Iran khẳng định tiếp tục đàm phán để khôi phục thỏa thuận hạt nhân vì lợi ích quốc gia

Quang Minh22:43 02/05/2022

Iran ngày 1/5 tuyên bố sẽ tiếp tục đàm phán nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 cho tới khi lợi ích quốc gia được bảo vệ đầy đủ.

Bên trong một lò phản ứng tại cơ sở hạt nhân Bushehr ở Iran. Ảnh: AFP/TTXVN

Trao đổi với hãng thông tấn IRNA, người phát ngôn Chính phủ Iran Ali Bahadori-Jahromi cho biết đàm phán hạt nhân là một trong những ưu tiên hàng đầu. Tehran sẽ tiếp tục các nỗ lực trong khuôn khổ các cơ chế ngoại giao quốc tế cho tới khi bảo vệ được lợi ích kinh tế và hạt nhân của mình.

Năm 2015, Iran ký thỏa thuận hạt nhân, hay còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), với nhóm P5 1 (gồm 5 ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc cùng với Đức). Tuy nhiên, tháng 5/2018, dưới thời Tổng thống Donald Trump, Washington đã rút khỏi thỏa thuận và tái áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Tehran, khiến nước này từ bỏ một số cam kết trong thỏa thuận trên.

Trong gần một năm qua, Iran và các nước gồm Pháp, Đức, Anh, Nga và Trung Quốc đã tham gia đàm phán trực tiếp tại Vienna nhằm khôi phục thỏa thuận lịch sử. Mỹ tham gia gián tiếp thông qua vai trò điều phối của Liên minh châu Âu (EU).

Mục đích chính của các vòng đàm phán tại Vienna là để đưa Mỹ trở lại thỏa thuận, trong đó có việc thuyết phục Washington dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt Tehran và ngược lại, đưa Iran trở lại tuân thủ các cam kết. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán vẫn chưa đạt được thỏa thuận cuối cùng khi Mỹ và Iran tiếp tục đổ lỗi cho nhau gây đình trệ.

Video đang HOT

Nút thắt trong đàm phán hạt nhân Iran liệu có được tháo gỡ?

Cuối tuần qua, Iran và IAEA đã nhất trí về lộ trình nhằm tháo gỡ những vướng mắc nổi cộm hiện nay liên quan chương trình hạt nhân Iran đến cuối tháng 6 tới.

Đây được xem là đòn bẩy mới nhất nhằm góp phần nhanh chóng khôi phục thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015.

Phát biểu với báo giới ngay sau khi đạt được sự nhất trí với phía Iran, Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Grossi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tìm kiếm nhận thức chung cho vấn đề này trong nỗ lực tháo nút thắt trong đàm phán hạt nhân Iran. Trước đó, các bên liên quan cho rằng, các cuộc đàm phán đang ở "các bước quan trọng cuối cùng" và do đó cần thể hiện quyết tâm chính trị để đạt được thỏa thuận.

Iran và IAEA tháo nút thắt liên quan tới vấn đề hạt nhân (Ảnh: IRNA).

Động thái mới nhất này của phía Iran?

Cuộc đàm phán hạt nhân giữa Iran với Mỹ và các nước phương Tây nhằm phục hồi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 mà Mỹ đơn phương rút lui năm 2018 đang được đánh giá là tiến triển tốt. Tuy nhiên để đi tới thỏa thuận cuối cùng, các bên vẫn còn một số vấn đề phải giải quyết. Chính vì vậy, chuyến thăm Iran của Giám đốc IAEA ngày 5/3 được cho là nhằm mục đích tháo gỡ nút thắt và những hoài nghi của phương Tây về chương trình hạt nhân của Iran, lượng uranium làm giàu và cả các cơ sở hạt nhân mà họ cho là Iran bí mật phát triển. v.v. Trước những lo ngại này của phương Tây, Iran luôn khẳng định chương trình hạt nhân của mình là vì mục đích năng lượng, công nghiệp, y tế đáp ứng các nhu cầu cơ bản của người dân Iran.

