Hóa thạch ngư long mang thai 246 triệu năm tuổi

Các nhà khoa học khai quật hóa thạch ngư long với hộp sọ tương đối hoàn chỉnh, răng lớn và đang mang thai ít nhất 3 con non.

Hộp sọ hóa thạch của loài ngư long mới phát hiện tại Nevada, Mỹ. Ảnh: Martin Sander.

Nhà cổ sinh vật Đức Martin Sander tới dãy núi Augusta, bang Nevada, để nghiên cứu vào mỗi mùa hè trong 20 năm. Ngày 3/11/2011, ông phát hiện hóa thạch xương sống của một con ngư long, còn gọi là thằn lằn cá, đang mang thai. Tuy nhiên, phải đến chuyến thám hiểm năm 2014, ông cùng đồng nghiệp mới có thể khai quật phần còn lại của hóa thạch. Nghiên cứu của họ được xuất bản trên tạp chí Systematic Palaeontology tháng 4 vừa qua.

Các chuyên gia đặt tên cho hóa thạch thằn lằn cá là Martina. Nó có hộp sọ lớn và tương đối hoàn chỉnh. Nhóm nghiên cứu ước tính con vật dài khoảng 3,7 m. Những đoạn xương sống nhỏ ở phần thân cho thấy nó có ít nhất ba con non.

Hóa thạch do Sander phát hiện là một loài thằn lằn cá mới, Cymbospondylus duelferi, chưa từng xuất hiện ở nơi nào khác ngoài Nevada. Martina khoảng 246 triệu năm tuổi, hơn hóa thạch thằn lằn cá cổ xưa nhất phát hiện tại Trung Quốc 3 triệu năm tuổi. So với các loài thằn lằn cá dài đến hơn 18 mét, Martina có vẻ nhỏ bé. Tuy nhiên, răng của nó khá lớn so với kích thước cơ thể.

Thằn lằn cá là nhóm động vật bò sát tuyệt chủng sống dưới nước, giống cá heo chuột cả về hình dạng và tập tính. Chúng có họ hàng xa với rắn và thằn lằn sống vào đầu kỷ Tam Điệp. Những loài thằn lằn cá đầu tiên có cơ thể dài, mềm dẻo và bơi như lươn. Một số loài tiến hóa với cơ thể trở nên gọn và giống cá hơn, đuôi hình lưỡi liềm.

Các nhà khoa học cho rằng thằn lằn cá thường sinh con dưới nước. Tuy nhiên, chúng thiếu mang, giống như cá voi, và vẫn cần không khí để thở.

Thằn lằn cá tiến hóa để đẻ con thay vì đẻ trứng như trước đây. “Hầu hết những loài bò sát chuyển sang sống dưới biển tiến hóa từ đẻ trứng thành đẻ con”, Sander giải thích. Đây là lợi thế so với rùa, những sinh vật đẻ trứng gần bờ. Điều này khiến trứng và rùa con phải đối mặt với nhiều nguy hiểm.