Hy Lạp bước một chân ra khỏi Eurozone
Hy Lạp đã không thể trả khoản vay 1,5 tỷ euro đúng hạn cho Quỹ Tiề.n tệ Quốc tế (IMF) vào ngày 30/6 và chính thức bị tuyên bố là v.ỡ n.ợ đối với khoản vay của IMF.
Động thái này đồng nghĩa với việc Hy Lạp đã bước một chân khỏi Khu vực đồng tiề.n chung châu Âu ( Eurozone) với tương lai u ám.
V.ỡ n.ợ luôn là thời kỳ rất đa.u đớ.n với bất kỳ quốc gia nào, đặc biệt nếu việc này ngoài dự đoán và không theo trật tự.
Toàn bộ hệ thống ngân hàng của Hy Lạp đã phải đóng cửa để ngăn dân chúng rút sạch tiề.n trong các tài khoản, thị trường chứng khoán tê liệt, nhiều nhà đầu tư rút chạy. Hình ảnh hoảng loạn này đã từng xảy ra cách đây 15 năm về trước tại Argentina khi quốc gia Nam Mỹ này bị phá sản.
V.ỡ n.ợ luôn là thời kỳ rất đa.u đớ.n với bất kỳ quốc gia nào, đặc biệt nếu việc này ngoài dự đoán và không theo trật tự. Người gửi tiề.n và nhà đầu tư trong nước lo ngại sẽ đổ xô rút tiề.n ra khỏi ngân hàng và chuyển chúng ra nước ngoài. Để ngăn chặn tình trạng này, chính phủ sẽ đóng cửa ngân hàng và áp đặt các biện pháp kiểm soát vốn. Như trong trường hợp mới nhất của Hy Lạp, từ đầu tuần qua, nước này đã quyết định đóng cửa thị trường chứng khoán và hệ thống ngân hàng trong một tuần, đồng thời hạn chế lượng tiề.n mặt rút ra mỗi ngày và các giao dịch thanh toán với nước ngoài.
Nếu cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 5/7 tới đây, đa số cử tri Hy Lạp bỏ phiếu chống các đề nghị của các định chế quốc tế gồm Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), IMF và Ủy ban châu Âu, thì Athens gần như chỉ còn con đường duy nhất là bỏ đồng euro và khẩn cấp thay thế bằng đồng nội tệ drachma trước đây.
Việc ra khỏi Eurozone sẽ là thảm họa cho Hy Lạp. Không có gì đảm bảo rằng nền kinh tế Hy Lạp sau khi thoát khỏi các hạn chế, ràng buôc của Eurozone sẽ trở nên thịnh vượng. Ngân hàng Hy Lạp đã vẽ nên môt bức tranh ảm đạm có thể diễn ra sau đó: suy thoái trầm trọng với tỷ lệ thất nghiệp tăng cao và thu nhâp giảm mạnh.
Các khoản tiề.n tiết kiệm của người dân Hy Lạp sẽ bị mất giá. Hy Lạp sẽ bị gạt ra khỏi các thị trường tín dụng quốc tế, khiến cho khả năng phục hồi nhanh chóng càng trở nên xa vời. Điều này càng thể hiện rõ qua việc Thủ tướng Đức Angela Merken vừa tuyên bố Hy Lạp sẽ không nhận được thêm bất cứ khoản vay mới nào nếu không trả nợ cho IMF. IMF cũng khẳng định Athens chỉ có thể nhận thêm tiề.n từ IMF trừ khi khoản nợ trên được xóa.
Đối với EU, các nền chính trị ở khu vực này đan xen gắn bó mât thiết với nhau, cho nên khó có chuyên viêc Hy Lạp ra khỏi Eurozone lại không gây ảnh hưởng tới các nước trong khối. Hy Lạp ra đi sẽ là sự khởi đầu của hiêu ứng “domino” rất dễ xảy ra và sẽ làm thay đổi cách nhìn về viêc sử dụng đồng euro.
