IQAir: Ô nhiễm không khí Hà Nội vượt Bắc Kinh
Hà Nội vượt qua thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc về nồng độ PM2.5 trong năm 2019. Trên toàn thế giới, mức ô nhiễm trung bình năm của Hà Nội đứng thứ 7 trong số các thủ đô.
Nồng độ PM2.5 trung bình năm của Hà Nội là 46,9 microgram/m3, đứng thứ hai ở Đông Nam Á trong số các thủ đô, sau Jakarta có nồng độ PM2.5 trung bình năm là 49,7 microgram/m3, theo báo cáo của IQAir, công ty công nghệ và thông tin chất lượng không khí toàn cầu.
Như vậy, Hà Nội đã vượt qua thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc về nồng độ PM2.5 trong năm 2019. So sánh trên toàn thế giới, mức ô nhiễm trung bình năm của Hà Nội đứng thứ 7 trong số các thủ đô.
Nếu so với cả các thành phố không phải thủ đô, Hà Nội đứng thứ 5 trong khu vực Đông Nam Á. 5 thành phố đứng đầu đều của Indonesia.
Xếp hạng các thành phố ô nhiễm nhất (trái) và sạch nhất (phải) trong khu vực Đông Nam Á năm 2019. Đồ họa: Báo cáo chất lượng không khí IQAir 2019.
Nồng độ PM2.5 Hà Nội tăng, TP.HCM giảm so với 2018
Các thành phố lớn khác của Việt Nam có nồng độ PM2.5 trung bình năm chỉ khoảng hơn một nửa của Hà Nội, như TP.HCM 25,3 microgram/m3, Huế 28,5 microgram/m3 và Đà Nẵng 25,9 microgram/m3.
Nồng độ PM2.5 của Hà Nội (đường da cam đậm) tăng mạnh so với 2018, còn của TP.HCM lại giảm (đường da cam nhạt). Đồ họa: Báo cáo chất lượng không khí IQAir 2019.
Đáng chú ý, nồng độ ô nhiễm PM2.5 của Hà Nội năm 2019 tăng mạnh so với mức khoảng trên 40 microgram/m3 của năm 2018 – mức tăng khoảng 17%. Trước đó, mức ô nhiễm ở Hà Nội đã có hai năm liên tiếp giảm 11% mỗi năm.
Ngược lại, nồng độ ô nhiễm của TP.HCM năm 2019 lại giảm 7,4% so với năm 2018. Trước đó, mức PM2.5 tại TP.HCM đã giảm mạnh vào năm 2017 trước khi tăng trở lại vào năm 2018.
Xét theo tháng, cả Hà Nội và TP.HCM đều có mức PM2.5 cao nhất là vào các tháng mùa đông, theo thứ tự là tháng 12, tháng 11 và tháng 1. Mức PM2.5 các tháng này cao hơn so với trung bình năm tới 30-50% – điều cũng được ghi nhận trong các báo cáo chất lượng không khí trước đây.
Hà Nội và TP.HCM ô nhiễm nhất vào các tháng mùa đông. Đồ họa: Báo cáo chất lượng không khí IQAir 2019.
Video đang HOT
Việt Nam ô nhiễm thứ 2 Đông Nam Á
So sánh nồng độ PM2.5 trung bình tính theo trọng số dân số trên cả nước, Việt Nam đứng thứ 2 trong khu vực Đông Nam Á sau Indonesia, và đứng thứ 15/98 quốc gia, vùng lãnh thổ được xếp hạng.
Nguyên nhân của tình trạng ô nhiễm không khí tại các thành phố lớn ở Việt Nam được cho là do (1) tăng trưởng nhanh chóng, (2) chuẩn phát thải yếu đối với các nhà máy điện, phương tiện giao thông, công nghiệp, và (3) tỷ lệ dùng than ngày càng cao trong sản xuất điện, báo cáo của IQAir viết.
Mức ô nhiễm trung bình năm của Hà Nội năm 2019 đứng thứ 7 trong số các thủ đô, Bắc Kinh đứng thứ 9. Đồ họa: Báo cáo chất lượng không khí IQAir 2019.
“Lượng than tiêu thụ của Việt Nam năm gấp đôi và lượng dầu tiêu thụ tăng gấp ba trong vòng 5 năm gần đây”, báo cáo viết.
Số giờ mà nồng độ PM2.5 ở Hà Nội đạt chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (10 microgram/m3) chỉ chiếm dưới 1% trong năm.
