Hệ thống ba trung vệ sẽ giải cứu MU và Solskjaer?
Dù còn những hạn chế trong lối chơi, sơ đồ 3-5-2 với hệ thống ba trung vệ đã mang đến nét tích cực cho Manchester United.
Chỉ khi bị dồn vào chân tường, Ole Gunnar Solskjaer mới dám tạo ra những thay đổi lớn. Hệ thống ba trung vệ được sử dụng đã giúp “Quỷ đỏ” đè bẹp Tottenham với tỷ số 3-0 tối 30/10.
Thực tế, hệ thống ba trung vệ từng được HLV người Na Uy vài lần sử dụng mùa trước khi đối đầu các đội bóng mạnh.
Mùa này, Solsa mới chỉ một lần sử dụng hệ thống ba trung vệ trong trận gặp Young Boys tại vòng bảng Champions League khi Man United phải chơi ở thế 10 người.
Đó là trận đấu mà “Quỷ đỏ” thua đau và hệ thống ba trung vệ cũng không giúp ích được nhiều cho Ole. Dẫu vậy, sau khi chứng kiến Man United chơi cực tệ với sơ đồ 4-2-3-1 trong thời gian qua, Solsa buộc phải tạo ra thay đổi lớn.
Khả năng pressing và phòng ngự được cải thiện
Điều khác biệt dễ thấy nhất khi Man United sử dụng sơ đồ 3-5-2 là việc những tiền đạo (hoặc cầu thủ có xu hướng tấn công) sẽ ngồi dự bị để nhường chỗ cho trung vệ. Mason Greenwood và Marcus Rashford là hai cái tên như thế.
Sự có mặt của Edinson Cavani giúp hàng công Man United tăng khả năng gây áp lực và hỗ trợ phòng ngự từ xa. Trước trận gặp Tottenham, truyền thông Anh đã gợi ý cho Solskjaer đẩy Cristiano Ronaldo lên băng ghế dự bị vì khả năng hỗ trợ phòng ngự không bằng Cavani.
Sơ đồ 3-5-2 (3-4-1-2 tùy thời điểm) được Ole sử dụng khi Manchester United đối đầu Tottenham. Đồ họa: Minh Phúc.
Sơ đồ 3-5-2 đang là giải pháp tối ưu để Ole có thể tăng cường khả năng phòng ngự cho Man United mà không phải đẩy Ronaldo lên ghế dự bị. Bàn mở tỷ số trước Tottenham của siêu sao người Bồ Đào Nha cho thấy anh xứng đáng đá chính.
Không chân sút hiện tại nào của “Quỷ đỏ” có khả năng bùng nổ hơn Ronaldo. Vấn đề như đã nói từ đầu mùa là tìm ra sự cân bằng trong lối chơi của Man United khi có Ronaldo.
Công bằng mà nói, tỷ số 3-0 của Man United không phản ánh hết cục diện trận đấu. Tottenham rõ ràng có một ngày thi đấu thảm họa nhưng không tệ tới mức phải thua trắng 3 bàn.
Chỉ số bàn thắng kỳ vọng (xG) của Tottenham sau trận đấu vừa qua là 1,28 xG, không chênh lệch quá nhiều so với Manchester United (1,35 xG). “Quỷ đỏ” ghi tới ba bàn nhờ những pha dứt điểm ở đẳng cấp cao và tạo ra một thế trận phòng ngự phản công hợp lý.
Đó là những gì tốt nhất của Man United trong 3 năm dưới thời HLV Solskjaer. Tottenham không mạnh như Liverpool nhưng việc Solskjaer thay đổi cách tiếp cận trận đấu giúp Man United dễ đá hơn rất nhiều trước một đối thủ mạnh. “Quỷ đỏ” lùi sâu đội hình và không đôi công với đối thủ.
Ngoại trừ Ronaldo, phần còn lại của đội hình Man United đều sẵn sàng gây áp lực và phòng ngự từ xa. Bàn nâng tỷ số lên 2-0 của Man United trước Tottenham xuất phát từ tình huống cướp bóng ở trung tâm của Fernandes.
Tiền vệ người Bồ Đào Nha là một trong những cầu thủ pressing nhiệt tình nhất Man United kể từ đầu mùa. Với sơ đồ 3-5-2, Fernandes nhận được sự hỗ trợ lớn hơn ở trung tâm khi hai wing-back của Man United dâng cao áp đảo số lượng ở trung tâm.
Cavani và Fernandes đều nằm trong số những cầu thủ Man United chịu khó di chuyển nhất kể từ đầu mùa. Đồ họa: Minh Phúc.
“Solskjaer dũng cảm khi chuyển sang hệ thống ba trung vệ với cặp wing-back và để Cavani đá chính”, cựu tiền vệ Owen Hargreaves chia sẻ. Hệ thống ba trung vệ cũng cho phép Ole tạo ra sự linh hoạt trong cách vận hành khi Ronaldo và Cavani rời sân.
Ở trận gặp Tottenham, Man United gần như chuyển sang chơi với sơ đồ 3-4-2-1 với sự xuất hiện của Marcus Rashford và Jesse Lingard. Sơ đồ mới này giúp khả năng phòng ngự của “Quỷ đỏ” còn tốt hơn nữa.
Tính chiến đấu trong lối chơi của Man United rõ ràng được cải thiện so với các trận trước. “Quỷ đỏ” thực hiện 36 lần tắc bóng trong cả trận trong khi Tottenham có 27. Số lần cản bóng của Man United cũng vượt trội (27) so với Tottenham (6) như hệ quả từ việc đội khách chủ động lùi sâu.
“Gà trống” hơn đội khách ở các thông số như chuyền bóng thành công (85% so với 81%), rê bóng (19 so với 8) hay tranh chấp (17 so với 13). Tuy nhiên, điều quan trọng là Tottenham không có nổi một cú sút trúng đích nào. Họ rơi vào bẫy của Man United và phải trả giá vì điều đó.
Thông số thống kê sau trận Tottenham – Man United. Đồ họa: Minh Phúc.
Những hạn chế
Tuy nhiên, hệ thống ba trung vệ của Man United vẫn tồn tại các nhược điểm. Đầu tiên là khả năng dâng cao và xử lý bóng của Aaron Wan-Bissaka. Hậu vệ người Anh giỏi trong khả năng tắc bóng và phòng ngự nhưng đóng góp cho khâu tấn công của anh rất kém.
Trước Tottenham, cả hai cầu thủ chạy cánh của Man United đều không thực sự chơi hay. Với hệ thống ba trung vệ, khả năng xử lý bóng của hai cầu thủ chạy biên rất quan trọng.
Tottenham không có những cầu thủ chạy cánh giỏi mùa này và các miếng đánh biên của họ cũng không chất lượng. Nhưng các đối thủ khác của Man United sắp tới như Atalanta hay Man City có nhiều miếng đánh và các ngôi sao chạy cánh giỏi.
Nhiều lần ở trận đấu với Tottenham, người ta thấy Wan-Bissaka trở thành điểm nhận bóng chính của Man United khi các vị trí khác bị phong tỏa. Hậu vệ phải của “Quỷ đỏ” tỏ ra lúng túng khi phải xử lý bóng ở phần sân đối phương.
Sử dụng Cavani, Fernandes và Ronaldo tạo ra sự cân bằng trong khả năng phòng ngự nhưng khiến Man United mất đi một cầu thủ có tốc độ và chơi phản công tốt (Rashford, Greenwood, Sancho).
MU thiếu đi tốc độ nếu sử dụng sơ đồ 3-5-2 từ đầu trước Tottenham. Ảnh: Reuters.
Đó là vấn đề mà Solskjaer cần cân nhắc. Đội hình xuất phát của Man United trước Tottenham không có nhiều những cầu thủ sở hữu tốc độ tốt. Rashford vào sân và ngay lập tức gửi đi thông điệp đến HLV người Na Uy.
Chân sút sinh năm 1997 vẫn là quân bài mà Ole cần cân nhắc nếu Man United muốn tiếp tục chơi phản công.
Sau trận đấu, HLV Solskjaer thừa nhận sự kết hợp tuyệt vời giữa Ronaldo và Cavani nhiều khả năng sẽ được lặp lại trong trận đấu tới.
“Ronaldo và Cavani dẫn dắt hàng công tốt”, HLV người Na Uy đánh giá. “Sử dụng bộ đôi nói trên có thể là điều chúng tôi sẽ làm trong trận tới. Ở buổi tập hôm thứ ba, Cavani đã có màn trình diễn tốt nhất kể từ khi tôi đến Man United làm HLV”.
Bên cạnh đó, khả năng luân chuyển bóng của Man United cũng bị hạn chế nếu chơi với hệ thống ba trung vệ. Fernandes không phải mẫu tiền vệ luân chuyển bóng tốt. Vai trò kéo bóng cho Man United sẽ phụ thuộc vào bộ đôi tiền vệ trung tâm hoặc hai wing-back, những người không giỏi trong khâu này.
Atalanta là một đối thủ khác nhiều so với Tottenham. Đội bóng Italy chơi cơ động và giàu tốc độ hơn. Hai cầu thủ chạy biên của họ nằm trong số những wing-back hay nhất của bóng đá châu Âu lúc này. Đó sẽ là một thách thức khác cho chiếc ghế của HLV Solskjaer.
Ronaldo còn cứu ghế HLV trưởng của Solskjaer đến lúc nào?
Man Utd của Solskjaer cho thấy sức bật khi bị dồn vào chân tường, nhưng chiến thắng ngược trước Atalanta không cho thấy Quỷ đỏ đã trở lại.
HLV Ole Solskjaer tiếp tục cho thấy cái duyên kỳ lạ với Man Utd. Mỗi khi ông đối diện áp lực sa thải, các học trò lại chơi rất hay để giữ ghế cho ông thầy người Na Uy.
Mùa giải trước, có ít nhất bốn lần Solskjaer được "cứu" theo vòng tuần hoàn này: Man Utd chơi tệ, Solskjaer có thể mất việc, sau đó Man Utd đá tốt, Solskjaer được giữ, rồi trở lại vòng xoáy tệ hại.
Video: Man Utd 3-2 Atalanta
Quỷ đỏ thăng hoa, song chỉ trong khoảng thời gian ngắn ngủi. Khi HLV Solskjaer vững ghế, đội bóng của ông lại đâu vào đấy.
Lý do là bởi những chiến thắng của Man Utd thường đến từ nỗ lực cá nhân. Khi tuyến phòng thủ thay nhau mắc sai lầm, Bruno Fernandes đã cứu ông thầy với pha vẩy má ngoài điệu nghệ để Marcus Rashford ghi bàn, hay chuyền như đặt cho Harry Maguire lập công. Cristiano Ronaldo cũng tỏa sáng với pha bật cao đánh đầu đẹp mắt.
3 điểm của Quỷ đỏ không có dấu ấn chiến thuật của Solskjaer. Man Utd thắng khi các cá nhân xuất sắc tự định đoạt trận đấu. Dù vậy, cá nhân xuất chúng đến mấy, cũng không thể chơi trận nào cũng bùng nổ. Khi cá nhân mất phong độ, Man Utd cần một hệ thống ổn định để mang về chiến thắng.
Đó là điều HLV Solskjaer chưa xây dựng được trong 3 năm tại vị. Ông chỉ chờ đợi các cầu thủ tự tìm thấy nhau trong những pha phối hợp, hoặc đẳng cấp Bruno Fernandes, Paul Pogba hay Ronaldo lên tiếng.
Điều tốt nhất Solskjaer làm được là quản lý phòng thay đồ, dẹp bỏ những cái tôi dưới thời Ronaldo và khiến cầu thủ chiến đấu vì ông.
Nếu Man Utd đá với đội bóng mạnh hơn, họ có thể đã thua 4 hay 5 bàn.
Sau trận thua 2-4 trước Leicester City, Pogba không hài lòng với cách tiếp cận của Solskjaer và tuyên bố Man Utd cần thay đổi, nhưng đó chỉ là cơn giận thoáng qua. Các cầu thủ vẫn chơi hết sức, khác với thái độ bỏ mặc, chống đối hay hờ hững cuối giai đoạn Jose Mourinho tại vị.
Dù vậy, việc của Solskjaer không chỉ là cố làm vừa lòng cầu thủ hay ông chủ. HLV người Na Uy cần mang về danh hiệu. Những chiến thắng ở thế ngược dòng có thể mang lại hiệu ứng tâm lý tốt, nhưng không bền vững về lâu dài. Một đội bóng phải ngược dòng, tức là trước đó đã tiếp cận trận đấu sai.
Man Utd của Solskjaer tạo ra cảm hứng, nhưng đội bóng nào muốn vô địch cũng cần cần lý trí và tàn nhẫn. Hai mùa gần nhất, các đội đăng quang Champions League đều có hàng phòng ngự vững chãi thuộc nhóm đầu giải đấu.
Chelsea, nhà vô địch gần nhất, vô địch mà không cần phải lội ngược dòng một trận nào, tương tự là Bayern Munich. Mọi đội bóng mạnh đều biết cách điều hướng trận đấu theo cách của mình, thay vì chơi đùa trên bập bênh cảm xúc.
Ở Ngoại hạng Anh, Chelsea, Man City, Liverpool cũng thay nhau thống trị bằng sự chắc chắn, lạnh lùng. Liverpool, một đội bóng nổi tiếng chơi bóng thuận theo cảm hứng, vô địch mùa 2019/2020 với 18 chiến thắng với cách biệt 1 hoặc 2 bàn, cùng 16 trận sạch lưới.
Man City của Pep Guardiola còn ấn tượng hơn, khi vô địch hai mùa 2017/2018 và 2018/2019 với lần lượt 18 và 20 trận sạch lưới.
Người ta đề cập nhiều đến "Fergie Times" để nói về những chiến thắng ngược của Quỷ đỏ dưới thời Sir Alex Ferguson, nhưng nên nhớ, trước khi có những trận đấu ngược dòng, Man Utd đã là đội bóng mang "ADN vô địch" độc nhất, với những chiến thắng 1-0 gần như trở thành bản năng.
Những cuộc rượt đuổi kịch tính chỉ là gia vị trên bàn tiệc, thay vì là món chủ đạo như cách Solskjaer cùng học trò đang thiết đãi cổ động viên.
Nền tảng phòng ngự, triết lý chơi bóng ổn định mới là nền móng tạo nên nhà vô địch. Man Utd đang thiếu cả hai yếu tố này. 11 trận gần nhất, Quỷ đỏ chỉ sạch lưới 1 lần.
Những trận thắng như trước Atalanta hay Villarreal trước đó, nhìn toàn cục, chỉ tích cực với tương lai của Solskjaer. Chiến lược gia người Na Uy có thêm luận cứ trong bản báo cáo hàng tuần gửi lên ban lãnh đạo đội bóng, dù ai cũng thấy ông đang không làm chủ được tình hình.
Đơn cử, cựu HLV Molde FK nói Man Utd đang tiến bộ, nhưng điểm số, số bàn thắng trung bình mỗi trận của đội nhà đều giảm rất sâu so với mùa trước. Quỷ đỏ không thể "mê man" với mớ cảm xúc hỗn độn. Nửa đỏ thành Manchester cần danh hiệu, mà cứ đá như trận gặp Atalanta, vinh quang khó trở lại Old Trafford trong tương lai gần.
'MU sa thải Solskjaer lúc này là sai lầm' Bất chấp màn trình diễn thất vọng trước Everton, MU được khuyên giờ không phải là lúc để sa thải Solskjaer. Trên sân nhà Old Trafford, MU của Solskjaer có thêm 1 trận đấu thất vọng khác tại Premier League. Dù Martial có bàn thắng đầu tiên trong mùa này, đưa Quỷ đỏ vượt lên nhưng Everton đã buộc họ phải chia điểm,...