Người dân Hy Lạp tuần hành tại Athens phản đối chính phủ ngày 29/6. (Ảnh:AFP-TTXVN)
Video đang HOT
Hy Lạp chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong nền kinh tế thế giới. Thế nhưng vai trò của Hy Lạp trong một trong các loại tiề.n tệ lớn trên thế giới khiến cho viêc nước này rút ra không phải chỉ là chuyên rũ bỏ xong mọi thứ. Các thị trường chứng khoán đã trồi sụt mỗi khi có những tin đồn đoán về việc có thỏa thuân nào đó đạt được hay không và nhiều khả năng sẽ hỗn loạn hơn nữa nếu Hy Lạp rời Eurozone.
Các chủ nợ của Hy Lạp như ECB và các nước châu Âu khác cũng sẽ đối diên với các khoản thiệt hại ngay lâp tức. Hy Lạp đang nợ đến 242,8 tỷ euro từ các chủ nợ quốc tế, trong đó Đức là chủ nợ lớn nhất, tiếp theo là Pháp, Italy và Tây Ban Nha. Thiệt hại sẽ rất lớn cho cả EU. Các nhà lãnh đạo EU đều ý thức rất rõ được điều đó. Cho đến thời điểm này, chưa lãnh đạo một nước nào trong EU, kể cả Đức và Pháp, tuyên bố muốn đẩy Hy Lạp khỏi Eurozone. Giải pháp được xem là hợp tình hợp lý nhất vào lúc này là gia hạn nợ cho Hy Lạp giúp nước này “dễ thở” hơn một chút về ngân sách.
Lịch trả nợ và lãi của Hy Lạp, sau năm 2020, đã được kéo dài, đặc biệt là đối với các khoản vay song phương. Nhưng từ nay đến đó, Athens có nhiều khoản phải thanh toán cho IMF và ECB, nhất là trong mùa Hè này. Theo các chuyên gia kinh tế, vào lúc này, phải giúp Hy Lạp, trước mắt là giải ngân hơn 7 tỷ euro, vốn bị ngưng lại từ mùa Hè năm ngoái, sau đó cần đưa ra một kế hoạch hỗ trợ tài chính mới cho Hy Lạp (đó sẽ là kế hoạch thứ ba kể từ năm 2010) và đẩy lùi các cuộc thảo luận về nợ.
Xa hơn nữa, các đối tác EU của Hy Lạp cần xem xét cơ cấu lại nợ của Hy Lạp. Cho dù trước mắt, sự “sống còn” của Hy Lạp không phụ thuộc vào vấn đề này, nhưng về lâu dài, đây là hồ sơ không thể tránh né.
Nếu như mấy ngày hôm trước, quả bóng đang nằm trên phần sân của Hy Lạp thì lúc này số phận của Hy Lạp và tương lai của Eurozone lại phụ thuộc vào các đối tác của Athens. Không thể chấp nhận thêm nữa các biện pháp thắt chặt chi tiêu mang tính khắc khổ, chính phủ Hy Lạp đã đẩy trách nhiệm sang phía EU và IMF. Họ buộc các chủ nợ này phải hành động nếu không sẽ châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng mới của Eurozone. Rõ ràng, những nỗ lực của các nhà lãnh đạo châu Âu suốt 5 năm qua nhằm giữ Hy Lạp ở lại Eurozone đang có nguy cơ “đổ xuống sông xuống bể”.
Theo Thanh Bình (TTXVN)
baotintuc.vn
Điều gì tiếp theo đang chờ Hy Lạp "cuối đường hầm"?
Hy Lạp đã không thể hoàn trả nợ cho IMF vào phút chót, và đề xuất gia hạn nợ, cấp thêm khoản vay mới của chính phủ nước này cũng bị châu Âu bác bỏ. Quốc gia Nam Âu đang tiến sâu vào "đường hầm" bất ổn với nhiều rủi ro khó lường.
