Học trò hành xử vô lễ, Khổng Tử đã xử trí ra sao?
Khổng Tử (551 – 479) là một trong những nhà tư tưởng lớn nhất, có ảnh hưởng nhất trong lịch sử văn hoá phương Đông. Người đời xưng tụng ông là “Vạn thế sư biểu” (thầy của muôn đời).
Cuộc đời ông gắn liền với nhiều giai thoại. Mỗi câu chuyện về ông được hậu thế kể lại đều hàm chứa những bài học đạo lý sâu sa.
Từ năm 34 tuổ.i, Khổng Tử đã cùng các học trò đi khắp nơi du thuyết, truyền bá tư tưởng. Ông đã qua kinh đô Lạc Dương của nhà Chu nghiên cứu lễ nhạc, rồi rong ruổi qua khắp các nước chư hầu, từ Vệ, Khuông, Trần đến Tống, Thái, Sở… để tìm một ông vua chịu thực hành đạo trị quốc của mình.
Ở thời của Khổng Tử, Trung Hoa loạn lạc, liệt quốc phân tranh, dân chúng phiêu bạt, lầm than. Đi chu du khắp thiên hạ, nhiều lúc thầy trò Khổng Tử cũng lâm vào cảnh bí bách, khốn cùng, đói cơm, khát nước.
Khổng Tử đi du thuyết các nước chư hầu.
Một lần, Khổng Tử cùng học trò đi đến biên giới giữa nước Trần và nước Thái thì lương thực vừa cạn hết. Mấy thầy trò còn phải ăn cháo loãng. Những ngày sau, ngay cả cháo cũng không còn, phải ăn rau dại cầm hơi. Khổng Tử ngày một gầy đi. Tử Lộ và Nhan Hồi, hai học trò yêu của Khổng Tử thì trong lòng như lửa đốt.
Một hôm, Nhan Hồi đang ôm bụng đói mà rẽ đường, băng lối, vượt đồng không mông quạnh tìm thức ăn thì may thay thấy được một mái nhà tranh. Ông lão chủ nhà nghe chuyện mấy thầy trò khổ cực làm vậy, mới vội vàng vào nhà xúc gạo đưa cho Nhan Hồi.
Về nhà, thấy Khổng Tử đang ngủ, Nhan Hồi chẳng dám kinh động thầy, lặng lẽ xuống bếp nhóm lửa, nấu cơm. Mùi cơm chín bay khắp nhà. Khổng Tử tỉnh giấc nhìn quanh, bất giác bắt gặp Nhan Hồi đang nhón tay bốc một nắm cơm trong nồi ăn. Ông thở dài rồi than thở: “Trò yêu của ta lẽ nào lại ăn vụng thầy, vụng bạn thế sao? Còn đâu lễ nghĩa, đạo lý? Bao kỳ vọng đặt vào nó thế là đổ sông, đổ biển cả rồi!”.
Rồi Khổng Tử vờ như không thấy, quay mặt vào tường ngủ tiếp. Một lát sau, Nhan Hồi kính cẩn bước vào nhà trong, nhẹ nhàng lay thầy dậy: “Thưa Phu tử, cơm đã dọn xong, mời Phu tử xuống dùng bữa!”. Khổng Tử ngồi dậy, nói với học trò: “Các trò ạ, ta vừa mơ thấy cha mẹ mình. Chi bằng ta xới một bát cơm để dâng tế họ trước là hơn”. Đoạn, Khổng Tử bê bát cơm chuẩn bị mang đi cúng.
Video đang HOT
Chân dung Nhan Hồi.
Nhưng Nhan Hồi vội vàng ngăn thầy lại rồi thưa: “Thưa Phu tử, nồi cơm này đã không còn sạch sẽ. Lúc nãy, khi nấu cơm, con sơ ý để bụi bẩn rơi vào nồi. Con định xới chỗ cơm bẩn ấy bỏ đi. Nhưng nghĩ bụng chút gạo này phải nhọc nhằn lắm mới kiếm được, thật quý giá biết bao, bỏ phí thì đúng là tội lớn. Con xới riêng phần cơm bẩn ấy ra rồi tự mình ăn trước, đã đắc tội với thầy và các sư huynh đệ. Bây giờ, con chỉ xin ăn rau. Còn nồi cơm đã không còn sạch sẽ, quyết không thể mang dâng tế được!”.
