Hong Kong đối mặt làn sóng Covid-19 thứ ba
Giới chức y tế Hong Kong cảnh báo thành phố đang đối diện làn sóng Covid-19 lần ba nghiêm trọng nhất, khi ca nhiễm mới hàng ngày liên tục tăng.
“Làn sóng lây nhiễm lần ba là tồi tệ nhất kể từ khi đại dịch bùng phát, thậm chí còn tệ hơn tình hình hồi tháng ba”, Chuang Shuk-kwan, lãnh đạo Trung tâm Bảo vệ Sức khỏe về các bệnh truyền nhiễm Hong Kong, cho biết hôm 11/7.
Chính quyền Hong Kong thông báo 28 ca nhiễm mới nCoV trong 24 giờ, gồm 16 ca lây nhiễm cộng đồng, 33 người khác nghi nhiễm đang chờ kết quả xét nghiệm cuối cùng.
Số ca nhiễm mới khiến tổng ca nhiễm ở Hong Kong tăng lên 1.431 trường hợp, trong đó 7 người chết. Chuyên gia y tế yêu cầu người dân ở nhà và tránh đi làm khi có thể, trong khi chính quyền đặc khu cảnh báo không loại trừ khả năng siết chặt các biện pháp giãn cách xã hội.
Người dân Hong Kong đeo khẩu trang trên đường phố hôm 10/7. Ảnh: AFP.
Trong số 33 trường hợp có kết quả dương tính nCoV sơ bộ, có một nhân viên 27 tuổi làm tại trạm kiểm soát cửa khẩu Thâm Quyến và ít nhất hai tài xế taxi. Số lượng các ca nhiễm không rõ nguồn gốc đã tăng từ 7 lên 28 người.
Giới chức cho hay nhân viên trên làm việc ngày cuối hôm 8/7 và được thông báo kết quả xét nghiệm dương tính nCoV sơ bộ tối 10/7. Cơ quan quản lý cho biết anh vẫn đeo khẩu trang khi làm việc và không có lịch sử di chuyển gần đây. Giới chức đang cố gắng truy tìm nguồn lây nhiễm và những người tiếp xúc gần với người này.
Trong khi nguồn lây nhiễm của người này chưa được xác nhận, giới chức y tế tin rằng anh đã nhiễm nCoV gần khu nhà ở Tsz Wan Shan, quận Cửu Long. Ít nhất ba ca nhiễm mới hôm 11/7 sống ở khu Cửu Long hoặc tới khu chợ ở đó.
“Tình hình Covid-19 ở đại lục cũng như Thâm Quyến đang tốt hơn rất nhiều so với Hong Kong, khả năng anh ấy nhiễm nCoV từ những nguồn này thấp hơn khả năng nhiễm từ Tsz Wan Shan”, bà nói.
Video đang HOT
Bà Chuang cho hay khi Hong Kong đối diện làn sóng Covid-19 hồi tháng 3, mức tăng ca nhiễm mới hàng ngày là hai chữ số nhưng phần lớn là các ca nhiễm từ bên ngoài hoặc có thể truy vết nguồn lây nhiễm.
“Hiện sự bùng phát đang ảnh hưởng lên các nhà hàng, viện dưỡng lão, cùng một số học sinh cũng như một vài khu vực, khu nhà ở. Chúng tôi rất lo ngại về tình trạng này”, bà Chuang nhận định.
Bà cũng khuyến khích người dân tiếp tục thực hiện giãn cách xã hội, tránh ra ngoài và cố gắng làm việc ở nhà càng nhiều càng tốt. Lãnh đạo cơ quan Thực phẩm và Sức khỏe Hong Kong Chan Siu-chee cũng cảnh báo cần đưa ra biện pháp giãn cách xã hội chặt chẽ hơn khi đặc khu ghi nhận hơn 170 ca nhiễm mới kể từ đầu tuần.
Hong Kong hôm 10/7 tuyên bố đóng cửa toàn bộ trường học nhằm ngăn nCoV lây lan, một ngày sau khi công bố giới hạn mới về số lượng người được phép tụ tập trong các quán bar, nhà hàng và trung tâm thể dục. Tối đa 8 người có thể ngồi cùng bàn tại nhà hàng, trong khi ở quán bar và quán rượu, con số này là 4 người.
Covid-19 đã xuất hiện tại hơn 210 quốc gia, vùng lãnh thổ, khiến hơn 12,8 triệu người nhiễm, hơn 567.000 người chết và hơn 7,4 triệu người hồi phục.
Luật an ninh có thể tác động gì đến Hong Kong?
Luật an ninh Hong Kong có thể khiến biểu tình và tranh luận chính trị "lui vào dĩ vãng" và đặc khu sẽ "bình thường" như các thành phố Đại lục khác.
