Hút t.huốc l.á thụ động làm tăng nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ bị hút t.huốc l.á thụ động hoặc người mẹ hút thuốc lúc mang thai sẽ làm tăng nguy cơ dậy thì sớm, b.é g.ái có k.inh n.guyệt, b.é t.rai vỡ giọng sớm hơn.
Hút t.huốc l.á thụ động làm gia tăng nguy cơ trẻ dậy thì sớm – Ảnh minh họa
Thông tin trên được các chuyên gia nhi khoa đưa ra trong Hội nghị Nhi khoa Việt Nam – Hoa Kỳ lần thứ X do Bệnh viện Bạch Mai tổ chức ngày 10-4 tại Hà Nội.
Dậy thì sớm ngày càng tăng
Báo cáo tại hội nghị, BS Cấn Thị Bích Ngọc, Trung tâm Nội tiết – Chuyển hóa – Di truyền và Liệu pháp phân tử, Bệnh viện Nhi trung ương, cho biết dậy thì sớm là hiện tượng trẻ xuất hiện các đặc điểm hình thể và hormone ở lứa t.uổi sớm hơn bình thường.
Ở trẻ gái phát triển tuyến vú, xuất hiện lông mu trước 8 t.uổi, k.inh n.guyệt trước 10 t.uổi. Ở trẻ trai thể tích t.inh h.oàn tăng và có lông mu trước 9 t.uổi. Tại Bệnh viện Nhi trung ương, các bác sĩ đã tiếp nhận điều trị cho những trẻ mới 6-7 t.uổi đã có k.inh n.guyệt, tuyến vú phát triển. Trẻ gái có biểu hiện dậy thì sớm nhiều hơn b.é t.rai.
Theo số liệu thống kê tại Bệnh viện Nhi trung ương, trẻ dậy thì sớm được ghi nhận tăng dần qua các năm. Giai đoạn từ năm 2018 – 2021 có khoảng gần 700 trẻ dậy thì sớm, giai đoạn 2021 – 2024 tăng gần gấp đôi với 1.200 trẻ.
Tình hình trẻ dậy thì sớm tại Bệnh viện Nhi trung ương – Ảnh: BVCC
Theo BS Ngọc, nguyên nhân và tín hiệu dậy thì sớm hiện vẫn đang được nghiên cứu. Tuy nhiên, có một số yếu tố ảnh hưởng tới dậy thì sớm bao gồm cả yếu tố môi trường và nội sinh.
Trong đó, t.huốc l.á tác động đến quá trình dậy thì. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ bị hút t.huốc l.á thụ động hoặc mẹ hút thuốc trong quá trình mang thai sẽ tăng dậy thì sớm, b.é g.ái có k.inh n.guyệt, b.é t.rai vỡ giọng sớm.
Bên cạnh đó, béo phì cũng làm tăng nguy cơ dậy thì sớm. Tại 11 nghiên cứu trên 4.841 đối tượng thì trẻ gái béo phì có tỉ lệ dậy thì sớm cao hơn nhóm cân nặng bình thường.
Một số trẻ dậy thì sớm do nguyên nhân nội sinh như tổn thương hệ thần kinh trung ương do bẩm sinh hoặc mắc phải. Trong đó, phổ biến là khối u não, n.hiễm t.rùng hệ thần kinh trung ương, xuất huyết não.
Có thể điều trị dậy thì sớm
Chia sẻ tại hội nghị, GS Seema Kumar, Bệnh viện Mayo Clinic (Hoa Kỳ), cho hay trong các yếu tố quyết định thời điểm dậy thì do yếu tố di truyền chiếm 50-75%. Ngoài ra còn do chủng tộc, thể trạng và dinh dưỡng. Trẻ cần được điều trị dậy thì sớm khi dậy thì tiến triển nhanh, dự tính ảnh hưởng đến chiều cao khi trưởng thành. Theo ông, trẻ dưới 6 t.uổi sẽ có hiệu quả tốt nhất.
B.é g.ái 7 t.uổi dậy thì sớm do ngủ không tắt đèn?
BS Ngọc cũng khuyến cáo khi trẻ có các biểu hiện dậy thì sớm, cha mẹ nên đưa con đi kiểm tra.
