IMF: Thuế quan không phải là giải pháp giúp lấy lại cân bằng toàn cầu

Ngày 22/7, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho biết cán cân tài khoản vãng lai toàn cầu đã tăng mạnh trong năm 2024, đảo ngược xu hướng thu hẹp diễn ra kể từ cuộc khủng hoảng tài chính – kinh tế toàn cầu năm 2008-2009.

IMF đồng thời cảnh báo rằng thuế quan không phải là giải pháp cho vấn đề mất cân bằng thương mại toàn cầu hiện nay.

Quang cảnh cảng hàng hóa Long Beach, California, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Trong Báo cáo Khu vực Đối ngoại thường niên đánh giá về tình trạng mất cân bằng tại 30 nền kinh tế lớn nhất thế giới , IMF nêu rõ sự gia tăng cán cân tài khoản vãng lai toàn cầu trong năm ngoái chủ yếu do 3 nền kinh tế hàng đầu thế giới gồm Mỹ, Trung Quốc và Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone). Cụ thể, thâm hụt của Mỹ tăng 228 tỷ USD lên 1.130 tỷ USD, thặng dư của Trung Quốc tăng 161 tỷ USD lên 424 tỷ USD, thặng dư của Eurozone tăng 198 tỷ USD lên 461 tỷ USD.

IMF lưu ý rằng thặng dư hoặc thâm hụt với bên ngoài là vấn đề đáng quan ngại và có thể gây ra rủi ro nếu ở mức quá lớn. Trong khi đó, tình trạng mất cân bằng trong nước kéo dài, chính sách tài khóa bất ổn và căng thẳng thương mại leo thang có thể làm suy yếu tâm lý rủi ro toàn cầu và gia tăng căng thẳng tài chính, gây tổn hại cho cả các quốc gia vay nợ và các nước chủ nợ.

Báo cáo của IMF nhắm vào việc Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt mức thuế nhập khẩu cao hơn đối với hầu hết các đối tác thương mại với mục đích tăng thu ngân sách và điều chỉnh thâm hụt thương mại kéo dài. Báo cáo cảnh báo việc tiếp tục leo thang chiến tranh thương mại sẽ gây ra những tác động kinh tế vĩ mô đáng kể, làm giảm nhu cầu toàn cầu trong ngắn hạn và gia tăng áp lực lạm phát do tăng giá nhập khẩu hàng hóa.

Cũng theo báo cáo, căng thẳng địa chính trị gia tăng còn có thể gây ra những thay đổi trong hệ thống tiền tệ quốc tế, kéo theo nguy cơ làm suy yếu ổn định tài chính.

Nhà kinh tế trưởng của IMF Pierre-Olivier Gourinchas cho biết thặng dư hay thâm hụt quá mức đều bắt nguồn từ “những biến dạng” trong nước như chính sách tài khóa quá lỏng lẻo ở các nước thâm hụt và mạng lưới an sinh xã hội không đủ mạnh, dẫn đến tiết kiệm phòng ngừa quá mức ở các nước thặng dư. Theo ông, cần phải có những thay đổi nhằm vào các động lực trong nước chứ không phải áp thuế quan với hàng hóa nhập khẩu . Đơn cử như Trung Quốc nên tập trung vào việc thúc đẩy tiêu dùng, châu Âu nên chi tiêu nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng, trong khi Mỹ cần giảm thâm hụt công vốn đang ở mức cao và hạn chế chi tiêu tài khóa.