Jordan phát hiện chuyển động khả nghi, lo ngại vướng vào xung đột Trung Đông

Vi Trân05:45 20/03/2024

Quân đội Jordan vừa thông báo đã phát hiện những chuyển động khả nghi trên không tại biên giới với Syria giữa lo ngại về khả năng bị vướng vào cuộc xung đột trong khu vực.

Trong một tuyên bố ngày 18.3, quân đội Jordan nói rằng hệ thống radar phòng không đã phát hiện những chuyển động khả nghi trên không và một đội bay đã xuất kích để đảm bảo không phận vẫn an toàn.

Một chiến đấu cơ F-16 của Jordan. Ảnh REUTERS

Reuters dẫn lời các nhân chứng cho biết máy bay được cho là của quân đội Jordan đã đảo quanh khu vực thành phố Irbid và những vùng gần biên giới Syria.

Một nguồn tin an ninh trong khu vực cho hay 2 quả tên lửa xuất phát từ hướng biên giới Iraq, nơi có sự hiện diện của các nhóm vũ trang người Hồi giáo Shiite thân Iran, đã bị ngăn chặn.

Hồi tháng 1, một căn cứ của Mỹ tại Jordan bị máy bay không người lái (UAV) tấn công khiến 3 quân nhân Mỹ thiệt mạng và 34 người khác bị thương. Mỹ đã tố cáo các nhóm vũ trang do Iran hậu thuẫn đứng sau vụ việc và đã thực hiện các đợt tấn công đáp trả dữ dội.

Mỹ bí mật đàm phán với Iran để ngăn chặn Houthi tấn công?

Jordan đã đề nghị Mỹ cung cấp hệ thống tên lửa phòng không Patriot để phòng thủ vì lo ngại bị kẹt giữa làn đạn nếu Iran và các nhóm vũ trang đồng minh tại biên giới Jordan tham gia vào xung đột Dải Gaza giữa Hamas và Israel.

“Bất kể là UAV hay tên lửa bị ngăn chặn hay không, nguy cơ Jordan bị vướng vào làn đạn chỉ có thể tăng lên nếu chiến sự tiếp tục và mở rộng. Vương quốc nằm trong khu vực bùng nổ ở trung tâm của những vụ phóng UAV và tên lửa qua lại giữa các nhóm ủy nhiệm của Iran trong khu vực”, cựu chuẩn tướng Saud Al Sharafat của Tổng cục Tình báo Jordan nói với Reuters.

Từ khi xung đột Hamas-Israel bùng phát vào tháng 10.2023, đã xảy ra các cuộc tấn công ăn miếng trả miếng giữa các nhóm vũ trang thân Iran và lực lượng đồn trú Mỹ tại Iraq và Syria.

Các bước của Iran để tránh xung đột trực tiếp với Mỹ ở Trung Đông

Iran đã tiến hành các bước nhằm tránh một cuộc chiến trực tiếp với Mỹ và tránh liên quan đến lực lượng đã khiến lính Mỹ thiệt mạng ở Jordan, đồng thời chuẩn bị đáp trả nếu bị Mỹ tấn công.

Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei phát biểu tại Tehran, ngày 25/10/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo tờ New York Times, Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran mới đây đã tổ chức một cuộc họp khẩn cấp trong bối cảnh Mỹ trả đũa lực lượng thân Iran liên quan đến vụ tấn công căn cứ Mỹ ở Jordan khiến 3 lính Mỹ thiệt mạng.

Hội đồng trên gồm tổng thống, bộ trưởng ngoại giao, người đứng đầu các lực lượng vũ trang và hai trợ lý của nhà lãnh đạo tối cao Iran. Các thành viên đã tranh luận về cách ứng phó trước một loạt tình huống, trong đó có cuộc tấn công của Mỹ vào chính Iran.

