Iran cảnh báo hậu quả với IAEA do những động thái của châu Âu

Mai Hoàng Minh22:07 19/01/2020

Chủ tịch Quốc hội Iran c ảnh báo hậu quả nếu các nước châu Âu phát động một cơ chế tranh cãi với hành động của nước Cộng hòa Hồi giáo một cách “bất công.”

Bên trong một cơ sở hạt nhân của Iran. (Ảnh: IRNA/TTXVN)

Theo AFP, ngày 19/1, Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani đã cảnh báo những hậu quả chưa rõ đối với Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), tổ chức giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc, nếu các nước châu Âu phát động một cơ chế tranh cãi với hành động của nước Cộng hòa Hồi giáo một cách “bất công.”

Hãng thông tấn nhà nước (IRNA) dẫn lời quan chức cấp cao này nêu rõ: “Việc ba nước châu Âu đã làm liên quan tới vấn đề hạt nhân Iran là không thích hợp. Chúng tôi rõ ràng tuyên bố rằng nếu châu Âu vì bất cứ lý do nào sử dụng Điều 37 của thỏa thuận hạt nhân một cách không công bằng thì Iran sẽ đưa ra một quyết định nghiêm túc về sự hợp tác với cơ quan này.”

Ngày 18/1, nhật báo Tehran Times cho biết Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif loại trừ mọi khả năng đàm phán về một thỏa thuận hạt nhân mới.

Ông Zarif đưa ra tuyên bố trên hôm 17/1 trong chuyến thăm tới thành phố Mumbai để tham dự một hội nghị do Hiệp hội các ngành công nghiệp Ấn Độ tổ chức.

Ngoại trưởng Zarif tuyên bố: “Chúng tôi sẽ không bao giờ đàm phán về một thỏa thuận mới.”

Ông Zarif kêu gọi Chính phủ Ấn Độ thuyết phục Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân, còn có tên gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), ký giữa Iran và nhóm P5 1 (Anh, Pháp , Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) năm 2015.

Video đang HOT

Tuyên bố trên được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đang hối thúc các bên liên quan đàm phán về một thỏa thuận mới nhằm tăng cường hạn chế chương trình hạt nhân của Iran .

Theo JCPOA, Iran chấp thuận hạn chế chương trình hạt nhân mà phương Tây lo ngại có thể sẽ dẫn tới việc phát triển bom hạt nhân. Đổi lại, các quốc gia phương Tây đồng ý gỡ bỏ mọi biện pháp trừng phạt nhằm vào Tehran.

Tuy nhiên, thỏa thuận dần suy yếu sau khi Mỹ đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran từ tháng 5/2018.

Một năm sau, Tehran tuyên bố sẽ “thu hẹp” việc thực hiện các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân, cụ thể là sẽ tăng mức độ làm giàu urani .

Căng thẳng Mỹ-Iran tiếp tục leo thang sau vụ Mỹ không kích sân bay quốc tế Baghdad khiến Tướng quân đội cao cấp của Iran Qasem Soleimani thiệt mạng./.

Theo Vietnamplus.vn

Chuyên gia: Sẽ quá muộn nếu châu Âu vẫn trì hoãn giải quyết vấn đề Iran

Nếu không có thay đổi, những người ủng hộ chính sách cứng rắn có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sắp tới ở Iran, và sau đó tình hình sẽ trở nên phức tạp.

Iran ngày càng tức giận vì châu Âu không thể đi đến những nhượng bộ, nhất là trong bối cảnh Mỹ đang có những hành vi gay gắt - nhà phân tích chính trị Ali Vaez nhận định trong bài viết cho Foreign Policy .

Theo ông, Tổng thống Iran Hassan Rouhani kêu gọi nhà lãnh đạo tinh thần Ali Khamenei dành nhiều thời gian hơn cho các cuộc đàm phán với Pháp, Anh và Đức, trong khi ông Khamenei tin rằng điều này là vô nghĩa.

