Italy và những đêm huyền ảo bất tận

Có một cảm giác nghẹn ngào và xúc động trào lên khi trên loa của sân Wembley vang lên những tiếng nhạc của bài “Mùa hè nước Ý”.

15 năm trước, nó từng vang lên một đêm tháng 7 ở Berlin khi các chàng trai Thiên thanh của Marcello Lippi giơ cao chiếc Cúp vàng thế giới.

Và nó vang lên trong đêm hè London, khi Roberto Mancini ôm chầm lấy người bạn thân Gianluca Vialli và từng học trò, rồi giơ cao chiếc Cúp bạc Euro 2020.

Không, đấy không phải là một giấc mơ nữa. Đấy là sự thật, một sự thật ngọt ngào nhất có thể về việc Italy mới là nhà vua của bóng đá châu Âu với lần đăng quang vô địch sau 53 năm mòn mỏi đợi chờ.

Tuyển Italy lần thứ 2 vô địch Euro sau 53 năm chờ đợi. Ảnh: Reuters.

Giấc mơ thành sự thật

Và trong 53 năm ấy là những thất bại đau đớn và chất chứa biết bao nước mắt, như một trận chung kết Euro 2000 đẹp đẽ tưởng như đã thắng mà hóa ra gục ngã ở những giây cuối, như những giọt nước mắt của Antonio Cassano khi Italy bị loại từ vòng bảng Euro 2004, như sự bẽ bàng và tủi hổ vì thất bại 0-4 trước Tây Ban Nha ở trận chung kết Euro 2012, hay cái cách mà họ thua trên chính loạt luân lưu ở Euro 5 năm trước trên đất Pháp.

Nhưng Italy nay khác rồi, và cùng với một tinh thần vô song ấy là những chiến thắng, theo cách đẹp nhất có thể, của thứ bóng đá tấn công và kiểm soát thế trận một cách chủ động trước nay ít ai thấy. Ở trận chung kết, chiến thắng trở nên đẹp đẽ hơn nghìn lần, bởi nó diễn ra sau loạt luân lưu đau tim, trên một xứ sở luôn khẳng định họ mới chính là người tạo ra bóng đá hiện đại, và họ tin chắc chắn rằng, Euro này, “bóng đá sẽ trở về nhà”.

Điều đó không xảy ra, bởi hệt như Euro 1996 cũng tại đây, họ đã thua người Đức trên chính loạt penalty ở bán kết, với người đá hỏng quả quyết định là Gareth Southgate. 25 năm sau, với Southgate là HLV của đội tuyển Anh, họ lại thua trong một loạt luân lưu nữa, lần này đau đớn hơn, cay đắng hơn, trước một đối thủ mạnh mẽ và đầy bản lĩnh.

Italy của năm 2021 đã phòng ngự theo đúng chất Italy, đã tấn công đẹp mắt và tốc độ như người Anh, đã ban bật kỹ thuật như Brazil và đã vượt qua mọi khó khăn với sự lỳ lợm kiểu Đức. Chiến thắng 2021 là một dạng cocktail hoàn hảo của những nguyên liệu ấy dưới tay bartender Mancini.

Chiến thắng vì thế càng trở nên đẹp, bởi hành trình 7 trận đấu tới Cúp bạc là rất nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau, là thăng và trầm, là thăng hoa trong thứ bóng đá tấn công đẹp mắt và như những cơn sóng và là nỗi lo lắng trước áp lực mạnh mẽ từ đối thủ.

Họ đã qua những giây phút nhọc nhằn trước Áo, từng có cảm giác bị nhấn chìm trước Tây Ban Nha, đã bị dẫn điểm từ rất sớm ở trận đấu với Anh, nhưng cuối cùng những khó khăn ấy đều nằm dưới chân Italy. Họ giữ vững chiến thắng với Áo cho đến hết 120 phút. Họ tự đẩy mình vào những loạt luân lưu ở bán kết và chung kết và rồi chiến thắng nhờ sự lạnh lùng của thủ môn mới 22 tuổi có tên Donnarumma.

Italy đã chinh phục rất nhiều cổ động viên trung lập ở giải này, đã thắp lên ngọn lửa nhiệt huyết trong mắt của tifosi sau nhiều năm nguội lạnh bằng lối tấn công đẹp mắt, nhưng trong 2 trận khó nhất hành trình, khi hàng công ngày càng trở nên bất lực, thì chính hàng thủ lên tiếng cuối cùng.

Leonardo Bonucci gỡ hòa ở trận chung kết, Giorgio Chiellini chắc chắn như một tảng đá, Donnarumma đánh bại Jadon Sancho và Bukayo Saka trên chấm phạt đền. Italy đã có một hậu duệ mới của Dino Zoff và Gigi Buffon.

Cặp trung vệ Chiellini và Bonucci có Euro 2020 đáng nhớ. Ảnh: Reuters.

Những hành trình cảm xúc

Khi loạt luân lưu kết thúc và Italy chìm trong những màn ăn mừng từ bắc xuống nam của dải đất hình chiếc ủng, có những hình ảnh rất đẹp được thu vào ống kính máy quay trên sân. Mancini và Vialli, người đồng đội, người bạn thân thiết của ông, ôm nhau trong nước mắt.

Họ cùng thắng ở cái sân họ cùng thất bại cách đây 29 năm, ở chung kết Cúp C1. Họ cùng tạo nên đội tuyển Italy hiện tại, người là kiến trúc sư về mặt kỹ chiến thuật cho nó (Mancini), người đem đến phần hồn, tinh thần và khả năng chiến đấu nhờ nghị lực và nhờ chính việc đã đánh bại ung thư như thế nào (Vialli).

30 năm trước, khi còn khoác áo đội tuyển, họ đã không thể tỏa sáng trong những đêm huyền ảo trên đất Italy ở World Cup 1990, nhưng bây giờ họ có thể hạnh phúc vô bờ bến trong chiến thắng trên ghế HLV. Và họ đã ôm nhau như thế kể từ chiến thắng đầu tiên trên đất Italy, ở trận khai mạc, mở ra hành trình đẹp đẽ như mơ.

Và không chỉ có chiếc Cúp được giơ cao trên bầu trời London ẩm ướt. Có cả một chiếc nạng nữa. Leonardo Spinazzola đã hứa sẽ tới London để ủng hộ các đồng đội, và anh đã ở đó, trong vai trò của một khán giả, kiên nhẫn và hồi hộp chờ đợi chiến thắng cuối cùng để rồi lao ra sân. Thật xúc động khi anh chính là người đầu tiên được chạm tay vào chiếc Cúp ấy, một điều thật đáng quý mà các đồng đội đã dành cho anh.

Chiến thắng này thuộc về anh, có công của anh, một mũi tên ở bên cánh trái, người đã góp phần làm cho lối chơi của Italy thêm hấp dẫn và nguy hiểm, cho đến khi anh chấn thương và không thể chiến đấu được nữa. Người ta thấy anh cười, người ta thấy tất cả cầu thủ Italy cùng cười, nhiều trong số đó có đôi mắt đẫm nước vì hạnh phúc và xúc động. Đêm London mưa và lạnh, nhưng chẳng thể nào ngăn cảnh những trái tim Italy đập mạnh trong niềm vui.

Chúng ta chợt nhận ra trừ những Bonucci và Chiellini đã từng vào sinh ra tử ở những giải đấu trước, đã từng thua đau đớn ở chung kết Euro 2012 và là nhân vật chính của rất nhiều thất bại khác nữa từ đó đến trước hành trình này, các cầu thủ trong đội hình Italy đều hoặc còn rất trẻ, hoặc đều đã và đang khao khát chứng minh họ không phải những cầu thủ loại 2 của châu Âu.