Họ cũng chuyển các kế hoạch được phát triển trong cuộc họp tới nhà lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei và ông đã đưa ra tuyên bố rõ ràng: tránh một cuộc chiến trực tiếp với Mỹ và tránh liên quan đến lực lượng đã khiến lính Mỹ thiệt mạng, đồng thời chuẩn bị đáp trả nếu Mỹ tấn công Iran.

Theo tờ New York Times, trong bối cảnh Iran đang phải đối mặt với những thách thức ở trong nước, xung đột trực tiếp với Mỹ có nguy cơ dẫn đến hậu quả thảm khốc với Iran.

Vì vậy sau đó, các quan chức cấp cao của Iran, bao gồm cả Ngoại trưởng và Đại sứ Iran tại Liên hợp quốc, đã công khai tuyên bố lập trường do ông Khamenei đưa ra, tìm cách trấn an những người Iran đang lo lắng về viễn cảnh chiến tranh và xoa dịu phản ứng của Tổng thống Mỹ Joe Biden.

Mặc dù Iran nói rằng họ không muốn chiến tranh nhưng họ đang chuẩn bị sẵn sàng cho điều đó. Theo ba người Iran quen thuộc với vấn đề, một quan chức hiện tại và một cựu quan chức Iran, nước này đã đặt tất cả các lực lượng vũ trang trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu cao nhất, kích hoạt hệ thống phòng không đất đối không và bố trí tên lửa đạn đạo dọc biên giới với Iraq.

Tướng Hossein Salami, Tổng tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran phát biểu tại một hội nghị ở Tehran: "Những ngày này, giữa những tuyên bố của các quan chức Mỹ, chúng ta thấy một số lời đe dọa không cần thiết. Chúng ta sẽ sẵn sàng đáp trả trước bất kỳ mối đe dọa nào. Mặc dù chúng ta không mong muốn chiến tranh nhưng chúng ta cũng không sợ hãi hay chạy trốn chiến tranh".

Iran đã tiến hành một hành động cân bằng trong bối cảnh đầy biến động kể từ ngày 7/10 năm ngoái, khi xung đột nổ ra giữa Israel và Hamas. Các lực lượng của Mỹ và Anh đã tấn công các căn cứ của Houthi ở Yemen, trong khi các cuộc tấn công của Israel ở Syria và Liban đã giết chết các chỉ huy cấp cao của Iran và Hezbollah, nhưng cho đến nay các cuộc giao tranh vẫn chưa trực tiếp nổ ra trong lãnh thổ Iran.

Nhưng một cuộc chiến tranh trực tiếp giữa Iran và Mỹ dường như chỉ là một bước đi sai lầm và Iran đang tìm cách ngăn chặn cuộc chiến trực tiếp đó. Sau chuyến thăm của Tướng Ismail Ghaani, chỉ huy Lực lượng Quds, Kata'ib Hezbollah (lực lượng mà Lầu Năm Góc cho rằng có khả năng chịu trách nhiệm về vụ tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào căn cứ Mỹ ở Jordan) đã đưa ra tuyên bố rằng họ sẽ đình chỉ các cuộc tấn công vào lực lượng Mỹ, rằng Iran không tham gia vào việc ra quyết định và trên thực tế, đôi khi Iran không chấp nhận các cuộc tấn công nhằm vào người Mỹ.

Bên cạnh đó, các quan chức hàng đầu Iran đã thường xuyên tham khảo ý kiến của cựu Ngoại trưởng Mohammad Javad Zarif. Ông Zarif là người ôn hòa và được các quan chức Mỹ biết đến nhiều hơn.

Sassan Karimi, một nhà phân tích chính trị ở Tehran, cho biết: "Các quan chức Iran tham vấn ông Zarif vì ông ấy có thể phân tích tình hình tốt hơn và giải thích điều đó với công chúng ở trong nước. Trong thời điểm nhạy cảm này, họ cần các chuyên gia chính sách đối ngoại hàng đầu như ông Zarif. Mục tiêu là điều hướng cuộc khủng hoảng nghiêm trọng này bằng mọi công cụ và theo cách để Mỹ không tấn công Iran".