Điều này đã từng xảy ra vào năm 2005 - tác giả bài viết lưu ý. Khi đó, Iran đã đình chỉ chương trình làm giàu uranium của mình với mong muốn châu Âu sẽ đưa ra các đề xuất kinh tế quan trọng. Nhưng ông John Bolton, người lúc đó còn công tác ở Bộ Ngoại giao, đã ngăn chặn điều này. Kết quả là, sau đó những nỗ lực buộc Iran từ bỏ hạt nhân kéo dài suốt gần 10 năm. Năm 2015, các quốc gia đã ký kết thỏa thuận, nhưng đến năm 2018, Mỹ rút khỏi thỏa thuận, chuyển sang chính sách gây áp lực tối đa.

Sẽ là quá muộn nếu châu Âu còn trì hoãn giải quyết vấn đề Iran. (Ảnh: CNBC)

Bây giờ, châu Âu lại một lần nữa phải cố gắng để cứu lấy thỏa thuận. Họ hứa sẽ duy trì và mở rộng hợp tác kinh tế với Iran trong các lĩnh vực năng lượng, vận tải, đầu tư và dịch vụ ngân hàng. Nhưng trên thực tế, ngược lại, thương mại giữa Iran và châu Âu đã giảm. Theo đó, trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 8/2019, những con số về xuất khẩu từ Iran sang châu Âu đã giảm 94% so với cùng kỳ năm 2018.

Nhằm giảm bớt hiệu lực các lệnh trừng phạt của Mỹ, các quốc gia châu Âu đã tạo ra một cơ chế để giúp các công ty có thể tiếp tục làm ăn với Iran, tập trung vào các lĩnh vực quan trọng nhất đối với người dân Iran: dược phẩm và y tế, cũng như các sản phẩm nông nghiệp. Tuy nhiên, con đường tỏ ra khá dài và chông gai.

Các sáng kiến khác của châu Âu thất bại hoàn toàn. Theo đó, Ngân hàng Đầu tư Châu Âu, nơi được ủy thác đầu tư vào Iran, đã từ chối làm điều này vì sợ rơi vào lệnh trừng phạt của Mỹ. Ngoài ra, EU ban hành một đạo luật cấm các công ty châu Âu tuân thủ các lệnh trừng phạt của Mỹ, nhưng trên thực tế, nó không hề được thi hành.

Để gây ảnh hưởng đến châu Âu, Iran bắt đầu từ bỏ dần các nghĩa vụ của mình, đồng thời gợi ý rằng họ có thể quay lại thực hiện nếu như châu Âu đưa ra sự giúp đỡ như đã hứa. Tuy nhiên, người châu Âu lại đi theo con đường ngược lại: họ đưa ra cơ chế giải quyết các tranh cãi về thỏa thuận trước, và điều này có thể dẫn đến việc các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc sẽ lại được áp dụng đối với Tehran.

Iran còn đe dọa sẽ rút khỏi không chỉ thỏa thuận mà Mỹ đã rút, mà còn Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân. Điều này sẽ " làm mù mắt " các thanh tra viên, chuyển sang câu chuyện về các cuộc tấn công của Mỹ và Israel, và gạt đi các điều kiện cơ sở cho các cuộc đàm phán tiếp theo.

Nếu Iran không còn tin tưởng Mỹ trong một thời gian dài, tình hình hiện tại có thể khiến châu Âu trở thành bất lực trong mắt họ. Ông Khamenei gọi người châu Âu là " không đáng tin cậy " và là " cảnh sát tốt đi cặp với cảnh sát xấu Washington " - tác giả bài báo lưu ý. Và điều này gây khó khăn cho những quan chức Iran đứng ra hợp tác với châu Âu.