Đợt ô nhiễm không khí tăng đột biến tại Hà Nội tháng 10 đã làm dấy lên tranh luận rộng rãi về nguồn ô nhiễm và biện pháp giải quyết. Báo cáo nhắc tới việc Bộ Tài nguyên – Môi trường Việt Nam đã cam kết sửa đổi Luật Bảo vệ Môi trường thông qua năm 2014, sau các đợt ô nhiễm trên.
“Luật sửa đổi, sẽ được đề xuất năm 2020, nên đòi hỏi các hành động mạnh mẽ hơn để quản lý chất lượng không khí và đề ra các tiêu chuẩn kiểm soát phát thải nghiêm ngặt hơn từ các nguồn công nghiệp nặng và năng lượng, như các nhà máy điện than”, báo cáo viết.
Khói bụi tại đường Nguyễn Xiển, Hà Nội sáng 2/10/2019. Đợt ô nhiễm không khí kỷ lục tại Hà Nội tháng 10 đã làm dấy lên tranh luận rộng rãi về nguồn gây ô nhiễm và biện pháp. Ảnh: Việt Hùng.
Số lượng máy đo tăng gấp ba lần trên cả nước
Báo cáo của IQAir đánh giá cao việc có nhiều cảm biến đo nồng độ bụi PM2.5 được các cá nhân, tổ chức lắp đặt trong năm 2019 và công bố thông tin trên mạng.
“Trong khi Việt Nam có mạng lưới theo dõi chất lượng không khí của chính quyền khá nhỏ, chỉ có ở Hà Nội và TP.HCM, nhiều cảm biến PM2.5 vận hành độc lập đã được các cá nhân và tổ chức lắp đặt trong năm 2019″, báo cáo viết. “Số cảm biến này vượt xa số trạm đo của chính quyền, khiến số lượng máy đo PM2.5 trên cả nước tăng gấp ba lần”.
Nghiên cứu mới nhất của Đại học Kinh tế Quốc dân chỉ ra ô nhiễm không khí khiến khoảng 50.000 người Việt Nam tử vong mỗi năm, thiệt hại ước tính là 10,8-13,2 tỷ USD, chiếm khoảng trên dưới 5% GDP cả nước, bao gồm thiệt hại trực tiếp như chi phí khám sức khỏe, mua máy lọc không khí, và thiệt hại gián tiếp như giảm năng suất lao động.
Người đi bộ tập thể dục phải đeo khẩu trang sáng 1/10 ở Hồ Tây. Ảnh: Duy Hiệu.
21/30 thành phố ô nhiễm nhất thế giới là ở Ấn Độ, theo báo cáo.
Các nhà nghiên cứu từ IQAir thu thập dữ liệu từ các trạm đo trên mặt đất, đo nồng độ bụi siêu mịn PM2.5 – tức những chất dạng hạt đường kính nhỏ hơn 2,5 micromét, đặc biệt gây hại cho sức khỏe vì có thể đi sâu vào phổi và hệ tim mạch.
“Có những dấu hiệu rõ ràng cho thấy biến đổi khí hậu có thể trực tiếp tăng nguy cơ tiếp xúc với ô nhiễm không khí”, báo cáo viết, và chỉ ra rằng biến đổi khí hậu ảnh hưởng tới chất lượng không khí ở nhiều thành phố qua quá trình sa mạc hóa và tăng tần suất xảy ra các vụ cháy rừng, bão cát.
Theo news.zing.vn
Chuyên gia cảnh báo: Ở trong nhà cũng dễ 'dính' bệnh vì ô nhiễm không khí
Theo chuyên gia về hô hấp, trong nhà người dân vẫn có nguy cơ bị ảnh hưởng hay nhiễm bệnh bởi chất lượng không khí xấu từ nhiều nguồn.
Trong nhà cũng "dính" bệnh
Theo BS CKII Nguyễn Ngọc Hồng, Trưởng khoa Bệnh Phổi nghề nghiệp, Bệnh viện Phổi Trung ương phân tích, do khói bụi bên ngoài nhiều, nên chỉ cần người dân đi lại mở cửa cũng khiến lượng khí thải bay vào.
Bên cạnh đó, nhiều căn hộ gia đình hiện nay có kết cấu xây dựng tuy đẹp nhưng lại không tính toán được sự lưu thông không khí, dẫn đến tình trạng bụi bẩn vào nhưng không thoát ra được mà tích lũy bên trong. Con người sống ở môi trường như vậy có nguy cơ bị ảnh hưởng hay mắc bệnh do ô nhiễm không khí.
"Kể cả đóng cửa cũng có khe hở để khói bụi luồn lách vào rồi gây hại cho sức khỏe con người", bác sĩ Hồng nói.