Mới đây nhất, trong cuộc gặp với người đứng đầu IAEA, phía Iran cũng tái khẳng định sẵn sàng mở rộng hơn nữa hợp tác để sử dụng hạt nhân một cách hòa bình, đồng thời nhấn mạnh IAEA cần tiếp cận khách quan đối với các hoạt động hạt nhân của Iran, xem xét các chương trình hạt nhân với con mắt của một chuyên gia chuyên môn. Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei đã ban hành việc cấm sản xuất và sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt, bao gồm cả vũ khí hạt nhân. Ngay cả IAEA cũng đã xác minh rằng không có dấu hiệu cho thấy bất kỳ chương trình hạt nhân phi hòa bình nào của Iran trong những năm qua.

Chính vì thế việc Iran và IAEA đạt được cam kết mở rộng, tăng tốc đối thoại và hợp tác trong tương lai là tín hiệu đáng mừng, đồng thời cho thấy sự cởi mở hợp tác cũng như mong muốn đàm phán của Iran để đưa khu vực đi tới ổn định, hòa bình. Những điểm còn nghi hoặc dần được giải quyết vốn bị đình trệ khá lâu do các bên chưa tìm được tiếng nói chung. Đáng chú ý là các điểm mà Iran và IAEA đã nhất trí làm rõ các hoài nghi với lịch trình thời gian cụ thể. Vấn đề sẽ được báo cáo chậm nhất là tháng 6 tới.

Vướng mắc tồn đọng?

Dù vậy, cuộc đàm phán còn một số vấn đề. Phía Iran cho rằng cuộc đàm phán đã đạt tới 97% và chỉ còn chờ quyết định chính trị từ phía Mỹ. Trong khi Mỹ và các nước phương Tây nói rằng đã đạt được nhiều tiến triển tốt. Dù còn 1% hay một vấn đề, vẫn còn quá sớm để nói về hình dạng của thỏa thuận.

Trước hết, việc các bên trở lại đàm phán là một dấu hiệu tích cực và được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế. Tuy nhiên, việc đàm phán không đơn giản khi các bên đưa ra điều kiện ràng buộc lẫn nhau. Thứ nhất là vấn đề "Mỹ đảm bảo với Iran sẽ không rút khỏi thỏa thuận một lần nữa". Iran cho rằng cần quyết định chính trị từ phía Mỹ và phải được quốc hội Mỹ phê duyệt mới có thể tin tưởng bởi các nhà lãnh đạo Iran vẫn lo ngại Mỹ có thể rút lui khỏi thỏa thuận đơn phương lần nữa như đã làm năm 2018. Nhưng điều đó là không thể với các nhà đàm phán Mỹ, bởi vì Điều hai của Hiến pháp Mỹ quy định quyền của tổng thống từ bỏ bất kỳ thỏa thuận bên ngoài nào tùy thuộc vào sự chấp thuận của Quốc hội và các tiêu chuẩn là không có Quốc hội phản đối. Trong khi đó, phía Mỹ cho rằng Iran đàm phán chỉ để "cầu giờ" nhằm tiếp tục phát triển hạt nhân và gây sức ép với Mỹ cũng như phương Tây trong các vấn đề khu vực, người di cư, an ninh, chiến tranh ủy nhiệm.v.v...

Vấn đề khác là Iran muốn Mỹ phải dỡ bỏ tất cả các biện pháp trừng phạt. Trong khi đó, Mỹ chỉ đồng ý dỡ bỏ từng phần các lệnh trừng phạt, cũng như cho rằng trong những năm qua Iran đã làm giàu uranium lên quá mức cho phép trong thỏa thuận 2015, phá vỡ nhiều điều khoản của thỏa thuận.v.v... Ngoài ra, các bên còn đưa các điều kiện khác mà được cho là cản trở tiến trình đàm phán.

Đàm phán liệu có lạc quan?