Những người ủng hộ đường lối cứng rắn dường như là những quan chức Iran được giáo dục ở phương Tây: như Tổng thống Rouhani, người đe dọa quân đội châu Âu trong khu vực, như Bộ trưởng Ngoại giao Mohammad Javad Zarif, người chế giễu châu Âu vì đã để cho Mỹ thao túng, như người đứng đầu Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran Ali Akbar Salehi, người nói rằng California còn có chủ quyền nhiều hơn tất cả 28 quốc gia EU cộng lại.

Iran, trong khi đó, sắp tới sẽ có cuộc bầu cử quốc hội, và khó có khả năng bất kỳ chính trị gia nào sẵn sàng gặp châu Âu lại có thể giành chiến thắng. Ngược lại, những người tỏ ra hoài nghi về phương Tây lại đang có nhiều cơ hội hơn. Trong trường hợp này, ông Rouhani cũng sẽ không nắm quyền lâu. Và tình huống này cũng giống như năm 2004, khi các lực lượng ôn hòa tại Iran thua cuộc và một Mahmoud Ahmadinezhad cứng rắn hơn sẽ lên nắm quyền. Khi đó, trong mối quan hệ giữa Iran và châu Âu sẽ là một trong những giai đoạn khó khăn nhất.

Tuy nhiên, vẫn còn có thể thay đổi tình hình - tác giả bài viết lưu ý. Châu Âu chỉ cần nhanh chóng cố gắng cung cấp cho Iran sự giúp đỡ nghiêm túc, hoặc làm việc như một trung gian giữa Tehran và Washington để giảm căng thẳng. Nếu không, mối quan hệ giữa họ và Tehran sẽ bị " nhiễm độc ", và thỏa thuận được coi là thành tựu ngoại giao của họ sẽ sụp đổ - chuyên gia kết luận.

VĂN ĐỨC (Nguồn: Foreign Policy)

Theo vtc.vn

Iran sẵn sàng đàm phán, nhưng không phải với Mỹ Thủ lĩnh tinh thần tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei khẳng định, các biện pháp trừng phạt của Mỹ sẽ không thể buộc Iran phải nhượng bộ. Iran sẵn sàng đàm phán, nhưng không phải với Mỹ. Đây là tuyên bố đưa ra hôm nay của thủ lĩnh tinh thần tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei khi lần đầu...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Chính trị Mỹ trước thách thức từ tỉ phú Elon Musk06:56

Nguy cơ thảm họa chết người ở Nam Á08:12

General Dynamics thắng thầu đóng tàu ngầm lớp Virginia cho Hải quân Mỹ08:54

Cựu bộ trưởng Nga chết trong xe vài giờ sau khi bị cách chức07:49

Hòa đàm ở Gaza vẫn chưa có tiến triển09:08

Tổng thống Mỹ sắp 'chốt hạ' về thuế quan08:01

Chạy đua khắc phục lũ quét ở Texas06:30

Tổng thống Iran nói đã bị Israel mưu sát09:21

Mỹ lại chậm giao tàu sân bay, Trung Quốc xúc tiến tàu thứ ba09:07

Trung Quốc bác bỏ cáo buộc chiếu tia laser nhắm vào máy bay Đức09:02

Ukraine cáo buộc Nga tấn công UAV nhiều kỷ lục08:32

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Điều chưa từng có vừa xảy ra với Samsung

09:11:41 23/07/2025

Đây là bước ngoặt đáng chú ý trong xu hướng tiêu dùng của người dùng Samsung. Những năm trước, dòng Flip luôn là lựa chọn phổ biến hơn nhờ giá bán rẻ hơn, thiết kế nhỏ gọn và tính thời trang cao.

Người dân Bỉ hào hứng tham gia ngày hội trải nghiệm

08:40:38 23/07/2025

Bà Franoise xúc động chia sẻ sau khi tự tay thực hiện xong một ca hồi sức tim phổi cơ bản: Tôi từng chứng kiến tai nạn mà không biết làm gì. Giờ tôi nghĩ mình đã có thể giúp được ai đó .

