Hơn 10.000 ca COVID-19 mỗi ngày ở Israel và những câu hỏi đặt ra

Ngay cả khi tỉ lệ tiêm đủ 2 liều vắc xin COVID-19 của Israel đạt 78,1% (theo Reuters), số ca nhiễm mới mỗi ngày của Israel hiện vẫn hơn 10.000 ca và quốc gia 9 triệu dân này đang triển khai mũi tiêm thứ 3 và tính tới mũi thứ 4.

Israel đang trải qua đợt bùng dịch COVID-19 mới nhưng lần này không có sự hoảng loạn như ban đầu – Ảnh: News Medical

Theo Hãng tin Bloomberg, Israel hiện là một trong những điểm nóng COVID-19 trên thế giới, với trung bình 10.000 ca nhiễm mỗi ngày.

Quốc gia từng dẫn đầu thế giới về chiến dịch tiêm chủng vắc xin lúc này đang tập trung cho các mũi tiêm tăng cường để bảo vệ tình trạng mong manh của họ, sau khi số ca mắc mới đã lại vọt lên mức kỷ lục.

Dù sao, những tín hiệu được cho là khả quan nhất lúc này là tỉ lệ người đã tiêm vắc xin nếu có mắc bệnh cũng ít bị chuyển nặng hay nhập viện hơn so với người chưa tiêm.

Điều chỉnh chiến lược

Israel hiện đang có số ca nhiễm trên bình quân đầu người cao nhất (trong tuần lễ đến ngày 4-9, theo Đại học Johns Hopkins).

Tỉ lệ tiêm chủng của Israel cũng bắt đầu tụt lại phía sau, khác với hồi tháng 4 khi quốc gia 9 triệu dân rục rịch mở cửa lại nền kinh tế giữa lúc phần lớn châu Âu và Mỹ đang vật lộn với dịch.

Nhưng ở góc độ khác, Israel là ví dụ cho thấy ở những quốc gia dẫn đầu về tiêm chủng đang có sự thay đổi trong suy nghĩ. Câu hỏi không còn là “mọi người có nhiễm COVID-19 không?”, mà là “họ bệnh có nặng không?”, và “làm sao đảm bảo vắc xin vẫn hiệu quả trước chủng Delta?”.

“Nếu anh có thể duy trì cuộc sống mà không cần phong tỏa, tránh được số lượng lớn ca nhập viện và tử vong, thì đây chính là sống chung với COVID” – giáo sư Eyal Leshem, chuyên gia bệnh truyền nhiễm thuộc Trung tâm Y khoa Sheba (Tel Ha-Shomer, Israel), giải thích.

Kể từ tháng 4, Israel đã rơi từ vị trí số 1 xuống hạng 33 về tỉ lệ dân số tiêm chủng đầy đủ. Nguyên nhân là thái độ e dè vắc xin trong cộng đồng người Do Thái theo Chính thống giáo và người Ả Rập.

Khoảng 61% dân số Israel đã tiêm 2 mũi, thấp hơn các nước châu Âu như Pháp và Tây Ban Nha. Sự xuất hiện của chủng Delta khiến ca nhiễm ở Israel tăng suốt mùa hè, đạt mốc 11.316 ca hôm 2-9.

Tuy nhiên, số bệnh nhân nặng và nhập viện tăng ít hơn so với đợt bùng phát trước đây, chỉ lên đến 751 người vào cuối tháng 8, so với 1.183 người vào giữa tháng 1. Xu hướng gần đây tiếp tục giảm.

Ca nhiễm tăng chủ yếu nằm trong nhóm dân số chưa tiêm, nhất là trẻ em, bên cạnh một tỉ lệ nhất định ca nhiễm đột phá ở người đã tiêm vắc xin.

Người ta cũng ghi nhận những người chưa chích ngừa chiếm phần lớn số ca bệnh nặng, gấp 10 lần so với nhóm đã tiêm đủ 2 liều. Nó cho thấy dù hiệu quả phòng bệnh của vắc xin giảm theo thời gian, tác dụng phòng ngừa/ngăn bệnh trở nặng vẫn được duy trì.

Một cô gái Israel được tiêm ngừa COVID-19 – Ảnh: Times of Israel

Trong giai đoạn mới này, Chính phủ Israel tập trung đảm bảo nhóm người cao tuổi dễ tổn thương tiếp tục được bảo vệ.

Tuy nhiên lúc này số ca nhiễm ở trẻ em lại tăng, nhất là khi hàng triệu trẻ em trở lại trường từ tuần trước.

Chuẩn bị nhiều kịch bản

Các nhà dịch tễ học lưu ý số ca nhiễm trong nhóm trên 30 tuổi đã giảm nhờ vào liều vắc xin tăng cường, và quy định quán bar, nhà hàng chỉ được phục vụ người đã tiêm ngừa đủ. Tỉ lệ ca nhiễm mới cao nhất trong những tuần gần đây nằm trong nhóm trẻ em dưới 12 tuổi.

Ông Ran Balicer – trưởng nhóm chuyên gia cố vấn cho Chính phủ Israel – nhận định hiện tượng miễn dịch nhờ vắc xin giảm theo thời gian là thách thức mà mọi quốc gia cần chuẩn bị kế hoạch dự phòng. Israel sẽ công bố dữ liệu về chương trình tiêm bổ sung liều 3 trong vài tuần tới.

Tính đến ngày 6-9, ít nhất 2,6 triệu người Israel – tương đương 28% dân số – đã được tiêm liều bổ sung bằng vắc xin Pfizer. Tỉ lệ này trong nhóm trên 60 tuổi đạt đến 64%.

Điều khó dự báo nhất hiện nay là việc đưa toàn bộ trẻ em trở lại trường. Bối cảnh lây nhiễm có thể thay đổi vì tất cả các nhóm tuổi đều bị phơi nhiễm với virus khi các em học sinh mang theo COVID-19 từ trường về nhà, theo chuyên gia Balicer.

“Nếu quý vị nhìn lại cách đây 1 năm, chúng ta không có sự bảo vệ nào ngoài phong tỏa toàn bộ. Bây giờ chúng ta có trường lớp mở lại, giao thương mua bán diễn ra bình thường, và mặc dù trên 50.000 ca nhiễm mỗi tuần, chúng ta không chứng kiến số ca bệnh nặng tăng là bao” – giáo sư Leshem tỏ ra lạc quan.