Hơn 60 triệu người Trung Quốc bị ảnh hưởng bởi mưa lũ từ đầu năm đến nay
Mùa mưa năm nay tại Trung Quốc được đánh giá là mùa mưa có lượng mưa nhiều nhất, thời gian dài nhất và phạm vi lớn nhất trong gần 60 năm qua.
Đợt mưa lũ năm nay ở Trung Quốc đã ảnh hưởng tới đời sống của khoảng 63 triệu người, thiệt hại kinh tế trực tiếp lên tới gần 26 tỷ USD và con số này nhiều khả năng sẽ tiếp tục tăng khi mưa lớn dự kiến sẽ kéo dài trong nhiều ngày tới.
Theo thống kê của Bộ quản lý các tình trạng khẩn cấp của Trung Quốc, đợt mưa lũ từ đầu năm đến nay ở nước này đã ảnh hưởng đến đời sống của 63,4 triệu người, khiến 219 người thiệt mạng và mất tích, thiệt hại kinh tế trực tiếp vào khoảng 26 tỷ USD.
Tính đến ngày 13/8 vừa qua, Bộ Tài chính Trung Quốc cũng đã giải ngân khoảng 2,1 tỷ nhân dân tệ (khoảng 300 triệu USD) viện trợ cho 11 tỉnh thành, Ban chỉ huy phòng chống thiên tai hạn hán Trung Quốc cũng đã tổ chức 23 đợt viện trợ trị giá 134 triệu nhân dân tệ (khoảng 19 triệu USD) cho các khu vực bị ảnh hưởng bởi mưa lũ.
Mùa mưa năm nay tại Trung Quốc được đánh giá là mùa mưa có lượng mưa nhiều nhất, thời gian dài nhất và phạm vi lớn nhất trong gần 60 năm qua, tại lưu vực Giang Hoài lượng mưa lũy kế đo được được là 759,2 mm đồng thời kéo dài liên tục trong hơn 60 ngày. Trong khi đó, trên phạm vi toàn quốc, tổng cộng có 634 sông lớn xảy ra cảnh báo lũ, 194 sông vượt mức an toàn, hai sông lớn là Hoàng Hà và Trường Giang lần lượt xuất hiện trận lũ thứ 4 và trận lũ thứ 5 từ đầu năm đến nay.
Tại cuộc họp hôm 17/8 vừa qua, Bộ Thủy lợi Trung Quốc tiếp tục cảnh báo về đợt mưa lớn trong 3 ngày tới tại nhiều khu vực của nước này, đồng thời nhấn mạnh khả năng tiếp tục xuất hiện lũ trên các sông Trường Giang và Hoàng Hà.
Video đang HOT
Do ảnh hưởng của luồng không khí nóng và lạnh đan xen, khu vực Tây Nam, Hoa Bắc, Đông Bắc của Trung Quốc sẽ xuất hiện mưa lớn, trong đó bồn địa Tứ Xuyên, Vân Nam sẽ có mưa rất to, còn tại khu vực phía Nam do ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới (nhiều khả năng sẽ trở thành bão số 7) thì các tỉnh thành như Quảng Đông, Quảng Tây, Hải Nam, Vân Nam sẽ có mưa rất to kèm theo các hiện tượng thời tiết bất thường. Do đó, Bộ Thủy lợi Trung Quốc tiếp tục giữ mức cảnh báo thiên tại hạn hán cấp độ 3, đồng thời nhận định, tình hình mưa lũ trong thời gian tới vẫn hết sức nghiêm trọng, yêu cầu các địa phương của nước này không được lơ là, cần làm tốt công tác ứng phó. Hiện Bộ này cũng đang có 5 đoàn công tác tại tuyến đầu để hỗ trợ cho các địa phương chịu thiệt hại do mưa lũ.
'Mai Vũ' - hiện tượng gây mưa lũ ở Trung Quốc
Dải mây Mai Vũ kết hợp với biến đổi khí hậu được cho là nguyên nhân lớn nhất khiến mưa lũ năm nay ở Trung Quốc kéo dài và nghiêm trọng.
Mưa lớn và lũ lụt đã tiếp diễn suốt nhiều tuần qua ở miền trung và miền nam Trung Quốc, ảnh hưởng gần 34 triệu người ở 27 tỉnh, trong đó 141 người đã thiệt mạng. Theo dữ liệu của Bộ Thủy lợi Trung Quốc, mực nước của 212 con sông đã vượt mức báo động kể từ đầu tháng 7, trong đó 19 sông tăng lên mức kỷ lục.
Trung Quốc hôm qua nâng cảnh báo ứng phó lũ lụt lên mức cao thứ hai, khi mưa lớn tiếp tục đổ xuống nhiều khu vực dọc sông Trường Giang.
Một ngôi đình ở thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, bị ngập gần đến mái vì mưa lũ hôm 8/7. Ảnh: Reuters.
Theo số liệu từ nhà môi giới bảo hiểm Aon, mưa lũ ở Trung Quốc hiện là thảm họa thời tiết đứng thứ ba thế giới về mức độ thiệt hại của năm 2020, xếp sau bão Amphan tấn công Ấn Độ và Bangladesh hồi tháng 5 và đợt mưa bão hồi tháng 4 ở Mỹ.
