Học sử ở xứ Mường Trời

Thành phố Điện Biên Phủ còn có tên gọi khác theo tiếng của người dân tộc Thái là Mường Thanh (Mường Then) có nghĩa là xứ trời, cũng bởi vậy mà nó còn được gọi là Mường Trời. Mường Trời là quê hương phát tích của nhiều chi nhánh người dân tộc Thái trên khắp đất nước Việt Nam và cả một số nước láng giềng. Ấy nhưng, Mường Trời thực sự được cả thế giới biết đến với tên gọi Điện Biên Phủ. Bởi ở nơi đây đã từng ghi dấu một trang sử oai hùng của dân tộc, một “Điện Biên chấn động địa cầu”.

Tượng đài chiến thắng ở Mường Phăng

Những người con Việt Nam cũng như du khách nếu đến Điện Biên sẽ không thể không đến thăm những địa danh lịch sử, những nơi đã làm nên một Điện Biên lừng lẫy. Những Tượng đài chiến thắng Điện Biên, Khu di tích Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên và thung lũng Mường Thanh nơi diễn ra cuộc đọ sức lịch sử năm xưa bên quốc lộ 279… dường như mỗi mét đất ở xứ Mường Trời này đều chứa trong nó những câu chuyện lịch sử oai hùng. Bất cứ ai từng đến Mường Trời, từng đi thăm những di tích, chiến khu xưa đều không khỏi dâng lên lòng tự hào dân tộc.

Nằm trong một khu rừng nguyên sinh tại địa phận xã Mường Phăng, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên, cách thành phố Điện Biên Phủ 25km về phía đông, là Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ nơi làm việc của các đồng chí Võ Nguyên Giáp, Hoàng Văn Thái… Để đến đây, du khách phải đi bằng ô tô, vượt qua dốc Tà Lơi hiểm trở và nhiều đoạn đường quanh co, những khúc cua tay áo. Gần với Sở chỉ huy có đài quan sát trên đỉnh núi độ cao trên 1.000m, từ đài quan sát này có thể bao quát hoạt động và diễn biến ở thung lũng Mường Thanh. Sở chỉ huy của một chiến dịch từng làm chấn động thế giới như vậy lại đơn giản đến không ngờ: Chòi canh, hầm thông tin liên lạc, đài quan sát, nơi ở và làm việc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tham mưu trưởng Hoàng Văn Thái, thậm chí cả đoạn đường xuyên núi dài 96m nối liền lán của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Tham mưu trưởng Hoàng Văn Thái và các cơ quan khác.

Nơi ở và làm việc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại Sở chỉ huy Mường Phăng

Cách đó không xa ở thung lũng Mường Thanh là hầm chỉ huy của thực dân Pháp, hầm tướng Đờ Cát nằm ở trung tâm Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ với những boong- ke, hầm trú kiên cố. Xung quanh hầm là hàng rào phòng thủ với hệ thống dây kẽm gai dày đặc và bốn chiếc xe tăng và một sân bay quân sự.

Về thành phố Điện Biên hôm nay, những du khách không chỉ đến với một vùng đất quê hương, cái nôi của một dân tộc có nền văn hóa đậm đà bản sắc, người Thái mà còn được tham quan những di tích, thung lũng Mường Thanh, Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ, hầm Đờ Cát, đồi A1… Hơn cả, du khách còn được hiểu thêm về một trận chiến chấn động địa cầu, hiểu thêm về lịch sử của dân tộc Việt Nam anh hùng và những con người đã làm nên đất nước Việt Nam của thế kỷ XX.

Vũ Thanh