Trẻ được đ.ánh giá mức độ dậy thì qua đ.ánh giá t.uổi xương, siêu âm tử cung, buồng trứng, siêu âm thận kiểm tra có bất thường hay không. Ngoài ra, trẻ còn được tiến hành chụp cộng hưởng từ, xét nghiệm hormone s.inh d.ục.
Khi trẻ bị dậy thì sớm, các bác sĩ sẽ điều trị với mục tiêu ức chế phát triển tuyến vú, lông mu, cốt hóa t.uổi xương, bình thường tốc độ tăng trưởng chiều cao cho trẻ. Thuốc điều trị dậy thì sớm cũng ức chế phát triển tử cung.
Trẻ dậy thì sớm có thể dẫn đến những hậu quả như cốt hóa xương sớm dẫn tới bị lùn hơn khi trước thành. Trẻ có nguy cơ bị xâm hại t.ình d.ục, quan hệ t.ình d.ục sớm, mang thai ngoài ý muốn, phá thai khi quá nhỏ t.uổi. Ngoài ra, cơ thể thay đổi nhanh hơn các bạn dẫn đến trẻ bị khủng hoảng cảm xúc tâm lý.
Ngoài chuyên đề về nội tiết ở t.rẻ e.m, các bác sĩ còn báo cáo 7 chuyên đề về các bệnh lý hô hấp, nội tiết, dị ứng lâm sàng, kháng kháng sinh, nhiễm khuẩn cấp, xử lý sự cố y khoa… nhằm chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực nhi khoa.
Video đang HOT
Nam giới bị x.uất t.inh ra m.áu có nguy hiểm không?
X.uất t.inh ra m.áu có thể là một tình trạng tạm thời và vô hại nhưng đôi khi lại là dấu hiệu cảnh báo n.hiễm t.rùng hoặc tổn thương ở tuyến t.iền liệt hay niệu đạo,...
Có nhiều nguyên nhân khiến nam giới x.uất t.inh ra m.áu và dưới đây là những thông tin mà bạn cần biết về nguyên nhân x.uất t.inh ra m.áu. X.uất t.inh ra m.áu khi nào là nguy hiểm và dấu hiệu x.uất t.inh bất thường cần thăm khám bác sĩ.
1. Nguyên nhân x.uất t.inh ra m.áu ở nam giới
Trước tiên, triệu chứng x.uất t.inh ra m.áu được mô tả là có lẫn dịch màu hồng, nâu, đỏ trong t.inh d.ịch. Nói cách khác, bình thường, t.inh d.ịch có màu trắng ngà. Khi t.inh d.ịch có m.áu (bằng mắt thường nhìn thấy t.inh d.ịch có màu đỏ, hồng hoặc khi xét nghiệm thấy có m.áu trong t.inh d.ịch) thì gọi là x.uất t.inh ra m.áu.
Một số nam giới bị x.uất t.inh ra m.áu có thể cảm thấy đau ở xung quanh hoặc đau tại "cậu nhỏ"; đau khi đi tiểu hoặc đau khi x.uất t.inh; bộ phận s.inh d.ục bị sưng bất thường; sốt, mạch đ.ập nhanh và huyết áp cao hơn bình thường; đau khi đại tiện hoặc đau lưng dưới có thể xuất hiện nếu nguyên nhân do n.hiễm t.rùng.
Dưới đây là những nguyên nhân gây x.uất t.inh ra m.áu phổ biến:
- Mạch m.áu bị vỡ
Mạch m.áu ở tuyến t.iền liệt hoặc túi tinh có thể bị vỡ khi quan hệ hoặc khi x.uất t.inh. Điều này tương tự như khi bạn bị c.hảy m.áu mũi sau khi hắt hơi và điều này có thể phổ biến hơn ở người đang dùng thuốc chống đông m.áu. Với tình trạng mạch m.áu bị vỡ, m.áu có thể xuất hiện đột ngột hoặc c.hảy m.áu kéo dài trong vài phút rồi dừng lại.
Đây thường không phải là tình trạng sức khỏe nghiêm trọng. Tuy nhiên đôi khi sự xuất hiện của một khối u nang có thể tăng áp lực lên mạch m.áu ở các bộ phận này và khiến chúng bị vỡ nên cần thăm khám sớm.
