Hiệp ước cấm vũ khí hạt nhân quốc tế sắp có hiệu lực

Nguyễn Tiến13:51 25/10/2020

Liên Hợp Quốc cho biết Hiệp ước Cấm Vũ khí Hạt nhân sẽ có hiệu lực từ tháng 1/2021, sau khi được 50 quốc gia thành viên phê chuẩn.

Honduras ngày 24/10 trở thành nước thứ 50 phê chuẩn Hiệp ước Cấm Vũ khí Hạt nhân (TPNW), điều kiện đủ để hiệp ước có hiệu lực trong 90 ngày, bất chấp sự phản đối của Mỹ và nhiều cường quốc hạt nhân khác trên thế giới.

Dù các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân chưa ký hiệp ước, các nhà hoạt động chống vũ khí hạt nhân cho rằng đây là một thành tựu lịch sử, với hy vọng TPNW không chỉ mang tính biểu tượng mà còn có tác dụng ngăn ngừa dần dần việc sử dụng loại vũ khí hủy diệt hàng loạt này.

Chủ tịch Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC) Peter Maurer cho biết đây là “một chiến thắng của nhân loại và lời hứa về một tương lai an toàn hơn”. Các tổ chức phi chính phủ khác, bao gồm Chiến dịch Quốc tế Bãi bỏ Vũ khí hạt nhân (ICAN), hoan nghênh thông tin.

“Honduras vừa phê chuẩn hiệp ước với tư cách là quốc gia thứ 50, khiến hiệp ước có hiệu lực và làm nên lịch sử”, ICAN đăng trên Twitter.

Video đang HOT

Tàu ngầm USS Nebraska của Mỹ phóng tên lửa hạt nhân Trident II D5 không mang đầu đạn ngoài khơi bang California, năm 2008. Ảnh: US Navy.

Một loạt quốc gia hồi tháng 8 phê chuẩn TPNW, nhân kỷ niệm 75 năm Mỹ ném bom nguyên tử xuống hai thành phố Nagasaki và Hiroshima của Nhật Bản, bao gồm Nigeria, Malaysia, Ireland, Malta và Tuvalu. Những quốc gia đã phê chuẩn TPNW bao gồm Thái Lan, Mexico, Nam Phi, Bangladesh, New Zealand, Việt Nam và Vatican.

TPNW cấm sử dụng, phát triển, thử nghiệm, bố trí, dự trữ và đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân, được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua tháng 7/2017 với sự chấp thuận của 122 quốc gia. 84 nước đã ký vào TPNW, dù không phải tất cả đều phê chuẩn văn bản hiệp ước.

Các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân, trong đó gồm 5 thành viên thường trực Hội đồng Bảo an là Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc, chưa ký TPNW. Tuy nhiên, các nhà hoạt động hy vọng TPNW khi có hiệu lực sẽ mang lại tác động tương tự hiệp ước quốc tế về bom mìn, khiến các quốc gia không chấp nhận việc tàng trữ và sử dụng vũ khí hạt nhân và từ đó thay đổi hành vi ở những nước không tham gia.

“Chúng ta có thể mong đợi các công ty ngừng sản xuất vũ khí hạt nhân và các tổ chức tài chính ngừng đầu tư vào những công ty này”, ICAN cho biết trong thông cáo.

Giám đốc điều hành ICAN Beatrice Fihn gọi đây là “chương mới trong tiến trình giải trừ vũ khí hạt nhân”. “Cuộc vận động kéo dài hàng thập kỷ đã đạt được điều mà nhiều người nói là không thể, đó là cấm vũ khí hạt nhân”, Fihn nói.

Nga phóng thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa RS-28 Sarmat, tháng 3/2018. Ảnh: BQP Nga.

Các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân cho rằng kho vũ khí của họ đóng vai trò là công cụ răn đe, đồng thời khẳng định cam kết duy trì Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí hạt nhân.

Nga và Mỹ, hai quốc gia sở hữu nhiều đầu đạn hạt nhân nhất thế giới, đang nỗ lực đàm phán để gia hạn hiệp ước New START, giới hạn đầu đạn hạt nhân được mỗi bên triển khai ở mức 1.550, dự kiến hết hạn vào tháng 2/2021. Mỹ muốn sửa lại thỏa thuận để bao gồm Trung Quốc cùng các loại khí tài mới, trong khi Nga sẵn sàng gia hạn 5 năm không kèm điều kiện bổ sung.

