Hội đồng Bầu cử Quốc gia nói về hiện tượng bầu cử hộ, bầu cử thay
Việc bầu hộ, bầu thay làm mất quyền cử tri, không đảm bảo nguyên tắc phổ thông, trực tiếp, bình đẳng của bầu cử.
Chiều 21/5, tại cuộc họp về công tác báo chí chuẩn bị cho ngày bầu cử 23/5, đề cập đến hiện tượng bầu cử hộ, bầu cử thay diễn ra ở các kỳ bầu cử, bà Nguyễn Thị Thanh, Trưởng Ban Công tác đại biểu, Phó Trưởng Tiểu ban Thường trực Tiểu ban Nhân sự của Hội đồng Bầu cử Quốc gia cho biết đây là câu chuyện rất thời sự vì mục tiêu, nguyên tắc của bầu cử là nguyên tắc phổ thông, trực tiếp, bình đẳng.
Bà Thanh nhấn mạnh, việc đi bầu cử Quốc hội và HĐND là quyền và nghĩa vụ của mỗi cử tri, việc đi bầu hộ, bầu thay đã là làm mất quyền cử tri khi thực hiện quyền dân chủ trực tiếp đối với đất nước.
“Chúng ta thực hiện nền dân chủ (cả trực tiếp và gián tiếp) thì việc đi bầu cử là thực hiện quyền dân chủ trực tiếp, tự tay mình bỏ phiếu bầu người thay mình tham gia các cơ quan quyền lực của nhà nước ở Trung ương và địa phương. Tuy nhiên trong thực tế, lại có những trường hợp đi bầu thay, bầu hộ”, bà Thanh nói.
Bà Nguyễn Thị Thanh, Trưởng Ban Công tác đại biểu, Phó Trưởng Tiểu ban Thường trực Tiểu ban Nhân sự của Hội đồng Bầu cử Quốc gia.
Theo bà Thanh, để tránh việc bầu thay, bầu hộ phải quan tâm nhiều nội dung, trong đó báo chí có vai trò quan trọng. Thực tế việc bầu hộ, bầu thay đang ngày càng được hạn chế nhiều hơn.
” Việc báo chí tuyên truyền trong thời gian vừa rồi cũng chính là nội dung quan trọng để người dân ý thức trách nhiệm của mình đối với cuộc bầu cử.
Báo chí góp phần đưa giải pháp để tránh bầu thay và bầu hộ. Tôi hy vọng rằng, cho đến ngày bầu cử, các cơ quan báo chí trung ương đến địa phương tiếp tục là cánh tay nối dài của Hội đồng Bầu cử Quốc gia để cùng với các tổ chức bầu cử tuyên truyền cho người dân cũng như cử tri thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ của mình “, bà Thanh nói.
Video đang HOT
Theo bà Thanh, nội dung cần nhấn mạnh trước hết là tập trung tuyên truyền về quyền và nghĩa vụ của công dân trong việc tham gia bầu cử, giúp cho cử tri hiểu việc bầu hộ, bầu thay là vi phạm nguyên tắc trực tiếp, bình đẳng, phổ thông.
Đặc biệt phải quan tâm đến những địa bàn vùng sâu vùng xa, địa bàn đi lại khó khăn, nơi thường xuất hiện tình huống bầu hộ, bầu thay.
Bên cạnh việc tuyên truyền, cũng cần bố trí sắp xếp điều kiện và thời gian thuận lợi cho cử tri thực hiện quyền bầu cử của mình trong ngày 23/5 sắp tới.
Ở một số địa phương có xuất hiện hiện tượng đi bầu hộ ở những lần bầu cử trước đây thì cần phải tiếp tục tuyên truyền sâu rộng hơn nữa.
Bà Thanh cũng cho rằng, vai trò của các tổ chức đoàn thể ở các địa phương là rất quan trọng bởi hệ thống “chân rết” của các tổ chức này đến tận thôn, xóm, khu phố.
“Cần phát huy vai trò của MTTQ và các tổ chức thành viên trong việc vận động, tuyên truyền, nhắc nhở cũng như theo dõi diễn biến cử tri đi bầu để nhắc nhở những gia đình, những cử tri chưa đi bầu cử.
Thực tế chúng tôi ở địa phương đã chỉ đạo nhiều cuộc bầu cử, chúng tôi thấy vai trò của MTTQ và các tổ chức thành viên rất quan trọng, nhất là nội dung tránh bầu hộ bầu thay “, bà Thanh nhấn mạnh.