Iran muốn tránh xung đột trực tiếp với Mỹ một phần do các vấn đề trong nước. Ảnh minh họa: NYT

Theo một nguồn tin thân cận với ông Zarif, ông Khamenei đã nhấn mạnh tránh chiến tranh với Mỹ vì bảo vệ chế độ Hồi giáo là ưu tiên cao nhất và chiến tranh sẽ chuyển hướng sự chú ý của thế giới khỏi thảm họa nhân đạo ở Gaza.

Chiến tranh cũng có thể gây ra những hậu quả tai hại trong nước đối với người dân bình thường trong bối cảnh Iran hiện phải gánh chịu các lệnh trừng phạt của phương Tây. Nhiều người Iran không muốn chiến tranh vì sợ nó sẽ khiến mọi chuyện trở nên tồi tệ hơn.

Nỗi lo chiến tranh đã làm giảm giá trị đồng rial của Iran so với đồng đô la Mỹ tuần trước, làm tăng giá nhiều mặt hàng.

Trong bối cảnh đó, ông Khamenei đã tham gia sâu vào việc vạch ra lộ trình để Iran vượt qua cuộc khủng hoảng này. Theo một quan chức Bộ Ngoại giao Iran, ông Khamenei đã nhận được các báo cáo tóm tắt hàng ngày về những diễn biến trong khu vực từ người đứng đầu lực lượng vũ trang và cố vấn chính sách đối ngoại, đồng thời đưa ra kết luận cuối cùng đối với mọi quyết định của Hội đồng An ninh Quốc gia.

Vào tháng 1 vừa qua, ông đã chấp thuận khuyến nghị của hội đồng trên về việc phóng tên lửa đạn đạo nhằm vào nơi mà Iran cho là căn cứ của các nhóm khủng bố ở Pakistan và Syria, cũng như tấn công nơi mà nước này gọi là trung tâm hoạt động của tình báo Israel ở miền bắc Iraq. Pakistan và Iraq, thường thân thiện với Iran, đã phản ứng giận dữ và Pakistan đã tấn công đáp trả vào những nơi họ cho là căn cứ khủng bố ở Iran. Ông Khamenei sau đó đã yêu cầu các chỉ huy quân sự tránh các cuộc đụng độ như ở Pakistan.

Ali Vaez, Giám đốc về Iran của Nhóm Khủng hoảng Quốc tế, một tổ chức ngăn ngừa xung đột, nhận định: "Vấn đề nan giải đối với chính quyền Mỹ là tìm cách làm tổn thương Iran mà không tấn công trực tiếp vào lãnh thổ của họ. Vấn đề là khi bên này tấn công bên kia, điều đó tạo ra nhu cầu đáp trả và vòng luẩn quẩn này vẫn tiếp tục, đến một thời điểm nhất định nó sẽ bùng nổ thành xung đột trực tiếp".

Mỹ gia tăng áp lực với Israel nhằm giải quyết xung đột ở Gaza Tình hình cho thấy căng thẳng gia tăng giữa Chính phủ Israel và Mỹ. Binh sĩ Israel hoạt động ở Dải Gaza ngày 6/2/2024. Ảnh: Israel Defense Forces Israel không xem xét việc dỡ bỏ các khu định cư ở Bờ Tây, Dmitry Gendelman, cố vấn tại văn phòng Thủ tướng Benjamin Netanyahu, nói với tờ Izvestia (Nga) ngày 6/2. Trong khi đó,...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tổng thống Nga và Chủ tịch Trung Quốc hội đàm trực tuyến

05:38:36 22/01/2025

Nhà lãnh đạo Nga cũng bày tỏ vui mừng đã gặp lại nhà lãnh đạo Trung Quốc hồi tháng 10 tại Hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Kazan (Nga).

