Hoạt động của ngành vận tải biển toàn cầu hứa hẹn sẽ cải thiện trong thời gian tới
Theo nhận định của ông Rolf Habben Jansen, Giám đốc điều hành (CEO) hãng tàu Hapag-Lloyd – nhà kinh doanh dịch vụ vận tải biển lớn thứ năm thế giới, hoạt động của ngành vận tải toàn cầu sẽ có sự cải thiện đáng kể trong những tháng tới, nhờ nhu cầu phục hồi và lượng dự trữ hàng tồn kho cạn kiệt.
Tàu thuyền di chuyển tại cảng Saleef, ngoài khơi tỉnh Hodeida (Yemen), phía Tây Biển Đỏ. AFP/TTXVN
Trả lời phỏng vấn của kênh truyền hình CNBC (Mỹ), ông Jansen cho biết nhiều doanh nghiệp đã phản hồi về việc hàng tồn kho của họ sắp cạn kiệt và nhu cầu tiêu dùng sau Tết Nguyên đán 2024 đang phục hồi rất tốt.
Những nhận định mới nhất từ CEO của Hapag-Lloyd đã phần nào “vực dậy” tâm lý lo lắng của các nhà đầu tư, sau khi công ty này báo cáo mức lợi nhuận ròng trong năm 2023 sụt giảm, dẫn đến cổ phiếu mất giá. So với năm 2022, Hapag-Lloyd đã hoạt động kém hiệu quả hơn đáng kể trong năm ngoái, nguyên nhân là do tình trạng tắc nghẽn container và giá cước vận tải cao.
Ông Jansen nói: “Quý cuối năm 2023 là rất khó khăn vì giá cước vận chuyển duy trì mức không bền vững”. Hơn nữa, căng thẳng ở Biển Đỏ một lần nữa đã làm thay đổi hoạt động thị trường, đẩy chi phí vận tải rơi vào một mặt bằng cao mới.
CEO hãng tàu Hapag-Lloyd chỉ ra rằng các cuộc tấ.n côn.g tàu chở hàng trên Biển Đỏ của lực lượng Houthi ở Yemen đã khiến giá container tăng đột biết. Điều này không mang lại lợi ích cho các hãng tàu vì chi phí vận hành đã tăng lên do các con tàu buộc phải chuyển hướng đi vòng quanh châu Phi, khiến thời gian vận chuyển kéo dài hơn, đi kèm với đó là chi phí bảo hiểm tăng “chóng mặt”.
Video đang HOT
Ngày 9/2, giá container loại 40 feet (12,19m) tại Mỹ ở mức 5.353 – 7.320 USD, cao hơn nhiều so với mức giá 3.063 – 3.763 USD ghi nhận vào ngày 3/1. Sau ngày 9/2, giá container bắt đầu giảm bớt, nhưng vẫn cao hơn so với mức giá của năm 2023. Các công ty Mỹ cho biết họ phải chi nhiều tiề.n hơn cho giá cước vận chuyển trên tuyến đường từ châu Á đến các cảng Bờ Tây nước Mỹ tăng 155% trong vòng 12 tháng, cước vận chuyển từ châu Á đến Bờ Đông tăng 129% và từ châu Á đến Bờ Vịnh tăng 71,2% tính đến thời điểm hiện tại.
Nhận định về các cuộc tấ.n côn.g của lực lượng Houthi ở Biển Đỏ, ông Jansen chia sẻ đó là một tình huống đáng lo ngại. Ông, cũng như các thương nhân khác, hy vọng xung đột sẽ chấm dứt trong vài tháng tới. Nhưng bất chấp mọi nỗ lực mà nhiều quốc gia đang thực hiện, hầu hết các chuyên gia đán.h giá rằng căng thẳng ở Biển Đỏ có thể kéo dài lâu hơn và các hãng tàu sẽ còn phải duy trì tuyến đường mới dài hơn và tốn kém hơn trong một thời gian nữa.
Nhằm khắc phục những khó khăn hiện tại, ngành vận tải biển toàn cầu đã bổ sung thêm khoảng 5% công suất tàu để bù đắp sự chậm trễ trong tiến trình vận chuyển giao hàng container. Ông Jansen cho biết bằng cách di chuyển nhanh hơn bình thường, công suất của các con tàu sẽ tăng thêm khoảng 8 -10%.
