Iran cảnh báo hậu quả với IAEA do những động thái của châu Âu

Mai Hoàng Minh22:07 19/01/2020

Chủ tịch Quốc hội Iran c ảnh báo hậu quả nếu các nước châu Âu phát động một cơ chế tranh cãi với hành động của nước Cộng hòa Hồi giáo một cách “bất công.”

Bên trong một cơ sở hạt nhân của Iran. (Ảnh: IRNA/TTXVN)

Theo AFP, ngày 19/1, Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani đã cảnh báo những hậu quả chưa rõ đối với Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), tổ chức giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc, nếu các nước châu Âu phát động một cơ chế tranh cãi với hành động của nước Cộng hòa Hồi giáo một cách “bất công.”

Hãng thông tấn nhà nước (IRNA) dẫn lời quan chức cấp cao này nêu rõ: “Việc ba nước châu Âu đã làm liên quan tới vấn đề hạt nhân Iran là không thích hợp. Chúng tôi rõ ràng tuyên bố rằng nếu châu Âu vì bất cứ lý do nào sử dụng Điều 37 của thỏa thuận hạt nhân một cách không công bằng thì Iran sẽ đưa ra một quyết định nghiêm túc về sự hợp tác với cơ quan này.”

Ngày 18/1, nhật báo Tehran Times cho biết Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif loại trừ mọi khả năng đàm phán về một thỏa thuận hạt nhân mới.

Ông Zarif đưa ra tuyên bố trên hôm 17/1 trong chuyến thăm tới thành phố Mumbai để tham dự một hội nghị do Hiệp hội các ngành công nghiệp Ấn Độ tổ chức.

Ngoại trưởng Zarif tuyên bố: “Chúng tôi sẽ không bao giờ đàm phán về một thỏa thuận mới.”

Ông Zarif kêu gọi Chính phủ Ấn Độ thuyết phục Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân, còn có tên gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), ký giữa Iran và nhóm P5 1 (Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) năm 2015.

Video đang HOT

Tuyên bố trên được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đang hối thúc các bên liên quan đàm phán về một thỏa thuận mới nhằm tăng cường hạn chế chương trình hạt nhân của Iran.

Theo JCPOA, Iran chấp thuận hạn chế chương trình hạt nhân mà phương Tây lo ngại có thể sẽ dẫn tới việc phát triển bom hạt nhân. Đổi lại, các quốc gia phương Tây đồng ý gỡ bỏ mọi biện pháp trừng phạt nhằm vào Tehran.

Tuy nhiên, thỏa thuận dần suy yếu sau khi Mỹ đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran từ tháng 5/2018.

Một năm sau, Tehran tuyên bố sẽ “thu hẹp” việc thực hiện các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân, cụ thể là sẽ tăng mức độ làm giàu urani.

Căng thẳng Mỹ-Iran tiếp tục leo thang sau vụ Mỹ không kích sân bay quốc tế Baghdad khiến Tướng quân đội cao cấp của Iran Qasem Soleimani thiệt mạng./.

Theo Vietnamplus.vn

Chuyên gia: Sẽ quá muộn nếu châu Âu vẫn trì hoãn giải quyết vấn đề Iran

Nếu không có thay đổi, những người ủng hộ chính sách cứng rắn có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sắp tới ở Iran, và sau đó tình hình sẽ trở nên phức tạp.

Iran ngày càng tức giận vì châu Âu không thể đi đến những nhượng bộ, nhất là trong bối cảnh Mỹ đang có những hành vi gay gắt - nhà phân tích chính trị Ali Vaez nhận định trong bài viết cho Foreign Policy.

Theo ông, Tổng thống Iran Hassan Rouhani kêu gọi nhà lãnh đạo tinh thần Ali Khamenei dành nhiều thời gian hơn cho các cuộc đàm phán với Pháp, Anh và Đức, trong khi ông Khamenei tin rằng điều này là vô nghĩa.

Điều này đã từng xảy ra vào năm 2005 - tác giả bài viết lưu ý. Khi đó, Iran đã đình chỉ chương trình làm giàu uranium của mình với mong muốn châu Âu sẽ đưa ra các đề xuất kinh tế quan trọng. Nhưng ông John Bolton, người lúc đó còn công tác ở Bộ Ngoại giao, đã ngăn chặn điều này. Kết quả là, sau đó những nỗ lực buộc Iran từ bỏ hạt nhân kéo dài suốt gần 10 năm. Năm 2015, các quốc gia đã ký kết thỏa thuận, nhưng đến năm 2018, Mỹ rút khỏi thỏa thuận, chuyển sang chính sách gây áp lực tối đa.

Sẽ là quá muộn nếu châu Âu còn trì hoãn giải quyết vấn đề Iran. (Ảnh: CNBC)

Bây giờ, châu Âu lại một lần nữa phải cố gắng để cứu lấy thỏa thuận. Họ hứa sẽ duy trì và mở rộng hợp tác kinh tế với Iran trong các lĩnh vực năng lượng, vận tải, đầu tư và dịch vụ ngân hàng. Nhưng trên thực tế, ngược lại, thương mại giữa Iran và châu Âu đã giảm. Theo đó, trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 8/2019, những con số về xuất khẩu từ Iran sang châu Âu đã giảm 94% so với cùng kỳ năm 2018.

