Israel tuyên bố 9 nhà khoa học hạt nhân Iran thiệt mạng trong các đợt không kích

Thùy Dương19:49 14/06/2025

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã công bố danh tính 9 nhà khoa học hạt nhân Iran vừa bị ám sát trong các đòn tấn công nhằm vào Iran sáng sớm 13/6, đồng thời nêu chi tiết về quá trình này.

Toà nhà ở thủ đô Tehran bị hư hỏng sau vụ không kích của Israel ngày 13/6. Ảnh: THX/TTXVN

Theo tờ The Times of Israel ngày 14/6, IDF cho rằng những nhà khoa học này đã thúc đẩy mạnh mẽ nỗ lực của Iran nhằm sở hữu bom hạt nhân .

Chín người được nêu tên gồm: Ông Fereydoon Abbasi , chuyên gia kỹ thuật hạt nhân; ông Mohammad Mehdi Tehranchi, chuyên gia vật lý; ông Akbar Motalebi Zadeh, chuyên gia kỹ thuật hóa học; ông Saeed Barji , chuyên gia kỹ thuật vật liệu; ông Amir Hassan Fakhahi, chuyên gia vật lý; ông Abd al-Hamid Minoushehr, chuyên gia vật lý lò phản ứng; ông Mansour Asgari, chuyên gia vật lý; ông Ahmad Reza Zolfaghari Daryani, chuyên gia kỹ thuật hạt nhân và ông Ali Bakhouei Katirimi, chuyên gia cơ học.

IDF cho biết: “Tất cả các nhà khoa học và chuyên gia bị loại bỏ đều là những nguồn tri thức quan trọng trong dự án hạt nhân của Iran, có hàng chục năm kinh nghiệm tích lũy trong phát triển vũ khí hạt nhân”.

Nhiều người trong số họ là những người kế nhiệm ông Mohsen Fakhrizadeh được mệnh danh là “cha đẻ dự án hạt nhân Iran”. Nhân vật này đã bị Israel ám sát năm 2020.

Theo IDF, cả chín nhà khoa học đã thiệt mạng trong các đòn tấn công đồng loạt vào Tehran sáng sớm 13/6, nằm trong làn sóng không kích cũng đã loại bỏ hàng chục chỉ huy quân sự, bao gồm sáu quan chức cấp cao.

Video đang HOT

IDF cho biết: “Việc loại bỏ các nhà khoa học này chỉ trở nên khả thi sau quá trình nghiên cứu tình báo chuyên sâu được đẩy mạnh trong năm qua, trong khuôn khổ kế hoạch tuyệt mật và phân cấp của IDF”.

Trong khuôn khổ kế hoạch này, hàng chục nhà phân tích tình báo đã tham gia một dự án bí mật nhằm theo dõi các nhà khoa học hạt nhân chủ chốt tại Iran trong nhiều năm qua.

Ngoài các nhà khoa học, nhiều tướng lĩnh cấp cao của Iran cũng thiệt mạng, gồm ông Gholamreza Mehrabi – Phó Tổng cục trưởng Tình báo của Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang; ông Mehdi Rabbani – Phó Cục trưởng Tác chiến; ông Hossein Salami – Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC); ông Mohammad Bagheri – Tổng Tham mưu trưởng quân đội Iran; ông Gholam Ali Rashid – chỉ huy khu phức hợp Khatam al-Anbiya tại Tehran.

Các nhân vật trên thiệt mạng trong bối cảnh căng thẳng giữa Israel và Iran leo thang, sau khi IDF sáng 13/6 phát động chiến dịch quy mô lớn mang tên “Rising Lion” (tạm dịch “Sư tử trỗi dậy”), tấn công các mục tiêu quân sự và cơ sở hạt nhân của Iran.

Đại sứ Iran tại Liên hợp quốc thông báo các cuộc tấn công của Israel nhằm vào các cơ sở hạt nhân, tướng lĩnh và nhà khoa học của Iran đã khiến 78 người thiệt mạng và trên 320 người bị thương, phần lớn là dân thường.

Iran có thể chế tạo bom hạt nhân dưới nhiệm kỳ Trump 2.0 không?

Tháng 10 tới đây, phương Tây sẽ mất đi cơ hội cuối cùng để áp đặt lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc (LHQ) như một phần của thỏa thuận hạt nhân Iran.

Liệu điều này có đẩy Iran đến quyết định chế tạo vũ khí hạt nhân?

Kỹ thuật viên Iran kiểm tra các thiết bị tại cơ sở làm giàu urani Isfahan, cách thủ đô Tehran 420km về phía nam. Ảnh: AFP/TTXVN

Nhiệm kỳ thứ hai của ông Donald Trump có thể sẽ là một giai đoạn đầy sóng gió với Iran. Nhiều nhà phân tích cảnh báo rằng mối quan hệ giữa Iran với Mỹ và phương Tây sẽ tiếp tục căng thẳng, với những kịch bản khó lường về chương trình hạt nhân.