Thời hạn chót để Hy Lạp hoàn trả khoản nợ 1,6 tỷ euro cho Quỹ Tiề.n tệ quốc tế (IMF) đã qua mà chính quyền Athens không thể thực hiện nghĩa vụ của mình, sau khi Bộ trưởng các nước Eurozone từ chối gia hạn chương trình cứu trợ hiện tại.
Tương lai của Hy Lạp tại EU đang đầy bất ổn (Ảnh: EPA)
Như vậy, Hy Lạp đã trở thành quốc gia phát triển đầu tiên phát sinh nợ quá hạn với IMF. Ngày 20/7 tới, một khoản nợ lớn hơn lên tới 3,46 tỷ euro Hy Lạp vay từ Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) sẽ đến hạn. Liệu điều gì tiếp theo đang chờ đợi quốc gia này?
Sau đây là dự báo của các chuyên gia kinh tế.
Nếu Athens đạt được thỏa thuận phút chót với chủ nợ...
Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras hồi tuần trước đã kêu gọi trưng cầu dân ý vào ngày 5/7 tới, về việc có hay không chấp thuận một loạt yêu cầu cải cách được các chủ nợ quốc tế đưa ra, để đổi lại việc Hy Lạp nhận được các khoản cứu trợ mới. Đây cũng được xem như cuộc trưng cầu dân ý về việc nước này sẽ ở lại hay rời khỏi EU.
Hiện tại chính phủ Hy Lạp đang kêu gọi người dân bỏ phiếu phản đối các yêu cầu cải cách tài khóa. Nếu ông Tsipras nhận thấy mình có khả năng thất bại trong cuộc trưng cầu dân ý, ông có thể sẽ chấp thuận một thỏa hiệp tạm thời nào đó với các chủ nợ trong tuần này.
Tuy vậy, cũng cần lưu ý rằng cuộc trưng cầu dân ý vào Chủ nhật này là một phần trong thỏa thuận với các chủ nợ và thỏa thuận đó đã hết hiệu lực trong ngày thứ Ba. Do vậy, rất có thể khi người dân Hy Lạp đi bỏ phiếu cuối tuần này, các điều khoản đó không còn giá trị.
"Thứ Ba là ngày cuối cùng các đề xuất còn hiệu lực. Do vậy nếu không đạt được sự đồng thuận, chúng ta sẽ bước vào cuộc bỏ phiếu ngày Chủ nhật cho một đề xuất đã không còn tồn tại", Simos Anastasopoulos, chủ tịch Phòng thương mại Mỹ - Hy Lạp nhận xét.
Nếu Tsipras chấp thuận các điều khoản và điều kiện chủ nợ đưa ra, điều đó có khả năng dẫn tới việc đảng Syriza của ông - vốn đắc cử với chủ trương chống thắt lưng buộc bụng - sẽ buộc Thủ tướng phải từ chức.
Hari Tsoukas, giáo sư về khoa học tổ chức tại trường kinh doanh Warwick, Anh cho rằng, ông Tsipras sẽ chờ tới trưng cầu dân ý, một phần bởi ông không muốn đưa ra quyết định đầy "đa.u đớ.n" vốn có thể gây chia rẽ trong nội bộ đảng mình. "Ông ấy muốn chuyền quả bóng cho người dân bởi ông ta có ý định dùng trưng cầu dân ý như một công cụ thương lượng", Tsoukas nhận định.
Người biểu tình Hy Lạp phản đối các điều khoản của chủ nợ (Ảnh: AP)
Nếu bỏ phiếu "Có"
Theo các nhà kinh tế, người dân Hy Lạp có khả năng cao sẽ bỏ phiếu "Có" trong cuộc trưng cầu dân ý sắp tới, đồng nghĩa với chấp thuận các điều kiện của chủ nợ. Điều này cũng có nghĩa Hy Lạp tiếp tục là thành viên Eurozone.
Nhưng những lá phiếu "Có" cũng có nghĩa là "dư luận đã mất niềm tin vào chính phủ của ông Tsipras cũng như đảng Syriza", Clem Miller, nhà quản lý danh mục đầu tư tại quỹ Wilmington Trust nhận định. Một khi Alexis Tsipras phải ra đi, một chính phủ tạm quyền sẽ được thành lập tại Hy Lạp.
