Hành trình hồi sinh Barca của Xavi
Những thay đổi cả trong lẫn ngoài sân cỏ của Xavi đang đưa Barca trở lại với vị thế vốn có tại Tây Ban Nha.
Tuần qua tuần, Xavi Hernandez đưa ra thông điệp xuyên suốt phòng họp báo: trận đấu nào cũng là “chung kết với Barca”, ở mọi đấu trường. Mọi thứ dừng lại cho đến trước El Clasico khi Xavi nói cuộc chiến với Real Madrid “không phải chung kết”.
Kết quả: Barca đè bẹp đại kình địch 4-0 ngay tại Bernabeu. Barca đã trở lại? Dĩ nhiên và Xavi là người có công hơn cả trong việc lấy lại không chỉ danh tiếng mà còn cả bộ nhận diện cho gã khổng lồ xứ Catalunya.
Xavi đóng dấu hành trình đưa Barca trở lại bằng trận El Clasico hoàn hảo trước Real Madrid. Ảnh: Reuters.
Cuộc cách mạng của Xavi
Hình ảnh Xavi ôm chầm và hò hét cùng những học trò, mà phần không nhỏ trong số này, từng chính là đồng đội với mình trong màu áo Barca như Gerard Pique, Jordi Alba, ngay trong đường hầm sân Bernabeu mang tính biểu tượng lớn.
Nhà cầm quân người Tây Ban Nha đã gắn kết được tập thể Barca rệu rã lẫn bạc nhược trước đó của Ronald Koeman, thổi bùng tinh thần tự hào về màu cờ sắc áo, và hơn cả là biến những nhân tố tưởng chừng như hết thời (Pique, Alba, Busquets), không đủ khả năng (Eric Garcia, Araujo), hoặc bất trị (Dembele) trở thành trụ cột của đội bóng.
Barca trở lại mạnh mẽ dưới thời Xavi. Ảnh: Reuters.
Quá trình này dĩ nhiên không đến trong một sớm một chiều. Khi mới trở lại Barca, Xavi nhấn mạnh việc cần thiết lập lại trật tự trong phòng thay đồ. Ông đưa ra 10 điều răn với các cầu thủ, từ cơ bản như tập sớm, ăn trưa tập trung, đến yêu cầu cam kết như “tập luyện tốt mới được vào đội” hay “luôn thể hiện hình ảnh tích cực”.
Trong khâu quản lý nhân sự chuyên môn, Xavi tạo điểm nhấn lớn khi toàn bộ tân binh được mang về trong kỳ chuyển nhượng mùa đông như Ferran Torres, Pierre Aubameyang, Dani Alves đến Adama Traore đều thể hiện được vai trò rõ rệt trên sân cỏ.
Nhóm này tạo ra hơn 20 bàn cho Barca kể từ tháng 1, trực tiếp đẩy đội chủ sân Camp Nou đi từ vị trí thứ 7 lên đứng thứ 3, kém đội nhì bảng Sevilla 3 điểm nhưng thi đấu ít hơn 1 trận.
Song dấu ấn trọn vẹn nhất của Xavi nằm ở việc tận dụng Ousmane Dembele. Ngay trong buổi lễ ra mắt Barca, Xavi nhấn mạnh việc muốn sử dụng một “cầu thủ đá cánh” (Winger), và Dembele là mẫu ngôi sao có lối chơi nhà cầm quân này đặc biệt mến mộ.
Tuy nhiên, quá trình gia hạn hợp đồng giữa Dembele và Barca đổ bể. Ngôi sao người Pháp chịu sự chỉ trích dồn dập từ người hâm mộ. Đội ngũ lãnh đạo của Barca mặc Dembele vì biết chắc chắn sẽ mất trắng cầu thủ này vào mùa hè.
Song Xavi lúc này vẫn chọn đặt niềm tin vào cậu học trò. “Cậu ấy thể hiện sự chuyên nghiệp trong tập luyện, và đó là lý do tôi tin tưởng”, Xavi chia sẻ. Đáp lại niềm tin của Xavi, Dembele kiến tạo thành công tới 7 lần kể từ đầu năm 2022, nhiều nhất trong số 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu.
Ở trận El Clasico, Aubameyang “chiếm sóng” với cú đúp bàn thắng cùng màn ăn mừng phong cách Dragon Ball, nhưng đừng quên Dembele mới chính là người dọn cỗ 2 bàn đầu tiên cho Barca.
Xavi đưa bộ nhận diện Barca trở lại
Trong những ngày đầu tiên trở lại Barca, Xavi bày tỏ sự bất ngờ khi nhấn mạnh triết lý chơi bóng tận dụng khoảng trống “juego de posicion” được xây dựng từ thời Johan Cruyff không được nhiều cầu thủ Barca biết vào lúc này. Báo chí Tây Ban Nha nhấn mạnh thứ Xavi đề cập là bước di chuyển kinh điển “third-man run”.
Video đang HOT
Hiểu đơn giản, đây là bài phối hợp gồm 3 cầu thủ, trong đó người thứ ba (third-man) có vai trò di chuyển vào khoảng trống được tạo ra bởi hai người còn lại, từ đó công phá tuyến phòng ngự của đối thủ.
Bàn thắng thể hiện lối chơi mới của Barca dưới thời Xavi.
Khi Xavi trở lại, các bước tấn công này dần được mang trở lại và tạo ra hiệu quả. Torres, Aubameyang hay De Jong là những người hưởng lợi rõ rệt từ thay đổi thuần kỹ chiến thuật này của Xavi.
Trước Real Madrid, Barca tận dụng hoàn hảo các khoảng trống phía sau lưng hàng phòng ngự đối phương để nâng tỷ số lên 3-0 và 4-0. Tất cả đều xuất phát từ những pha tận dụng khoảng trống cực tốt của hàng tiền đạo. Bàn nâng tỷ số lên 3-0 có thể xem là kiểu mẫu cho thứ bóng đá Xavi muốn áp dụng.
De Jong phán đoán tình huống và dâng cao cắt bóng ngay bên phần sân đối phương, Dembele nhả bóng một chạm để De Jong tiếp tục triển khai theo trục dọc. Tiền vệ người Hà Lan nhồi bóng ra phía sau hàng phòng ngự Real Madrid để Aubameyang băng lên chiếm lĩnh khoảng trống trước khi Ferran Torres băng lên ở cánh đối diện, đón bóng và ghi bàn.
Toàn bộ quá trình này chỉ diễn ra trong 9 giây. Đến giờ, hình ảnh của Barca thời Xavi có thể đã thành hình. Đây sẽ là tập thể chơi với hàng phòng ngự dâng rất cao, với một cầu thủ chạy cánh bám sát biên (Dembele, Traore) nhằm kéo dãn biên độ tấn công, hai hậu vệ biên chơi bó sát vào giữa và chuyền bóng như tiền vệ.
Các tiền vệ trung tâm cùng tiền đạo cánh trái hoán đổi vị trí linh hoạt để thực hiện các bước tấn công tam giác. Bóng thường xuyên được nhồi vào phía sau hàng phòng ngự đối thủ để tận dụng cơ hội chiếm lĩnh khoảng trống.
Tự tin hướng đến tương lai
Barca đang kém Real Madrid 12 điểm nhưng thi đấu ít hơn 1 trận và La Liga mới bước sang vòng 29. Tức về lý thuyết, Barca của Xavi vẫn còn cửa vô địch. Tuy nhiên, những người lạc quan nhất cũng không tin vào kịch bản này.
Trên thực tế, việc kết thúc mùa giải với một tấm vé dự Champions League có thể xem là thành công với Barca. Họ đã mở đầu mùa giải bằng biến cố lớn nhất lịch sử CLB (không thể giữ Messi), bị loại khỏi Champions League từ vòng bảng, sa thải HLV và sở hữu ngân sách kiệt quệ.
Aubameyang là biểu tượng cho sức mạnh mới mẻ của Barca. Ảnh: Reuters.
Tuy nhiên, quá trình trở lại chỉ mất vỏn vẹn 4 tháng. Từ trận thua 2-3 trước chính Real Madrid tại bán kết Siêu cúp Tây Ban Nha, Barca chỉ thua Athletic Bilbao tại Copa del Rey trước khi bất bại 12 trận liên tiếp. Xavi và học trò thắng 9 trong số này, ghi 32 bàn. Bại tướng của Barca đi từ Alaves đến Napoli, Valencia, Atletico Madrid và giờ là Real Madrid.
Trước mắt, Barca sẽ tìm cách kết thúc mùa giải La Liga với vị trí cao nhất có thể. Họ sẽ gặp Sevilla ngay ở vòng 30 La Liga. Nếu thắng, Barca sẽ chiếm vị trí nhì bảng của đối thủ. Lịch thi đấu trong thời gian còn lại của Barca cũng khá mềm khi chỉ phải chạm mặt Levante, Cadiz, Real Sociedad, Rayo Vallecano… Đối thủ khó nhằn nhất, Villarreal, chỉ xuất hiện ở vòng 38.
Tại Europa League, Barca sẽ gặp Frankfurt ở vòng tứ kết. Công bằng thì nếu đá đúng sức, như cách vùi dập Real 4-0, Barca có quyền nghĩ tới chức vô địch Europa League khi các đối thủ còn lại ở đấu trường này đều không vượt tầm của Xavi và các học trò.
Nếu vô địch Europa League, đây sẽ là bàn đạp hoàn hảo để Barca chính thức “trở lại” như cách Xavi ưỡn ngực nói trong phòng họp báo sau trận El Clasico.
Barca áp đảo Real Madrid. Đồ họa: Minh Phúc.
Barca đấu Real Madrid: Cuộc cách mạng của Xavi
Xavi đối mặt với rất nhiều hoài nghi khi thay Ronald Koeman dẫn Barca, và trước El Clasico gặp Real Madrid, ông để lại nhiều dấu ấn tích cực.
Sau những kết quả tích cực, đặc biệt là từ đầu năm đến nay ở La Liga, cuộc cách mạng của Xavi sẽ được kiểm chứng bằng Siêu kinh điển với Real Madrid tại Bernabeu.
Xavi mang đến thay đổi cho Barca
Barca thay đổi với Xavi
Khi Xavi Hernandez tiếp quản băng ghế kỹ thuật của Barcelona, ông đã nhận được sự chú ý cuồng nhiệt của người hâm mộ.
Không có gì nói trước được Xavi có thể là phân loại huấn luyện viên nào. Qatar đã ở rất xa trên bản đồ bóng đá châu Âu và cũng ở mức độ cạnh tranh rất khiêm tốn so với La Liga.
Nhưng điều đó không thành vấn đề vì việc Xavi trở lại Barca đã khơi dậy lòng tự trọng và hứa sẽ khôi phục lại phong độ đã mất trong thời gian đầy xáo trộn với Ronald Koeman (và, cựu chủ tịch Josep Maria Bartomeu).
Cựu đội trưởng Barca trở lại mái nhà của mình vào tháng 11/2021 và kể từ đó, thuật ngữ "hiệu ứng Xavi" đã được đưa ra rất nhiều. Ông đã được thử thách nhiều hơn bất kỳ người nào khác với sự giám sát chặt chẽ.
Mặc dù Xavi không thể ngay lập tức thay đổi bức tranh toàn cảnh đen tối, khi CLB vận hành chậm chạp tại La Liga trong thời gian đầu ông xuất hiện, bị loại khỏi Champions League ngay sau vòng bảng, nhưng ông đã giúp đội phát triển, đặc biệt là với các bản hợp đồng mùa đông.
Cùng với những hợp đồng mới sự trở lại của một số nhân tố chấn thương, như Pedri - thủ lĩnh trong lối chơi hiện nay. Một cầu thủ khiến CĐV trung lập cũng mê mẩn.
So sánh Barca của Koeman và Xavi
Những trận đấu thay đổi về mặt cấu trúc và lối chơi. Kết quả nữa, tất nhiên! Có gì đó đang chuyển động ở Barca.
Hiệu quả về chiến thuật
Sự cải thiện của Bara với Xavi là điều hiển nhiên. Đội ngũ của ông tấn công và phòng thủ tốt hơn với các thống kê tự động ngày càng thuyết phục.
Theo dữ liệu từ Beyond Stats, trong 21% tỷ lệ giữ bóng của Barca là những lần họ đưa bóng về 1/3 phần sân cuối cùng; trung bình gần 400 đường chuyền về phía trước trong mỗi trận.
Những con số này phản ánh sự tiến hóa cùng sáng tạo của Barca, năng nổ hơn khi trên phần sân đối phương, có khả năng tạo ra biên độ lớn cho các cuộc tấn công.
Lối đá vị trí và tam giác tấn công đã trở lại. Xavi thiết lập âm báo và các cầu thủ thực hiện chính xác.
Sự tham gia của các bản hợp đồng mới thực sự ấn tượng, khi Dani Alves mang đến hiệu quả tốt bên cánh phải, khả năng rê bóng của Adama (2,6 lần thành công mỗi trận), sự cơ động của Ferran và khả năng ghi bàn bùng nổ của Aubameyang (3,5 lần bứt phá ở tốc độ hơn 28 km/h; 74,6 phút để ghi 1 bàn ở La Liga).
Kế hoạch chuyển nhượng mùa đông đã thực sự thay đổi CLB xứ Catalunya.
Thứ hạng La Liga từ khi Xavi dẫn Barca
Sự trở lại của Pedri có thể xem là gốc rễ với Barca. Anh hoạt động nhiều hơn trong vai trò tổ chức bóng như Leo Messi vẫn làm, hay chính Xavi trước đây, đồng thời không thiếu những tình huống sáng tạo kiểu Iniesta.
Pedri đang chơi bóng tự nhiên, mang đến trạng thái cân bằng và là yếu tố không thể thiếu để Barca tấn công.
Ousmane Dembele, sau thời gian gây tranh cãi vì không gia hạn hợp đồng, cũng là một vũ khí quan trọng khác. Một cầu thủ rất khó đoán trong các đợt tấn công biên.
Dembele không ngừng tạo ra đột biến trong 1/3 cuối sân. Anh có 19 đường chuyền được anh thực hiện trong khu vực này.
Sự tiến bộ của Barca không chỉ dựa trên những gì họ làm với bóng, mà những gì họ làm được khi không có bóng còn quan trọng hơn. Xavi đã kêu gọi, ngay từ ngày đầu tiên, để giảm bớt áp lực sau trận thua, cố gắng nỗ lực và buộc cả đội phải đi cùng nhau để không bao giờ chia rẽ.
Có thể nói ông thành công. Barca có chỉ số PPDA (opposition passes allowed per defensive action - có thể hiểu: số đường chuyền trung bình mà đối phương thực hiện được trước khi có được hành động phòng ngự) tốt nhất, với tỷ lệ 8,6.
Tất cả các cầu thủ tham gia vào việc tạo áp lực, giải thích Xavi đã làm việc tốt như thế nào. Điều này cho phép Barca đạt được lợi thế 15% số lần hồi bóng, là đội La Liga thực hiện nhiều đường chuyền về phía trước nhất sau khi cướp bóng, với gần 42 lần.
Cuộc cách mạng của Xavi được kiểm chứng với "El Clasico"
Cuộc cách mạng đang bắt đầu
Không phải mọi thứ đều tích cực. Barcelona vẫn cần phòng ngự ở những khu vực nâng cao để tạo sự liên tục cho trận đấu và không bị lộ khoảng trống trước khu cấm địa nhà.
Điểm yếu trong phòng ngự là điều mà Xavi vẫn chưa thể sửa chữa, một phần là do sự mất cân bằng khi ông xây dựng cấu trúc cho hai tuyến trên, cùng nguyên nhân khác là sự thiếu hiệu quả của Ter Stegen trong khung thành.
Trong số ít những câu hỏi có thể đặt ra cho cuộc cách mạng của Xavi là những vấn đề này. Busquets, có lẽ, không còn đủ nhanh nhẹn cho việc hỗ trợ phòng ngự từ xa.
Dù sao, cuộc cách mạng mới chỉ bắt đầu. Xavi thu hút sự ủng hộ của người hâm mộ, ông chấm dứt sự chán nản trong phòng thay đồ và Barca một lần nữa phấn khích với những gì họ làm được trên sân.
Chiến thắng trong trận Siêu kinh điển với Real Madrid, nếu diễn ra, sẽ giúp Barca tiến thêm bước dài trong cuộc cách mạng của Xavi.
Xavi đã đúng khi nói Aubameyang là món quà từ trên trời rơi xuống Pha ăn mừng của Aubameyang là hình ảnh mô tả chính xác cho những gì tiền đạo này làm được trong hai tháng qua. Anh mang đến điều khó tin cho Barca. Những người hâm mộ bộ truyện tranh Dragon Ball không xa lạ gì với pha ăn mừng của Pierre-Emerick Aubameyang sau khi ghi bàn vào lưới Real Madrid rạng sáng 21/3...