Iran muốn Mỹ thể hiện thiện chí thực sự trở lại JCPOA
Trong tuyên bố mới nhất ngày 27/10 sau khi Iran thông báo sẽ quay trở lại bàn đàm phán hạt nhân vào tháng 11 tới.
Ngoại trưởng Iran Hossein Amir Abdollahian đã hối thúc Mỹ thể hiện sự nghiêm túc quay trở lại thực thi các thỏa thuận của Kế hoạch hành động chung toàn diện ( JCPOA) ký năm 2015 giữa Iran và nhóm P5 1 (Anh, Mỹ, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức).
Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian. Ảnh: AFP/TTXVN
Chia sẻ với báo giới tại thủ đô Tehran, người đứng đầu Bộ Ngoại giao Iran hoan nghênh những tuyên bố mới đây của giới chức Mỹ tại New York, đánh giá giá chính quyền Tổng thống Joe Biden có niềm tin vào cuộc đàm phán.
Ngoại trưởng Iran một lần nữa nhắc lại lời kêu gọi Mỹ xóa bỏ lệnh phong tỏa một phần tài sản của Iran tại các ngân hàng nước ngoài mà Washington đã áp đặt kể từ sau khi rút khỏi thỏa thuận hạt nhân vào năm 2018 vì điều này sẽ thể hiện thiện chí thực sự của Mỹ.
Tuy nhiên, ông cho biết các yếu tố quyết định trong vấn đề này sẽ được đặt ra trong các cuộc đàm phán tới đây.
Đề cập đến cuộc gặp giữa Thứ trưởng Ngoại giao, Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của Iran, Bagheri Kani và các nhà hòa giải của EU tại Brussels (Bỉ), ông Amir Abdollahian cho biết cả hai bên đã thảo luận về cách tiếp cận các cuộc đàm phán sắp tới tại Vienna theo cách mà tất cả các bên quay trở lại cam kết năm 2015 “mà không lãng phí thời gian và trong thời gian ngắn nhất có thể.”
Video đang HOT
Ngoại trưởng Amir Abdollahian nhấn mạnh Iran chấp nhận hình thức đàm phán “đã được định hình trong các cuộc đàm phán tại Vienna,” và sau các cuộc thảo luận hiện tại ở Brussels, Iran sẽ sớm quyết định ngày nối lại các cuộc đối thoại với nhóm P4 1 ( Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc cộng với Đức).
Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại Mỹ ngày 27/10 kêu gọi Iran thể hiện “thiện chí”, đồng thời bày tỏ tin tưởng thỏa thuận hạt nhân có thể được khôi phục một cách nhanh chóng.
Trong một tuyên bố, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ sự tin tưởng có thể nhanh chóng đạt được và thực thi một bản ghi nhớ về việc đưa các bên quay trở lại tuân thủ thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015. Người phát ngôn này khẳng định các cuộc đàm phán sắp tới nên tập trung giải quyết một số vấn đề nhỏ còn tồn tại ở cuối vòng đàm phán hồi tháng 6 vừa qua.
Về thời điểm cụ thể diễn ra đàm phán, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki ngày 27/10 cho biết các trưởng đoàn đàm phán sẽ quyết định thời điểm tiến hành vòng thảo luận tiếp theo giữa Mỹ và châu Âu với Iran.
Bà Psaki cũng nhấn mạnh rằng Mỹ tiếp tục cam kết theo đuổi con đường ngoại giao để giải quyết căng thẳng liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran.
Theo thỏa thuận JCPOA ký năm 2015 giữa Iran và nhóm P5 1 (Anh, Mỹ, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức), Iran hạn chế chương trình làm giàu urani để đổi lấy việc được dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt kinh tế. Năm 2018, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump đã rút Mỹ khỏi JCPOA và đơn phương tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Iran.
Đáp lại, Tehran dần từ bỏ việc thực thi các cam kết trong thỏa thuận kể từ tháng 5/2019. Sau khi nhậm chức hồi tháng 1, Tổng thống Joe Biden cam kết Mỹ sẽ trở lại thỏa thuận. Hiện các bên đang thúc đẩy đàm phán nhằm cứu vãn thỏa thuận này. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán tạm ngừng vào tháng 6 vừa qua do sự thay đổi lãnh đạo ở Iran.
Iran thông báo khởi động trở lại lò phản ứng nghiên cứu hạt nhân Arak
Iran đang lên kế hoạch khởi động trở lại lò phản ứng nghiên cứu hạt nhân Arak "trong một năm tới".
Lò phản ứng hạt nhân nước nặng Arak, phía nam thủ đô Tehran của Iran. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Trong một thông báo ngày 4/10, ông Mustafa Nakhai - người phát ngôn Ủy ban Năng lượng Quốc hội Iran - cho biết "lò phản ứng Arak IR-20 sẽ được khởi động trong vòng một năm tới, kể từ thời điểm này" và lò phản ứng hạt nhân Arak sẽ được chuyển đổi từ một địa điểm sản xuất nước nặng thành một cơ sở nghiên cứu sản xuất điện.
Theo thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) mà Tehran ký kết với các cường quốc thế giới năm 2015, nước CH Hồi giáo này sẽ phải đóng cửa lò phản ứng Arak ở tỉnh Markazi để không thể tiếp tục sản xuất plutoni phục vụ mục đích quân sự.
Trong thông báo về việc khởi động trở lại lò phản ứng Arak, Iran cam kết sẽ thay thế lò phản ứng ban đầu bằng một lò phản ứng mới nhằm hỗ trợ "nghiên cứu hạt nhân một cách hòa bình".
Ông Nakhai cũng dẫn lời tân Giám đốc Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) Mohamed Eslami cho biết lò phản ứng IR-20 mới tại Arak được thiết kế để tạo ra 8.000 MW điện hạt nhân với việc xây dựng thêm các lò phản ứng bổ sung.
Trong chuyến thăm tới Arak giữa tháng 9 vừa qua, ông Eslami tuyên bố Iran muốn thiết lập cơ sở nghiên cứu đã được lên kế hoạch từ lâu "càng sớm càng tốt". Đầu năm nay, AEOI cho biết cơ quan này sẽ thử nghiệm lò phản ứng mới trong 3 tháng đầu tiên của năm (tính theo lịch của Iran, bắt đầu vào ngày 21/3 vừa qua).
Cũng trong ngày 4/10, Đức đã bác bỏ việc Iran yêu cầu Mỹ dỡ bỏ phong tỏa đối với tài sản của nước này như là một điều kiện để nối lại các cuộc đàm phán hạt nhân.
Bộ Ngoại giao Đức nêu rõ: "Iran không thể đặt thêm bất kỳ điều kiện nào để nối lại các cuộc đàm phán. Chúng tôi kêu gọi Iran nối lại các cuộc đàm phán sớm nhất có thể".
Tuyên bố trên của Berlin được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian vừa kêu gọi Mỹ dỡ bỏ phong tỏa 10 tỷ USD tài sản của nước này đang bị "đóng băng" tại các ngân hàng nước ngoài, coi đây như một bằng chứng thể hiện thiện chí đối thoại của Washington nhằm mở đường cho việc Tehran quay trở lại thỏa thuận hạt nhân với các cường quốc.
Liên quan vấn đề này, cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh cho hay, Tehran dự kiến nối lại cuộc đàm phán hạt nhân với các cường quốc thế giới vào đầu tháng 11.
Theo hãng tin AFP của Pháp, ông Khatibzadeh nói: "Chính phủ của (Tổng thống Iran) Ebrahim Raisi mới cầm quyền được chưa đầy 55 ngày... Tôi không nghĩ rằng (việc quay trở lại đàm phán) sẽ phải mất đến 90 ngày". Tuy nhiên, ông không đề cập thời điểm chính xác về động thái trên.
Thỏa thuận JCPOA đã giúp Iran giảm bớt các lệnh trừng phạt nhằm vào nước này, đổi lại là sự giám sát chặt chẽ của Liên hợp quốc đối với chương trình phát triển hạt nhân của mình. Tháng 5/2018, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump đã rút Mỹ khỏi JCPOA và đơn phương tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran. Đáp lại, Tehran đã dần từ bỏ việc thực thi các cam kết trong thỏa thuận kể từ tháng 5/2019.
Hiện các bên đang nỗ lực để nối lại đàm phán nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân lịch sử này. Iran đã đề nghị tạm ngừng các cuộc đàm phán vào tháng 6 vừa qua, do nước CH Hồi giáo này tiến hành bầu cử và thành lập chính phủ mới. Đến nay, các bên vẫn chưa ấn định thời điểm nối lại đàm phán.
Iran nhấn mạnh đàm phán hạt nhân phải phục vụ lợi ích của người dân Theo thông báo trên trang thông tin của Bộ Ngoại giao Iran, Ngoại trưởng nước này Hossein Amir Abdollahian ngày 1/9 cho biết Iran không chấp nhận chỉ đàm phán chung chung tại các cuộc đàm phán ở Vienna (Áo) nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) ký năm 2015. Kỹ thuật viên...