- Kiêng quan hệ trong thời gian dài
Việc kiêng quan hệ trong thời gian dài và khi bắt đầu lại có thể khiến một số nam giới gặp phải tình trạng x.uất t.inh lẫn m.áu kèm theo tình trạng c.hảy m.áu nhẹ trong 1 - 2 ngày. C.hảy m.áu có thể trong hoặc sau khi quan hệ.
- N.hiễm t.rùng, viêm
Trong nhiều trường hợp n.hiễm t.rùng hay viêm đường tiết niệu hay bất kì loại "ống dẫn" hay cơ quan nào liên quan tới bộ phận s.inh d.ục nam đều có thể dẫn tới x.uất t.inh ra m.áu. Đó có thể là viêm tuyến t.iền liệt gây đau, khó tiểu và rối loạn chức năng t.ình d.ục.
Hoặc bị viêm mào t.inh h.oàn - thường do vi khuẩn, bao gồm các bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục (gọi tắt là STIs hoặc STD) chẳng hạn như chlamydia, lậu hoặc herpes cũng có thể khiến t.inh d.ịch có lẫn m.áu. N.hiễm t.rùng do virus, vi khuẩn hoặc nấm đều có thể dẫn tới tình trạng này.
N.hiễm t.rùng hay viêm nhiễm có thể khiến m.áu xuất hiện trong t.inh d.ịch (Ảnh: Internet)
Viêm niệu đạo cũng có thể gây đau khi đi tiểu, ngứa hoặc rát gần "cậu nhỏ" hoặc chảy dịch.
- Chấn thương
Các chấn thương ở đường tiết niệu hay ở "cậu nhỏ" có thể khiến m.áu xuất hiện trong t.inh d.ịch, chẳng hạn như quan hệ mạnh bạo làm vỡ mạch m.áu ở tuyến t.iền liệt hoặc túi tinh. Sinh thiết tuyến t.iền liệt, xạ trị, thắt ống dẫn tinh, tiêm thuốc trị bệnh trĩ, chấn thương ở "cậu nhỏ" sau gãy xương chậu, chấn thương t.inh h.oàn, t.hủ d.âm quá mức cũng có thể gây x.uất t.inh ra m.áu tạm thời, theo WebMD.
- Khối u và polyp
Polyp lành tính hoặc khối u ác tính ở tuyến t.iền liệt, t.inh h.oàn, bàng quang, mào t.inh h.oàn hoặc túi tinh có thể dẫn tới sự xuất hiện của m.áu trong t.inh d.ịch.
Khi điều này xảy ra, nam giới thường cảm thấy tình trạng x.uất t.inh ra m.áu lặp đi lặp lại kèm theo các triệu chứng khác như đau ở háng hoặc tiểu đau buốt. Nam giới, đặc biệt làm nam giới lớn t.uổi cần được đ.ánh giá về nguy cơ ung thư nếu phát hiện t.inh d.ịch có lẫn m.áu.
- Sỏi tuyến t.iền liệt
Sỏi tuyến t.iền liệt có xu hướng xuất hiện sau t.uổi 50, chúng hình thành do viêm mãn tính. Ngoài m.áu lẫn trong t.inh d.ịch thì sỏi tuyến t.iền liệt cũng có thể gây đau khi đi tiểu, đau vùng chậu và m.áu lẫn trong nước tiểu.
- Phì đại tuyến t.iền liệt lành tính
Mặc dù tình trạng này không gây ung thư nhưng lại tương đối phổ biến ở nam giới từ 60 - 80 t.uổi. Phì đại tuyến t.iền liệt lành tính chủ yếu gây ra các triệu chứng tiết niệu nhưng trong một số trường hợp, tuyến t.iền liệt bị phì đại có thể chèn ép niệu đạo và gây x.uất t.inh lẫn m.áu.
Phì đại tuyến t.iền liệt lành tính tương đối phổ biến ở nam giới từ 60 - 80 t.uổi (Ảnh: Internet)
Các triệu chứng khác của tình trạng phì đại tuyến t.iền liệt lành tính bao gồm: Đi tiểu thường xuyên hơn, nước tiểu nhỏ giọt hoặc dòng chảy yếu, tiểu khó,...
