Hàng loạt ca nhập viện cấp cứu do sử dụng thuố.c l.á điện tử có chứa m.a tú.y
Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2024, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận khoảng 100 ca ngộ độc thuố.c l.á điện tử.
Triệu chứng khi nhập viện chủ yếu do dị ứng, ngộ độc, tổn thương phổi cấp, đáng chú ý nhiều mẫu thuố.c l.á điện tử của bệnh nhân cho kết quả dương tính với m.a tú.y.
Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2024, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận khoảng 100 ca ngộ độc thuố.c l.á điện tử.
Tiến sĩ Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cho biết, chỉ trong vòng 2 năm, tỷ lệ sử dụng TLĐT trong học sinh 13-15 tuổ.i đã gia tăng một cách đáng kể (từ 3,5% năm 2022 lên 8,0% năm 2023). Ở người trên 15 tuổ.i: tỷ lệ sử dụng TLĐT cũng tập trung cao ở nhóm tuổ.i trẻ. Nhóm 15-24 tuổ.i) là 7,3%; Nhóm tuổ.i 25-44 tuổ.i là 3,2%; Nhóm tuổ.i 45-64 tuổ.i là 1,4%.
Qua tổng hợp báo cáo của gần 700 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cho thấy, chỉ tính riêng năm 2023, có 1.224 ca nhập viện do sử dụng TLĐT, TLNN.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2024, tại Trung tâm đã tiếp nhận khoảng 100 ca ngộ độc thuố.c l.á điện tử. Còn trong năm 2022 và 2023, tiếp nhận gần 130 trường hợp nhập viện bị ngộ độc sau khi sử dụng TLĐT… Triệu chứng khi nhập viện chủ yếu do: dị ứng, ngộ độc, tổn thương phổi cấp. Trong đó, xét nghiệm nhiều mẫu thuố.c l.á điện tử của bệnh nhân cho kết quả dương tính với ma túy”.
Theo đó, một khảo sát của Trung tâm Chống độc nghiên cứu đối với mẫu thuố.c l.á điện tử được 120 bệnh nhân sử dụng cho thấy, trong các mẫu này có 16 mẫu dương tính với m.a tú.y (chiếm tỉ lệ 13,3%). Kết quả xét nghiệm độc chất trong một số bệnh phẩm gửi Viện pháp y, đã phát hiện các chất m.a tú.y với thành phần gồm: ADB-Butinaca, MDMD-butinaca; ADB-4en-pinaca; MDMB-4en-pinaca; EDMB-4en-pinaca; THC; PB-22.
Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, gần đây tình trạng nhập viện do sử dụng các sản phẩm thuố.c l.á mới đang gia tăng. Thực trạng sử dụng thuố.c l.á điện tử đang lan rộng nhanh chóng, đa số là bệnh nhân trẻ ngộ độc cấp sau dùng thuố.c l.á điện tử.
Video đang HOT
Đáng lo ngại hiện nay, phần lớn người dân và thanh thiếu niên quan niệm thuố.c l.á điện tử rất đơn giản vì không có nicotine gây nghiệ.n. Điều này hoàn toàn sai lầm.
Trong thuố.c l.á điện tử có 3 nhóm nguy cơ gây hại cho sức khỏe là nicotine, hương liệu nhân tạo và m.a tú.y. Hiện, chi phí điều trị cho những ca ngộ độc thuố.c l.á điện tử trộn m.a tú.y cấp tính nhẹ đến những ca nặng từ trên 10 triệu đến hàng trăm triệu đồng.
“Thuốc lá điện tử, thuố.c l.á nung nóng và các loại thuố.c l.á mới khác là có hại cho sức khỏe. Nó mở đầu xu hướng lạm dụng, nghiệ.n, phơi nhiễm các hóa chất tổng hợp của con người không thể kiểm soát và hàng loạt bệnh tật mới, vấn đề y tế khác. Đồng thời làm nặng, phức tạp thêm vấn đề thuố.c l.á thông thường, m.a tú.y. Vì vậy, tuyệt đối không cần đán.h giá, nghiên cứu hay cho dùng thử các sản phẩm này”, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên cảnh báo.