Hong Kong đêm 30/6 công bố luật an ninh, sau khi được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ký thành luật và chính quyền thành phố thông qua. Luật này hình sự hóa 4 loại tội phạm an ninh quốc gia gồm ly khai, lật đổ, khủng bố và thông đồng với nước ngoài hoặc các phần tử bên ngoài để gây nguy hiểm cho an ninh. Hình phạt cao nhất cho mỗi loại tội phạm là tù chung thân, trong khi mức án được đề nghị cho một số loại tội nhẹ là dưới ba năm tù.
Người dân Hong Kong xem một tấm biển về luật an ninh ngày 30/6. Ảnh: SCMP.
Một số người cho rằng luật này giáng đòn chí mạng vào mô hình "một quốc gia, hai chế độ" vốn duy trì vị thế, sự tự do và luật pháp đặc biệt của Hong Kong sau khi Anh trao trả đặc khu cho Trung Quốc năm 1997.
"Người dân Hong Kong hiểu rằng điều này đặt dấu chấm hết cho mô hình 'một quốc gia, hai chế độ', giờ đây chúng ta cũng giống như một thành phố ở đại lục như Thâm Quyến hay Thượng Hải", Joseph Cheng, nhà khoa học chính trị tại Đại học Thành phố Hong Kong, nói. "Chúng ta sẽ phải cư xử như người dân ở đại lục".
Luật mới đề ra kế hoạch xây dựng một tổ hợp cơ quan và văn phòng tại Hong Kong để thực thi luật, bao gồm "cánh tay kéo dài" của bộ máy an ninh quốc gia Trung Quốc, có quyền thu thập thông tin tình báo ở Hong Kong và tiếp quản các trường hợp mà chính quyền trung ương cho rằng lực lượng địa phương không xử lý hiệu quả.
"Đây là thay đổi lớn nhất kể từ khi Hong Kong về với Trung Quốc", Danny Gittings, chuyên gia về tình trạng pháp lý của Hong Kong, nói. "Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là những thay đổi sẽ rõ ràng ngay lập tức".
Nhiều công ty ở Hong Kong vẫn tự tin rằng lĩnh vực thương mại và các hợp đồng sẽ không chịu sự điều chỉnh của luật. Theo các quan chức Hong Kong, chỉ một số ít người sẽ bị nhắm mục tiêu và đặc khu nhiều khả năng vẫn cho phép công chúng phê bình chính quyền trung ương đến một giới hạn nào đó.
Trưởng đặc khu Hong Kong Carrie Lam hôm qua khẳng định với Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc rằng luật an ninh mới không làm suy yếu thế độc lập tư pháp của thành phố. "Nó sẽ không ảnh hưởng đến quyền và tự do chính đáng của cá nhân", bà cho biết.
Tuy nhiên, luật này có thể có tác động nhanh hơn và mạnh hơn một số người nghĩ, như trong ngành giáo dục, lĩnh vực mà Bắc Kinh đã cảnh báo cần chống lại ảnh hưởng của phương Tây. Luật an ninh nêu rằng trường học là một trong những mục tiêu sẽ bị kiểm soát chặt chẽ hơn.
Các chính trị gia Hong Kong trung thành với Bắc Kinh và các cố vấn chính sách của Trung Quốc kêu gọi các quy tắc được thi hành nhanh chóng và mạnh mẽ, dập tắt nguy cơ lặp lại các buộc biểu tình như năm ngoái.
Đảng Demosisto của thủ lĩnh "ô dù" Joshua Wong hôm qua thông báo giải tán ngay sau khi Trung Quốc thông qua luật an ninh Hong Kong. Trước đó, Wong tuyên bố từ chức lãnh đạo đảng. Anh này từng bày tỏ lo ngại sẽ bị "nhắm mục tiêu" khi luật an ninh Hong Kong có hiệu lực. Hai nhóm hoạt động khác, gồm Mặt trận Hong Kong và Chủ nghĩa Sinh viên cũng chấm dứt hoạt động tại thành phố.
Luật an ninh đi vào hiệu lực một giờ trước lễ kỷ niệm 23 năm ngày Anh bàn giao Hong Kong cho Trung Quốc. Thông thường, lễ kỷ niệm ngày 1/7 thường là dịp diễn ra những cuộc biểu tình lớn trên đường phố ở Hong Kong. Tuy nhiên, năm nay cảnh sát đã không cấp phép cho một cuộc biểu tình lớn với lý do lo ngại về bạo lực và nguy cơ lây lan Covid-19.
