có 137 cảnh sát. Chính quyền thành phố này kêu gọi người dân ở nhà.
Các cuộc biểu tình nói trên bắt đầu nổ ra sau khi Chính phủ Kazakhstan dỡ bỏ các biện pháp kiểm soát giá khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) vào đầu năm 2022, khiến giá nhiên liệu tăng đáng kể. Chính phủ nước này giải thích giá quy định trước đó gây ra thiệt hại cho các nhà sản xuất và cần được tự do hóa.
Chỉ trong vài ngày sau khi chính phủ ngừng kiểm soát giá, giá LPG tại các trạm xăng của Kazakhstan đã tăng gấp đôi từ 60 tenge (0,14 USD) lên 120 tenge (0,28 USD) một lít. Chính quyền ước tính 70-90% phương tiện giao thông tại tỉnh Mangistau chạy bằng loại nhiên liệu này.
Khi thông báo về việc Chính phủ Kazakhstan từ chức, Tổng thống Tokayev cho biết biện pháp giới hạn giá nhiên liệu sẽ được áp dụng trở lại và đây sẽ là “quy định giá tạm thời” trong thời gian 180 ngày.
Ngày 5-1, Nga đã kêu gọi các bên ở Kazakhstan “đối thoại” khi nước này chứng kiến tình trạng bất ổn chưa từng có vì vấn đề giá nhiên liệu tăng.
“Chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ tình hình ở Kazakhstan. Chúng tôi ủng hộ một giải pháp hòa bình cho tất cả các vấn đề trong khuôn khổ luật pháp và hiến pháp cũng như thông qua đối thoại, chứ không phải thông qua các cuộc bạo loạn trên đường phố và những hành vi vi phạm pháp luật” – Bộ Ngoại giao Nga cho biết trong một tuyên bố.
Nổ kho đạn, 9 người thiệt mạng
Kho đạn tại miền nam quốc gia Trung Á phát nổ, khiến ít nhất 9 người thiệt mạng và 4 người mất tích.
Bộ Quốc phòng Kazakhstan hôm nay cho biết đám cháy bùng phát tại kho đạn ở Jambyl ngày 26/8 và "nhanh chóng lan sang các cơ sở cất giữ đạn dược khác", dẫn đến loạt vụ nổ sau đó. "Các vụ nổ đã ngừng, song ngọn lửa chưa được dập tắt", Bộ cho hay.
Bộ Các tình trạng khẩn cấp Kazakhstan cho biết bán kính các mảnh vỡ văng ra trong vụ nổ lên tới hai km. Theo báo cáo sơ bộ, trong kho đạn có hơn 500 tấn thuốc nổ trinitrotoluene (TNT).
Video được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy cột khói bốc lên từ ngọn lửa trước khi xảy ra một vụ nổ mạnh làm rung chuyển khu vực xung quanh. Các video khác cho thấy cột khói và đám cháy ở kho đạn có thể nhìn thấy được từ vị trí các đó vài km.
Nổ kho đạn tại Jambyl, Kazakhstan ngày 26/8. Video: Instagram/taraz.times .
Một số nhân viên cơ quan ứng phó các tình trạng khẩn cấp và binh sĩ là nạn nhân trong vụ nổ, theo Bộ Các tình trạng khẩn cấp Kazakhstan. Hai trong số các nạn nhân thiệt mạng là lính cứu hỏa đang dập lửa tại kho đạn, một người khác là binh sĩ gác kho đạn. 4 người mất tích, nghi có thể thiệt mạng trong vụ nổ.
Trong số hơn 80 người bị thương, 28 người phải nằm viện và 6 người bị thương nặng nhưng tính mạng không gặp nguy hiểm. Khoảng 1.200 người, trong đó có hơn 80 trẻ em, được sơ tán đến các trường học ở Taraz, cách vị trí kho đạn phát nổ khoảng 30 km.
Vị trí tỉnh Jambyl của Kazakhstan (màu đỏ). Đồ họa: Wikimedia .
Kazakhstan đã thành lập ủy ban xác định nguyên nhân vụ hỏa hoạn. Bộ trưởng Quốc phòng Kazakhstan Nurlan Ermekbayev nghi ngờ có người đã đốt phá.
Kazakhstan chứng kiến một số vụ nổ kho đạn từ thời Liên Xô trong những năm qua. Ba vụ nổ xảy ra tại thị trấn Arys của Kazakhstan trong một thập kỷ qua, khiến nhiều người thương vong. Bộ Quốc phòng Kazakhstan cho biết số bom đạn cất giữ tại Jambyl trước đó được chuyển từ kho đạn ở Arys.
Bulgaria cáo buộc Nga liên quan loạt vụ nổ kho đạn Vụ nổ kho đạn châm ngòi căng thẳng Nga - Czech Gần 100 người chết trong vụ nổ kho đạn vì đốt rạ Nổ lớn làm rung chuyển căn cứ quân sự Jordan Cột khói lửa từ vụ nổ kho đạn Nga như bom nguyên tử
Chủ tịch Quốc hội Gruzia từ chức Chủ tịch Quốc hội Gruzia - ông Archil Talakvadze ngày 24/4 đã thông báo quyết định từ chức. Chủ tịch Quốc hội Gruzia Archil Talakvadze phát biểu tại cuộc họp báo ở Tbilisi, ngày 31/3/2021. Ảnh: AFP/TTXVN Theo đó, phát biểu trong cuộc họp báo tại thủ đô Tbilisi, ông Archil Talakvadze cho biết quá trình đàm phán giữa đảng cầm quyền và...