IAEA xác nhận Iran bắt đầu quá trình làm urani lên mức 20%
Ngày 4/1, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) xác nhận rằng Iran đã bắt đầu quá trình làm giàu urani lên tới 20% mức tinh khiết, mức mà Tehran đạt được lần cuối trước khi có Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA – tên gọi của thỏa thuận hạt nhân năm 2015) với các cường quốc thế giới. Hoạt động này được thực hiện tại tại cơ sở hạt nhân ngầm Fordow.
Bên trong một nhà máy điện hạt nhân ở miền Nam Iran. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong một báo cáo được gửi tới các quốc gia thành viên vào chiều cùng ngày, IAEA cho biết ngày 4/1, Iran đã bắt đầu cung cấp urani đã được làm giàu tới 4,1% vào 6 máy ly tâm tại nhà máy làm giàu nhiên liệu Fordow để làm giàu thêm lên tới 20%.
Trong khi đó, theo Đại sứ Iran tại IAEA Kazem Gharibabadi, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi đã thông báo rằng cơ quan này xác nhận việc một xi lanh chứa 137,2 kg urani được làm giàu lên tới 4,1% đã được kết nối với dây chuyền cấp liệu và quá trình làm giàu urani lên tới 20% đã bắt đầu.
Iran gần đây đã làm giàu urani lên tới 4,5%, cao hơn mức 3,67% mà thỏa thuận hạt nhân cho phép và tuyên bố họ có kế hoạch làm giàu lên tới 20%, mức mà Tehran đã đạt được trước khi có thỏa thuận.
Ngày 4/1, Đại sứ Nga tại các tổ chức quốc tế ở Vienna Mikhail Ulyanov cho rằng quyết định của Iran về việc tiếp tục làm giàu urani lên 20% mức tinh khiết, trong bối cảnh thỏa thuận hạt nhân năm 2015 đổ vỡ, là đáng tiếc song không nên “bi kịch hóa”. Ông Mikhail Ulyanov viết trên mạng xã hội Twitter: “Chúng tôi không vui trước việc Tehran đi xa hơn nữa so với những cam kết của mình theo JCPOA. Tuy nhiên, không có gì phải bi kịch hóa. Chương trình hạt nhân (của Iran) vẫn hoàn toàn minh bạch và có thể kiểm chứng”.
Ông Ulyanov cho biết quyết định của Iran là có thể dự đoán trước dựa trên dự luật được Quốc hội Iran thông qua hồi tháng trước. Luật cho phép làm giàu urani đến mức như trước năm 2015. Ông Ulyanov cho rằng động thái này vẫn có thể đảo ngược và kêu gọi các bên tham gia ký kết tập trung vào việc thực thi trở lại toàn diện thỏa thuận.
Iran bắt đầu giảm các cam kết đối với thỏa thuận hạt nhân sau khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận này vào năm 2018, tái áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Tehran. Tuy nhiên, Iran cho hay sẽ đảo ngược việc làm giàu urani nếu Mỹ quay trở lại với thỏa thuận.
Quốc hội Iran thông qua đạo luật làm giàu uranium lên 20%
Quốc hội Iran vừa thông qua đạo luật tăng cường làm giàu uranium lên 20% và khôi phục lò phản ứng nước nặng Arak như trước khi có thỏa thuận hạt nhân năm 2015.
Đạo luật này được gọi là "các biện pháp chiến lược để hủy bỏ các lệnh trừng phạt của Mỹ", với mục đích buộc Mỹ hủy bỏ các lệnh trừng phạt đối với Iran. 248 đại biểu đã bỏ phiếu tán thành. Tuy nhiên, đạo luật vẫn cần sự thông qua của Hội đồng giám hộ để có hiệu lực.
Nhà máy hạt nhân ở miền nam Iran. Ảnh: RT
Đạo luật yêu cầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran phải làm giàu uranium ở mức 20% và với số lượng 120 kg mỗi năm tại nhà máy hạt nhân Fordo. Luật cũng yêu cầu chính phủ lắp đặt 1.000 máy ly tâm IR-2m để làm giàu uranium tại cơ sở hạt nhân dưới lòng đất ở Natanz và lắp đặt 1.000 máy ly tâm IR6 tại nhà máy hạt nhân Fordo, cho đến tháng 3 tới. Luật yêu cầu chính phủ khôi phục công việc tại lò phản ứng nước nặng Arak như trước khi có thỏa thuận hạt nhân năm 2015.
Căn cứ vào luật, sau ba tháng kể từ khi được phê chuẩn, nếu bên kia quay lại tuân thủ các nghĩa vụ theo thỏa thuận hạt nhân, chính phủ Iran có trách nhiệm đệ trình Quốc hội một dự thảo nghị quyết mới để tuân thủ trở lại các điều khoản của thỏa thuận. Luật cũng buộc chính phủ đình chỉ việc thực hiện nghị định thư bổ sung trong trường hợp quan hệ ngân hàng với thế giới không trở lại bình thường và dỡ bỏ các hạn chế đối với xuất khẩu dầu hai tháng sau khi luật được thông qua./.
Iran khẳng định sẽ khôi phục cam kết hạt nhân nếu Mỹ dỡ bỏ trừng phạt Ngày 18/11, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tuyên bố nước này sẽ tự động quay lại các cam kết hạt nhân nếu ông Joe Biden, người được truyền thông Mỹ đưa tin giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng vừa qua, dỡ bỏ các lệnh trừng phạt mà Mỹ đã áp đặt đối với Iran trong suốt hai năm qua....