Luật an ninh có thể khiến những cuộc biểu tình như vậy lui vào dĩ vãng, Suzanne Pepper, nhà phân tích chính trị độc lập sống lâu năm ở Hong Kong, nói. "Những cuộc tranh luận chính trị cởi mở và những quan điểm bất đồng chính kiến mà Hong Kong được duy trì 20 năm qua sẽ biến thành tự kiểm duyệt", bà nói.
Căng thẳng ngày càng tăng giữa Trung Quốc và Mỹ đã làm sâu sắc thêm lo lắng về ảnh hưởng của phương Tây tại Hong Kong. Các chính trị gia ủng hộ Bắc Kinh ở Hong Kong và truyền thông nhà nước Trung Quốc mô tả các cuộc biểu tình ở thành phố là do tình báo phương Tây giật dây để cố gắng lật đổ đảng Cộng sản Trung Quốc.
"Bắc Kinh đặc biệt lo ngại Hong Kong bị Mỹ và một số đồng minh phương Tây sử dụng như một con tốt để kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc", Lau Siu-kai, cựu quan chức cao cấp của chính quyền Hong Kong, hiện là cố vấn cho Bắc Kinh, nói.
Mỹ không chờ cho đến khi luật an ninh có hiệu lực thì mới hành động. Hôm 29/6, họ đã bắt đầu loại bỏ trạng thái đặc biệt của Hong Kong, gồm dừng xuất khẩu vũ khí và đình chỉ quy định ưu đãi thương mại cho đặc khu này.
Tòa án Hong Kong sẽ được giới quan sát chú ý để đánh giá tác động của luật lớn đến đâu. Tòa án Hong Kong có truyền thống đưa ra các quyết định độc lập nhưng luật an ninh có các điều khoản được thiết kế để ngăn tòa án và nhà lập pháp địa phương kiềm chế quyền lực của nó.
Luật này quy định rằng Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc có tiếng nói cuối cùng về cách diễn giải các quy định. Bất cứ khi nào luật an ninh mâu thuẫn với quy định của Hong Kong, các quy tắc địa phương sẽ trở thành thứ yếu.
"Bắc Kinh sẽ có thể gây ảnh hưởng ở mọi giai đoạn củng cố an ninh quốc gia, cả trực tiếp và gián tiếp thông qua những nhân sự được giao nhiệm vụ", Cora Chan, chuyên gia từ Đại học Hong Kong, nói.
Tuy nhiên, ít khả năng sẽ diễn ra một loạt vụ truy tố theo luật mới. Ở Trung Quốc đại lục, cảnh sát và công tố viên hiếm khi buộc tội các cá nhân phạm tội an ninh nhà nước. Thay vào đó, một số người bị truy tố với những tội danh nhẹ hơn như lừa đảo hay kích động tình hình.
Trong 10 năm trước 2016 - năm cuối cùng có số liệu thống kê chi tiết, tòa án Trung Quốc đã giải quyết các vụ truy tố cáo buộc an ninh nhà nước với 8.640 bị cáo, theo Dui Hua Foundation, nhóm theo dõi nhân quyền ở Trung Quốc có trụ sở tại San Francisco. Đa số bị cáo là người dân tộc thiểu số, chủ yếu là người Duy Ngô Nhĩ và người Tây Tạng, bị kết án xúi giục ly khai sắc tộc.
Macau, cũng là đặc khu hành chính của Trung Quốc giống Hong Kong, đã thông qua luật an ninh quốc gia có nhiều điểm tương tự từ 11 năm trước nhưng chưa truy tố bất cứ ai theo luật.
Dù vậy, luật an ninh Hong Kong có thể là công cụ răn đe. Luật mới yêu cầu chính quyền Hong Kong đảm bảo rằng truyền thông và dịch vụ Internet tuân thủ các ưu tiên an ninh quốc gia - yêu cầu có thể kiềm chế sự phát triển của các nhóm dân sự và cơ quan báo chí độc lập tại thành phố.
"Luật mới đảm bảo sự kiểm soát toàn diện của chính quyền trung ương với môi trường an ninh ở Hong Kong", Tian Feilong, phó giáo sư luật tại Đại học Bắc Hàng, Bắc Kinh, nói. "Xã hội Hong Kong sẽ phải điều chỉnh lớn về đời sống chính trị và văn hóa".
Quan chức TQ: Mức độ tự trị của Hong Kong phụ thuộc thái độ người dân Phó giám đốc phụ trách Hong Kong của Trung Quốc cho rằng mức độ tự trị mà Hong Kong nhận được sau năm 2047 sẽ phụ thuộc vào thái độ của người dân khi đó. Trong một bình luận hiếm hoi về tương lai lâu dài của Hong Kong, ông Trương Hiểu Minh, Phó giám đốc Văn phòng Các vấn đề Hong Kong...