Israel sẽ không rút quân khỏi miền Nam Liban theo thỏa thuận ngừng bắn

Chính phủ Israel đã phát đi thông báo tuyên bố rằng quân đội nước này sẽ không rút hoàn toàn khỏi miền Nam Liban đúng thời hạn như thỏa thuận ngừng bắn đã được ký kết với phía Hezbollah.

Quân đội Israel được triển khai gần biên giới với Liban ngày 27/9/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Theo đúng kế hoạch, quân đội Israel sẽ phải rút quân ra khỏi miền Nam Liban trước ngày 26/1 theo như thỏa thuận ngừng bắn được nước này và Hezbollah ký kết, chính thức có hiệu lực vào ngày 27/11/2024. Việc không rút quân của Israel đồng nghĩa với việc đã vi phạm thỏa thuận hiện nay.

Chính phủ Israel tuyên bố rằng sẽ vẫn duy trì một số lực lượng của nước này tại miền Nam Liban, đồng thời đổ lỗi cho chính quyền Liban đã không không triển khai quân đội đến khu vực miền Nam theo đúng cam kết trong thỏa thuận.

Văn phòng Thủ tướng Israel cho biết: “Việc rút quân của IDF (Lực lượng Phòng vệ Israel) với điều kiện là quân đội Liban sẽ triển khai ở miền Nam Liban. Vì thỏa thuận ngừng bắn vẫn chưa được Liban thực thi đầy đủ, nên quá trình rút quân từng bước một sẽ được tiếp tục với sự phối hợp toàn diện với Mỹ”.

Trong khi đó một nguồn tin an ninh Liban nói rằng họ chưa nhận được thông báo chính thức của Israel về kế hoạch duy trì lực lượng tại Liban sau thời hạn ngừng bắn 60 ngày.

Trước đó vào ngày 23/1, Hezbollah đã phát đi cảnh báo rằng nếu quân đội Israel vẫn ở lại Liban sau ngày 26/1, thì hành động này sẽ được coi là “vi phạm trắng trợn thỏa thuận”. Theo đó, lực lượng này sẽ yêu cầu chính quyền Liban thông qua mọi biện pháp có thể theo các hiệp ước quốc tế để giành lại các vùng đất hiện nay bị Israel chiếm đóng.

Theo CNN, một quan chức Israel cho biết chính phủ nước này đã có những trao đổi với Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng họ muốn duy trì quân đội ở lại Liban thêm ít nhất 30 ngày nữa và cho biết sẽ đánh giá lại khả năng rút quân khỏi miền Nam Liban sau khi hết thời hạn gia hạn đó. Tất cả các tiền đồn mà Israel yêu cầu duy trì lực lượng đều nằm dọc theo biên giới Israel – Liban. Trong ngày 23/1, các quan chức Israel cũng đã nhóm họp để thảo luận về vấn đề này.

Ngày 24/1, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ Brian Hughes nói rằng nước này đang làm việc với các đối tác về việc gia hạn lệnh ngừng bắn “ngắn hạn” và “tạm thời” này.

Người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ cho biết: “Tất cả các bên đều chia sẻ mục tiêu đảm bảo rằng Hezbollah không có khả năng đe dọa người dân Liban hoặc các nước láng giềng của họ. Để đạt được những mục tiêu này, cần phải gia hạn lệnh ngừng bắn tạm thời trong thời gian ngắn”.

“Chúng tôi rất vui mừng khi IDF đã bắt đầu rút quân khỏi các khu vực miền Trung (Liban) và chúng tôi tiếp tục hợp tác chặt chẽ với các đối tác khu vực để hoàn tất việc gia hạn”, ông Brian Hughes nói thêm.

Phát biểu với Đài phát thanh Quân đội Israel vào ngày 23/1, Đại sứ Israel tại Mỹ Michael Herzog nói rằng thời hạn 60 ngày được nêu trong thỏa thuận ngừng bắn hồi tháng 11 “không phải là bất biến”.

Theo thỏa thuận ngừng bắn ký kết vào tháng 11 năm ngoái, cả lực lượng Israel và Hezbollah đều đồng ý rút quân khỏi miền Nam Liban vào ngày 26/1/2025 – thời điểm kết thúc thời hạn ngừng bắn 60 ngày được quy định trong thỏa thuận. Quân đội Liban và lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc sẽ là lực lượng duy nhất được phép ở miền Nam Liban. Hezbollah phải rút lực lượng của mình về phía Bắc sông Litani của Liban – một biên giới mà lực lượng này không được phép tiến xa hơn theo Nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc năm 2006.

“Vẫn chưa phải như vậy. Có sự di chuyển, nhưng không đủ nhanh”, người phát ngôn Chính phủ Israel David Mencer đã bình luận về việc Hezbollah rút lui và việc triển khai quân đội Liban trong một cuộc họp báo hôm 23/1.

Theo CNN, thời gian qua đã có nhiều đồn đoán xung quanh việc Chính phủ Israel sẽ tìm cách thay đổi các điều khoản ngừng bắn với Hezbollah sau khi Tổng thống Trump nhậm chức. Quân đội Israel được cho là đã sử dụng khoảng thời gian ngừng bắn vừa qua để tăng cường các hoạt động phá hủy kho vũ khí và cơ sở hạ tầng quân sự của Hezbollah.

Trong khi đó, phía Mỹ lại có những nhìn nhận khá tích cực với tình hình việc thực hiện lệnh ngừng bắn giữa Israel – Hezbollha hiện nay. Bình luận về chuyến đi tới miền Nam Liban tuần trước, Thiếu tướng Mỹ Jasper Jeffer cho biết: “Các trạm kiểm soát và tuần tra của quân đội Liban hoạt động hiệu quả trên khắp Tây Nam Liban”. Ông cho biết thêm rằng những bên tham chiến “đang trên con đường rất tích cực để tiếp tục rút quân của IDF theo kế hoạch”.