Ngoài ra, các hãng vận tải lớn đã thực hiện việc liên minh với nhau, để giảm thiểu những thách thức về chi phí vận hành và tăng sự hài lòng của khách hàng.
Vào tháng Một, nhà vận tải số một thế giới Maersk và Hapag-Lloyd đã công bố liên minh Gemini, sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2025. Cả hai hãng vận tải này tuyên bố sẽ đạt được mục tiêu về độ tin cậy trên 90% sau khi mạng lưới vận chuyển mới được triển khai hoàn toàn.
Liên minh Gemini dự kiến sẽ phân bổ khoảng 290 tàu container toàn cầu. Nó được vận hành bằng cách sử dụng hệ thống giao thoa và phân chia hiệu quả tương tự các hệ thống giao thông khác. Ông Jansen nói về cơ bản, mạng lưới giao thông của liên minh là một hệ thống mới sẽ có thể hoạt động ở nhiều phương thức vận tải khác nhau. Mạng lưới này có khả năng phục hồi tốt hơn nhiều so với mạng truyền thống, nơi các phương tiện vận tải hoạt động độc lập và tách rời.
Căng thẳng ở Biển Đỏ 'giáng thêm đòn' vào thương mại toàn cầu
Sau những tác động do đại dịch COVID-19 và xung đột Nga - Ukraine gây ra, các vụ tấ.n côn.g của lực lượng Houthi vào tàu chở hàng ở Biển Đỏ lại "giáng thêm một đòn khác" vào lĩnh vực thương mại toàn cầu.
Tàu container MV "Ever Given" di chuyển qua kênh đào Suez. Ảnh: AFP/TTXVN
Từ cuối năm 2023, lực lượng Houthi tại Yemen tăng cường tấ.n côn.g vào tàu chở hàng liên quan đến Israel di chuyển qua tuyến đường biển nối châu Á với châu Âu và Mỹ nhằm gây sức ép để Israel dừng chiến dịch quân sự tại Gaza. Lo ngại trước các cuộc tấ.n côn.g, các tàu chuyển hướng từ Kênh đào Suez sang các tuyến đường dài hơn qua Mũi Hảo Vọng. Sự gián đoạn này gây trì hoãn hoạt động sản xuất và khiến chi phí tăng vào thời điểm thế giới vẫn chưa thoát khỏi lạm phát.
Hãng chế tạo xe điện Tesla phải đóng cửa nhà máy gần Berlin (Đức) đến ngày 11/2 tới do giao hàng chậm. Thương hiệu ô tô Volvo của Thụy Điển hiện do Trung Quốc sở hữu đã dừng dây chuyền lắp ráp tại Ghent (Bỉ) 3 ngày trong tháng 1 này để chờ nhận các linh kiện chủ chốt.
Dây chuyền sản xuất tại nhà máy của Suzuki Motor tại Hungary đã dừng 1 tuần do chậm chuyến chở động cơ và nhiều linh kiện, phụ tùng khác từ Nhật Bản. Tương tự, công ty Man & Machine chuyên sản xuất bàn phím và phụ kiện tại Maryland (Mỹ) cũng đang chờ các chuyến hàng từ Trung Quốc đại lục và Đài Loan (Trung Quốc). Thông thường công ty nhận linh kiện mỗi tháng một lần, song chuyến hàng mới nhất khởi hành từ châu Á đã bị hoãn 4 tuần.
Chuỗi bán lẻ Marks & Spencer (Anh) lo ngại căng thẳng ở Biển Đỏ có nguy cơ khiến hãng phải lùi thời gian ra mắt bộ sưu tập thời trang mùa Xuân và đồ gia dụng, vốn dự kiến diễn ra vào tháng 2 và 3 tới. Theo Giám đốc điều hành Hiệp hội May mặc và Giày dép Mỹ Steve Lamar, khoảng 20% lượng quần áo và giày dép nhập khẩu vào Mỹ thông qua Kênh đào Suez. Thậm chí, tác động đối với châu Âu còn lớn hơn, với 40% lượng quần áo và 50% lượng giày dép được vận chuyển qua Biển Đỏ.
Giám đốc điều hành của công ty quản lý chuỗi cung ứng Flexport, ông Ryan Petersen cho rằng tình trạng hỗn loạn này xảy ra trong ngắn hạn và dẫn đến chi phí gia tăng. Theo ông Petersen, mỗi tàu chuyển hướng chở theo 10.000 container và việc lên kế hoạch chuyển hướng cho mỗi hành trình của những tàu container này đòi hỏi thực hiện nhiều email và cuộc điện thoại. Trong khi đó, việc di chuyển qua một hành lang thương mại quan trọng khác - Kênh đào Panama - bị hạn chế do hạn hán dẫn đến mực nước thấp. Ông Petersen gọi đây là "cú sốc kép" đối với lĩnh vực vận tải toàn cầu. Hiện các hãng vận tải đang khẩn trương vận chuyển hàng trước khi các nhà máy tại Trung Quốc đóng cửa trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán từ ngày 10 - 17/2 tới.
Giới chuyên gia cho rằng mối đ.e dọ.a này tăng đáng kể khi xung đột tại Gaza kéo dài. Ông Petersen cảnh báo nếu hoạt động vận tải qua Biển Đỏ gián đoạn 1 năm có nguy cơ đẩy giá hàng hóa tăng lên tới 2%, gây thêm tổn thất cho nền kinh tế toàn cầu trong khi thế giới vốn đang chật vật với giá hàng hóa, giá thuê nhà và nhiều chi phí khác tăng cao. Điều này cũng có nguy cơ khiến lãi suất cho vay cao hơn, khiến "sức khỏe" nền kinh tế suy yếu.
Tính đến ngày 19/1, ông Flexport cho biết gần 25% công suất vận tải toàn cầu đang hoặc sẽ chuyển hướng khỏi Biển Đỏ, khiến hành trình dài thêm hàng nghìn km và kéo dài 1-2 tuần.
Chi phí vận tải một container kích cỡ chuẩn 40 feet từ châu Á đến Bắc châu Âu tăng từ dưới 1.500 USD vào giữa tháng 12/2023 lên gần 5.500 USD. Theo nền tảng đặt dịch vụ vận chuyển hàng Freightos, chi phí chuyển hàng từ châu Á sang Địa Trung Hải thậm chí còn đắt đỏ hơn, gần 6.800 USD, tăng cao hơn so với mức 2.400 USD vào giữa tháng 12 năm ngoái.
Tuy nhiên, hậu quả có thể nghiêm trọng hơn. Vào giai đoạn đỉnh điểm gián đoạn chuỗi cung ứng cách đây 2 năm, phí vận chuyển một container từ châu Á sang khu vực phía Bắc châu Âu "đội" lên 15.000 USD và phí vận chuyển từ châu Á sang Địa Trung Hải tăng lên gần 14.200 USD.
Trong khi đó, chuyên gia kinh tế Katheryn Russ thuộc Đại học California, tại Davis, cho rằng tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng hiện nay chưa đến mức từng xảy ra trong đại dịch COVID-19.
Trong thời gian đại dịch COVID-19 năm 2021 và 2022, nhờ được chính phủ trợ cấp, người tiêu dùng Mỹ mạnh tay chi tiêu vào các mặt hàng nội thất, thiết bị thể thao và nhiều mặt hàng khác. Nhu cầu tăng cao hơn so với nguồn cung của các nhà máy, công suất phục vụ của các bến cảng và kho hàng, dẫn đến tình trạng chậm chuyến, thiếu hàng và giá tăng cao.
Nhưng sau giai đoạn hỗn loạn về chuỗi cung ứng này, các công ty vận tải đã tăng công suất để có thể ứng phó với những "cú sốc" trong tương lai. Giới chuyên gia cho rằng thị trường đang ở trong tình trạng dư thừa công suất, do đó có thể thích ứng tốt với sự gián đoạn chuỗi cung ứng hiện nay. Nhiều công ty như tập đoàn bán lẻ Target (Mỹ), BMW (Đức), công ty phân bón hóa học Yara (Na Uy) cho biết họ chưa nhận thấy tác động đáng kể do căng thẳng ở Biển Đỏ.
Người đàn ông hoàn thành chuyến đi đến mọi quốc gia trên thế giới trong 10 năm Ông Torbjorn Pedersen tuyên bố là người đầu tiên đến thăm mọi quốc gia trên thế giới trong một chuyến đi duy nhất mà không sử dụng máy bay. Ông Torbjorn Pedersen trong ngày trở về quê hương Đan Mạch. Ảnh: AFP Trở lại quê hương Đan Mạch sau 10 năm xa cách, ông Pedersen đã rời khỏi một con tàu container và...