Bộ Y tế công bố các bằng chứng tác hại của thuố.c l.á mới
Riêng năm 2023, cả nước đã ghi nhận 1.224 ca nhập viện do sử dụng thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng với các triệu chứng ngộ độc, tổn thương phổi, đột quỵ não...
Hội thảo Công bố tác hại của thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng do Bộ Y tế tổ chức.
Tác hại đã nhìn thấy rõ
Tại hội thảo Công bố tác hại của thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng do Bộ Y tế tổ chức ngày 29/10, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết: "Năm 2024, Bộ Y tế chủ trì phối hợp nghiên cứu, công bố chính thức tác hại của các loại thuố.c mới. Bộ Y tế đã giao Cục Quản lý khám, chữa bệnh, Viện chiến lược chính sách y tế... tổng hợp và phân tích các nghiên cứu, báo cáo của quốc tế và trong nước về tác hại của thuố.c l.á mới để đề xuất các biện pháp ngăn chặn thuố.c l.á mới".
Theo đó, sau hơn 10 năm thực hiện Luật Phòng chống tác hại thuố.c l.á, triển khai các biện pháp kiểm soát, tỷ lệ sử dụng thuố.c có giảm nhưng chậm. Số liệu năm 2021 cho thấy, tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuố.c vấn ở mức cao là 41,1%; ở cả nam và nữ là 20,48%. Việt Nam vẫn thuộc quốc gia có tỷ lệ hút thuố.c l.á cao trên thế giới.
Việc hút thuố.c l.á chủ động và cả thụ động (hít phải khói thuố.c) là nguy cơ gia tăng các bệnh không lây nhiễm, gây t.ử von.g hàng đầu.
Đáng chú ý, trong những năm gần đây, bên cạnh thuố.c l.á truyền thống, trên thị trường xuất hiện các loại thuố.c l.á mới gồm: thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng và sản phẩm lai giữa 2 loại này. Mặc dù chưa dc phép nhập khẩu, bán và quảng cáo nhưng tình hình sử dụng các sản phẩm thuố.c l.á mới vẫn đáng lo ngại, nhất là ở các khu vực thành thị. Chưa kể việc lợi dụng các sản phẩm thuố.c l.á mới để trà trộn m.a tú.y khi các bệnh viện đã ghi nhận các trường hợp sử dụng thuố.c l.á điện tử bị ngộ độc m.a tú.y, loạn thần.
"Tất cả các loại thuố.c l.á đều có hại cho sức khỏe. Việc có thêm các loại thuố.c l.á mới còn làm gia tăng thêm gánh nặng bệnh tật cho người dân, trầm trọng thêm các vấn đề y tế công cộng", Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn khẳng định.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn phát biểu tại Hội thảo.
Theo đó, nghiên cứu về tác hại của thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng của Bộ Y tế cho thấy: Tại gần 700 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 đã ghi nhận 1.224 ca nhập viện do sử dụng thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng với các triệu chứng: Dị ứng, ngộ độc, tổn thương phổi cấp, và cả đột quỵ não. Số ngày điều trị trung bình từ 1-6 ngày; có 5% số bệnh nhân sau điều trị vẫn để lại di chứng.
Bộ Y tế công bố tác hại đối với sức khỏe của thuố.c l.á điện tử bao gồm các tác hại cấp tính như: Hút thuố.c l.á có thể dẫn đến tổn thương phổi cấp có thể dẫn đến t.ử von.g (EVALI), bị thương và bỏng do nổ pin và cháy thiết bị và ngộ độc do quá liều nicotin và ngộ độ các chất m.a tú.y được pha trộn vào dung dịch thuố.c l.á điện tử.
Hút thuố.c l.á điện tử có thể gây các bệnh về hô hấp, tim mạch, ung thư, bệnh răng miệng; đặc biệt phụ nữ mang thai hút thuố.c l.á điện tử có thể gây nguy hiểm cho thai nhi (gây hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh hay những dị tật thính giác và béo phì ở tr.ẻ e.m, giãn phế quản ở trẻ sơ sinh).
