Hóc dị vật

Khoa Tiêu hóa Bệnh viện Nguyễn Tri Phương từng tiếp nhận nhiều trường hợp các dị vật kẹt trong thực quản và dạ dày của bệnh nhân: răng giả, tăm xỉa răng, bàn chải đánh răng, nắp bia, cục gân bò to, hạt ôliu, hạt mít, chùm chìa khóa, đồng tiền xu, thuốc còn trong vỉ có cạnh sắc nhọn…

Nhiều bệnh nhân bị hóc dị vật sắc nhọn do tự tử hoặc bệnh nhân tâm thần, không kiểm soát được hành vi.

Các dị vật sắc nhọn thường kẹt lại và cắm vào thành thực quản, gây loét làm đau ngực, nuốt khó, nuốt vướng, nuốt đau thậm chí ói ra máu hoặc nặng hơn là thủng thực quản rồi lan sang các bộ phận gần thực quản như: thủng cung động mạch chủ gây mất máu ồ ạt và tử vong nhanh chóng, hoặc làm tràn khí màng phổi gây khó thở, thậm chí tràn vào trung thất

(khoang nằm trong lồng ngực giữa hai lá phổi) gây áp xe trung thất. Đây là một biến chứng rất nặng và dễ dẫn đến tử vong. Nếu dị vật may mắn không kẹt ở thực quản mà xuống dạ dày, ruột non và ruột già, kẹt lại ở dạ dày hay ruột non có thể gây đau bụng. Một số trường hợp gây thủng dạ dày, thủng ruột làm trào dịch trong dạ dày hay trong ruột ra ngoài ổ bụng, gây viêm màng bụng.

Các dị vật không sắc nhọn, thường kẹt lại ở thực quản do kích thước to, gây chèn ép các bộ phận ở gần thực quản. Triệu chứng chủ yếu là nôn ói, sợ ăn, ăn uống có cảm giác nghẹn, nặng ngực, trào ngược. Nếu chèn ép vào khí quản thì sẽ có triệu chứng ho, thở khò khè giống hen suyễn hay viêm phế quản; nếu chèn ép vào tim sẽ gây loạn nhịp tim, tức ngực, khó thở. Các loại dị vật này, tuy không gây thủng như dạng sắc nhọn, nhưng thường do kích thước lớn, không lọt qua được thực quản, nên gây dãn to đoạn thực quản phía trên và có thể làm vỡ thực quản gây viêm trung thất hoặc áp xe trung thất. Nếu dị vật nhỏ hơn, chèn ép thực quản lâu ngày, có thể gây lở loét và thủng thực quản. Nếu dị vật may mắn lọt qua khỏi thực quản xuống dạ dày và ruột non cũng sẽ dễ gây tắc ruột làm đau bụng dữ dội, căng bụng.

Với phương tiện nội soi bằng ống mềm qua đường miệng, bác sĩ sẽ phát hiện dị vật và có các dụng cụ để hỗ trợ gắp dị vật ra ngoài không cần phẫu thuật. Thậm chí, nếu đã có biến chứng loét hoặc chảy máu, bác sĩ vẫn có thể vá lại bằng kẹp qua nội soi, sau đó dùng thuốc chích hỗ trợ giúp lành vết loét. Thông thường trong vòng 24 giờ sau khi gắp dị vật, bệnh nhân được uống sữa lạnh và ăn cháo nguội để tránh loét thực quản.

Theo PNO