Hiến máu không đạt chỉ tiêu, lo ngại tết thiếu máu cấp cứu

Chỉ 1% dân số đi hiến máu, số người hiến 2 lần một năm chỉ chiếm 10% dẫn đến nguy cơ không đủ máu điều trị, cấp cứu cho bệnh nhân trên địa bàn TP.HCM

Hiến máu tình nguyện tại BV TMHH TP.HCM – ẢNH: DUY TÍNH

Từ ngày 15.11.2017 đến 15.11.2018, chỉ tiêu TP.HCM giao cho ngân hàng máu TP là 230.000 túi máu, trong đó túi 350 – 450 ml đạt hơn 65% (còn lại là 250 ml). Tuy nhiên, đến thời điểm này, ngân hàng máu TP chỉ đạt 95% kế hoạch, trong đó, túi máu 350 – 450 ml chỉ đạt 60 – 61%.

Vì sao chưa đạt?

Lý giải lý do chưa đạt chỉ tiêu, bác sĩ CK.II Phù Chí Dũng, Giám đốc Bệnh viện Bệnh viện Truyền máu huyết học (BV TMHH) TP.HCM, cho biết về phía 24 quận huyện, mỗi hăm UBND TP giao Hội chữ thập đỏ TP phối hợp các Hội chữ thập đỏ quận huyện đi lấy máu và họ đạt kế hoạt 117% nên họ không đi lấy nữa, một số đơn vị khác đạt khác đạt 118% nên cũng vậy.

Trong khi đó, nhiều nơi chỉ tiêu thiếu rất nhiều, như khối học sinh sinh viên chỉ đạt 60%; sở ban ngành đạt 85%. Riêng Thành Đoàn TP chỉ tiêu giao 40.000 túi máu nhưng nay chỉ đạt hơn chỉ hơn 13.000 túi (chỉ đạt hơn 33%).

“3 tháng gần đây lượng máu từ Trung tâm hiến máu nhân đạo đều hụt so với kế hoạch, mỗi tuần chỉ tiêu giao 3.500 – 4.000 túi, nhưng mỗi tuần chỉ giao được khoảng 3.000 túi”, bác sĩ Dũng nói. Bác sĩ Dũng cho biết thêm, để đáp ứng nhu cầu cho các BV của TP hiện nay, riêng BV TMMH phải tăng cường lấy, trước đây 300 – 500 túi/ tuần, còn giờ là từ 1.000 – 1.500 túi.

Tuy nhiên, theo bác sĩ Dũng, năm 2018, nhu cầu máu các BV tăng đột biến, đặc biệt là những tháng cuối năm, nhưng lưu lượng lấy máu tháng 8, 9 và 10 ít. Trong khi đó, TP cần lượng máu lớn cho đợt tết Dương lịch và tết Âm lịch sắp đến.

Đặc biệt, chỉ còn 8 tuần nữa đến tết. Tết cận kề nhưng dịp tết công tác hiến máu rất khó khăn do mọi người chuẩn bị về quê, và sau tết 2 tuần cũng ít người hiến, nhưng BV phải đảm bảo cung cấp máu cho các BV ở TP. Đặc biệt là phải dự trữ máu sẵn sàng cho công tác cấp cứu khi cần lượng máu lớn như tai nạn hàng loạt….

Nếu dự trữ đúng chuẩn đáp ứng nhu cầu hiện nay của TP là phải đạt 8.000 đơn vị (mỗi đơn vị 250 ml), nhưng hiện nay chỉ đạt 4.000 – 5.000 đơn vị. Nếu vào dịp tết thì phải đạt 15.000 đơn vị (tức 13.000 túi máu).

Hiiện mỗi ngày TP xài 800 – 1.000 túi máu (trước đây từ 600 – 700 túi). Ngay từ bây giờ, mỗi tuần TP phải lấy dư ra ít nhất 1.500 túi máu thì thì mới đủ dự trữ phục vụ những tết sắp đến. Những đơn vị nào lấy 500 túi hoặc 1000, 1.500 túi mỗi tuần, BV sẽ kiến nghị UBND TP có chế độ khen thưởng đặc biệt.