Các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến hút thuố.c l.á điện tử như: Đau đầu, ho, mất ngủ, suy nhược, đau ngực ở người sử dụng là người trẻ tuổ.i; kích ứng cổ họng, ho, chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn; trầm cảm, lo âu, bốc đồng...
Đặc biệt, thuố.c l.á điện tử chứa nicotine - chất gây nghiệ.n mạnh, có hại cho sự phát triển não bộ thanh thiếu niên dưới 25 tuổ.i. Nicotine ảnh hưởng xấu đến sự hình thành các khớp thần kinh (Synapse), gây ra vấn đề về trí nhớ, tập trung, học tập, tự chủ và rối loạn tâm trạng. Hậu quả lâu dài nghiêm trọng bao gồm nghiệ.n, có thể dẫn đến rối loạn nhận thức, cảm xúc, giảm khả năng tập trung, học tập; liên quan đến các rối loạn tâm thần.
Với thuố.c l.á nung nóng, khói tỏa từ các sản phẩm thuố.c này có thành phần rất giống với khói tỏa của thuố.c l.á điếu, có chứa nhiều chất độc có khả năng gây ra nhiều bệnh như: Hô hấp, tim mạch, ung thư; bệnh về hệ thần kinh, hệ sinh sản, trí não, ảnh hưởng đến sức khỏe phụ nữ mang thai, tr.ẻ e.m, v.ị thàn.h niê.n.
Người hút thuố.c l.á nung nóng có thể dẫn tới các ảnh hưởng liên quan đến suy yếu khả năng sống của tế bào tiề.n tạo xương và quá trình chữa lành gãy xương, làm giảm khả năng miễn dịch và tăng viêm nhiễm, có khả năng gây độc tế bào, có liên quan đến bệnh viêm da dị ứng, các bệnh viêm nhiễm, ố răng miệng...
Đặc biệt, trong sol khí của thuố.c l.á nung nóng còn có chứa nhiều các chất như: Nhôm, titan, stronti, molypden, thiếc và antimon... gây ảnh hưởng sức khỏe.
Về tác động đến trật tự xã hội, Thượng tá Nguyễn Duy Trung, Phó Trưởng phòng 5, Cục Phòng, chống tội phạm, Bộ Công an cảnh báo: "Qua theo dõi của Bộ Công an, những năm gần đây, tình trạng mua bán, sử dụng thuố.c l.á điện tử thế hệ mới và thuố.c l.á điện tử có pha tẩm m.a tú.y trên thế giới và ở Việt Nam diễn biến rất phức tạp, nhất là trên không gian mạng, các sàn thương mại điện tử. Chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2024, lực lượng Công an cả nước đã phát hiện, bắt giữ, khởi tố 35 vụ; xử lý 24 vụ, 31 đối tượng liên quan đến mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng thuố.c l.á điện tử có chứa chất m.a tú.y".
Đáng lo ngại, lực lượng chức năng cũng phát hiện nhiều vụ việc các đối tượng sản xuất, mua bán cốt CBD (có chứa cần sa tổng hợp) để bơm, tiêm vào thuố.c l.á điện tử.
Các đối tượng thường xuyên tạo ra các sản phẩm thuố.c l.á điện tử có chứa chất m.a tú.y (Ampire, găngster, Amtestdam, Bestas, Wukong...) với nhiều mẫu mã, tên gọi, hương vị, chất m.a tú.y khác nhau, đi liền với các quảng cáo (chủ yếu lợi dụng không gian mạng) gây hiểu lầm (có tác dụng thần kỳ, tạo khoái cảm, tăng lực, không có chất cấm, không có tác hại...) nhằm thu hút giới trẻ, đối phó với sự phát hiện, ngăn cấm, lên án của gia đình, xã hội, sự đấu tranh của lực lượng chức năng. Nếu chỉ nhìn bề ngoài rất khó phân biệt được đâu là ma tuý "núp bóng", đâu là sản phẩm tiêu dùng bình thường. Các đối tượng còn thường xuyên thay đổi, sử dụng các chất m.a tú.y mới, chưa được quy định trong Danh mục chất m.a tú.y của chính phủ quy định để tạo các sản phẩm thuố.c l.á điện tử có thành phần chất m.a tú.y mới nhằm tránh bị xử lý.
