Hiểm họa khôn lường từ pháo tự chế

Thời gian qua, trên địa bàn Hà Tĩnh đã xảy ra không ít vụ tai nạn đau lòng do pháo tự chế.

Dù vậy, càng gần đến dịp tết, tình trạng mua thuốc nổ để tự chế pháo sử dụng, đem đi tiêu thụ vẫn tiếp diễn.

Hiện trường vụ nổ ở xã Đỉnh Bàn (Thạch Hà) khiến 3 người thương vong nghi do nổ pháo tự chế.

Tối 17/11 vừa qua, trên địa bàn thôn 8, xã Đỉnh Bàn (Thạch Hà) xảy ra một vụ nổ khiến 1 người tử vong, 2 người bị thương nặng. Nạn nhân của vụ tai nạn đều ở độ tuổi thanh thiếu niên 15 – 24 tuổi. Điều tra ban đầu, cơ quan chức năng phát hiện chất lưu huỳnh và một số chi tiết liên quan, vụ nổ xảy ra nghi do chế tạo pháo.

Trước đó, tháng 1/2020, một học sinh ở Cẩm Lộc (Cẩm Xuyên) chế tạo pháo nổ khiến vùng mặt bị bỏng nặng, suýt mù mắt; tháng 1/2019, vụ nổ do pháo tự chế cũng khiến 1 học sinh ở xã Bùi Xá (Đức Thọ) tử vong, 5 người khác bị thương…

Công an xã Lộc Yên phối hợp với Đội Cảnh sát Kinh tế – Ma túy (Công an huyện Hương Khê) và công an các xã, thị trấn đã phát hiện 9 trường hợp trong độ tuổi học sinh có liên quan đến hành vi tàng trữ, chế tạo pháo vào ngày 23 – 24/11.

Bên cạnh các vụ tai nạn xảy ra do sử dụng pháo tự chế, thời gian qua, lực lượng chức năng Hà Tĩnh đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ việc, đối tượng liên quan đến hành vi này. Mới đây nhất, ngày 23 – 24/11, Công an xã Lộc Yên phối hợp với Đội Cảnh sát Kinh tế – ma túy (Công an huyện Hương Khê) và công an các xã, thị trấn đã phát hiện 9 trường hợp trong độ tuổi học sinh có liên quan đến hành vi tàng trữ, chế tạo pháo. Quá trình làm việc, các học sinh khai nhận đã đặt mua hóa chất, công cụ trên mạng về sau đó tự chế pháo hoa. Hiện, lực lượng chức năng đang đấu tranh mở rộng và phối hợp với nhà trường, gia đình trong quản lý, giáo dục, răn đe các em.

Thiếu tá Phạm Đình Sang – Đội trưởng Đội Đăng ký, quản lý vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo (Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội – Công an tỉnh) cho biết: “Từ tháng 12/2022 đến nay, Công an tỉnh đã bắt giữ 243 vụ/400 đối tượng, thu giữ 6,5 tấn pháo, 1.219 quả pháo, 1,55 kg thuốc pháo, 37,7 kg tiền thuốc pháo. Trong đó, ngoài các vụ về mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép, lực lượng chức năng bắt giữ, xử lý 16 vụ/39 đối tượng chế tạo pháo trái phép; 101 vụ/126 đối tượng sử dụng trái phép.

Cơ quan chức năng đã khởi tố 40 vụ/86 bị can; xử phạt vi phạm hành chính 203 vụ, 314 đối tượng với số tiền hơn 1,4 tỷ đồng. Điều đáng nói, trong số các vụ án xử lý về chế tạo, sử dụng trái phép pháo, nhiều đối tượng đang lứa tuổi thanh thiếu niên, học sinh; thời điểm cận tết, hành vi vi phạm về pháo xảy ra nhiều nhất trong năm”.

Cơ quan CSĐT Công an huyện Lộc Hà (Hà Tĩnh) vừa khởi tố 11 đối tượng về tội “Buôn bán, vận chuyển, tàng trữ hàng cấm”, thu giữ trên 3,5 tấn pháo.

Có thể thấy, việc tự chế pháo nổ đã gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Đây không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật, có thể bị cơ quan chức năng xử phạt hành chính, xử lý hình sự mà nguy hiểm hơn gây ảnh hưởng đến tính mạng, tài sản cho chính người chế tạo, sử dụng pháo và người xung quanh.

Theo Thiếu tá Phạm Đình Sang, dự báo từ nay đến tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về pháo sẽ diễn biến phức tạp. Hiện nay, Công an tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh sẵn sàng mở đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm vào đầu tháng 12 tới. Trong đó, lực lượng công an sẽ tập trung công tác quản lý, tuyên truyền, vận động thu hồi và phòng ngừa, đấu tranh quyết liệt với các vi phạm về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo, không để diễn biến phức tạp trong dịp tết Nguyên đán; đồng thời, kiên quyết xử lý với đối tượng này. Mong rằng, mỗi người dân sẽ cùng phối hợp hiệu quả với lực lượng chức năng, nếu phát hiện các trường hợp vi phạm các quy định về phòng, chống pháo nổ, vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ cần báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất.

Tang vật vụ án chế tạo pháo được các lực lượng chức năng phát hiện, xử lý.

Khuyến cáo thêm về vấn đề này, Thượng tá Nguyễn Văn Lộc – Phó Trưởng phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (Công an tỉnh) chia sẻ: Người dân cần phân biệt rõ ràng giữa pháo nổ, pháo hoa nổ và pháo hoa, không nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán pháo trái phép. Không được phép nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt pháo nổ (trừ trường hợp tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, cung cấp, vận chuyển, sử dụng pháo hoa nổ theo quy định). Đối với các sản phẩm pháo hoa được phép sử dụng, cần chú ý khi sử dụng phải đáp ứng các điều kiện về năng lực hành vi dân sự; sử dụng trong các trường hợp được phép, bảo đảm an toàn trong quá trình sử dụng và chỉ mua tại các cửa hàng được phép kinh doanh theo quy định của pháp luật”.

Bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng công an, chính quyền địa phương, cần sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa từ ngành giáo dục và đặc biệt là chính mỗi gia đình trong việc quan tâm, giáo dục nâng cao ý thức để con em hiểu và tránh xa những hành vi vi phạm liên quan đến pháo nổ.