Iran dựa Nga chống Mỹ, hy vọng phi dollars hóa toàn cầu

Trong vòng xoáy trừng phạt của Mỹ, Iran sẽ hợp tác chặt chẽ với Nga và Trung Quốc để hạ bệ đồng dollars Mỹ.

Iran hợp tác với nhóm các nước bị Mỹ dọa trừng phạt

Nhà báo chuyên về chính trị Thổ Nhĩ Kỳ Mehmet Ali Guller, tác giả của một số cuốn sách về Trung Đông, trong cuộc phỏng vấn với Sputnik đã bình luận về tuyên bố gần đây của Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cho biết chính quyền Iran đang đàm phán với một số quốc gia, bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Trung Quốc, Azerbaijan và Ấn Độ, về việc ký kết các thỏa thuận tài chính nhằm hạn chế việc sử dụng đồng dollars trong giao dịch thương mại.

Nói về tác động của các thỏa thuận như vậy giúp các quốc gia trong khu vực thoát khỏi áp lực kinh tế và chính trị của Hoa Kỳ, Guller cho biết, ở đây quy mô và phạm vi của các thỏa thuận này không quan trọng bằng việc ký kết, có nghĩa là ý nghĩa của nó là rất lớn.

Bước đi này trong tương lai sẽ khiến cho việc Mỹ không thể áp đặt các biện pháp trừng phạt. Các thỏa thuận tài chính, cơ chế thanh toán chung, giao dịch bằng tiền tệ quốc gia là tất cả các bước bổ sung nhằm lật đổ sự thống trị của đồng dollars trong hệ thống kinh tế quốc tế. Đó là lý do tại sao Hoa Kỳ phản đối cơ chế thanh toán INSTEX được tạo ra do những nỗ lực của Đức, Pháp và Anh cùng với Iran.

Vị chuyên gia này cho biết, thỏa thuận Thổ Nhĩ Kỳ – Iran sẽ cho phép phát triển quan hệ song phương một cách định tính, thỏa thuận song phương và các cơ chế thanh toán chung như vậy sẽ thúc đẩy các nhà điều hành phải tuân thủ pháp luật trong khuôn khổ những ký kết đạt được giữa các nước.

Trước đây, các nước tiến hành thương mại song phương trong bối cảnh các lệnh trừng phạt nên đã phải sử dụng nhiều phương cách bất hợp pháp trong khuôn khổ hệ thống tài chính do Mỹ kiểm soát, mang lại cơ hội tốt để làm giàu, nhưng tạo ra vấn đề trong mối quan hệ song phương và tạo cho Mỹ một lý do bổ sung trừng phạt.

Đặc biệt, các vấn đề xảy ra trong những năm qua trong quan hệ thương mại Thổ Nhĩ Kỳ – Iran, được thực hiện thông qua các trung gian và đại lý, đó sẽ là con át chủ bài để Hoa Kỳ sử dụng chống lại chính quyền Erdogan. Với suy nghĩ này, việc ký kết thỏa thuận tài chính song phương giữa Ankara và Tehran sẽ đảm bảo sự phát triển và củng cố quan hệ thương mại giữa hai nước trên cơ sở bền vững.

Đồng dollars đang được Mỹ sử dụng để làm công cụ trừng phạt các nước rắn mặt
Tầm quan trọng trong quyết định của Iran thể hiện ở chỗ, chủ đề này nằm trong chương trình nghị sự, ở vào thời điểm Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh thắt chặt các biện pháp trừng phạt đối với Tehran và cũng đang đe dọa trừng phạt Ankara vì hợp đồng mua sắm hệ thống tên lửa phòng không S-400 Triumph của Nga. Iran sẽ dựa vào Nga và Trung Quốc để chống Mỹ

Ông Guller nói rằng, quy mô kinh tế của các quốc gia mà Zarif nói trong tuyên bố của mình, đã vượt quá quy mô nền kinh tế Hoa Kỳ và họ không bắt buộc phải giao dịch theo các điều khoản do Hoa Kỳ quy định, thậm chí nhiều nước trong số này đang rắp tâm hạ bệ đồng USD, điển hình là Nga và Trung Quốc.

Trong năm 2018, Nga đã trở thành đầu tàu chính trong tiến trình “phi dollars hóa toàn cầu”, như báo cáo được công bố vào tháng 6 của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) về việc tăng cường vai trò của đồng euro trong nền kinh tế toàn cầu.

Tài liệu nhấn mạnh rằng, Ngân hàng Nga đã không chờ đợi các lệnh trừng phạt tiếp theo và đã loại bỏ một phần đáng kể số tiền bằng dollars trong quỹ dự trữ của mình, đồng thời tăng cường tích trữ vàng và ngoại tệ khác, trong đó, khối lượng tối đa đã được ghi nhận vào quý thứ hai là 100 tỷ euro.

Cũng trong năm ngoái, Nga là nước có số lượng chứng khoán lớn nhất bằng tiền tệ phi tiêu chuẩn (tức là tất cả các đơn vị tiền tệ ngoại trừ đồng dollars và đồng euro).

Ngoài ra, Nga là một trong những động lực chính trong việc tăng trưởng nhập khẩu tiền mặt euro. Tổng cộng các nước Đông Âu chiếm 26% tổng số nhập khẩu tiền giấy euro.

Mặc dù kể từ năm 2015 nguồn cung tiền giấy euro ngoài Eurozone giảm đi, song xu hướng này đã đảo chiều vào năm 2018, một phần cũng vì nhu cầu ở Nga tăng.

Với Nga đã như vậy, đặc biệt là sau khi Trung Quốc gia nhập WTO và gia tăng sức nặng của mình tại IMF và Ngân hàng Thế giới (WB), khuôn khổ tài chính do Hoa Kỳ vạch ra bắt đầu rạn nứt và biến đổi.

Chuyên gia Guller kết luận, nhiều quốc gia trong danh sách hợp tác của Iran có cùng cấu trúc chính trị, cùng mối quan tâm về định hướng chiến lược và mong muốn chuyển sang tiền tệ quốc gia trong thương mại song phương. Quyết định này đã dần bắt đầu ảnh hưởng đến hệ thống giao dịch của họ. Đây là một đòn giáng mạnh vào sự thống trị của đồng dollars Mỹ.

Tóm lại, chuyên gia nhấn mạnh rằng, sự độc lập hoàn toàn của đất nước chỉ có thể xảy ra trong điều kiện đảm bảo sự độc lập về kinh tế, chủ yếu nhắm vào các mô hình tương tác, như các hiệp định tài chính song phương.

Theo baodatviet.vn