Thời gian gần đây, các lãnh đạo Mỹ và Israel từng công khai thảo luận về khả năng tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran.

Đáp lại, Lãnh tụ tối cao Iran, Đại giáo chú Ayatollah Ali Khamenei cùng Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) trong tuần này đã tổ chức các cuộc tập trận lớn nhằm bảo vệ các địa điểm nhạy cảm, đồng thời công bố nhiều cơ sở tên lửa ngầm dưới lòng đất nhằm thị uy sức mạnh.

Chương trình hạt nhân của Iran từ lâu đã là tâm điểm trong mối quan hệ đầy mâu thuẫn giữa Tehran và phương Tây. Mặc dù các cơ quan liên quan của LHQ khẳng định không tìm kiếm vũ khí hủy diệt, Iran gần đây đã phát đi tín hiệu có thể thay đổi lập trường, trong bối cảnh áp lực an ninh ngày càng gia tăng.

Theo ông Naysan Rafati, nhà phân tích cấp cao tại Crisis Group, tại Tehran đang tồn tại hai luồng quan điểm rõ rệt. Quan điểm thứ nhất muốn hợp tác với Mỹ, bao gồm cả về chương trình hạt nhân. Quan điểm còn lại kêu gọi theo đuổi vũ khí hạt nhân, nhằm tăng cường khả năng răn đe trước Israel và các đồng minh khu vực.

Nếu nhóm đầu thắng thế, Washington sẽ cần có sự sẵn sàng hợp tác thay vì gia tăng áp lực. Tuy nhiên, áp lực kinh tế và những thất bại chiến lược ở khu vực đang khiến Iran đứng trước nhiều lựa chọn khó khăn, đặc biệt, trong bối cảnh chính quyền cũ tại Syria vốn Iran có nhiều ảnh hưởng mới sụp đổ hồi tháng 12/2024.

Với các điều khoản quan trọng của Kế hoạch Hành động toàn diện chung về hạt nhân Iran (gọi tắt là JCPOA) sắp hết hiệu lực, châu Âu đang nỗ lực tìm cách duy trì cơ chế ngoại giao để tiếp tục thỏa thuận này trước tháng 10 tới.

Ông Ellie Geranmayeh, chuyên gia tại Hội đồng quan hệ Đối ngoại châu Âu, cho rằng nếu lệnh trừng phạt trả đũa được kích hoạt, tình hình có thể vượt khỏi tầm kiểm soát.

Tuy nhiên, tương lai còn phụ thuộc lớn vào cách Tổng thống đắc cử Trump định hình chính sách đối với Iran. Nếu ông tái áp đặt "chiến dịch gây sức ép tối đa", khả năng leo thang căng thẳng là khó tránh khỏi.

Hiện nay, Iran đang làm giàu uranium ở mức 60%, chỉ cách ngưỡng chế tạo vũ khí hạt nhân (90%) một bước kỹ thuật ngắn. Theo báo cáo của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), Tehran đã tích trữ đủ vật liệu phân hạch để sản xuất nhiều quả bom hạt nhân.

Mặc dù vậy, để sở hữu vũ khí hoàn chỉnh, Iran còn phải vượt qua nhiều giai đoạn, bao gồm thiết kế, lắp ráp, tích hợp vào tên lửa và thử nghiệm thành công.

Chuyên gia Ellie Geranmayeh nhận định rằng trong những tuần đầu của năm 2025, mọi kịch bản đều phụ thuộc vào thái độ của chính quyền ông Trump. Nếu Mỹ ưu tiên đàm phán ngoại giao, căng thẳng có thể hạ nhiệt. Ngược lại, bất kỳ động thái nào gia tăng áp lực cũng có nguy cơ đẩy Iran tiến gần hơn đến ngưỡng chế tạo bom hạt nhân.

Vấn đề hạt nhân Iran vẫn là một câu hỏi lớn với nhiều ẩn số. Tương lai sẽ phụ thuộc vào sự tương tác giữa Washington, Tehran và các đồng minh khu vực trong thời gian tới.

Iran: Cuộc không kích của Israel là "lời tuyên bố chiến tranh" Iran nhấn mạnh, loạt tấn công của Israel vào các cơ sở hạt nhân của nước này là một "lời tuyên chiến", giữa lúc Tổng thống Trump cảnh báo về "các cuộc tấn công tàn khốc hơn nữa" trong thời gian tới. Người dân Iran tuần hành kêu gọi chính phủ phản ứng đáp trả mạnh mẽ Israel (Ảnh: WANA). Theo các nguồn...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Người gốc Việt nổ súng ngăn vụ cướp tiệm vàng ở California01:48

Chân dung nghi phạm 22 tuổi ám sát đồng minh của Tổng thống Mỹ Donald Trump03:08

Lý do Hong Kong không thiệt hại nặng trước sức gió 195km/h của bão Ragasa00:43

Bạo lực chính trị giữa nước Mỹ bị chia rẽ07:55

Romania xuất kích máy bay chiến đấu, Ba Lan đóng cửa sân bay vì cảnh báo UAV09:08

