Hàng nghìn doanh nghiệp sắp “khai tử”

Hiện có tới 59 quốc gia, vùng lãnh thổ xuất khẩu nông sản, nguyên liệu vào Việt Nam, nhưng chỉ có hơn chục quốc gia hoàn thành hồ sơ kiểm dịch và truy xuất. Hạn cuối cùng là ngày 31-12-2012, nước nào chưa đăng ký sẽ “đóng cửa”, đồng nghĩa việc hàng nghìn doanh nghiệp Việt Nam đang làm ăn với đối tác nước ngoài sẽ bị “khai tử”.

Hàng hóa nông sản từ 46 quốc gia chưa đăng ký sẽ bị đóng cửa sau ngày 31-12

Mới có 13/59 quốc gia đăng ký

Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT), ông Nguyễn Xuân Hồng cho biết, theo quy định của Việt Nam tại Thông tư 13 thì từ 1-7-2011, tất cả các quốc gia muốn xuất khẩu nông sản, nguyên liệu có nguồn gốc từ thực vật vào Việt Nam đều phải đăng ký hồ sơ kiểm dịch thực vật. Mục đích nhằm quản lý, kiểm soát dịch hại cũng như an toàn thực phẩm và truy xuất khi phát hiện các sự cố.

Kết quả kiểm tra cho thấy, có 59 quốc gia, vùng lãnh thổ đang xuất khẩu hàng hóa có nguồn gốc thực vật vào Việt Nam. Song, đến nay, sau hơn 1 năm triển khai, mới chỉ có 13 nước có hồ sơ đăng ký danh sách các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản hàng hóa vào Việt Nam. Trong đó, thực tế hồ sơ chính thức mới chỉ có 11 nước, 2 nước là Lào và Trung Quốc chưa có hồ sơ nhưng vẫn được cho nhập khẩu tạm thời. Bộ NN&PTNT lo ngại, số nước chưa hoàn thành hồ sơ đăng ký với Việt Nam hiện còn rất nhiều.

Ông Nguyễn Xuân Hồng cho biết, để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đã ký hợp đồng nhập khẩu nguyên liệu với các đối tác nước ngoài, đồng thời tạo khoảng thời gian lùi để các nước có điều kiện chuẩn bị hồ sơ, Bộ NN&PTNT đưa ra điều kiện: Các hợp đồng đã được ký kết trước ngày 1-7-2011 vẫn cho phép nhập khẩu, thông quan bình thường. Song lợi dụng chính sách này, thời gian qua các doanh nghiệp trong nước cũng như đối tác đã “lách luật” bằng cách lùi ngày ký hợp đồng về trước thời điểm trên. Hành vi này đã khiến các cơ quan kiểm dịch, hải quan cửa khẩu, cảng phải lên tiếng.

Vì vậy, Bộ NN&PTNT đã có văn bản quy định thời hạn cuối cùng để các quốc gia đăng ký hồ sơ gửi cho Việt Nam là ngày 31-12-2012. Sau thời hạn trên, sẽ dứt khoát đóng cửa, không cho phép xuất nguyên liệu và hàng hóa vào Việt Nam, các doanh nghiệp đã ký hợp đồng nhập khẩu trước 1-7-2011 cũng phải dừng lại. Số lượng doanh nghiệp hiện đang làm ăn với các đối tác của những nước chưa đăng ký theo ông Nguyễn Xuân Hồng lên tới hàng nghìn, ở rất nhiều lĩnh vực như thức ăn chăn nuôi, rau quả, bột mỳ…

Không thể dễ dãi với nhập hàng ngoại

Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật cho hay, sau hơn một năm triển khai Thông tư 13, các cơ quan kiểm dịch đã kiểm tra tổng cộng 1.545 mẫu hàng nhập khẩu, trung bình mỗi tháng có hơn 140 mẫu hàng vào Việt Nam được phân tích và kiểm dịch. Tuy nhiên cơ quan kiểm dịch chỉ phát hiện… 12 mẫu có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất độc hại, tức chỉ chiếm 0,8% tập trung nhiều vào rau củ quả tươi nhập khẩu.

Song theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu, điều đáng lo ngại là thực tế vẫn còn tới 46 nước xuất khẩu nông sản hàng hóa vào Việt Nam chưa có hồ sơ đăng ký chính thức với cơ quan chức năng. Hiện chúng ta vẫn đang cho nhập tạm thời, điều đó đồng nghĩa với việc bỏ ngỏ kiểm soát đối với nhiều nguồn nông sản nhập khẩu, không thể truy xuất khi gặp sự cố. Do đó, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu yêu cầu, kiên quyết sau ngày 31-12-2012, quốc gia nào chưa có hồ sơ đăng ký thì bắt buộc phải chấm dứt hoạt động nhập khẩu hàng hóa nông sản từ nước đó: “Không thể để tồn tại tình trạng, hàng nông sản Việt Nam xuất đi các nước thì bị kiểm tra chặt chẽ từ chỉ tiêu vi sinh vật đến hóa chất, còn hàng hóa nước ngoài nhập vào Việt Nam lại bỏ ngỏ, dễ dãi như vậy”.

Do đó, để thực hiện kiên quyết việc truy xuất nguồn gốc, Bộ NN&PTNT chỉ đạo Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản, đơn vị được giao trách nhiệm liên hệ với cơ quan chức năng các nước, tiếp tục thông báo cho các đối tác khẩn trương gửi hồ sơ đăng ký. Bên cạnh đó tạo điều kiện cho doanh nghiệp hai bên duy trì hoạt động làm ăn, xuất nhập khẩu các mặt hàng nông sản vào Việt Nam một cách dễ dàng, liên tục.

Theo ANTD