Ngoài các tình trạng kể trên thì một số điều kiện sức khỏe khác cũng có thể liên quan tới x.uất t.inh ra m.áu như HIV/AIDS, thuốc warfarin, huyết áp cao, bệnh m.áu khó đông, bệnh bạch cầu, bệnh gan, phì đại tuyến t.iền liệt, tắc ống dẫn tinh, sỏi bàng quang, xơ gan, rối loạn đông m.áu,...
Các yếu tố nguy cơ
Mặc dù bất kì nam giới ở độ t.uổi nào đều có thể gặp phải tình trạng x.uất t.inh ra m.áu nhưng có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ gặp phải tình trạng này, bao gồm:
- Quan hệ t.ình d.ục mạnh mẽ, đặc biệt sau một thời gian dài kiêng không quan hệ.
- Nam giới trên 40 t.uổi.
- Nam giới có t.iền sử cá nhân hoặc gia đình mắc các vấn đề về tuyến t.iền liệt, bao gồm cả viêm tuyến t.iền liệt.
- Bị n.hiễm t.rùng đường tiết niệu hoặc đường s.inh d.ục.
2. Nam giới bị x.uất t.inh ra m.áu có nguy hiểm không?
Theo WebMD, đối với nam giới dưới 40 t.uổi bị x.uất t.inh ra m.áu nhưng không có các triệu chứng bất thường liên quan và không có các yếu tố nguy cơ mắc các bệnh lý tiềm ẩn thì m.áu trong t.inh d.ịch là tình trạng tạm thời và sẽ biến mất. Tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài và cơ thể bắt đầu phát triển các triệu chứng khác như sốt thì bạn cũng cần thăm khám bác sĩ sớm.
Tuy nhiên, với nam giới trên 40 t.uổi bị x.uất t.inh ra m.áu thì cần được đ.ánh giá tại cơ sở y tế và thăm khám với bác sĩ nam khoa. Điều này đặc biệt đúng với người bị x.uất t.inh ra m.áu nhiều lần, m.áu cũng lẫn trong nước tiểu và có nguy cơ mắc bệnh ung thư, rối loạn c.hảy m.áu hay các tình trạng khác như STIs.
Nam giới bị x.uất t.inh ra m.áu có nguy hiểm không? (Ảnh: Internet)
Nếu không được điều trị, một số tình trạng bệnh khiến x.uất t.inh ra m.áu có thể dẫn tới các tổn thương mãn tính như phì đại tuyến t.iền liệt mãn tính hoặc tổn thương thận, tổn thương bàng quang hoặc n.hiễm t.rùng lan rộng, rối loạn chức năng t.ình d.ục hoặc đe dọa tới tính mạng nếu n.hiễm t.rùng là do vi khuẩn và lây lan ra khắp cơ thể.
Chẩn đoán
Khi thăm khám bác sĩ, tùy từng tình trạng mà bác sĩ sẽ chỉ định một số kiểm tra để tìm ra nguyên nhân có m.áu lẫn trong t.inh d.ịch, có thể là:
- Kiểm tra thể chất để tìm kiếm các triệu chứng khác như t.inh h.oàn sưng tấy, đỏ hoặc dấu hiệu n.hiễm t.rùng, viêm có mủ có thể quan sát được
- Xét nghiệm m.áu kiểm tra bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục
- Kiểm tra phân tích nước tiểu để phát hiện n.hiễm t.rùng do vi khuẩn hoặc các bất thường khác trong nước tiểu
- Xét nghiệm PSA đ.ánh giá sức khỏe tuyến t.iền liệt
- Các xét nghiệm sàng lọc khác như siêu âm, chụp CT, chụp MRI để xác định vị trí tắc ống dẫn tinh nếu có
- Siêu âm trực tràng để tìm kiếm sự xuất hiện của các khối u bất thường xung quanh tuyến t.iền liệt,...
3. Điều trị x.uất t.inh ra m.áu như thế nào?
