Hành quân tới ĐNÁ, Nhật Bản đã dứt “cơn ác mộng” 40 năm ở vòng loại World Cup như thế nào?

Hơn 40 năm trời, người Nhật mãi loay hoay trong vòng luẩn quẩn khi không thể một lần giành vé dự VCK World Cup.

“Cơn ác mộng” chỉ khép lại sau trận play-off trên đất Malaysia.

World Cup 1998 chứng kiến bước đột phá lớn khi FIFA quyết định nâng số đội tham dự vòng chung kết từ 24 lên 32. Điều này giúp cơ hội mở ra với nhiều đội tuyển châu Á, với việc số suất được tăng từ 2 lên 3,5 (3 suất chính thức, 1 suất đá play-off liên lục địa).

Với người hâm mộ Nhật Bản, đây là tin không thể vui hơn. Suốt hơn 40 năm trời kể từ vòng loại World Cup 1954, đội tuyển nước này dù rất nỗ lực nhưng chưa một lần được tham dự vòng chung kết.

Đau đớn nhất chính là ở vòng loại World Cup 1994, nơi Nhật Bản dù là đương kim vô địch châu Á nhưng vẫn thất bại trong việc giành vé tới Mỹ. Trên đất Doha (Qatar), bàn thua ở phút bù giờ trong trận gặp Iraq tại lượt đấu cuối cùng đã khiến “cơn ác mộng” của người Nhật lại dài thêm.

Phải tới khi châu Á được FIFA tăng suất, Nhật Bản mới có vé dự World Cup. (Ảnh: FIFA)

ÁM ẢNH TRỞ LẠI?

Sau “Bi kịch ở Doha”, bóng đá Nhật Bản bước vào cuộc thay máu mạnh mẽ. HLV Marius Johan Ooft bị sa thải, cùng với đó là việc trẻ hóa lực lượng ở đội tuyển quốc gia. Liên đoàn bóng đá Nhật Bản cũng quyết định đặt niềm tin vào HLV bản địa khi đưa ông Shu Kamo lên cầm quân.

Sau vòng loại đầu tiên, mọi thứ êm đẹp với việc Nhật Bản dễ dàng đứng nhất bảng. Bước vào vòng loại thứ hai, đội bóng xứ sở Mặt trời mọc cũng khởi đầu tưng bừng với trận thắng 6-3 trước Uzbekistan.

Thế nhưng sau đó mọi thứ nhanh chóng xấu đi. Nhật Bản hòa UAE ở lượt thứ hai, rồi thua ngược đầy cay đắng trước Hàn Quốc ngay trên sân nhà dù tới phút 83 vẫn đang dẫn trước. Chưa dừng lại ở đó, Nhật Bản tiếp tục bị Kazakhstan cầm hòa bởi bàn thua ở phút 90 2 ở lượt tiếp theo.

Chỉ giành được 5 điểm sau 4 trận, cơ hội vượt qua vòng loại World Cup 1998 của Nhật Bản trở nên vô cùng mong manh. Ở vòng loại thứ hai này, 10 đội được chia thành 2 bảng, mỗi bảng 5 đội đá vòng tròn 2 lượt tính điểm. 2 đội đầu bảng sẽ giành vé trực tiếp, trong khi 2 đội nhì bảng phải đá play-off. Đội thắng sẽ có vé tới Pháp, còn đội thua tiếp tục đấu với Australia ở trận play-off liên lục địa.

Quyết định sa thải HLV Shu Kamo nhanh chóng được đưa ra, tuy nhiên người thay thế là ông Takeshi Okada dù rất nỗ lực cũng chỉ có thể giúp Nhật Bản đứng nhì bảng B, xếp sau Hàn Quốc. Hidetoshi Nakata và đồng đội buộc phải bước vào trận play-off với Iran.

Hidetoshi Nakata là ngôi sao lớn nhất của bóng đá Nhật Bản thời điểm đó. (Ảnh: AFP)

TRẬN PLAY-OFF LỊCH SỬ

Ngày 16/11/1997, trận play-off giữa Nhật Bản và Iran được diễn ra. Thay vì đá lượt đi lượt về, AFC quyết định chỉ tổ chức một trận đấu duy nhất trên sân trung lập tại sân vận động Larkin (Johor Bahru, Malaysia). Và tại đây, một cuộc rượt đuổi tỉ số nghẹt thở đã diễn ra.

Nakayama mở tỉ số cho Nhật Bản ở phút 39, tuy nhiên hai bàn thắng của Azizi (46′) và Ali Daei (58′) đã giúp Iran dẫn ngược lại đối thủ.

Trước viễn cảnh thua trận, HLV Okada quyết định tung Wagner Lopes và Shoji Jo để tăng cường sức mạnh hàng công. Tới phút 76, Nakata thực hiện một đường chuyền chuẩn xác, tạo điều kiện để Shoji Jo bật cao đánh đầu gỡ hòa 2-2.

Nhật Bản và Iran cuối cùng đều giành vé dự World Cup 1998.

Bước vào thời gian đá hiệp phụ, các cầu thủ Iran bắt đầu xuống sức. Tiền đạo Okano có không dưới 2 cơ hội để ghi bàn thắng vàng kết liễu trận đấu ngay trong hiệp phụ thứ nhất nhưng lại bỏ lỡ. Ở bên ngoài đường biên, HLV Okada ôm đầu và không tin vào điều vừa diễn ra. Tấm vé dự World Cup dường như vẫn đang là điều trêu ngươi người Nhật.

Nhưng rồi khi tất cả đã nghĩ đến loạt đá luân lưu thì Okano lại lên tiếng. Phút 118, Nakata bình tĩnh đi bóng rồi dứt điểm từ bên ngoài vòng cấm. Thủ môn của Iran cố đẩy bóng ra nhưng Okano đã ập vào rất nhanh, ghi bàn thắng vàng ấn định chiến thắng 3-2 cho Nhật Bản.

Nhật Bản 3-2 Iran (Play-off vòng loại World Cup 1998).

Trận đấu ngay lập tức kết thúc. Các cầu thủ Nhật Bản lao tới ôm lấy nhau trong vui sướng. Cuối cùng “cơn ác mộng” kéo dài hơn 40 năm ở vòng loại World Cup cũng kết thúc với người Nhật.

Cả sự nghiệp, Okano chỉ 2 lần lập công cho đội tuyển quốc gia nhưng 1 trong số đó lại là bàn thắng lịch sử. Tình huống này sau đó cũng đã được nhắc đến trong bộ truyện tranh nổi tiếng “Thám tử lừng danh Conan” của tác giả Gosho Aoyama.

Niềm vui của Conan (Shinichi) khi Okano ghi bàn thắng vàng đưa Nhật Bản tới World Cup (đọc từ phải qua).

Mọi thứ sau đó cũng kết thúc với một kịch bản vui cho Iran khi họ xuất sắc vượt qua Australia ở trận play-off liên lục địa. Tới vòng chung kết World Cup 1998, cả Nhật Bản và Iran đều phải dừng bước từ vòng bảng nhưng hai đội bóng đều để lại những dấu ấn nhất định.

Với Iran là trận thắng 2-1 trước đội tuyển Mỹ, trong khi Nhật Bản dù thua cả 3 trận nhưng cũng đã có được bàn thắng đầu tiên ở World Cup do công của Nakayama (trong trận thua Jamaica 1-2). Trước đó, ở hai trận gặp Argentina và Croatia, Nakata và đồng đội cũng chơi tốt và chỉ chịu thất bại với cách biệt tối thiểu là 0-1.