Nhan Hồi kể lại sự tình, Khổng Tử nghe mà ứa nước mắt, rồi thuật lại chuyện mình đã hiểu lầm người học trò yêu ra sao với mọi người. Khổng Tử cũng gật gù tâm đắc khi có được một học trò đức độ, lễ nghĩa như Nhan Hồi.
Nhưng sau này, Nhan Hồi yểu mệnh, qua đời khi mới vừa 40 tuổ.i. Cái chế.t của Nhan Hồi khiến Khổng Tử đa.u xó.t, thống khổ. Ông không cầm nổi đau thương, ngửa mặt khóc to lên rằng: “Trời đã diệt ta rồi! Trời đã diệt ta rồi!”.
Lời bàn:
Con người ta thường chỉ tin tưởng vào những gì mình tận mắt thấy. Tục ngữ có câu “Nhãn kiến vi thực” (mắt nhìn thấy thì mới là thật). Nhưng thói đời không như thế. Những thứ dù mắt thấy, tai nghe chưa chắc đã là sự thật. Mọi thứ thường có sự tình uẩn khúc bên trong. Nếu chỉ nhìn bằng cặp mắt thịt này thì không tài nào liễu giải được chân tướng sự việc.
Khổng Tử nhìn thấy Nhan Hồi ăn vụng cơm thì quả là một việc quá trái đạo lý. Bình sinh ông luôn dạy học trò giữ gìn chữ lễ, kính trên nhường dưới. Bỗng dưng thấy người học trò yêu làm một chuyện đáng hổ thẹn như vậy ắt không khỏi đau lòng, thất vọng. Nhưng Khổng Tử cũng ứng xử rất khéo léo. Ông không vội vàng quy kết, mắng phạt Nhan Hồi. Nếu ông không đủ nhẫn để cấp thêm một cơ hội cho người học trò thì đương nhiên nỗi oan của Nhan Hồi sẽ chẳng bao giờ được giải.
Đền thờ Nhan Hồi ở Sơn Đông (Trung Quốc). Ảnh: Wikipedia.
Nồi cơm bẩn kia của Khổng Tử đã dạy người ta một bài học thấm thía về cách nhìn người, nhìn vật. Đừng đán.h giá người khác qua hành động bề ngoài, đừng nhìn nhận họ bằng con mắt thường. Muốn thấu hiểu họ, hãy nhìn bằng cái tâm. Sự từ bi xuất phát chân chính từ lòng thiện lương thẳm sâu bên trong giúp người ta có thể bao dung hết thảy, dù cho đó là kẻ thù.
Theo NS
Ham lấy chồng phố cổ và cái kết đắng lòng của cô gái mới lớn
Bước vào căn phòng tân hôn, Ly mới thực sự khóc thét. Nó chỉ vừa kê đủ một chiếc giường đôi. Không tủ, không bàn ghế, không gương...
18 tuổ.i, Ly không hề có ý định thi đại học như các bạn cùng trang lứa. Bởi Ly biết trong tay Ly có nhiều thứ để giúp Ly có được một cuộc sống tốt đẹp, sung túc ngay lập tức thay vì mài đũng quần trên giảng đường đại học 4 năm, chôn vùi tuôi thanh xuân tươi trẻ.
Phải, nhà Ly ở ngoại thành. Mới 18 tuổ.i nhưng Ly đã sở hữu nhan sắc khiến nhiều người mê đắm. Biết bao chàng trai ngày nào cũng xếp hàng trước của nhà Ly chỉ để mong được nhìn thấy Ly. Nhưng họ làm sao đủ tiêu chuẩn để được lọt vào mắt xanh của Ly. Để làm được người yêu Ly, trước hết phải có nhà phố cổ. Đất phố cổ chẳng phải đắt hơn vàng ấy hay sao. Lấy được chồng phố cổ thì cả cuộc đời được ăn sung mặc sướng rồi còn gì. Ly cứ ôm cái mộng tưởng ấy và mong tìm bằng được người yêu lý tưởng cho mình.
Tốt nghiệp phổ thông, Ly vào nội thành xin việc. Ngoại hình hơn người nên dù không có bằng cấp cao, Ly vẫn được nhận vào làm chân lễ tân trong một khách sạn. Và ở đó, Ly đã quen Hoàng. Hoàng là người chủ động làm quen với Ly. Ly tỏ vẻ thích thú khi Hoàng cứ nhìn Ly mà không chớp mắt. Đáng lẽ Ly sẽ không cho Hoàng số điện thoại đâu nếu như Ly không vô tình nghe được mấy chị nhân viên kháo nhau rằng Hoàng có căn nhà lớn ở phố cổ. Con mồi của Ly là Hoàng chứ còn đâu nữa.