Hỏa hoạn ở khách sạn nghỉ dưỡng Thổ Nhĩ Kỳ, 66 người thiệt mạng

22:23:34 21/01/2025

Ít nhất 66 người thiệt mạng và 51 người bị thương khi hỏa hoạn bùng lên tại một khách sạn nghỉ dưỡng trượt tuyết ở Tây Bắc Thổ Nhĩ Kỳ.

Thời tiết lưỡng cực đe dọa Mỹ

21:50:09 21/01/2025

Nước Mỹ đang trải qua tình trạng thời tiết lưỡng cực, với một bên là giá rét sâu dưới âm độ C, còn một bên tiếp tục cháy rừng.

Di sản của nhiệm kỳ Tổng thống Joe Biden

21:47:21 21/01/2025

Khi nhậm chức vào năm 2021, tỷ lệ ủng hộ ông Biden vào tháng 2 năm đó là 61%. Tuy nhiên, sau quyết định rút quân khỏi Afghanistan vào tháng 8 cùng năm, ông Biden bị tụt dần sự ủng hộ.

Bóc tách bài diễn văn nhậm chức của Tổng thống Trump

21:41:15 21/01/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trình bày hàng loạt kế hoạch chính sách của ông trong bài phát biểu sau khi tuyên thệ nhậm chức ngày 20.1.

Houthi ngừng tấn công tàu nước ngoài sau lệnh ngừng bắn Gaza, trừ tàu Israel

21:33:03 21/01/2025

Lực lượng Houthi tại Yemen tuyên bố sẽ tiếp tục tấn công các tàu liên quan Israel đến khi nào thỏa thuận ngừng bắn gần đây tại Dải Gaza được thi hành đủ các giai đoạn.

Indonesia: Lũ quét, lở đất ở Trung Java, ít nhất 16 người tử vong

21:16:54 21/01/2025

Theo giới chức địa phương, mưa lớn và gió mạnh từ đêm 20/1 đến sáng 21/1 đã gây ra lũ quét và lở đất, trong đó Petungkriono là nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Vali hạt nhân sẽ được chuyển từ ông Biden sang ông Trump thế nào?

21:15:32 21/01/2025

Nhìn bề ngoài bình thường, vali hạt nhân lại biểu tượng cho sức mạnh và quyền lực to lớn. Tổng thống Mỹ đương nhiệm có thể thông qua vali để ra lệnh tấn công hạt nhân trong thời gian ngắn ngủi.

Panama phản đối tuyên bố lấy lại Kênh đào Panama của Tổng thống Donald Trump

21:12:08 21/01/2025

Ông Mulino cũng khẳng định không có sự hiện diện và can thiệp của bất kỳ quốc gia nào trên thế giới đối với Kênh đào Panama, nhằm phản bác tuyên bố của ông Trump cho rằng Trung Quốc đang điều hành kênh đào này.

Truyền thông Thụy Sĩ đánh giá sức hút của môi trường đầu tư tại Việt Nam

21:05:38 21/01/2025

Theo tác giả, quá trình tham gia thường xuyên của Việt Nam tại hội nghị của WEF tại Davos trong thời gian gần đây cũng cho thấy đất nước đặt kỳ vọng lớn vào môi trường đa phương cho các mục tiêu phát triển.

Tổng thống Yoon Suk Yeol phủ nhận các cáo buộc trước tòa Hiến pháp

21:02:41 21/01/2025

Tổng thống cũng phủ nhận cáo buộc ông đã đưa ra ghi chú cho Bộ trưởng Tài chính Choi Sang Mok vào ngày áp đặt thiết quân luật yêu cầu lập ngân sách cho một cơ quan lập pháp khẩn cấp .

Tổng thống Trump sa thải nhiều nhân sự trong chính quyền tiền nhiệm

20:52:11 21/01/2025

Các cơ quan Chính phủ Mỹ đang chuẩn bị cho những biến động trong những ngày tới, trong bối cảnh Tổng thống Trump sẽ hiện thực hóa cam kết trong chiến dịch tranh cử là tinh gọn bộ máy và cải thiện hiệu quả hoạt động của chính phủ.