Mưa lớn ở Trung Quốc xảy ra dọc frông khí quyển Mei-yu, hay còn gọi là Mai Vũ, bề mặt ngăn cách giữa hai khối khí di chuyển ngược chiều nhau hoặc khác nhau về tính chất hóa học, vật lý. Dải mây này
Dải mây Mai Vũ kéo dài từ cao nguyên Tây Tạng, vắt qua miền trung và miền nam Trung Quốc, kéo dài qua đảo Đài Loan tới miền nam Nhật Bản, phân tách hoàn lưu Bắc Cực ở phía bắc và hoàn lưu nhiệt đới ở phía nam. Từ giữa mùa xuân tới giữa mùa hè, hoàn lưu Bắc Cực thường di chuyển từ tây sang đông, khiến dải mây này gần như đứng yên.
Dải mây hút hơi ẩm từ Biển Đông, thậm chí từ Vịnh Bengal và gây ra những trận mưa lớn tại khu vực mà nó ảnh hưởng. Các trận mưa này ảnh hưởng tới đảo Đài Loan và khu vực phía đông nam Trung Quốc từ giữa tháng 5 đến giữa tháng 6, sau đó di chuyển tới phía bắc Trung Quốc và Hàn Quốc trong tháng 7 và tháng 8.
Những trận mưa như vậy thường được gọi là "mưa mai", xuất phát từ niềm tin của người Trung Quốc rằng khi hoa mai nở rộ và rơi xuống sông Trường Giang vào tháng 4 và tháng 5 âm lịch, hơi nước bốc lên từ cây mai biến thành mưa.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng Mai vũ có xu hướng trở nên nghiêm trọng hơn vào những năm hiện tượng El Nio diễn ra vào mùa đông. Hiện tượng El Nio không xảy ra ở Trung Quốc trước tháng 6, nhưng điều kiện thời tiết cũng gần chạm ngưỡng El Nio trong hầu hết tháng ba và tháng 4.
Dải mây Mai Vũ ở miền trung Trung Quốc năm 2017. Ảnh: NASA.
Yang Fuqiang, cố vấn cấp cao về biến đổi khí hậu và chính sách năng lượng tại Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Quốc gia ở Bắc Kinh, nhận định Trung Quốc nhiều khả năng sẽ tiếp tục phải đương đầu với tình trạng mưa lũ cực đoan trong những năm sắp tới.
"Chúng ta đang chứng kiến một xu hướng mà ở đó sẽ có lũ lụt dữ dội hơn và mưa lớn hơn xảy ra không đồng đều trên những khu vực rộng lớn", Yang nói.
Tổ chức Hòa bình Xanh cho rằng thời tiết cực đoan kiểu như vậy sẽ trở thành một kiểu "bình thường mới" ở Trung Quốc. "Không phải ngẫu nhiên mà tình trạng mưa lớn liên miên diễn ra", cơ quan giám sát môi trường toàn cầu này hồi đầu tháng đánh giá. "Chúng ta có thể nhìn thấy yếu tố biến đổi khí hậu đằng sau những trận lụt dữ dội".
Theo Sách Xanh về Biến đổi Khí hậu Trung Quốc năm 2019, từ năm 1961 đến 2018, tình trạng mưa lớn liên tục gia tăng về mức độ. Đặc biệt từ giữa những năm 1990, tần suất mưa cực lớn đã tăng lên đáng kể.
Bên cạnh đó, từ năm 1951 đến 2018, nhiệt độ trung bình ở Trung Quốc cứ mỗi 10 năm lại tăng 0,24 độ C, nhanh hơn nhiều so với mức tăng trung bình toàn cầu trong cùng kỳ.
Lương mưa trung bình hàng tháng trên cả nước năm nay đã vượt 290 mm, tăng 7% so với những năm trước, theo số liệu từ Bộ Thủy lợi Trung Quốc.
Từ tháng 6, lượng mưa ở một số vùng đã vượt 500 mm, bao gồm hầu hết các khu vực ở tỉnh Quảng Tây cùng các khu vực ở trung tâm và phía đông tỉnh Quảng Đông. Một số nơi còn báo cáo lượng mưa lên tới 800 mm. Trong khi đó, tổng lượng mưa ở thủ đô Bắc Kinh cả năm ngoái chỉ là 500 mm.
Yang cho hay ảnh hưởng của biến đổi khí hậu khác nhau theo từng khu vực. "Nó sẽ dẫn tới mưa cực lớn ở phía nam Trung Quốc nhưng lại gây ra hạn hán nghiêm trọng ở phía bắc. Vùng tây bắc dễ bị hạn hán lại trở nên ẩm ướt và khí hậu vùng đông bắc sẽ trở nên ấm áp hơn", ông nói. "Tất cả sẽ tác động tiêu cực tới vụ mùa và năng suất cây trồng".
Zou Ji, chủ tịch Quỹ Năng lượng Trung Quốc, cho biết biến đổi khí hậu rõ ràng đã khiến thời tiết khắc nghiệt hơn trên toàn thế giới. "Đây như lời nhắc nhở rằng chúng ta cần xây dựng những hệ thống cảnh báo sớm nhằm giảm thiểu thiệt hại", Zou bình luận.
Trung Quốc nâng mức phản ứng khẩn cấp đối phó với lũ lụt Bộ Thủy lợi Trung Quốc thông báo nước này đã nâng mức phản ứng khẩn cấp nhằm đối phó với lũ lụt từ cấp 4 lên cấp 3 trong bối cảnh những trận mưa liên miên tiếp tục tàn phá các vùng đất rộng lớn. Cảnh ngập lụt tại Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc ngày 7/6/2020. (Ảnh: THX/TTXVN)...