Venezuela tố Mỹ 'bắt giữ trái phép' tàu cá giữa lúc căng thẳng06:57

Tân Thủ tướng Nepal tuyên bố sẽ không cầm quyền quá 6 tháng07:50

Dải Gaza giữa những ngổn ngang08:07

SpaceX phóng tàu chở hàng 4,99 tấn lên Trạm Vũ trụ Quốc tế21:34

Tổng thống Vladimir Putin mặc quân phục, thị sát thao trường tập trận03:27

Bên trong hang ổ lừa đảo trực tuyến ở Campuchia qua lời kể người trong cuộc06:39

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hàng trăm tướng lĩnh quân đội Mỹ bất ngờ bị triệu tập về Virginia họp bất thường

21:35:27 26/09/2025

Hiện chưa rõ lệnh này áp dụng đối với tất cả các sĩ quan cấp tướng và cấp phó hay chỉ dành cho những người giữ một số vai trò chỉ huy hoặc lãnh đạo nhất định.

Cháy nhà máy nhuộm ở Ai Cập làm ít nhất 8 người tử vong

21:33:08 26/09/2025

Thống đốc tỉnh Gharbia, ông Ashraf El-Gendy, cho biết nguyên nhân ban đầu được xác định là chập điện, dẫn đến nổ nồi hơi ở tầng một của nhà máy. Ông yêu cầu cơ quan chức năng đánh giá mức độ an toàn của các tòa nhà lân cận.

Nhiều hãng truyền thông yêu cầu Israel cho phép phóng viên quốc tế vào Gaza

21:31:22 26/09/2025

Phía Israel phủ nhận cáo buộc cố tình nhắm vào nhà báo và khẳng định nhiều người trong danh sách CPJ là thành viên của các nhóm vũ trang Palestine.

UAV Ukraine tấn công nhà máy điện hạt nhân của Nga khi Tổng giám đốc IAEA thăm Moskva

21:28:52 26/09/2025

Rosenergoatom - đơn vị vận hành Nhà máy Điện hạt nhân Kursk II, khẳng định cơ sở này vẫn hoạt động bình thường và mức phóng xạ ổn định.

Hút thuốc làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm

21:20:29 26/09/2025

Giới chức y tế của quốc gia trên cảnh báo những dữ liệu kể trên là hồi chuông cảnh tỉnh về một trong những thách thức y tế cộng đồng lớn nhất hiện nay tại Indonesia.

Trí tuệ nhân tạo: LHQ phát động sáng kiến toàn cầu về quản trị AI

21:17:48 26/09/2025

Một cột mốc quan trọng khác là việc thành lập Hội đồng Khoa học độc lập quốc tế về AI trực thuộc LHQ, với vai trò tư vấn khách quan về các khía cạnh khoa học và công nghệ của AI.

Tổng thống Trump nhấn mạnh sự thay đổi trong cách nhìn nhận về xung đột Nga-Ukraine

21:14:16 26/09/2025

Liên quan tới việc này, Tổng thống Trump tuyên bố rằng các nước NATO nên bắn hạ máy bay của Liên bang Nga nếu chúng xâm phạm biên giới - một tuyên bố được nhiều thành viên NATO ở Đông Âu hoan nghênh.

Triều Tiên và Trung Quốc cam kết tăng cường quan hệ song phương

21:12:27 26/09/2025

Triều Tiên hiện đang chuẩn bị tổ chức duyệt binh quy mô lớn nhân kỷ niệm 80 năm thành lập Đảng Lao động Triều Tiên vào ngày 10/10, dự kiến có sự tham dự của một quan chức cấp cao Trung Quốc.

Chính phủ Nhật Bản phê duyệt thay thế chương trình thực tập sinh kỹ thuật

21:09:10 26/09/2025

Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshimasa Hayashi nêu rõ: Điều thiết yếu đối với Nhật Bản là trở thành một quốc gia được lựa chọn là nơi làm việc hấp dẫn trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu về nguồn nhân lực.

Trung Quốc thúc đẩy quốc tế hóa tiền tệ

20:56:06 26/09/2025

Cùng với việc ra mắt, trung tâm đã công bố ba nền tảng chính gồm nền tảng thanh toán kỹ thuật số xuyên biên giới, nền tảng dịch vụ chuỗi khối (blockchain) và nền tảng tài sản kỹ thuật số.

Mỹ chuẩn bị đóng cửa nhà máy điện Mặt Trời lớn nhất thế giới

20:53:49 26/09/2025

Từng được xem là minh chứng cho "tương lai năng lượng tái tạo" của Mỹ, Ivanpah nay trở thành bài học đắt giá về rủi ro khi chính phủ vội vàng đổ tiền vào công nghệ chưa hoàn thiện.