BS CKII Nguyễn Ngọc Hồng, Trưởng khoa Bệnh Phổi nghề nghiệp, Bệnh viện Phổi Trung ương. (Ảnh: NDT)
BS Hồng cũng cho biết, song song với kết cấu nhà ở là những mối nguy hại khác từ trong các hộ gia đình gồm: khói bếp, mùi dung dịch tẩy rửa, dung dịch xịt phòng, thậm chí là cả nước hoa ... cũng là nguyên nhân khiến tình trạng ô nhiễm trong nhà trở nên trầm trọng hơn.
"Những căn nhà xây dựng lâu năm nên được bảo dưỡng, sửa chữa thường xuyên. Bởi lớp vữa trên tường, nền nhà cũ theo thời gian sẽ bị bong tróc, rơi ra, kèm theo nấm mốc gây bụi bẩn, hại cho sức khỏe. Ngoài ra, mọi người cũng nên đặc biệt chú ý tới gian bếp và phòng tắm của mình, đặc biệt là hệ thống thoát khí.
Về nguyên tắc, nhà bếp bao giờ cũng phải thiết kế thông thoáng để cách ly với nhà ở. Đừng vì nhà quá hẹp mà tiết kiệm diện tích bếp, bởi có nhiều trường hợp thiệt mạng do đun bếp trong nhà nhưng lại đóng kín cửa", bác sĩ Hồng cảnh báo.
Thời gian gần đây, do tình trạng không khí ô nhiễm kéo dài, nên nhiều gia đình nghĩ tới chuyện dùng các loại máy lọc không khí trong nhà được quảng cáo là lọc sạch bụi, loại trừ bụi mịn, bảo vệ sức khỏe.
Tuy nhiên, theo bác sĩ Hồng, hiệu quả của các loại máy này chưa thể đánh giá cụ thể được. Dù nói nhiều về công dụng nhưng các nhà sản xuất lại không có hướng dẫn chi tiết riêng cho từng loại. Ví dụ như máy cỡ nào, mỗi lần lọc được bao nhiêu, trong diện tích bao nhiêu thì họ lại không khuyến cáo.
Do vậy, ở góc độ chuyên gia, không thể khẳng định các loại máy lọc có giá trị đến đâu, mức độ hiệu quả thế nào được.
Lượng bệnh nhân nặng nhập viện tăng
Bác sĩ Hồng cho biết, khoảng một tháng trở lại đây, có thể do thời tiết xấu, cộng với tình trạng ô nhiễm không khí kéo dài nên số lượng bệnh nhân nhập viện tại khoa Bệnh phổi nghề nghiệp có phần tăng.
Tuy tổng số người nhập viện do mắc các bệnh về phổi không tăng rõ rệt nhưng lượng bệnh nhân nặng, đặc biệt là người mắc bệnh hô hấp mãn tính có xu hướng cao hơn so với những đợt trước. Nguy hiểm hơn, khả năng phục hồi của bệnh nhân này cũng rất kém. Như vậy chứng tỏ, hệ thống miễn dịch của nhiều người đang bị suy giảm nghiêm trọng.
"Trước tiên tình trạng ô nhiễm không khí có thể gây viêm nhiễm cấp tính đường thở, kích ứng các bệnh mãn tính xuất hiện sớm hơn dự định. Về lâu dài nếu con người tiếp xúc liên tục với không khí xấu, đến một lúc nào đó hệ thống miễn dịch sẽ bị suy yếu, yếu tố bệnh nặng tăng hơn, càng khó điều trị hơn", bác sĩ Hồng nói.
Bệnh nhân nhập viện tại Bệnh viện Phổi Trung ương tăng hơn so với thời gian trước.
Trước thực trạng ô nhiễm không khí kéo dài, bác sĩ Hồng khuyến cáo người dân nên thường xuyên theo dõi thông tin từ các nguồn chính thống và các phương tiện truyền thông đại chúng để nắm rõ tình hình thời tiết, từ đó đưa ra biện pháp ứng phó, phòng tránh.
Mọi người nên hạn chế đi lại, hoạt động mạnh hoặc lui tới các khu vực đông phương tiện qua lại, gần nơi công trường xây dựng.
KHẢ MINH
Theo vtc.vn
Đề nghị Hà Nội cho học sinh nghỉ học những ngày không khí nguy hại "Trong trường hợp khẩn cấp khi ô nhiễm không khí chạm mức "nguy hại", tức chỉ số AQI>300, Sở TNMT Hà Nội kính đề nghị UBND TP ban hành thông báo tình hình chất lượng không khí tới Sở GDĐT để thông báo các trường mầm non, trường Tiểu học cho các em học sinh nghỉ học". Đại diện Sở Tài nguyên...