New START cùng Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF), được Mỹ ký với Liên Xô và Nga kế thừa, được coi là các thỏa thuận trung tâm trong kiểm soát vũ khí hạt nhân toàn cầu. Tuy nhiên, Mỹ rút khỏi INF năm 2019 sau khi cáo buộc Nga vi phạm các điều khoản của hiệp ước.

Nga vẫn cam kết duy trì lệnh cấm thử hạt nhân

Nga cam kết duy trì lệnh cấm thử hạt nhân và thực thi Hiệp ước Cấm thử Vũ khí Hạt nhân Toàn diện dù hiệp ước này chưa có hiệu lực.

Bình luận về việc tuân thủ của Mỹ đối với các thỏa thuận giải trừ, kiểm soát và không phổ biến vũ khí hạt nhân, Văn phòng Báo chí, Bộ Ngoại giao Nga hôm qua (4/7) đã nói rằng, Nga cam kết vẫn duy trì lệnh cấm thử hạt nhân và thực thi Hiệp ước Cấm thử Vũ khí Hạt nhân Toàn diện dù hiệp ước này chưa có hiệu lực.

Nga cam kết duy trì lệnh cấm thử hạt nhân và thực thi Hiệp ước Cấm thử Vũ khí Hạt nhân Toàn diện dù hiệp ước này chưa có hiệu lực. Ảnh: Reuters

Theo Bộ Ngoại giao Nga, không giống như Mỹ, Nga đã phê chuẩn hiệp ước này từ 20 năm về trước và đến nay vẫn thực thi hiệp ước một cách đầy đủ. Nga luôn tin rằng, sau khi Hiệp ước Cấm thử Vũ khí Hạt nhân Toàn diện có hiệu lực, bất cứ bất đồng nào liên quan đến tiêu chí thực thi đều nên thực hiện dựa trên khuôn khổ của hiệp ước.

Ngược lại, Mỹ đã đặt hiệp ước bên bờ vực sụp đổ hoàn toàn khi không phê chuẩn văn kiện. Mỹ dường như đang cho thế giới thấy rằng, lệnh cấm thử hạt nhân tự nguyện sẽ bị hủy bỏ dẫn đến việc Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện cũng sẽ bị hủy bỏ theo.

Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện được Đại hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thông qua năm 1996. Tuy nhiên, hiệp ước này đến nay vẫn chưa có hiệu lực do một số quốc gia, trong đó có Mỹ, chưa phê chuẩn văn kiện. Tất cả các quốc gia châu Âu, kể cả Nga, Anh và Pháp đã phê chuẩn hiệp ước.

Nga tuyên bố sẵn sàng phong tỏa toàn bộ đầu đạn hạt nhân nước này Nga tuyên bố sẵn sàng phong tỏa toàn bộ số đầu đạn hạt nhân của nước này nếu Mỹ làm tương tự để gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START) thêm một năm. Ảnh chỉ có tính minh họa. (Nguồn: NYT) Ngày 20/10, Nga tuyên bố sẵn sàng phong tỏa toàn bộ số đầu đạn...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc tung chatbot đấu ChatGPT, cổ phiếu Phố Wall chao đảo bốc hơi 1.000 tỉ14:53

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Hé lộ kế hoạch mới của ông Trump về xung đột Nga-Ukraine08:31

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran08:37

"Hỏa thần nhiệt áp" Nga ra đòn, nhằm thẳng cứ điểm Ukraine ở Kursk08:59

Tổng thống Trump lên tiếng về 'thảm kịch' hàng không ở thủ đô Washington DC10:41

Bức điện tín hé lộ nỗi lo của Đức về ông Trump08:02

Tỉ phú Musk gây tranh cãi với cử chỉ 'chào Hitler' trong lễ nhậm chức của Tổng thống Trump10:12

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Thủ tướng Israel công du Mỹ: Thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza đứng trước ngã rẽ?

09:23:29 03/02/2025

Đây cũng là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của Thủ tướng Netanyahu tới Mỹ kể từ khi Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành lệnh bắt giữ ông vào tháng 11/2024 liên quan đến cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Dải Gaza.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu lên đường thăm Mỹ

09:21:08 03/02/2025

Phát biểu tại sân bay trước khi lên đường, ông Netanyahu nhấn mạnh: Những quyết định mà chúng tôi đưa ra trong chiến tranh đã thay đổi bộ mặt Trung Đông.

