Iran lạc quan về khả năng đạt được một thỏa thuận hạt nhân ‘lâu dài’
Ngày 11/3, Ngoại trưởng Iran Hossein Amirabdollahian đã bày tỏ lạc quan về khả năng đạt được một thỏa thuận hạt nhân “lâu dài” nếu Mỹ hành động “nhất quán”.
Ngoại trưởng Iran Hossein Amir Abdollahian tại cuộc họp báo ở Tehran, Iran. Ảnh: AFP/TTXVN
Trên tài khoản mạng xã hội Twitter, Ngoại trưởng Amirabdollahian nêu rõ: “Những nỗ lực để đạt được một thỏa thuận (hạt nhân) tốt và lâu dài vẫn tiếp tục; thỏa thuận đang trong tầm với nếu Mỹ hành động thực tế và nhất quán”. Ông nhấn mạnh “không bên nào có thể quyết định kết quả cuối cùng mà đòi hỏi một nỗ lực chung”.
Trước đó một ngày, Iran cũng đã kêu gọi Mỹ rút lại những yêu cầu vô lý trong các cuộc đàm phán nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân ký kết năm 2015 hiện đang diễn ra tại Geneva (Thụy Sĩ). Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei khẳng định nước này sẽ không khuất phục trước những áp lực buộc Tehran phải giảm sức mạnh quân sự, sự hiện diện trong khu vực và tiến bộ trong công nghệ hạt nhân. Ông cho biết Tehran từ lâu đã bác những yêu cầu trên và nhờ đó đã giúp Iran tránh được nhiều mối đe dọa lớn. Nhà lãnh đạo này cho rằng sự hiện diện của Iran trong khu vực giúp quốc gia này có thêm quyền lực và chiều sâu chiến lược. Trong khi đó, những tiến bộ khoa học trong lĩnh vực hạt nhân liên quan tới các nhu cầu trong tương lai mà nếu từ bỏ Iran sẽ không thể mong chờ vào sự giúp đỡ nào khác.
Video đang HOT
Về phần mình, ngày 10/3, Nhà Trắng khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục các cuộc đàm phán ngoại giao với Iran nhằm đạt được thỏa thuận về việc khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Tehran với các cường quốc. Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki nhấn mạnh quan điểm của Mỹ là các bên đã “gần” đạt được thỏa thuận. Tuy nhiên, bà cũng cảnh báo: “Giai đoạn cuối của các cuộc đàm phán bao giờ cũng là những cuộc thảo luận khó khăn và thách thức nhất”.
Năm 2015, Iran đã ký Kế hoạch Hành động chung toàn diện ( JCPOA – tên gọi chính thức của thỏa thuận hạt nhân) với nhóm P5 1 gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức. Tuy nhiên, tháng 5/2018, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump đã đơn phương rút Mỹ khỏi thỏa thuận này và tái áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Iran. Điều này đã khiến Iran từ bỏ một số cam kết trong thỏa thuận trên và thúc đẩy các chương trình hạt nhân đã tạm dừng trước đó.
Các bên đã tổ chức 8 vòng đàm phán từ tháng 4/2021 và đến nay đang tiến đến giai đoạn cuối nhưng vẫn chưa đạt thỏa thuận. Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức tham gia đàm phán trực tiếp trong khi Mỹ tham gia gián tiếp.
Iran cho phép IAEA thay mới camera bị hư hại tại cơ sở hạt nhân TESA
Ngày 15/12, Iran đã đồng ý cho Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) thay mới các camera bị hư hại tại tổ hợp hạt nhân TESA ở Karaj, phía Tây thủ đô Tehran.
Hình ảnh vệ tinh Maxar cho thấy cơ sở hạt nhân Sanjarian ở phía Đông Tehran, Iran. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Hãng tin Nour của Iran cho biết: "Trong một cử chỉ thiện chí, Iran sẽ cho phép IAEA lắp đặt các camera mới để thay thế các thiết bị đã hư hại trong một vụ phá hoại gần đây" ở cơ sở hạt nhân TESA. Nour nhấn mạnh: "Đây là hành động tự nguyện từ phía Iran nhằm chấm dứt các hiểu lầm trong quan hệ với IAEA".
Nour cũng cho biết thêm rằng vì các camera bị hư hại dùng để tiến hành kiểm tra an ninh và pháp lý, đồng thời vì IAEA đã lên tiếng chỉ trích các hành động phá hoại tổ hợp TESA, nên Iran cho phép cơ quan này thay mới các camera bị hư hại. Tổ hợp TESA vừa qua đã bị phá hoại hồi tháng 6, khiến 1 trong 4 camera của IAEA lắp đặt tại đây bị phá hỏng.
Động thái trên của Tehran được xem như một cử chỉ thiện chí trong bối cảnh Iran và các cường quốc đang tiến hành đàm phán ở Vienna (Áo) nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA).
Liên quan đến các nỗ lực đàm phán này, Đại sứ của Iran tại Liên hợp quốc (LHQ), Majid Takht-Ravanchi cho biết nước ông yêu cầu "các đảm bảo có thể xác minh" rằng các bên khác sẽ không vi phạm chương trình hạt nhân của Iran.
Phát biểu trên Press TV ngày 15/12, ông Takht-Ravanchi nêu rõ: "Iran quyết tâm nỗ lực hết sức để cứu vãn JCPOA. Để được như vậy, các đề xuất của chúng tôi đưa ra tại Vienna hoàn toàn phù hợp với JCPOA và Nghị quyết 2231".
Ông nhấn mạnh rằng Iran đã thể hiện thiện chí chính trị, sự nghiêm túc và cam kết xây dựng với các đối tác nhằm sớm đạt một thỏa thuận tốt. Giờ là lúc các bên còn lại cần chứng tỏ họ cũng có thiện chí chấp nhận và thực thi một cách hiệu quả và chân thành mọi cam kết trong thỏa thuận JCPOA.
Cựu Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ khỏi JCPOA năm 2018 và tái áp đặt trừng phạt chống Iran. Đáp lại, Iran đã bắt đầu ngừng tuân thủ một số nghĩa vụ trong thỏa thuận này từ năm 2019. Kể từ khi ông Joe Biden lên nắm cương vị Tổng thống Mỹ đầu năm nay, các nỗ lực đã được tiến hành nhằm cứu vãn thỏa thuận. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán gần đây không tiến triển. Iran kêu gọi các đảm bảo và dỡ bỏ trừng phạt như các điều kiện tiên quyết để khôi phục thỏa thuận lịch sử này.
Mỹ cảnh báo Iran về thỏa thuận hạt nhân Theo phóng viên TTXVN tại Washington, đặc phái viên Mỹ về Iran Robert Malley ngày 19/11 cảnh báo rằng Tehran đang tiệm cận ngưỡng "không thể quay trở lại" để khôi phục thỏa thuận hạt nhân (còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện - JCPOA) sau khi nước này tăng cường dự trữ urani làm giàu trong bối cảnh các...