Hàn – Trung – Nhật gần mặt, cách lòng

Hôm nay (7/11), các nhà ngoại giao cấp cao của Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc tiến hành các cuộc đàm phán tại Seoul để thảo luận về các vấn đề khu vực và quốc tế. Cuộc hội đàm diễn ra trong bối cảnh căng thẳng ngày càng tăng xung quanh vấn đề tranh chấp lãnh thổ trên vùng biển Hoa Đông và biển Nhật Bản giữa 3 nước.

Những tranh cãi trên biển Hoa Đông chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới hội đàm

Gây thêm căng thẳng

Cuôc đam phan lần này là cuộc gặp 3 bên lần thứ 8 kể từ khi lãnh đạo Hàn – Nhật – Trung nhất trí tiến hành đối thoại tại một cuộc họp thượng đỉnh 3 bên hồi tháng 1/2007. Cuộc đàm phán này diễn ra trong bối cảnh đang tồn tại những căng thẳng giữa Nhật Bản với Trung Quốc xung quanh chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trên Biển Hoa Đông. Còn quan hệ Hàn – Nhật cũng trở nên lạnh nhạt hơn do mâu thuẫn trong nhận thức về lịch sử thời chiến và tranh chấp về chủ quyền quần đảo Dokdo/Takeshima trên Biển Nhật Bản.

Trước khi cuộc hội đàm diễn ra, đã có một số động thái gây thêm căng thẳng trong mối quan hệ giữa Nhật Bản với Trung Quốc và Hàn Quốc. Hãng tin Kyodo đưa tin, vào khoảng 1h10′ sáng ngày 5/11, lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản đã bắt giữ thuyền trưởng một tàu Trung Quốc vì tình nghi khai thác san hô trong Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Nhật. Thuyền trưởng tàu khai thác san hô Trung Quốc đã đi vào vùng biển nằm gọn trong vùng EEZ của Nhật Bản, cách đảo Miyako thuộc tỉnh Okinawa khoảng 42km về phía Đông – Đông Bắc. Ngoài thuyền trưởng, trên tàu còn có 11 thủy thủ. Tất cả đều là công dân Trung Quốc. Trước đó, hồi tháng 2 và 3 năm nay, lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản cũng đã bắt giữ một số thuyền trưởng tàu khai thác san hô Trung Quốc do hoạt động trái phép tại vùng biển này.

Cũng trong ngày 5/11, Bộ Ngoại giao Nhật Bản đã ra báo cáo chỉ trích Hàn Quốc xuyên tạc lịch sử để củng cố tuyên bố chủ quyền của Hàn Quốc đối với quần đảo ở biển Nhật Bản (Hàn Quốc gọi là Biển Đông) mà Nhật Bản gọi là Takeshima, còn Hàn Quốc gọi là Dokdo. Báo cáo này được trình lên một ủy ban đặc biệt về vấn đề lãnh thổ thuộc Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền hồi tháng trước và chuyển cho Bộ Ngoại giao Nhật Bản ngày 5/11 nhấn mạnh, Hàn Quốc đã “xuyên tạc các tài liệu và chứng cứ liên quan (về lịch sử của Takeshima) cho phù hợp với tuyên bố chủ quyền của họ như thể quần đảo này là lãnh thổ của họ”.

“Ngoại giao nguy hiểm”

Trong khi đó, trả lời phỏng vấn BBC, Phó Chánh văn phòng nội các Nhật Bản Katsunobo Kato cho biết, Tokyo thực sự thất vọng về bình luận của Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye khi cho rằng sẽ là vô nghĩa nếu tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh giữa bà và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe trong khi Tokyo từ chối xin lỗi về “những hành vi sai trái trong quá khứ”.

Giới phân tích chính trị cho rằng, chính quyền của Thủ tướng Shinzo Abe đang có những hành động “cố tình gây xung đột” với các nước Đông Á khác và điều này có thể đưa Nhật Bản vào tình thế “ngoại giao nguy hiểm”. Theo nhà phân tích chính trị tại Tokyo – Jiro Honzaum, chính quyền Abe đang theo đuổi việc “đảm bảo an ninh quốc gia”, nhưng nó chỉ là vỏ bọc cho sự bào chữa về quyền tự vệ tập thể – một nỗ lực nhằm có tiếng nói lớn hơn trong lĩnh vực phòng vệ quốc tế. “Mục đích cuối cùng trong những hành động của ông Abe là biến Nhật Bản thành nước bá chủ tại Đông Á, thậm chí là Châu Á – Thái Bình Dương. Tuy nhiên, Chương 9 trong Hiến pháp Nhật Bản là một trở ngại lớn để ông đạt được mục đích. Họ đã làm rất nhiều điều, trong đó có việc thăm đền Yasukuni để cố tình tạo xung đột với Trung Quốc và Hàn Quốc, sau đó họ tận dụng xung đột này để tiếp tục kế hoạch sửa đổi Hiến pháp. Sẽ chẳng nước nào vui mừng nếu Nhật Bản muốn sửa đổi Hiến pháp và lặp lại con đường cũ như một đất nước quân sự”.

Ông Honzaum cũng cho rằng, ông Abe đã thất bại trong việc thúc đẩy quan hệ ngoại giao với các nước khác trong những năm gần đây. “Nhật Bản có dân số lớn nhưng lại hạn chế về các nguồn tài nguyên. Hoà bình và ổn định của Nhật Bản sẽ không được đảm bảo nếu thất bại trong việc giữ mối quan hệ tốt với Trung Quốc và Hàn Quốc”.

Theo GTVT