Iran sẵn sàng đàm phán bình thường hóa quan hệ với Saudi Arabia
Trang tin Mặt trận Iran (IFP) ngày 22/7 dẫn tuyên bố của Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian, khẳng định cả Iran và Saudi Arabia đều sẵn sàng khởi động tiến trình đàm phán ở cấp độ chính trị nhằm bình thường hóa quan hệ song phương.
Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian tại cuộc họp báo ở Tehran, Iran. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Theo Ngoại trưởng Amir-Abdollahian, Tehran và Riyadh đã đạt được một số tiến triển trong 5 vòng đàm phán vừa qua ở Iraq, trong đó chủ yếu tiến hành trên cấp độ an ninh với nội dung bàn thảo về các vấn đề an ninh. Ông cũng nêu rõ về chủ trương thúc đẩy chính sách ngoại giao khu vực của Tổng thống Iran Ebrahim Raisi, khẳng định rằng Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Kuwait đã quyết định cử đại sứ tới Tehran.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Iraq – ông Fuad Hussein gần đây xác nhận Riyadh đã sẵn sàng tham gia đàm phán ở “cấp độ công khai, chính trị”. Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi cũng bày tỏ sẵn sàng bước vào giai đoạn chính trị trong tiến trình đàm phán với kỳ vọng sẽ khôi phục mối quan hệ ngoại giao bình thường giữa Saudi Arabia và Iran”.
Các nỗ lực trên diễn ra trong bối cảnh sau khi nhậm chức vào năm 2021, Tổng thống Ebrahim Raisi nêu rõ “chính sách láng giềng trên hết” của chính phủ mới tại Iran là kích hoạt ngoại giao khu vực và nỗ lực tăng cường quan hệ với các nước trong khu vực.
Theo giới quan sát, Iran và Saudi Arabia vốn là hai quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn trong khu vực. Việc hai nước định hình lại mối quan hệ thông qua các cuộc đàm phán với vai trò trung gian hòa giải của Iraq sẽ góp phần làm giảm căng thẳng ở khu vực Trung Đông vốn đã có nhiều điểm nóng.
Ngoại trưởng Iran đề cập tới các cam kết lâu dài của Mỹ
Ngày 1/7, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian cho biết các cuộc đàm phán nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran có thể thành công nếu Mỹ đưa ra những đảm bảo lâu dài cho các lợi ích kinh tế của Tehran.
Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian tại cuộc họp báo ở Tehran, Iran. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại khu vực Trung Đông - Bắc Phi, trong một phát biểu đăng tải trên tài khoản Twitter, Ngoại trưởng Amir-Abdollahian nhấn mạnh: "Chủ nghĩa thực dụng của Mỹ và việc đạt được những đảm bảo ổn định cho lợi ích kinh tế đầy đủ của Iran từ thỏa thuận hạt nhân có thể giúp các cuộc đàm phán đạt được kết quả thành công". Ông cho hay Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của Iran Ali Bagheri Kani sẽ tiếp tục đàm phán một cách nghiêm túc, hợp lý và tích cực để dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt.
Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Iran đưa ra các phát biểu trên sau các cuộc đàm phán gián tiếp kéo dài hai ngày giữa Iran và Mỹ tại thủ đô Doha của Qatar đầu tuần này. Hai bên kết thúc đàm phán mà không đạt được thỏa thuận nào nhằm giải quyết những khác biệt còn tồn tại, giữa lúc cộng đồng quốc tế đang thúc đẩy các nỗ lực nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015, được biết đến là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA).
Trong khi đó, một nhà lập pháp cấp cao của Iran bày tỏ chưa thể lạc quan về Washington sẽ dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Tehran. Hãng thông tấn bán chính thức Mehr dẫn lời người phát ngôn Ủy ban An ninh quốc gia và Chính sách đối ngoại Quốc hội Iran Abolfazl Amouei nêu rõ: "Tuy chúng tôi đã đạt được một dự thảo thỏa thuận ở Vienna, nhưng vẫn còn một số vấn đề cần phải nhất trí liên quan dự thảo này, và phần lớn là liên quan những biện pháp trừng phạt mà phía Mỹ vẫn muốn duy trì".
Ông Amouei cho biết thêm, tại các cuộc đàm phán tại Doha, các bên đang cố gắng giải quyết các vấn đề còn tồn tại và "dỡ bỏ các lệnh trừng phạt vì lợi ích của nhân dân Iran". Ông cũng bày tỏ hy vọng rằng "mô hình được đề xuất sẽ thúc đẩy các cuộc đàm phán tiến tới giải quyết các vướng mắc còn tồn đọng". Tuy ông Amouei không nói rõ "mô hình được đề xuất" là gì, nhưng ông tái khẳng định lập trường của Iran rằng "nếu Mỹ sẵn sàng dỡ bỏ các lệnh trừng phạt thì có thể tiến tới kết thúc đàm phán".
Iran đã ký thỏa thuận hạt nhân với các cường quốc thế giới hồi tháng 7/2015, theo đó Tehran đồng ý hạn chế chương trình hạt nhân của mình để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với quốc gia Trung Đông này. Tuy nhiên, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rút Washington ra khỏi JCPOA vào tháng 5/2018 và tái áp dụng các biện pháp trừng phạt đơn phương chống lại Iran, khiến Tehran từ bỏ một số cam kết trong thỏa thuận. Các cuộc đàm phán hạt nhân Iran bắt đầu vào tháng 4/2021 tại thủ đô Vienna của Áo, nhưng đã bị đình chỉ vào tháng 3/2022 do những bất đồng chính trị giữa Tehran và Washington.
Tehran tạm thời đình chỉ đàm phán bình thường hóa quan hệ với Saudi Arabia Kênh truyền hình Press TV của Iran ngày 13/3 đưa tin Iran đã "tạm thời đình chỉ các cuộc đàm phán bình thường hóa quan hệ với Saudi Arabia. Theo nguồn tin trên, phía Iran đã "đơn phương và tạm thời" đình chỉ các cuộc đàm phán dự kiến diễn ra tại Iraq tuần tới. Trong khi đó, hãng thông tấn IRNA cùng...