Trong những ngày qua, các quan chức châu Âu hy vọng về kết quả đàm phán đạt được trong cuối tuần này để hồi sinh thỏa thuận năm 2015 nhưng nhấn mạnh rằng vẫn còn đó điểm tranh chấp. Các bên châu Âu tham gia đàm phán tại Vienna xác nhận rằng thỏa thuận là "gần gũi". Phía Mỹ xác nhận đàm phán đã đạt được "tiến bộ quan trọng", đồng thời cảnh báo sẽ không có một thỏa thuận trừ khi các vấn đề còn lại được giải quyết nhanh chóng. Pháp nhấn mạnh rằng việc ký kết một thỏa thuận "trong tuần này" là "khẩn cấp".

Theo quan điểm cá nhân, mặc dù các bên tham gia đã thông báo về tiến bộ trong vòng đàm phán cuối cùng, nhưng họ chưa đạt đến đỉnh điểm đồng thuận để ký một thỏa thuận và sẽ đưa Mỹ trở lại thỏa thuận, đưa Iran trở lại thực hiện các nghĩa vụ quy định trong thỏa thuận để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt.

Nếu không đạt được thỏa thuận vào cuối tuần này, giới quan sát cho rằng phương Tây có thể rời khỏi cuộc đàm phán. Điều này đồng nghĩa với việc đổ vỡ đàm phán và các bên lại quay trở lại vạch xuất phát, căng thẳng có thể lại leo thang ở Trung Đông liên quan tới vấn đề hạt nhân, những tác động về kinh tế, an ninh , dầu khí của khu vực và toàn cầu cũng bị ảnh hưởng.

Trung Quốc phá vỡ im lặng về các cuộc đàm phán hạt nhân Iran Đại sứ Trung Quốc tại Liên hợp quốc Wang Qun, người đang ở Vienna (Áo), cho biết "tất cả các nhà đàm phán đều đồng ý rằng chúng tôi đã đi đến giai đoạn kết thúc". Theo tờ Bưu điện Jerusalem ngày 12/2, trong một tuyên bố hiếm hoi của đại diện Trung Quốc tại cuộc đàm phán hạt nhân Iran ở Vienna,...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Trăn khổng lồ xuất hiện trên đường ngập nước sau trận mưa lớn08:31

Triều Tiên lần đầu lên tiếng về vụ thiết quân luật Hàn Quốc09:01

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Mỹ tấn công mục tiêu ở Syria, Iran cân nhắc triển khai quân08:28

Nga tuyên bố chưa thể đàm phán với Ukraine08:20

2024 sẽ trở thành năm nóng nhất lịch sử00:53

Trung Quốc triển khai gần 90 tàu, Đài Loan nâng mức báo động?19:25

Ông Trump nói Canada, Mexico nên thành tiểu bang Mỹ vì đang nhận 'trợ cấp'08:37

Xuồng không người lái Ukraine 'gây thảm họa' cho hạm đội Nga?09:18

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tổng thống Hàn Quốc không trình diện để cung cấp lời khai

07:19:53 19/12/2024

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol hôm nay đã không trình diện trước cơ quan điều tra để cung cấp lời khai liên quan vụ ban bố thiết quân luật.

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự

06:39:28 19/12/2024

Chính phủ chuyển tiếp Syria cho rằng các động thái quân sự gần đây của Nga mơ hồ và kêu gọi Moscow xem xét lại hiện diện quân sự tại Syria.

CEO TikTok gặp riêng ông Trump, tìm cách ngăn lệnh cấm ở Mỹ

06:36:29 19/12/2024

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vừa gặp CEO TikTok Châu Thụ Tư, sau khi ông Trump bày tỏ thiện cảm với TikTok và cho hay chính quyền sắp tới của mình sẽ xem xét lại lệnh cấm ứng dụng này.

Thẩm phán ra phán quyết mới bất lợi cho ông Trump về vụ chi tiền bịt miệng

06:24:33 19/12/2024

Thẩm phán Juan Merchan ở bang New York (Mỹ) ngày 16.12 nói bản án kết tội Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump về vụ chi tiền bịt miệng diễn viên phim khiêu dâm nên được giữ nguyên, theo Reuters.