Tổng thống Trump công bố thỏa thuận thương mại với Philippines, Indonesia

08:35:45 23/07/2025

Mức thuế 19% này chỉ thấp hơn một ít so với mức thuế 20% mà chính quyền Tổng thống Trump dự kiến áp lên Philippines trước đó, nhưng cao hơn mức thuế quan đối ứng 17% mà chính quyền từng công bố hồi tháng 4 đối với hàng nhập khẩu từ Phil...

Cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung: Những quân bài được sắp xếp lại

08:30:49 23/07/2025

Chính quyền Trump bất ngờ nới lỏng kiểm soát chip với Trung Quốc, mở ra khả năng về một siêu thỏa thuận đổi đất hiếm lấy công nghệ.

Điện Kremlin lên tiếng trước thông tin Mỹ tái triển khai vũ khí hạt nhân tới Anh

08:27:22 23/07/2025

Chúng tôi đang chứng kiến xu hướng gia tăng căng thẳng, xu hướng quân sự hóa, bao gồm cả quân sự hóa hạt nhân , ông Peskov nhấn mạnh nhằm đề cập đến các chính sách của phương Tây trong thời gian qua.

Châu Âu cán mốc một triệu điểm sạc xe điện

08:22:48 23/07/2025

Sự phát triển đồng bộ này được xem là điều kiện tiên quyết để đảm bảo rằng xe điện có thể thay thế một cách bền vững và hiệu quả cho các loại phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch truyền thống.

Hãng dược phẩm AstraZeneca đầu tư 50 tỷ USD vào Mỹ trước nguy cơ áp thuế

08:20:07 23/07/2025

Hồi giữa tháng 7, Tổng thống Trump nêu rõ có thể bắt đầu áp mức thuế thấp vào cuối tháng này và cho các công ty dược phẩm khoảng 1 năm hoặc hơn để chuyển dịch sản xuất về Mỹ, trước khi áp dụng mức thuế rất cao .

Báo động trình trạng người chết đói tăng nhanh tại Gaza

08:11:50 23/07/2025

AFP khẳng định đang nỗ lực sơ tán các nhà báo tự do còn lại cùng gia đình của họ khỏi Dải Gaza, dù việc rời khỏi vùng lãnh thổ bị phong tỏa nghiêm ngặt này là vô cùng khó khăn.

IMF: Thuế quan không phải là giải pháp giúp lấy lại cân bằng toàn cầu

08:09:32 23/07/2025

Cũng theo báo cáo, căng thẳng địa chính trị gia tăng còn có thể gây ra những thay đổi trong hệ thống tiền tệ quốc tế, kéo theo nguy cơ làm suy yếu ổn định tài chính.

Ấn Độ: Máy bay của Air India tiếp tục gặp sự cố

08:08:57 23/07/2025

Đây là sự cố mới nhất mà hãng hàng không Air India gặp phải trong thời gian gần đây. Trước đó một ngày, chuyến bay nội địa của hãng bay từ Kochi đến Mumbai đã bị trượt khỏi đường băng trong lúc hạ cánh khi trời mưa, gây hư hại cả máy ba...

Trên 1.000 người thiệt mạng khi tiếp cận viện trợ tại Dải Gaza

07:36:22 23/07/2025

Ông Kheetan cho biết các dữ liệu trên được tổng hợp dựa trên thông tin từ nhiều nguồn đáng tin cậy tại hiện trường, bao gồm đội ngũ y tế, các tổ chức nhân đạo và tổ chức nhân quyền.

Tập đoàn truyền thông Đức bị tấn công mạng

07:08:40 23/07/2025

Tuy nhiên, SWMH khẳng định vụ tấn công đã bị chặn đứng kịp thời. Mọi hoạt động đưa tin trực tuyến cũng như quá trình sản xuất báo chí vẫn diễn ra bình thường, không bị gián đoạn.