“Hạn chế của người Việt Nam là số người hiến máu lặp lại rất ít trong năm, một năm 2 lần chỉ đạt 10%, tại BV TMHH đạt là 20%. Trong khi đó, thế giới yêu cầu lặp lại càng nhiều càng tốt, họ cho phép 1 năm cho máu tối đa là 4 lần. Hiến máu là nghĩa vụ, thế giới yêu cầu một đất nước có 2% dân số cho máu, còn Việt Nam chỉ hơn 1%, như vậy là chưa đạt yêu cầu, bác sĩ Dũng nói.

Cũng theo bác sĩ Dũng, từ đây đến cuối năm sẽ họp Ban vận động hiến máu nhân đạo TP và giao chỉ tiêu sớm cho các quận huyện để tăng cường lấy máu đủ dự trữ cho dịp lễ tết.

Vì sao nhu cầu máu tăng?

Theo lý giải của bác sĩ Dũng, hiện có nhiều BV mới hình thành, nhiều giường bệnh và nhu cầu máu tăng. Bên cạnh đó, bảo hiểm y tế thông tuyến quận huyện nên bệnh nhân đổ về TP nhiều hơn.

Mặc khác, một số tỉnh không cung cấp ngân sách cho hội chữ thập đỏ hoạt động nên họ khó khăn trong công tác hiến máu, lấy máu nên họ cầu cứu TP, đặc trưng là tỉnh Long An và sắp tới là Bến Tre. Hơn nữa, các tỉnh về xét nghiệm kỹ thuật cao và đầu tư cũng khó khăn. BV TMHH sẽ cho xe đến các tỉnh này lấy máu về điều chế và cung cấp lại phục vụ cho công tác cấp cứu bệnh nhân ở tỉnh.

Chỉ tiêu máu năm 2019 của TP dự kiến là 260.000 túi, nếu hỗ trợ cho Long An và Bến Tre nữa thì sẽ lên đến 280.000 túi. Vì vậy, BV đã có kế hoạch thay đổi số lượng phân bố, tăng chỉ tiêu cho quận huyện của TP. Riêng BV TMMH thì tăng cường công tác vận động hiến máu từng tháng.

Bên cạnh đó, bác sĩ Dũng cũng cho biết thêm, công suất của ngân hàng máu BV TMHH là 250.000 đơn vị (250 ml), nhưng đến năm 2017 đã đạt tối đa công suất. BV sẽ trình UBND thành lập ngân hàng máu có quy lớn hơn, có công suất đạt đến 1 triệu đợn vị. Bác sĩ Dũng cũng thông báo là sau nhiều năm chuẩn bị thì tháng 12 ngân hàng máu của BV TMHH sẽ được cấp tiêu chuẩn châu Âu.

Quyền lợi của người hiến máu ít ai biết

Vì hiến máu là tự nguyện nên không đưa quà bằng hiện kim mà chỉ hỗ trợ quà. Quy định hiện hành, một người hiến máu được hưởng chi phí đi lại bằng tiền là 50.000 đồng, chế độ ăn uống nhẹ 30.000 đồng, phần quà động viên, bồi bổ theo từng túi máu, người hiến túi 250 ml thì quà trị giá 100.000 đồng, hiến túi 350 ml thì quà 150.000 đồng và hiến túi 450 ml là 180.000 đồng. Năm 2019 BV TMHH sẽ sẽ điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế.

Theo bác sĩ Dũng, quyền lợi thứ 2 mà ít người hiến máu được biết là người hiến máu sẽ được khám sức khỏe và được xét nghiệm các bệnh truyền nhiễm (HIV, giang mai, viêm gan…). Khi người hiến máu có kết quả dương tính với các loại bệnh thì BV sẽ mời lại để tư vấn, điều trị; còn người nào không được mời thì yên tâm mình không mắc các bệnh trên. Sắp tới người hiến máu sẽ được gởi thông báo kết quả qua tin nhắn SMS.

Về máu hiếm, hiện nay BV có khoảng 1.000 người trong danh sách và số người sinh hoạt trong câu lạc bộ thường xuyên 1 năm 2 lần là 98 người. Những người bệnh có nhóm máu hiếm không thuộc diện cấp cứu thì bình thường BV gọi người hiến vào lấy để điều chế và cấp phát cho người bệnh. Mặt khác, ngân hàng máu đông lạnh máu hiếm sẵn sàng cung cấp khi có cấp cứu.

Theo thanhnien