“Hành động của Trung Quốc nhằm đến cả nhiều nước khác”

Tiến sĩ Trần Công Trục – nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ – cho rằng hành động của Trung Quốc là việc làm có tính toán, nguy hiểm, thách thức luật pháp và cản trở con đường hàng hải huyết mạch của thế giới.

Trao đổi với Lao Động, ông Trục khẳng định rằng, từ các thông tin của Bộ Ngoại giao và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, có tọa độ cụ thể mà tàu cá Trung Quốc đi vào và cố tình cản trở, làm đứt cáp tàu Bình Minh 02, thì tọa độ đó hoàn toàn trên vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam.

“Thấy tàu TQ vào đó, lực lượng nghiên cứu VN đã thông báo họ đi vào vùng biển VN, nhưng họ không rút lui mà tiếp tục xâm phạm, có hành động làm đứt cáp. Đây là hành động được tính toán, sắp đặt. Nó nghiêm trọng vì diễn ra đồng thời trên mặt trận pháp lý (đưa đường lưỡi bò lên hộ chiếu), và việc TQ ra quy định khám xét, kiểm tra, thậm chí đuổi tàu trong vùng biển mà họ gọi là liên quan đến chủ quyền của họ trên BĐ. Nó còn diễn ra sau khi TQ có lãnh đạo mới, khi thế giới mong muốn TQ sẽ hành động giúp giải quyết ổn định tranh chấp trong khu vực này. Lần này, gây đứt cáp tàu Bình Minh không phải lực lượng hải giám như trước, mà là tàu đánh cá. Nhưng không thể vì đó là tàu cá mà hành động bất chấp sự cảnh báo. Hành động không có gì giảm bớt, ngày càng gia tăng, thậm chí nguy hiểm hơn, thách thức trắng trợn luật pháp quốc tế”.

Liệu một hành động mang tính chất thách thức như vậy của TQ có làm mất ổn định hơn trong khu vực, thưa ông?

- Đây là hành động rất trực tiếp, nguy hiểm, từng xảy ra và càng ngày càng trầm trọng, với những tính toán hết sức thâm hiểm, triển khai đồng loạt. Điều đáng nói nữa, đây là mở đầu cho việc họ nói là kiểm tra giám sát, đuổi tàu đi qua vùng biển họ có chủ quyền. Như vậy là họ không chỉ nhằm vào tàu cá nhỏ nhoi của VN, không chỉ nhằm vào VN, mà nhằm vào rất nhiều điều khác, kể cả nhằm vào con đường hàng hải huyết mạch của nhiều nước, nơi 40% hàng hóa thế giới đi qua.

Vậy theo ông, Việt Nam phải hợp tác với các nước như thế nào trước hành động này?

- Chúng ta phải chia sẻ sự thật với tất cả các nước, phải có sức mạnh đồng lòng, đoàn kết trong và ngoài nước trước những hành động xem thường pháp luật. Ta nói ra không chỉ bảo vệ lợi ích của chúng ta, của các nước, mà để người TQ hiểu, để giữ gìn tình hữu nghị đoàn kết giữa hai nước, uy tín của Trung Hoa mà cả thế giới rất hâm mộ, chứ không phải là nhằm gây tổn hại quan hệ hai nước.

Còn để đối phó với những vụ việc cụ thể như vậy, ta phải có lực lượng để triển khai, ngăn chặn, lập biên bản, thực thi luật lệ của chúng ta. Khi đã lập biên bản thì không có gì chối cãi được. Lập biên bản là làm đúng các thủ tục của luật pháp quốc tế, của một xã hội văn minh, công khai đàng hoàng giữa các quốc gia với nhau. Thậm chí nếu việc lập biên bản không đúng sự việc thì ta sẵn sàng bồi thường. Nếu có bằng chứng thì họ không thể chối cãi hành động sai trái của họ trước các cơ quan tài phán quốc tế.

- Xin cảm ơn ông.

Theo laodong