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây x.uất t.inh ra m.áu là gì mà bạn có thể điều trị x.uất t.inh ra m.áu tại nhà hoặc cần điều trị can thiệp tại bệnh viện theo chỉ định của bác sĩ.
- Điều trị tại nhà thường áp dụng khi m.áu lẫn trong t.inh d.ịch do chấn thương và việc nghỉ ngơi là cần thiết để cơ thể lành lại. Đôi khi sưng ở háng có thể kèm theo và bạn có thể chườm đá lên vùng sưng từ 10 - 20 phút mỗi lần để giảm sưng. Lưu ý, hãy uống nhiều chất lỏng và tăng lượng chất xơ để hỗ trợ nhu động ruột được thuận lợi hơn.
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây x.uất t.inh ra m.áu là gì mà bạn có thể điều trị x.uất t.inh ra m.áu tại nhà hoặc cần điều trị can thiệp tại bệnh viện (Ảnh: Internet)
- Điều trị nội khoa là cần thiết nếu m.áu lẫn trong t.inh d.ịch do n.hiễm t.rùng, thuốc kháng sinh là cần thiết, thuốc chống viêm có thể được chỉ định nếu nguyên nhân do sưng tấy. Nếu tắc nghẽn ống dẫn tinh, sỏi bàng quang gây tác nghẽn đường tiết niệu là nguyên nhân thì phẫu thuật là cần thiết;...
Khi điều trị bệnh lây qua đường t.ình d.ục, cần tránh quan hệ trong khi đang điều trị. Thay đổi lối sống, chẳng hạn như thay đổi chế độ ăn uống, thay đổi thuốc hoặc chiến lược thư giãn các cơ xung quanh tuyến t.iền liệt/sàn chậu để đi tiểu hiệu quả hơn...
4. Các câu hỏi thường gặp về tình trạng m.áu lẫn trong t.inh d.ịch
- X.uất t.inh lẫn m.áu có phải dấu hiệu ung thư không?
Có. X.uất t.inh lẫn m.áu có thể là dấu hiệu ung thư tuyến t.iền liệt, ung thư t.inh h.oàn, ung thư bàng quang, ung thư mào t.inh h.oàn hoặc ung thư túi tinh. Tuy nhiên không phải tình trạng x.uất t.inh ra m.áu nào cũng là dấu hiệu ung thư.
- X.uất t.inh lẫn m.áu có vô sinh không?
Tùy thuộc vào nguyên nhân mà tình trạng x.uất t.inh lẫn m.áu có ảnh hưởng tới khả năng sinh sản hay không, đặc biệt nếu xuất phát do bệnh lý việc không được điều trị đúng cách và kịp thời có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản và sức khỏe tổng thể.
- Tình trạng sức khỏe nào dễ nhầm lẫn với x.uất t.inh ra m.áu?
X.uất t.inh ra m.áu cần phân biệt với các trường hợp t.inh d.ịch có lẫn m.áu từ ngoài vào như rách hãm quy đầu, rách, rạn rách da quy đầu, đặc biệt trong những trường hợp quan hệ mạnh. Có nhiều người nghĩ mình bị x.uất t.inh ra m.áu nhưng thực ra m.áu ở đây là do quan hệ quá mạnh, đặc biệt khi có dùng b.ao c.ao s.u, sau khi x.uất t.inh thấy t.inh d.ịch trong b.ao c.ao s.u có màu hồng.
Nhìn chung, việc bạn thấy m.áu lẫn trong t.inh d.ịch dù ở độ t.uổi nào cũng cần thăm khám bác sĩ để loại bỏ các yếu tố như n.hiễm t.rùng hoặc các vấn đề về tuyến t.iền liệt. Bác sĩ sẽ giúp bạn tìm ra nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp.
Nam thanh niên bất ngờ phải cắt bỏ t.inh h.oàn trước khi kết hôn Do chủ quan không thăm khám khi bị đau t.inh h.oàn, nam thanh niên 29 t.uổi đã để tình trạng từ viêm t.inh h.oàn dẫn tới áp xe và gây ung thư t.inh h.oàn. Phòng khám Tiết niệu - Nam khoa (Bệnh viện 19-8) vừa tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân nam 29 t.uổi có tinh toàn trái sưng to, cứng, áp...