Nhằm giảm bớt hiệu lực các lệnh trừng phạt của Mỹ, các quốc gia châu Âu đã tạo ra một cơ chế để giúp các công ty có thể tiếp tục làm ăn với Iran, tập trung vào các lĩnh vực quan trọng nhất đối với người dân Iran: dược phẩm và y tế, cũng như các sản phẩm nông nghiệp. Tuy nhiên, con đường tỏ ra khá dài và chông gai.

Các sáng kiến khác của châu Âu thất bại hoàn toàn. Theo đó, Ngân hàng Đầu tư Châu Âu, nơi được ủy thác đầu tư vào Iran, đã từ chối làm điều này vì sợ rơi vào lệnh trừng phạt của Mỹ. Ngoài ra, EU ban hành một đạo luật cấm các công ty châu Âu tuân thủ các lệnh trừng phạt của Mỹ, nhưng trên thực tế, nó không hề được thi hành.

Để gây ảnh hưởng đến châu Âu, Iran bắt đầu từ bỏ dần các nghĩa vụ của mình, đồng thời gợi ý rằng họ có thể quay lại thực hiện nếu như châu Âu đưa ra sự giúp đỡ như đã hứa. Tuy nhiên, người châu Âu lại đi theo con đường ngược lại: họ đưa ra cơ chế giải quyết các tranh cãi về thỏa thuận trước, và điều này có thể dẫn đến việc các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc sẽ lại được áp dụng đối với Tehran.

Iran còn đe dọa sẽ rút khỏi không chỉ thỏa thuận mà Mỹ đã rút, mà còn Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân. Điều này sẽ " làm mù mắt" các thanh tra viên, chuyển sang câu chuyện về các cuộc tấn công của Mỹ và Israel, và gạt đi các điều kiện cơ sở cho các cuộc đàm phán tiếp theo.

Nếu Iran không còn tin tưởng Mỹ trong một thời gian dài, tình hình hiện tại có thể khiến châu Âu trở thành bất lực trong mắt họ. Ông Khamenei gọi người châu Âu là " không đáng tin cậy" và là " cảnh sát tốt đi cặp với cảnh sát xấu Washington" - tác giả bài báo lưu ý. Và điều này gây khó khăn cho những quan chức Iran đứng ra hợp tác với châu Âu.

Những người ủng hộ đường lối cứng rắn dường như là những quan chức Iran được giáo dục ở phương Tây: như Tổng thống Rouhani, người đe dọa quân đội châu Âu trong khu vực, như Bộ trưởng Ngoại giao Mohammad Javad Zarif, người chế giễu châu Âu vì đã để cho Mỹ thao túng, như người đứng đầu Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran Ali Akbar Salehi, người nói rằng California còn có chủ quyền nhiều hơn tất cả 28 quốc gia EU cộng lại.

Iran, trong khi đó, sắp tới sẽ có cuộc bầu cử quốc hội, và khó có khả năng bất kỳ chính trị gia nào sẵn sàng gặp châu Âu lại có thể giành chiến thắng. Ngược lại, những người tỏ ra hoài nghi về phương Tây lại đang có nhiều cơ hội hơn. Trong trường hợp này, ông Rouhani cũng sẽ không nắm quyền lâu. Và tình huống này cũng giống như năm 2004, khi các lực lượng ôn hòa tại Iran thua cuộc và một Mahmoud Ahmadinezhad cứng rắn hơn sẽ lên nắm quyền. Khi đó, trong mối quan hệ giữa Iran và châu Âu sẽ là một trong những giai đoạn khó khăn nhất.

Tuy nhiên, vẫn còn có thể thay đổi tình hình - tác giả bài viết lưu ý. Châu Âu chỉ cần nhanh chóng cố gắng cung cấp cho Iran sự giúp đỡ nghiêm túc, hoặc làm việc như một trung gian giữa Tehran và Washington để giảm căng thẳng. Nếu không, mối quan hệ giữa họ và Tehran sẽ bị " nhiễm độc", và thỏa thuận được coi là thành tựu ngoại giao của họ sẽ sụp đổ - chuyên gia kết luận.

VĂN ĐỨC (Nguồn: Foreign Policy)

Theo vtc.vn

Iran sẵn sàng đàm phán, nhưng không phải với Mỹ Thủ lĩnh tinh thần tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei khẳng định, các biện pháp trừng phạt của Mỹ sẽ không thể buộc Iran phải nhượng bộ. Iran sẵn sàng đàm phán, nhưng không phải với Mỹ. Đây là tuyên bố đưa ra hôm nay của thủ lĩnh tinh thần tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei khi lần đầu...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'09:08

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

Campuchia bàn biện pháp giải quyết tác động từ dự án kênh đào Phù Nam-Techo09:30

Sau khi được thả từ Gaza, 5 con tin người Thái Lan nhận được tiền, lương tháng08:59