Lý do nhiều người dân Anh trả tiền để sống trong các công trình bỏ hoang

09:08:48 03/02/2025

Sáu năm qua, khi trở thành "người bảo vệ tài sản", Luke Williams đã tiết kiệm được hàng nghìn bảng Anh tiền thuê nhà. Người đàn ông 45 tuổi này hiện đang sống trong một tòa nhà văn phòng cũ ở phía Đông London.

Kỷ nguyên mới của chủ nghĩa bảo hộ của Mỹ

09:04:49 03/02/2025

Ngay sau khi Mỹ thông báo về mức thuế quan mới đối với Canada, Mexico và Trung Quốc, chính quyền của ba quốc gia này đã có phản ứng nhanh chóng.

Tổng thống Nga bình luận về định hướng chính sách của tân chính quyền Mỹ

08:34:27 03/02/2025

Cho đến nay, các hành động hành pháp của Tổng thống Trump dường như chưa nhắm trực tiếp vào EU. Tuy nhiên, tuần trước, ông Trump đã tái khẳng định ý định áp dụng mức thuế quan đáng kể đối với hàng hóa từ khối này.

Cộng đồng doanh nghiệp Mexico bày tỏ quan ngại trước lệnh áp thuế của Mỹ

08:30:43 03/02/2025

Cùng lúc đó, IMEF cũng hối thúc Chính phủ Mexico xây dựng các chương trình hỗ trợ khẩn cấp nhằm giúp doanh nghiệp Mexico bị ảnh hưởng bởi thuế quan duy trì hoạt động, bảo vệ việc làm, tìm kiếm nguồn cung thay thế và mở rộng thị trường x...

Ukraine lên tiếng về đề xuất giải quyết xung đột của Mỹ

08:27:59 03/02/2025

Chúng tôi chưa xem toàn bộ cuộc phỏng vấn của ông Kellogg, chỉ mới thấy một vài trích dẫn liên quan đến bầu cử, vì vậy thật khó để đánh giá đầy đủ quan điểm của ông ấy , ông Dmytro Lytvyn, trợ lý truyền thông của Tổng thống Zelensky, ch...

Tổng thống Litva đề nghị NATO 'thể hiện sức mạnh' trước mối đe dọa từ phía Đông

08:25:07 03/02/2025

Gần đây, NATO cũng đã tăng cường sự hiện diện của mình ở vùng Baltic để ứng phó với những gì được gọi là các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng quan trọng .

Lý do bất ngờ khiến tên lửa 'không có đối thủ' của Nga vẫn chưa thể đưa vào hoạt động

08:17:04 03/02/2025

Chuyên gia Wright cho biết, trong lịch sử, phần lớn các cơ sở thiết kế, chế tạo ICBM cùng đội ngũ kỹ sư liên quan đều đặt tại Ukraine, đặc biệt là trong lĩnh vực động cơ sử dụng nhiên liệu lỏng.

Mỹ tiêu diệt nhiều phần tử IS tại Somalia

08:15:11 03/02/2025

Thông tin trên được đưa ra chỉ một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đã ra lệnh không kích các cơ sở khủng bố tại Somalia và cho biết không có thường dân nào bị thương trong các cuộc tấn công.

Israel mở cuộc điều tra hình sự với phu nhân Thủ tướng

08:01:55 03/02/2025

Trong bức thư gửi một nghị sĩ đối lập, Văn phòng công tố quốc gia Israel nêu rõ, một cuộc điều tra hình sự đã được mở để điều tra các đối tượng tình nghi với sự hỗ trợ của đơn vị tội phạm mạng thuộc văn phòng này.

'Thần đồng AI' đứng sau cơn địa chấn mang tên DeepSeek

07:47:15 03/02/2025

Luo Fuli trở thành cái tên nổi tiếng trong giới nghiên cứu AI nhờ năng khiếu xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Cô theo học ngôi trường danh tiếng Đại học Sư phạm Bắc Kinh. Sau đó, Luo Fuli được nhận vào Viện Ngôn ngữ học tính toán thuộc Đại học ...