Iran hối thúc Mỹ dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt
Ngày 25/11, ông Mohammad Reza Ghaebi – quyền trưởng phái đoàn Iran tại Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) – đã hối thúc Mỹ dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt chống Tehran “một cách hiệu quả và có thể kiểm chứng”.
Các máy ly tâm bên trong cơ sở hạt nhân Natanz, Iran. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, ông Ghaebi đưa ra yêu cầu trên trong bối cảnh các bên còn lại trong thỏa thuận hạt nhân Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) chuẩn bị đàm phán về việc khôi phục thỏa thuận ký năm 2015 này vào tuần tới tại Vienna (Áo).
Phát biểu trước Hội đồng thống đốc IAEA, ông Ghaebi nhấn mạnh để chấm dứt tình trạng bế tắc hiện nay trong tiến trình thực thi thoả thuận hạt nhân, Chính phủ Mỹ cần “chấm dứt vi phạm các nghĩa vụ của họ theo thoả thuận ngay lập tức và không kèm điều kiện tiên quyết”.
Đề cập các cuộc đàm phán sắp tới tại Vienna, ông Ghaebi cho rằng “điều quan trọng là các nỗ lực này mang lại kết quả bảo đảm tất cả các biện pháp trừng phạt được dỡ bỏ một cách hiệu quả và có thể xác nhận”.
Trong khi đó, Mỹ cùng ngày 25/11 cảnh báo sẽ “đối đầu” với Iran tại IAEA vào tuần tới nếu Tehran không đẩy mạnh hợp tác với cơ quan này.
Trong tuyên bố đưa ra trong bối cảnh Hội đồng Thống đốc IAEA tiến hành cuộc họp hằng quý trong tuần này, Mỹ nhấn mạnh “nếu tình trạng bất hợp tác của Iran không được khắc phục ngay lập tức, Hội đồng Thống đốc sẽ không có lựa chọn nào khác ngoài việc triệu tập phiên họp đặc biệt trước cuối năm này để giải quyết cuộc khủng hoảng này”.
Theo hãng tin Reuters, phiên họp đặc biệt của Hội đồng Thống đốc IAEA nhiều khả năng nhằm thông qua một nghị quyết chống Iran. Động thái này có thể sẽ làm leo thang căng thẳng ngoại giao và ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán gián tiếp giữa Mỹ và Iran về việc khôi phục thỏa thuận JCPOA, dự kiến diễn ra vào đầu tuần tới.
Iran nhấn mạnh mục tiêu đàm phán hạt nhân
Ngày 4/9, Tổng thống Iran Ebrahim Raisi tuyên bố nước này sẵn sàng đàm phán với các cường quốc thế giới để hồi sinh thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015, trong đó hướng tới mục tiêu dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt, song không phải với "sức ép" của phương Tây.
Tổng thống Iran Ebrahim Raisi phát biểu tại cuộc họp nội các ở Tehran ngày 26/8/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Tổng thống Raisi cho biết thêm rằng Tehran tìm kiếm các cuộc đàm phán nhằm dỡ bỏ trừng phạt của Mỹ đối với Iran. Phát biểu trên truyền hình, nhà lãnh đạo Iran nói: "Người phương Tây và người Mỹ đang cùng gây sức ép...chúng tôi sẽ có các cuộc đàm phán về chương trình nghị sự của chúng tôi mà không có sức ép. Chúng tôi tìm kiếm các cuộc đàm phán có định hướng mục tiêu nhằm dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với người Iran".
Trước đó, Ngoại trưởng Iran cho rằng các cuộc đàm phán bị đình trệ về việc khôi phục thỏa thuận hạt nhân giữa nước này với các cường quốc nhiều khả năng sẽ chỉ có thể được nối lại sau khoảng 2-3 tháng tới. Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn phát trên truyền hình nhà nước tối 31/8 (giờ địa phương), Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian khẳng định Tehran không tìm cách "bỏ chạy khỏi bàn đàm phán" đồng thời cho biết các cuộc đàm phán hạt nhân tại Vienna (Áo) là "vấn đề về chính sách đối ngoại và chương trình nghị sự của chính phủ". Ông thể hiện lập trường của Chính phủ Iran coi một cuộc đàm phán thực sự là phải tạo ra những kết quả rõ ràng cho phép đảm bảo các quyền lợi của quốc gia. Theo ông Hossein Amir-Abdollahian, các nước tham gia đàm phán biết rất rõ rằng Chính phủ mới của Iran cần từ 2-3 tháng để ổn định và bắt đầu đưa ra các quyết sách.
Trong khi đó, ngày 1/9, Pháp và Đức đã hối thúc Tehran nhanh chóng trở lại đàm phán hạt nhân. Thông báo của Bộ Ngoại giao Pháp cho biết, trong một cuộc điện đàm, Ngoại trưởng Jean-Yves Le Drian đã nhấn mạnh với người đồng cấp Iran Hossein Amirabdollahian về tầm quan trọng và sự khẩn thiết của việc nối lại đàm phán ngay lập tức, vốn bị gián đoạn kể từ tháng 6 đến nay. Bộ Ngoại giao Đức cùng ngày thông báo Berlin đã hối thúc Tehran trở lại bàn đàm phán một cách xây dựng và sớm nhất có thể sau khi Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đưa ra báo cáo cho hay Iran đã tăng tốc làm giàu urani lên gần cấp độ vũ khí. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Đức khẳng định "cánh cửa thời gian sẽ không mở vô hạn". Hồi tháng trước, Pháp, Đức và Anh đã bày tỏ quan ngại về báo cáo của IAEA xác nhận rằng Iran đã lần đầu tiên sản xuất urani được làm giàu tới 20% độ tinh khiết phân hạch và nâng công suất sản xuất urani được làm giàu lên 60%.
Iran đã dần đình chỉ thực hiện các cam kết của nước này trong thỏa thuận hạt nhân JCPOA từ tháng 5/2019, một năm sau khi chính quyền của Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump đơn phương rút khỏi thỏa thuận này và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Tehran. Ủy ban hỗn hợp JCPOA, có sự tham dự gián tiếp của phái đoàn Mỹ, bắt đầu các cuộc họp trực tiếp từ ngày 6/4 ở Vienna để tiếp tục các cuộc thảo luận trước đó về khả năng Mỹ quay trở lại thỏa thuận và cách thức đảm bảo thực hiện đầy đủ và hiệu quả thỏa thuận này. Sau 6 vòng đàm phán, các bên cho biết vẫn còn bất đồng nghiêm trọng giữa Mỹ và Iran về việc khôi phục thỏa thuận.
Mỹ muốn các cuộc đàm phán hạt nhân với Iran sớm khởi động lại Theo phóng viên TTXVN tại Washington, ngày 7/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết, Mỹ muốn các cuộc đàm phán hạt nhân với Iran tại Vienna, Áo, "sớm khởi động lại", chỉ vài ngày sau khi Ngoại trưởng Iran cho biết nước này sẽ "sớm" trở lại bàn đàm phán. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned...