Hạt ‘tiên tri’ bầu cử tổng thống Mỹ

Cư dân hạt Vigo ở Indiana dường như có khả năng đặc biệt: mọi ứng viên thắng ở hạt này từ năm 1888 đều đắc cử tổng thống Mỹ, trừ năm 1908 và 1952.

Vì vậy, quan điểm của các cử tri hạt Vigo có thể là “quả cầu tiên tri” cho cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 3/11.

Đối với Susan và Terry Hayhurst, việc sở hữu một trang trại gần 700 hecta không ngăn họ đi khắp thế giới. Họ đã đến châu Âu để làm việc và đi nghỉ, còn cô con gái 25 tuổi của họ đang theo học ngành thời trang ở London.

Với các cử tri này, Donald Trump là lựa chọn duy nhất.

Susan và Terry Hayhurst tạ i Vigo, Indiana vào tuần này. Ảnh: BBC.

Terry trồng ngô, đậu nành và nuôi hai chục con bò ở trang trại phía tây nam của hạt. Indiana là bang xuất khẩu đậu nành hàng đầu của Mỹ, khoảng một nửa sản lượng được xuất khẩu sang Trung Quốc.

Cuộc chiến thương mại của chính quyền Trump với Trung Quốc đã khiến Bắc Kinh đáp trả bằng cách đánh thuế 33% với nhiều loại đậu nành của Mỹ năm 2018. Nhưng Hayhurst, người tốt nghiệp Đại học Purdue, tin rằng nông nghiệp Mỹ đã trở nên mạnh mẽ hơn nhờ Trump, căng thẳng thương mại giờ đã dịu đi và đòn áp thuế đã bị thu hồi.

Ông cho rằng Tổng thống đã làm rất tốt. “Mỹ từ lâu đã nhượng bộ những nước khác quá nhiều. Về mối quan hệ với Trung Quốc, vị thế hiện tại của chúng ta đã tốt hơn nhiều”.

“Tổng thống Trump khiến người khác có cảm giác ông ấy thô lỗ và gay gắt, tất cả chúng ta đều mong ông ấy tiết chế một chút. Nhưng đồng thời, có lẽ đó mới là những gì chúng ta cần”, Terry nói.

Nằm trên bờ sông Wabash, hạt Vigo có sự phân chia khá đồng đều giữa cư dân nông thôn và thành thị. Nhóm cư dân bảo thủ hơn được cân bằng bởi một số trường cao đẳng và đại học rải rác quanh hạt, bao gồm Đại học bang Indiana, có xu hướng tự do hơn.

Hạt Vigo có còn lịch sử bỏ phiếu khác thường. Trong khi Trump dễ dàng giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa năm 2016 tại đây, không có người chiến thắng rõ ràng trong vòng bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ, khi phiếu bầu cho Hillary Clinton và Bernie Sanders ở hạt Vigo xấp xỉ nhau.

Ranh giới phân chia đảng Cộng hòa với đảng Dân chủ ở đây cũng không rõ ràng. Không có gì lạ khi các chính trị gia địa phương “đổi phe” mà không đối mặt phản ứng dữ dội từ cử tri. Nguyên nhân là cử tri ở đây có xu hướng lựa chọn theo cá nhân thay vì đảng phái. Nhưng kết quả từ các cuộc bầu cử địa phương năm 2016 và 2018 cho thấy người dân ở đây đã ít thay đổi phe họ ủng hộ hơn.

Cách trang trại của Hayhursts 15 phút lái xe về phía bắc là Terre Haute, nơi sinh sống của khoảng 60.000 người. Nơi đây có một nhà tù liên bang lớn, giam những tên không tặc, các thành viên băng đảng MS-13 và những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng như Dylann Roof, kẻ xả súng bắn chết 9 người trong một nhà thờ ở Nam Carolina năm 2015.

Pat Goodwin, đảng viên Dân chủ tại Terre Haute, nói rằng sự phân bố gần như đồng đều giữa cư dân thành thị và nông thôn của Vigo khiến hạt này có thể phản ánh bầu không khí chính trị của đất nước. Goodwin cho rằng nhiều cử tri trong hạt đang từ bỏ Trump.

“Không ai lường trước được sự thay đổi mà chúng ta đã thấy trong 7-8 tháng qua do cách Tổng thống xử lý Covid-19″, ông nói. “Nơi đây có rất nhiều người ủng hộ Tổng thống Trump. Nhưng những con số không nói dối. Ông ấy đã xử lý rất tệ”.

Goodman nói rằng cử tri giờ đây nhiệt tình với Joe Biden hơn Hillary Clinton 4 năm trước. Barack Obama giành chiến thắng ở hạt trong cả hai năm 2008 và 2012 nhưng 4 năm trước, Trump đã đánh bại Clinton với cách biệt 15%, tức hơn 6.000 phiếu tại Vigo. “Cuộc đua sẽ rất sít sao”, Goodwin nói.

Các cử tri như Kyla Brown, 23 tuổi, tốt nghiệp Viện Công nghệ Rose-Hulman tháng 5 năm ngoái, có thể đóng vai trò quyết định. Cô vẫn chưa quyết định sẽ bỏ phiếu cho ai vào tháng tới.

“Đó là quyết định rất khó khăn vì cả hai lựa chọn đều không lý tưởng”, cô nói. Cô lo lắng về tuổi tác của Biden, trong khi nhiều bình luận của Trump khiến cô chán nản. “Nhiều người thấy ông ấy thô lỗ và không tôn trọng ông ấy”, Brown nói.

Giống như nhiều cộng đồng trên khắp miền Trung Tây, kinh tế – xã hội của hạt Vigo đã bị ảnh hưởng bởi sự suy thoái của ngành công nghiệp. Hãng đĩa Columbia từng có một nhà máy ép đĩa và trung tâm phân phối ở đây cho đến năm 1982, từng tạo công ăn việc làm cho 6.200 người vào thời hoàng kim. Đại suy thoái đã bóp nghẹt các doanh nghiệp toàn quốc vào năm 2009, khiến công ty của BMG Colombia House phải đóng cửa tại Terre Haute, nhiều việc làm của địa phương mất đi.

Chính quyền Trump đã hứng chịu một số chỉ trích vì ngừng các cuộc đàm phán với đảng Dân chủ về gói kích thích kinh tế, thứ có thể giúp đỡ các chủ doanh nghiệp nhỏ gặp khó khăn vì Covid-19.

Trump nhấn mạnh “luật pháp và trật tự” trong khi gọi những người biểu tình Mạng người da màu cũng quan trọng là “biểu tượng của lòng thù ghét” và tuyên bố sai sự thật rằng Joe Biden đồng ý với yêu cầu của người biểu tình là cắt ngân sách cho cảnh sát.

Senka Delich (trái), chủ quán Delish Café tại Terre Haute vào tuần này. Ảnh: BBC.

Trong những tháng gần đây, các vụ trộm trong thị trấn gia tăng. Quán Delish Café ở bắc Terre Haute bị trộm máy tính tiền mới có giá hơn 1.000 USD hồi tháng 9.

Khi lựa chọn chính trị gia, lòng trung thực là ưu tiên hàng đầu của chủ quán Senka Delich. “Trump không phải là một chính trị gia; ông ấy không ‘đánh bóng’ bản thân. Ông ấy chân thật”, bà nói. “Ông ấy sẵn sàng nói những điều chúng ta nói khi tức điên”.

Delich cho biết bà di cư từ Nam Tư đến Mỹ cách đây 27 năm, sau khi chồng bà thiệt mạng trong chiến tranh Bosnia. Khi mới đến, bà phải nhặt quần áo từ đống rác để mình và các con gái mặc.

“Điều quan trọng nhất là ông Trump yêu đất nước này”, bà nói. Tình yêu đất nước và sự nhạy bén trong kinh doanh là những phẩm chất mà bà Delich cảm thấy mình và Tổng thống có sự tương đồng.

“Tôi đến đây với hai bàn tay trắng, không biết một chút tiếng Anh nào. Bây giờ tôi có hai nhà hàng và một quán cà phê. Tôi làm việc 16-17 giờ một ngày và tôi yêu điều đó”, bà nói. “Nếu bạn chịu khó làm việc, bạn sẽ chạm được vào giấc mơ Mỹ”.