Thống nhất phương án cấm
Lãnh đạo Bộ Y tế cho biết: Với những bằng chứng về tác hại của thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng, Bộ Y tế đề xuất, trước mắt Quốc hội cần ban hành Nghị quyết cấm nhập khẩu, sản xuất, phân phối, bán và quảng cáo, khuyến mại thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng ở tất cả các dạng. Trong thời gian tới, các quy định này cần được nghiên cứu luật định khi sửa Luật phòng chống tác hại của thuố.c l.á.
Bên cạnh đó, Chính phủ quy định trách nhiệm của các bộ ngành liên ngành và cộng đồng trong tăng cường hiệu lực thực thi quy định cấm. Vận dụng kinh nghiệm thành công và chưa thành công của một số quốc gia trong khu vực và quốc tế trong thực thi quy định ngăn chặn thuố.c l.á mới, cần thực hiện các biện pháp như: Truyền thông, giáo dục; quy định các biện pháp thực thi nhằm ngăn chặn việc mua bán, cung cấp, nhập lậu và quảng cáo thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng và thuố.c l.á mới khác.
Cần triển khai việc hỗ trợ cai nghiệ.n cho người sử dụng, thiết kế dịch vụ hỗ trợ cai nghiệ.n phù hợp cho v.ị thàn.h niê.n, thanh niên sử dụng thuố.c l.á mới nhằm giảm thiểu nguy cơ và tác hại nghiêm trọng của nghiệ.n nicotine ở v.ị thàn.h niê.n và thanh niên.
"Qua công tác đấu tranh với tội phạm về m.a tú.y "núp bóng" thuố.c l.á điện tử; Bộ Công an nhận thấy những đề xuất về việc cần sớm hoàn thiện chính sách pháp luật về thuố.c l.á mới, trong đó đề xuất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, quảng cáo thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng của Bộ Y tế là hợp lý", Thượng tá Nguyễn Duy Trung nhấn mạnh.
Cũng đồng tình với phương án cấm các sản phẩm thuố.c l.á mới, TS. Nguyễn Nho Huy, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục thể chất (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cũng khẳng định: "Trước tình hình số học sinh sử dụng thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng tăng mạnh (từ 2,6% vào năm 2019 đến 8% vào năm 2023); trong khi, việc kiểm tra, giám sát học sinh sử dụng thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng trong nhà trường đặc biệt là ở ngoài nhà trường còn gặp nhiều khó khăn, chưa đạt hiệu quả. Chúng tôi đồng tình với Bộ Y tế về việc đề xuất Quốc hội cần ban hành Nghị quyết về tăng cường quản lý, không cho phép sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh, quảng cáo và lưu hành các sản phẩm thuố.c l.á mới. Đồng thời, ban hành chính sách phù hợp để quản lý các điểm bán lẻ thuố.c l.á; có quy định, hướng dẫn chi tiết về cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành, chính quyền địa phương về quy định cấm buôn bán thuố.c l.á ngoài cổng trường học; chế tài xử phạt và trách nhiệm xử lý của các đơn vị có liên quan".
Tại sao giới trẻ lại bị thuố.c l.á thế hệ mới 'lôi kéo'? Thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng đang là mối đ.e dọ.a đối với lối sống và sức khỏe người dân, trong đó chủ yếu là giới trẻ. Tỷ lệ sử dụng thuố.c l.á điện tử, thuố.c l.á nung nóng có xu hướng gia tăng trong giới trẻ. Do đó, cần phải có những biện pháp mạnh mẽ đối với loại thuố.c...