Jorginho đã có một Euro trên cả tuyệt vời. Verratti cũng thế. Insigne có một bàn thắng để đời trong trận gặp Bỉ. Những chàng trai trẻ của Italy, từ Locatelli, Pessina, Barella cho đến Chiesa đều tỏa sáng theo cách của riêng mình. Họ không hề làm Mancini và người hâm mộ thất vọng khi có mặt trên sân. Họ đã đá như thể Wembley mới là nhà của họ, dù đúng là các thế hệ cha anh của họ từng tàn phá nơi này, trong những bối cảnh rất đặc biệt.

Fabio Capello đã ghi bàn duy nhất giúp Italy thắng Anh năm 1973, và trước trận, báo chí Anh đã gọi cổ động viên Italy có mặt trên sân là “những kẻ hầu phòng” (ám chỉ khá nhiều người Italy đã di cư sang Anh trong những năm đó và làm công việc đó). Gianfranco Zola đã từng hạ gục Anh bằng một cú sút sấm sét tại đây vào năm 1997. Năm ấy, Federico Chiesa ra đời. Anh đã sút cháy lưới Tây Ban Nha ở trận bán kết ở Wembley, đã là một trong những hiện tượng nổi bật nhất của Italy ở Euro 2020.

Nhưng một trong những điều đáng chú ý nhất anh đã làm được ở đây không chỉ là ghi bàn mà còn là một biểu tượng của nước Italy mới: Anh trả lời phỏng vấn báo chí quốc tế bằng tiếng Anh, điều ít cầu thủ Italy làm được, bởi từ bé, anh được học ở trường Mỹ tại Florence. Cha anh, Enrico Chiesa, chân sút của đội Thiên thanh hơn 20 năm trước, có thể tự hào về anh.

Thầy trò HLV Mancini xứng đáng với chức vô địch Euro 2020 khi có thành tích bất bại. Ảnh: Reuters.

Vĩ thanh

Qua rồi những nỗi đau thất bại của quá khứ. Đã trôi vào dĩ vãng thất bại ở trận chung kết 2012 trên sân Kiev. Đã lùi xa hình ảnh Buffon khóc sau khi Italy thua Đức ở loạt luân lưu tại tứ kết Euro 2016. Và cái mốc đau đớn 13/11/2017, khi Italy không vượt qua vòng loại World Cup 2018 để rồi lần đầu tiên sau 60 năm, Italy vắng mặt ở giải đấu lớn nhất thế giới này, cũng đã chỉ còn là dĩ vãng xa xăm.

Hôm ấy, Italy bị Thụy Điển loại và những người có mặt trong đội hình vô địch Euro 2020 là Bonucci, Chiellini, Bernardeschi, Florenzi, Immobile, Belotti, Insigne và Donnarumma chắc chắn không thể quên nỗi đau ấy, bởi họ có mặt trên sân trong trận đấu. Cái mốc ấy chính là điểm sâu nhất của thất bại, và cùng với Mancini, quá trình hồi sinh bắt đầu, với serie trận đấu bất bại và hành trình đẹp đẽ đến ngôi vô địch.

Chiến thắng ấy không chỉ cho đội tuyển, không chỉ vì người hâm mộ, mà còn cho chính Italy đang tổn thương vì đại dịch. Rất nhiều người đã chết vì dịch Covid-19. Những hàng dài xe quân đội chở quan tài ở Bergamo, một trong những điểm bị ảnh hưởng nặng nề nhất vì đại dịch, vẫn là hình ảnh nhức nhối và ám ảnh từ một năm qua.

Nhưng Italy không đầu hàng. Họ hát trên những ban công và nóc nhà. Họ cổ vũ cho đội tuyển trên hành trình chiến thắng, và chính đội tuyển ấy cũng cảm thấy khí chất và sự lạc quan yêu đời ấy chảy trong huyết quản của họ. Đại dịch Covid-19 ở Italy vẫn chưa tan, quá trình hồi phục của nền kinh tế còn gian nan, nhưng chiến thắng của đội Thiên thanh có thể là động lực lớn thúc đẩy họ tiến về phía trước, với sự lạc quan và niềm vui, trong mùa hè tưởng như dài bất tận.