Hóc dị vật
Khoa Tiêu hóa Bệnh viện Nguyễn Tri Phương từng tiếp nhận nhiều trường hợp các dị vật kẹt trong thực quản và dạ dày của bệnh nhân: răng giả, tăm xỉa răng, bàn chải đán.h răng, nắp bia, cục gân bò to, hạt ôliu, hạt mít, chùm chìa khóa, đồng tiề.n xu, thuố.c còn trong vỉ có cạnh sắc nhọn…
Nhiều bệnh nhân bị hóc dị vật sắc nhọn do t.ự t.ử hoặc bệnh nhân tâm thần, không kiểm soát được hành vi.
Các dị vật sắc nhọn thường kẹt lại và cắm vào thành thực quản, gây loét làm đau ngực, nuốt khó, nuốt vướng, nuốt đau thậm chí ói ra má.u hoặc nặng hơn là thủng thực quản rồi lan sang các bộ phận gần thực quản như: thủng cung động mạch chủ gây mất má.u ồ ạt và t.ử von.g nhanh chóng, hoặc làm tràn khí màng phổi gây khó thở, thậm chí tràn vào trung thất
(khoang nằm trong lồng ngực giữa hai lá phổi) gây áp xe trung thất. Đây là một biến chứng rất nặng và dễ dẫn đến t.ử von.g. Nếu dị vật may mắn không kẹt ở thực quản mà xuống dạ dày, ruột non và ruột già, kẹt lại ở dạ dày hay ruột non có thể gây đau bụng. Một số trường hợp gây thủng dạ dày, thủng ruột làm trào dịch trong dạ dày hay trong ruột ra ngoài ổ bụng, gây viêm màng bụng.
Video đang HOT
Các dị vật không sắc nhọn, thường kẹt lại ở thực quản do kích thước to, gây chèn ép các bộ phận ở gần thực quản. Triệu chứng chủ yếu là nôn ói, sợ ăn, ăn uống có cảm giác nghẹn, nặng ngực, trào ngược. Nếu chèn ép vào khí quản thì sẽ có triệu chứng ho, thở khò khè giống hen suyễn hay viêm phế quản; nếu chèn ép vào tim sẽ gây loạn nhịp tim, tức ngực, khó thở. Các loại dị vật này, tuy không gây thủng như dạng sắc nhọn, nhưng thường do kích thước lớn, không lọt qua được thực quản, nên gây dãn to đoạn thực quản phía trên và có thể làm vỡ thực quản gây viêm trung thất hoặc áp xe trung thất. Nếu dị vật nhỏ hơn, chèn ép thực quản lâu ngày, có thể gây l.ở loé.t và thủng thực quản. Nếu dị vật may mắn lọt qua khỏi thực quản xuống dạ dày và ruột non cũng sẽ dễ gây tắc ruột làm đau bụng dữ dội, căng bụng.
Với phương tiện nội soi bằng ống mềm qua đường miệng, bác sĩ sẽ phát hiện dị vật và có các dụng cụ để hỗ trợ gắp dị vật ra ngoài không cần phẫu thuật. Thậm chí, nếu đã có biến chứng loét hoặc chả.y má.u, bác sĩ vẫn có thể vá lại bằng kẹp qua nội soi, sau đó dùng thuố.c chích hỗ trợ giúp lành vết loét. Thông thường trong vòng 24 giờ sau khi gắp dị vật, bệnh nhân được uống sữa lạnh và ăn cháo nguội để tránh loét thực quản.
Theo PNO
Loét thực quản do thuố.c
Uống thuố.c ít nước, uống thuố.c rồi nằm nghỉ ngơi ngay... cũng dễ dẫn đến những tổn thương ở thực quản mà người bệnh không ngờ đến.
Bà Huỳnh Xuân T., 43 tuổ.i, đến khám tại Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM một ngày cuối tháng 6. Bốn ngày trước bà T. đi khám phụ khoa và uống liều thuố.c điều trị đầu tiên với khá ít nước. Ngay trong ngày hôm đó, bà bắt đầu có cảm giác đau rát âm ỉ liên tục ở vùng ngực sau xương ức và vùng bụng trên rốn đặc biệt là khi ăn uống. Nội soi tiêu hóa tại bệnh viện phát hiện có một vết loét đường kính 15mm ở thực quản (đoạn ống tiêu hóa nối từ miệng đến dạ dày). Đây là bệnh cảnh loét thực quản cấp tính do thuố.c khá điển hình và thường gặp tại các bệnh viện.
Nên uống thuố.c ở tư thế đứng hoặc ngồi thẳng để phòng tránh loét thực quản - Ảnh: N.C.T.
Những sai lầm... dễ tránh
Một yếu tố khá quan trọng khi uống thuố.c nhưng lại ít được đề cập và quan tâm đúng mức là cần phải uống thuố.c đúng cách. Ngoài vấn đề thường được dặn dò như cách sử dụng thuố.c trong ngày (số lần, liều dùng, nên uống trước hoặc sau ăn...) thì hầu như người bệnh có rất ít thông tin về việc nên uống thuố.c thế nào để tránh tác động xấu của thuố.c lên thực quản.
Khi uống thuố.c nhưng uống ít nước, uống thuố.c ở tư thế nằm hoặc nằm ngay sau khi uống thuố.c, thuố.c có thể chưa xuống đến dạ dày và lưu lại ở thực quản. Đặc biệt đối với các viên thuố.c được bào chế dưới dạng viên nang (con nhộng), lớp vỏ thuố.c sẽ bị mềm rất nhanh khi gặp môi trường ẩm và dễ bám dính trên thành thực quản khi uống ít nước. Nồng độ thuố.c tại chỗ quá cao sẽ gây ra độc tính trực tiếp trên thành thực quản, hoặc một số thuố.c khi tan rã sẽ tạo ra những chất có tính kiềm hoặc acid làm bỏng thành thực quản và có thể tạo ra ổ loét lớn với đường kính lên đến 30mm hoặc đồng thời nhiều ổ loét.
Nhiều người bệnh khi đến với chúng tôi kể lại rằng do không biết tác hại của vấn đề này nên có khi nuốt nguyên cả viên thuố.c mà không kèm nước, hoặc buổi tối khi đã lên giường đi ngủ sực nhớ bỏ quên cữ thuố.c chiều nên vội vã uống thuố.c ở tư thế nằm, hoặc uống thuố.c xong là lên giường nằm nghỉ ngay. Loét thực quản do thuố.c hay gặp ở người có tuổ.i do đặc điểm sinh lý theo tuổ.i thì chức năng co bóp nhu động của thực quản để đẩy thuố.c xuống dạ dày thường kém hơn so với người trẻ, và do người có tuổ.i thường có thói quen nằm để uống thuố.c hoặc uống xong là nằm nghỉ ngay. Bệnh cũng gặp ở nữ nhiều hơn nam giới do các thuố.c dễ gây loét thực quản thường được sử dụng trong điều trị bệnh lý da liễu và phụ khoa.
Dấu hiệu tổn thương
Triệu chứng thường gặp nhất của viêm loét thực quản do thuố.c thường là đau sau xương ức có thể lan ra sau lưng, tăng lên khi bệnh nhân hít sâu hoặc khi ăn uống, đôi khi kèm theo triệu chứng nuốt khó, nuốt đau... Tuy nhiên có trường hợp chỉ biểu hiện bằng đau vùng bụng trên rốn và nóng rát sau xương ức, tương tự bệnh trào ngược dạ dày thực quản hoặc viêm loét dạ dày tá tràng. Trên thực tế loét thực quản do thuố.c không hiếm gặp nhưng thường ít được nghĩ đến vì triệu chứng đau ngực làm người bệnh lo lắng và nghĩ đến bệnh tim phổi hơn là bệnh lý của đoạn ống tiêu hóa ít được nghe nhắc đến này.
Nhưng nhiều người bệnh chỉ nghĩ đơn giản đây là tác dụng phụ tất yếu của thuố.c trên dạ dày và chấp nhận nó trong khi đây hoàn toàn là một tình trạng bệnh có thể phòng tránh. Một số trường hợp khác, người bệnh đã quen sử dụng một loại thuố.c trong thời gian dài nhưng hoàn toàn không có triệu chứng, do đó sau lần uống thuố.c không đúng cách và bị loét thực quản do thuố.c thì bệnh nhân không nghĩ đến nguyên nhân là loét thực quản do thuố.c, mà nghĩ nhiều đến khả năng bị viêm loét dạ dày tá tràng mới xuất hiện gần đây.
Có nhiều loại thuố.c có thể gây viêm loét thực quản. Tuy nhiên, thường gặp nhất vẫn là nhóm thuố.c kháng sinh Doxycycline (được dùng tương đối phổ biến trong điều trị mụn trứng cá và viêm nhiễm phụ khoa), các thuố.c kháng viêm giảm đau, thuố.c điều trị loãng xương nhóm Biphosphonate... thậm chí nhóm thuố.c giảm đau hạ sốt tương đối lành tính nhất là Paracetamol cũng đã có những báo cáo trong y văn ở châu Á là có thể gây ra viêm loét thực quản. Điều may mắn là đa số trường hợp loét thực quản do thuố.c đều có thể chữa lành và ít khi gây ra biến chứng nghiêm trọng.
Các biện pháp điều trị chủ yếu là tạm ngừng uống các thuố.c gây loét thực quản, điều trị hỗ trợ bằng các thuố.c chống trào ngược acid dạ dày, bù nước điện giải và giảm triệu chứng đau tại chỗ bằng thuố.c tê lidocain dạng gel hoặc sucrafate. Phần lớn tổn thương sẽ lành sau 2-4 tuần điều trị. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là bệnh hoàn toàn có thể phòng tránh một cách hữu hiệu khi chúng ta đã có được những nhận thức về nó và bằng những biện pháp hết sức đơn giản.
Theo tuổ.i trẻ
Suýt chế.t vì uống thuố.c quên bóc bỏ... vỏ Khi lấy thuố.c uống, thay vì bóc viên nang ra khỏi vỏ thuố.c, anh T.A.D (19 tuổ.i, Tiên Lữ, Hưng Yên) uống luôn cả vỏ bao ngoài. Thuố.c vướng ở thực quản, gây thủng thực quản, tràn dịch mảng phổi... BS.TS Nguyễn Đức Chính, Chủ nhiệm khoa Phẫu thuật nhiễm khuẩn, Bệnh viện Việt Đức cho biết, bệnh nhân này nhập viện Việt...