Sau luật cấm thịt chó, hàng trăm trang trại nuôi thịt ở Hàn Quốc đóng cửa02:22

Trung Quốc phát hiện được chiến đấu cơ tàng hình F-35 từ xa 2.000 km?03:50

Căng thẳng Gaza dâng cao trở lại09:18

Tổng thống Putin lần đầu nói chuyện với lãnh đạo mới của Syria09:12

Khỉ trộm đồ du khách và thất vọng khi phát hiện thứ bên trong01:47

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hàn Quốc lao đao giữa khủng hoảng chính trị và kinh tế

15:29:13 24/02/2025

Tình trạng này thể hiện rõ qua việc nhiều nhà hàng chỉ mở cửa vào buổi tối, đóng cửa ban ngày trong tuần và mùa cao điểm cuối năm gần như biến mất.

Cuba nhấn mạnh vai trò của Hồng quân Liên Xô trong cuộc chiến chống chủ nghĩa phát xít

15:22:53 24/02/2025

Về phần mình, Đại úy Valery N. Zubarev, Tùy viên Quốc phòng của Nga tại Cuba, bày tỏ cảm kích trước tình cảm của nhân dân Cuba cùng nhân dân Nga lưu giữ ký ức về chiến công của Hồng quân cũng như đóng góp của Liên Xô cho hòa bình thế gi...

Israel cáo buộc Ai Cập vi phạm thỏa thuận về triển khai quân đội tại Sinai

15:13:32 24/02/2025

Trước đó, vào tháng 1 năm nay, Đại sứ Israel tại Mỹ Yechiel Leiter đã cáo buộc Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah Al-Sissi vi phạm thỏa thuận hòa bình năm 1978 giữa Israel và Ai Cập, do Mỹ làm trung gian.

Tổng thống Trump đưa ra đề xuất mà Ukraine không thể từ chối

14:49:02 24/02/2025

Các cuộc đàm phán hiện vẫn đang tiếp tục. Một câu hỏi được đặt ra là Ukraine sẽ đối mặt với sức ép như thế nào nếu có một thỏa thuận. Câu hỏi còn lại là Tổng thống Trump sẽ trừng phạt Kiev ra sao nếu nước này từ chối ký vào thỏa thuận.

Houthi lần đầu phóng tên lửa về phía tiêm kích F-16 Mỹ

13:49:20 24/02/2025

Houthi đã phóng tên lửa về phía một máy bay chiến đấu và máy bay không người lái của Mỹ trong đợt tấn công mới diễn ra tại Trung Đông.

Ông Elon Musk ra tối hậu thư cho nhân viên liên bang Mỹ

13:45:25 24/02/2025

Tỉ phú Elon Musk ngày 22.2 nói rằng các nhân viên liên bang phải giải trình những công việc đã làm trong tuần trước hoặc từ chức.

Dàn lãnh đạo Lầu Năm Góc rung chuyển

13:38:07 24/02/2025

Hôm qua (giờ VN), Tổng thống Mỹ Donald Trump gây sốc với quyết định sa thải Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân cùng 5 quan chức cấp cao trong đợt thay máu triệt để Lầu Năm Góc.

Indonesia: Xe ô-tô lao xuống sông, 6 người thiệt mạng, 9 người mất tích

13:17:06 24/02/2025

Theo ông Budi Cahyadi, người đứng đầu cơ quan tìm kiếm cứu nạn của tỉnh Riau, vụ tai nạn chết người xảy ra trên một con sông ở huyện Pelalawan vào cuối ngày thứ Bảy (22/2).

Đại học Triều Tiên nghiên cứu sâu về ChatGPT

12:11:12 24/02/2025

Một video do Đài tiếng nói Triều Tiên công bố vào ngày 22/2 cho thấy các học giả ở nước này đang tìm hiểu về ChatGPT, chatbot AI tạo sinh do OpenAI (Mỹ) phát triển.

Hàng nghìn búp bê Hina chào đón 'Ngày của bé gái' ở Nhật Bản

12:06:19 24/02/2025

Không chỉ có búp bê truyền thống, nhiều người đã trưng bày búp bê Hina theo các phong cách độc đáo hơn, tận dụng cả những ô cửa, sạp bán hàng, cầu thang lên nhà và cả xe cảnh sát lưu động cũng không ngoại lệ.

Hamas tạm dừng đàm phán với Israel

11:01:32 24/02/2025

Văn phòng Thủ tướng Netanyahu cho biết Israel đang chờ để trao trả 620 tù nhân và người bị giam giữ Palestine cho đến khi việc thả các con tin tiếp theo được đảm bảo và không có các buổi lễ nhục nhã .

Thủ tướng tương lai của Đức và những thách thức chờ đợi

10:34:04 24/02/2025

Những kinh nghiệm đó có thể đã thuyết phục cử tri rằng Merz là người có thể kinh doanh tốt - một kỹ năng đáng mơ ước đối với bất kỳ ai hy vọng sửa chữa nền kinh tế lớn nhất châu Âu, vốn đã suy thoái trong năm thứ hai liên tiếp vào năm 2...