Bởi Ly biết trong tay Ly có nhiều thứ để giúp Ly có được một cuộc sống tốt đẹp, sung túc ngay lập tức thay vì mài đũng quần trên giảng đường đại học 4 năm, chôn vùi tuôi thanh xuân tươi trẻ. (Ảnh minh họa)
Sau vài lần nói chuyện, Ly quyết định yêu Hoàng sau câu nói:
- Bố mẹ mua riêng cho anh một căn nhà ở phố cổ, còn bố mẹ anh thì sống ở ngoại thành vì không muốn sống chung với bụi bặm trên phố.
Mọi chuyện diễn ra chớp nhoáng như cơn mưa rào mùa hạ vậy. Mới quen nhau được khoảng hai tháng, thậm chí còn chưa về nhà Hoàng ở phố cổ mà Ly đã trao đời con gái của mình cho Hoàng trong một cả hai vào khách sạn tránh nóng. Có lẽ vì chứng kiến cách tiêu xài hào phóng của Hoàng, được nhận những món quà của Hoàng đã giúp Ly tin là Hoàng rất có điều kiện. Sau lần đó, Ly nhanh chóng phát hiện ra mình có thai. Rất bình thản, Ly báo tin cho Hoàng đề nghị cưới. Và tất nhiên, Hoàng đồng ý.
Mọi thủ tục được diễn ra nhanh nhất có thể để tránh tình trạng cái bụng của Ly to nhanh lên. Ly cũng mới đến nhà Hoàng được một lần hôm bàn chuyện cưới xin, còn căn nhà trên phố cổ thì chưa. Ai cũng thắc mắc điều ấy nhưng Ly thì chẳng có gì lấy làm lạ vì Hoàng đã nói:
- Anh muốn tạo bất ngờ đặc biệt nhất cho em khi bước chân vào nhà nên anh chưa thể để em đến tổ ấm của chúng mình vội. Cố chờ em nhé!
"Anh ơi... Nhà mình đây ư? Sao nó bé tí tẹo vậy". - Giọng Ly run run. (Ảnh minh họa)
Trong tâm trí, suy nghĩ của một cô gái 18 tuổ.i, chưa từng trải sự đời, dễ bị những thứu vật chất phù phiếm che mắt thì chuyện tin tưởng đó là điều quá đỗi bình thường.
Đám cưới được tổ chức khá rình rang, sang trọng với lượng khách mời rất đông. Xúng xính trong chiếc váy cô dâu, Ly cười không ngậm nổi miệng vì vui sướng. Ai cũng không ngớt lời chúc mừng cho cô dâu trẻ lấy được người chồng như ý. Vậy mà...
Sau một ngày mệt mỏi rã rời, Ly bước chân vào ngôi nhà mà mình mơ ước thì... Mặt Ly tối xầm lại, khi cánh cửa căn nhà vừa mở ra. Nói không ngoa, nó còn chẳng lớn bằng cái bếp nhà Ly. Bước vào căn phòng tân hôn, Ly mới thực sự khóc thét. Nó chỉ vừa kê đủ một chiếc giường đôi. Không tủ, không bàn ghế, không gương... Ly quay ra nhìn Hoàng:
- Anh ơi... Nhà mình đây ư? Sao nó bé tí tẹo vậy. - Giọng Ly run run
- Bé gì nữa, đủ sống mà. Có giường ngủ là được rồi. Trông thế này thôi chứ anh phải mất cả chục tỷ đấy! - Hoàng hơi gắt lên
Đêm tân hôn hôm đó, ngồi trong căn phòng chỉ vừa kê đủ một chiếc giường mà Ly không biết nên cười hay nên khóc nữa đây. Nhà phố cổ chỉ to như cái bếp thế này thì Ly thà lấy chồng quê còn hơn. Nhưng bây giờ hối hận thì cũng không thể giải quyết được chuyện gì nữa rồi.
Theo PNVN
Ngọc Sơn hứa không thiên vị học trò khi chấm thi Danh ca Ngọc Sơn khẳng định anh sẽ công tâm, không thiên vị 2 học trò mà ngược lại còn nghiêm khắc hơn khi được mời làm giám khảo của cuộc thi Hãy nghe tôi hát. Với số lượng bài hit đình đám, gắn liền với nhiều thế hệ người nghe nhạc như Tình cha, Lòng mẹ, Vầng trăng cô đơn, Chuyện chúng...