Nga phải sẵn sàng chiến đấu với NATO trong thập niên tới

06:16:53 19/12/2024

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrey Belousov ngày 16.12 cảnh báo Moscow phải chuẩn bị tư thế sẵn sàng cho một cuộc xung đột tiềm tàng với NATO trong thập niên tới giữa bối cảnh gia tăng căng thẳng địa chính trị tại châu Âu.

Người đàn ông phát hiện u phổi ác tính từ dấu hiệu không ngờ

05:45:09 19/12/2024

Tổn thương được chẩn đoán hướng tới u phổi, dạng u phế quản trung tâm xâm lấn trung thất, gây hẹp phế quản gốc trái. Sau khi có kết quả, ông N. được chuyển đến bệnh viện chuyên khoa để điều trị.

Tổng thống Hàn Quốc đối mặt bê bối mới liên quan đến nhà ngoại cảm

05:38:28 19/12/2024

Ông Jeon là người được cho là có quan hệ gần gũi với Tổng thống Yoon Suk Yeol và vợ ông Yoon. Lệnh khám xét và thu giữ cũng được thực hiện tại nhà riêng của người này.

Nga sẽ đưa vụ Ukraine ám sát tướng cấp cao ra cuộc họp của Liên hợp quốc

05:36:17 19/12/2024

Tuyên bố của bà Zakharova được đưa ra trong bối cảnh cơ quan điều tra Nga đã bắt giữ một nghi phạm liên quan đến vụ ám sát ông Kirillov, Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga.

Boeing nối lại tất cả các chương trình sản xuất máy bay

05:34:14 19/12/2024

Boeing tuần trước xác nhận đã tái khởi động sản xuất loại máy bay bán chạy 737 MAX vào đầu tháng 12, khoảng 1 tháng sau cuộc đình công kéo dài 7 tuần của 33.000 công nhân nhà máy kết thúc.

Hà Lan phạt Netflix gần 5 triệu USD vì cách xử lý dữ liệu người dùng

05:31:24 19/12/2024

Nhà chức trách lưu ý Netflix sau đó đã cập nhật tuyên bố về quyền riêng tư và tăng cường thông tin cho người đăng ký về việc sử dụng dữ liệu của họ. Công ty Netflix đã đệ đơn kháng cáo khoản tiền phạt nói trên.

IEA dự báo lượng than đá sử dụng tăng cao kỷ lục lên 8,7 tỷ tấn

05:29:42 19/12/2024

IEA cũng cho rằng các nhà máy nhiệt điện ngày càng sử dụng nhiều than đá trong năm qua, đặc biệt Trung Quốc tiêu thụ nhiên liệu này nhiều hơn 30% so với các nước khác trên thế giới.

Israel ra điều kiện rút quân khỏi vùng đệm với Syria

05:27:32 19/12/2024

Động thái của Israel tiến vào vùng đệm - vốn được thiết lập sau cuộc chiến tranh Arập - Israel năm 1973 - đã bị nhiều nước và Liên hợp quốc chỉ trích là hành vi vi phạm các thỏa thuận quốc tế, đồng thời kêu gọi rút quân.

Có thể bạn quan tâm

Về hưu, mẹ vợ liền chuyển đến sống với vợ chồng tôi, đêm đầu tiên bà đưa cho chiếc túi gấm đỏ, bên trong chứa một thứ khiến tôi giật mình

08:15:02 19/12/2024

Sống tốt thì chắc chắn hậu vận tốt đẹp. Túi đỏ là phần thưởng xứng đáng cho người con có hiếu. Bố vợ tôi mất sớm, còn mẹ vợ thì sống với vợ chồng anh trai.

Sao Hàn 19/12: Nam chính 'Khi điện thoại đổ chuông' phát ngôn coi thường phụ nữ

Sao châu á

08:15:00 19/12/2024

IU thắng kiện vụ đạo nhạc, được bồi thường 30 triệu won; nam chính phim Khi điện thoại đổ chuông Yoo Yeon Seok từng phát ngôn gây tranh cãi về phụ nữ.