Theo bà Thanh việc theo dõi diễn biến từ lúc khai mạc cho đến từng giai đoạn bỏ phiếu trong ngày, và qua việc bàn ghi cử tri, các tổ chức, đoàn thể sẽ biết cử tri ở khu vực nào, khu phố nào, thôn xóm nào đã đi được nhiều, khu vực nào chưa đi được nhiều thì có giao phân công các tổ chức, đoàn thể được phụ trách khu phố, thôn xóm đi đến nhắc nhở, vận động cử tri đi bầu.
Cử tri bám sát quy định để lựa chọn được ứng viên thực hiện tốt nhất nhiệm vụ đại biểu Quốc hội
Để kết quả bầu cử đảm bảo khách quan, cử tri cần bám sát các quy định để lựa chọn ứng cử viên có đủ điều kiện, tiêu chuẩn và có khả năng thực hiện được nhiệm vụ đại biểu Quốc hội tốt nhất.
Đó là chia sẻ của bà Tạ Thị Yên, Vụ trưởng Vụ Công tác đại biểu, Thường trực Văn phòng Hội đồng Bầu cử Quốc gia, chung quanh công tác chuẩn bị cho bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.
Niêm yết danh sách người ứng cử để cử tri theo dõi tại xã Tam Thanh, huyện đảo Phú Quý (Bình Thuận). Ảnh: Nguyễn Thanh/TTXVN
Thời điểm này dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp, bà có thể cho biết đợt bầu cử lần này sẽ có những điểm gì đáng lưu ý để cuộc bầu cử thành công tốt đẹp, đồng thời bảo đảm phòng, chống dịch?
Để ngày bầu cử thành công tốt đẹp, vừa bảo đảm công tác phòng, chống dịch, Hội đồng Bầu cử Quốc gia đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn về các tình huống mới phát sinh trong công tác chuẩn bị bầu cử. Ví dụ việc lập danh sách cử tri và phương án thực hiện bỏ phiếu đối với các trường hợp đang cách ly y tế phòng, chống dịch COVID-19 và tại các địa phương có dịch bệnh phát sinh; việc tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử phù hợp với yêu cầu phòng, chống dịch COVID-19...
Tiến tới Ngày bầu cử, để bảo đảm sức khỏe, an toàn trong công tác phòng, chống dịch cho thành viên phụ trách bầu cử và cử tri tham gia bỏ phiếu, Thông tư số 01/2021/TT-BNV ngày 11/1/2021 của Bộ Nội vụ hướng dẫn nghiệp vụ công tác tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 đã quy định nếu tình hình dịch bệnh bùng phát, Ủy ban bầu cử cấp tỉnh báo cáo UBND cấp tỉnh xem xét chỉ đạo, hướng dẫn phương án tổ chức bầu cử đảm bảo phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành, trên tinh thần, địa phương chủ động xây dựng các phương án tốt nhất để có kế hoạch đưa hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến cho những cử tri này nhận phiếu bầu và thực hiện việc bầu cử. Đồng thời, UBND cấp tỉnh chủ động chỉ đạo các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 theo các Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.
Trên cơ sở chỉ đạo chung đó, để bảo đảm an toàn cho ngày bầu cử, các địa phương đặc biệt lưu ý công tác thực hiện đúng thông điệp 5K của Bộ Y tế trong công tác phòng, chống dịch như đeo khẩu trang, khử khuẩn, khoảng cách, không tập trung...
Để làm được điều này, ngoài việc tăng cường ý thức phòng, chống dịch, bảo đảm cơ sở vật chất như máy đo thân nhiệt, trang bị sẵn dung dịch khử khuẩn, khẩu trang..., các tổ bầu cử phải chủ động trong việc bỏ sung hòm phiếu phụ, bổ sung dấu "Đã bỏ phiếu", thậm chí bổ sung cả điểm bỏ phiếu và lên phương án phân công thành viên phục vụ tại các điểm bỏ phiếu bổ sung, khi cần có thể huy động thêm nhân sự có kiến thức, hiểu biết về pháp luật để hỗ trợ các tổ bầu cử.
Danh sách người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV đến nay có gì thay đổi so với con số 868 ứng cử viên được Hội đồng Bầu cử Quốc gia công bố? Danh sách chính thức để cử tri bầu sẽ được niêm yết khi nào, thưa bà?
Theo quy định của Luật bầu cử, việc niêm yết danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND phải được Tổ bầu cử thực hiện chậm nhất 20 ngày trước ngày bầu cử. Như vậy, đối với kỳ bầu cử này, ngày 3/5/2021 là ngày cuối cùng của việc niêm yết danh sách chính thức những người ứng cử ở các khu vực bỏ phiếu, tạo thuận lợi để cử tri tìm hiểu, nắm bắt thông tin về các ứng cử viên, phục vụ cho việc lựa chọn những người thực sự tiêu biểu, xứng đáng, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân.
Như báo chí đưa tin, trong những ngày qua, có 1 trường hợp ứng cử viên đại biểu Quốc hội khóa XV tham gia ứng cử tại địa bàn tỉnh Kiên Giang vì những yếu tố cá nhân, trong đó có vấn đề về sức khỏe nên đã có đơn xin rút khỏi danh sách ứng cử. Đơn xin rút của ứng cử viên đã được Ủy ban bầu cử tỉnh Kiên Giang xem xét và đề nghị Hội đồng Bầu cử Quốc gia chấp thuận.
Như vậy, so với con số 868 ứng cử viên được công bố theo Nghị quyết số 559/NQ- HĐBCQG ngày 27/4/2021 của Hội đồng Bầu cử Quốc gia, đến nay đã giảm 1 ứng cử viên. Như vậy, tổng số ứng cử viên đại biểu Quốc hội khóa XV đến thời điểm hiện nay trên cả nước là 867 ứng cử viên được phân bổ tại 184 đơn vị bầu cử để bầu 500 đại biểu tham gia Quốc hội khóa XV.
Vậy 867 là số ứng cử viên được chốt để đến ngày 23/5 cử tri bầu, thưa bà?
Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND đã quy định số người ứng cử đại biểu Quốc hội ở mỗi đơn vị bầu cử đại biểu Quốc hội phải nhiều hơn số đại biểu Quốc hội được bầu đã ấn định cho đơn vị bầu cử đó ít nhất 2 người. Trong trường hợp khuyết người ứng cử đại biểu Quốc hội vì lý do bất khả kháng sẽ do Hội đồng Bầu cử Quốc gia xem xét, quyết định.
Từ nay đến ngày bầu cử, nếu có những tình huống phát sinh với các ứng cử viên, Hội đồng Bầu cử Quốc gia sẽ quyết định cụ thể đối với số dư tại đơn vị bầu cử. Như vậy, tổng số ứng cử viên đại biểu Quốc hội khóa XV trong phạm vi cả nước nếu có phát sinh tình huống mới, khả năng tổng số ứng cử viên đại biểu có thể sẽ có thay đổi.
Các trường hợp nào bị xóa tên trong Danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội?
Điều 60 Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND quy định, người có tên trong Danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội đã được Hội đồng Bầu cử Quốc gia công bố mà đến thời điểm bắt đầu bỏ phiếu bị khởi tố bị can, bị bắt, giữ vì phạm tội quả tang, bị mất năng lực hành vi dân sự, chết hoặc vi phạm nghiêm trọng pháp luật về bầu cử thì Hội đồng Bầu cử Quốc gia xóa tên người đó trong Danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội.
Bà con dân tộc Dao thôn Mùng, xã Dương Hưu, huyện Sơn Động (Bắc Giang) tìm hiểu danh sách cử tri được niêm yết. Ảnh: Danh Lam/TTXVN
Hiện các ứng cử viên đang thực hiện vận động bầu cử, trong trong quá trình này, theo bà điều gì đáng chú ý nhất trong hoạt động này?
Theo quy định của pháp luật về bầu cử, hướng dẫn của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, thành phố, đến nay, các ứng cử viên đã cơ bản thực hiện chương trình vận động bầu cử thông qua các hội nghị tiếp xúc cử tri. Thông qua các phương tiện thông tin, truyền thông cho thấy hoạt động vận động của các ứng cử viên luôn bám sát quy định về chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm của đại biểu Quốc hội. Mỗi ứng cử viên luôn phát huy thế mạnh, ưu điểm cá nhân để mong muốn sẽ được cử tri tín nhiệm lựa chọn làm đại biểu Quốc hội khóa XV, có cơ hội thực hiện chức năng đại diện cho nhân dân và cử tri, tiếp đến cùng sẽ có những đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội ở địa bàn ứng cử nói riêng và cả nước nói chung.
Cũng thông qua hoạt động vận động bầu cử, điều đáng chú ý nhất là hình thức tiếp xúc kết hợp giữa trực tiếp và trực tuyến. Đây là một giải pháp phù hợp với tình hình dịch bệnh có diễn biến phức tạp, có nhiều ca lây nhiễm trong cộng đồng tại một số địa phương. Những giải pháp mang tính tình thế này đã mang lại hiệu quả tích cực vì có khả năng lan tỏa đến nhiều cử tri hơn.
Theo bà, để kết quả bầu cử đảm bảo khách quan, trung thực và chọn được người đại biểu dân cử xứng đáng, cử tri cần lưu ý những điều gì và các cơ quan phụ trách công tác bầu cử, kiểm phiếu cần phải làm gì?
Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND đã quy định rõ về tiêu chuẩn, điều kiện tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội và trách nhiệm của các thành viên tham gia tổ chức phụ trách bầu cử.
Để kết quả bầu cử đảm bảo khách quan, cử tri cần bám sát các quy định của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND để lựa chọn được các ứng cử viên có đầy đủ các điều kiện, tiêu chuẩn và có khả năng thực hiện được các nhiệm vụ đại biểu Quốc hội tốt nhất. Bên cạnh đó, cử tri cũng cần lưu ý đến các tiêu chuẩn được hướng dẫn cụ thể cho từng kỳ bầu cử. Cụ thể như việc lựa chọn nhân sự tham gia Quốc hội khóa XV, ngoài các tiêu chuẩn được quy định trong pháp luật bầu cử, các ứng cử viên còn phải đáp ứng được các quy định tại Hướng dẫn số 36-HD/BTCTW ngày 20/1/2021 của Ban Tổ chức Trung ương về công tác nhân sự đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.
Đối với các tổ chức phụ trách bầu cử và các thành viên tham gia tổ chức phụ trách bầu cử cần bám sát các văn bản hướng dẫn về nghiệp vụ bầu cử của Hội đồng Bầu cử Quốc gia và các cơ quan chức năng để hướng dẫn cử tri bỏ phiếu và việc kiểm phiếu. Tránh trường hợp để cử tri bỏ phiếu không hợp lệ hoặc công tác tổng hợp, kiểm phiếu sai.
Các tổ bầu cử cần chủ động phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên. Trong công tác kiểm phiếu cần có sự phân loại phiếu theo từng cấp đại biểu được bầu để không lúng túng, khó khăn trong công tác kiểm phiếu.
Trường hợp các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương có thành viên là người tiếp xúc gần với trường hợp xác định mắc COVID-19 (F1, F2) dẫn đến phải cách ly tập trung hoặc cách ly tại nhà, tùy tình hình, điều kiện thực tế và nhân sự cụ thể, các địa phương chủ động rà soát, bổ sung, thay thế thành viên tham gia các tổ chức phụ trách bầu cử để vừa bảo đảm đủ số lượng theo quy định của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND, vừa đáp ứng yêu cầu của công tác phòng, chống dịch COVID-19 trên địa bàn; khẩn trương tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho thành viên các tổ chức phụ trách bầu cử mới được bổ sung, nhất là thành viên các tổ bầu cử, có cơ chế, phương án sẵn sàng huy động, trưng tập thêm số nhân sự phù hợp, có kinh nghiệm, hiểu biết pháp luật về bầu cử tham gia hỗ trợ hoạt động của các tổ chức phụ trách bầu cử. Đây cũng là một trong những giải pháp và là vấn đề các tổ chức phụ trách bầu cử cần lưu ý để đảm bảo thành công của cuộc bầu cử.
Trân trọng cảm ơn bà!
Nơi có dịch hoặc cách ly y tế bầu cử thế nào? Theo Hội đồng bầu cử quốc gia, trong ngày bầu cử, tổ bầu cử sẽ cử người mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu cử đến cơ sở cách ly tập trung hoặc nơi ở, nơi lưu trú của cử tri đang được cách ly tại nhà hoặc địa điểm thuận tiện khác để cử tri nhận phiếu bầu và thực hiện việc...