"Hy Lạp sẽ đưa ai đó lên... một người được châu Âu cũng như các đảng phái chính trị khác kính trọng để hoàn tất các thương thảo", Miller nói.
Nếu bỏ phiếu "Không"
Nếu người Hy Lạp bỏ phiếu "Không" với các điều kiện của chủ nợ, chính phủ nước này sẽ có được vị thế tốt hơn trong các cuộc đàm phán. Chính phủ do đảng Syriza dẫn đầu sẽ tiếp tục tại vị, nhưng các chủ nợ sẽ chấm dứt các khoản cho vay khẩn cấp với Athens.
Vấn đề hiện tại là Hy Lạp vẫn chưa nói rõ họ định làm gì nếu điều này xảy ra, Anastasopoulos cho biết.
Việc Athens từ chối các điều kiện chủ nợ đưa ra sẽ kéo theo một loạt rắc rối. Hy Lạp sẽ rời Eurozone, đồng nội tệ cũ drachma được lưu hành trở lại. ECB có thể chấm dứt hoàn toàn hoặc hầu hết các khoản cho vay hỗ trợ các ngân hàng Hy Lạp, với lập luận họ xem các ngân hàng này đã phá sản.
Và trong thời gian đó, người dân sẽ tiếp tục phải chịu những hạn chế về rút tiề.n mặt và sử dụng tài khoản ngân hàng, khiến cho nền kinh tế thêm điêu đứng.
Để ứng phó, chính phủ Hy Lạp sẽ phải tăng lượng cung tiề.n trên thị trường, để giúp hệ thống ngân hàng hoạt động trở lại. Nhưng điều gì sẽ xảy ra với đồng drachma? Hầu hết nhận định đều cho rằng đồng tiề.n này sẽ mất giá nhanh chóng.
Một kịch bản khác có thể xảy ra đó là người Hy Lạp vẫn bỏ phiếu "Không" với đề xuất của các chủ nợ, nhưng nước này rời Eurozone một cách có trật tự, ít hỗn loạn hơn. Dù vậy, người dân Hy Lạp vẫn sẽ lo lắng khi tiề.n của họ được chuyển đổi từ Euro sang đồng nội tệ drachma.
Điều gì sẽ xảy ra với tư cách thành viên EU một khi Hy Lạp không còn sử dụng đồng Euro? Theo một trong những luật sư của ECB, việc "một quốc gia thành viên rời khỏi khu vực Eurozone mà không rời khỏi EU, về mặt pháp lý là không thể chấp nhận".
Nhưng nếu Hy Lạp vẫn không muốn tự nguyện rời EU, hiện cũng không có quy trình nào để khai trừ tư cách thành viên của họ. EU có thể phải sửa đổi hiệp ước của mình, nhưng đó là một tiến trình rất khó khăn với vô vàn rắc rối, bao gồm cả việc phải trưng cầu dân ý tại một số quốc gia thành viên.
Trường hợp Hy Lạp thực sự tách khỏi EU, điều đó sẽ cho thấy tư cách thành viên EU không phải vĩnh cửu như mong muốn ban đầu. Và nó có thể khiến những nước EU khác nếu gặp khó khăn trong tương lai sẽ chịu nhiều áp lực hơn trên thị trường tài chính, bởi những gì từng xảy ra tại Hy Lạp.
Thanh Tùng
Theo Dantri/ IBTimes, BBC
Eurozone từ chối gia hạn cứu trợ Hy Lạp Eurozone đã từ chối đề xuất vào phút chót của Thủ tướng Hy Lạp về gia hạn cứu trợ, đồng nghĩa với việc phao cứu sinh không được tung ra. Eurozone đã từ chối đề xuất vào phút chót của Thủ tướng Hy Lạp về gia hạn cứu trợ, đồng nghĩa với việc "phao cứu sinh" không được tung ra. Trong một nỗ...