Haiti gặp khó khăn trong việc điều tra vụ ám sát tổng thống
Một tháng sau khi Tổng thống Haiti Jovenel Moise bị ám sát tại nhà riêng, hệ thống tư pháp của nước này vẫn đang phải nỗ lực tìm kiếm một vị thẩm phán dám sẵn sàng đứng ra điều tra vụ việc.
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Mỹ và khu vực Caribe, hãng tin AFP của Pháp dẫn lời một thẩm phán Haiti cho biết, một tháng sau khi Tổng thống Haiti Jovenel Moise bị ám sát tại nhà riêng, hệ thống tư pháp của nước này vẫn đang phải nỗ lực tìm kiếm một vị thẩm phán dám sẵn sàng đứng ra điều tra vụ việc bởi hầu hết các thẩm phán đều lo sợ cho tính mạng của mình và gia đình khi thụ lý một vụ án được cho là có nhiều “uẩn khúc” nhưng có thể mang tính chất “bùng nổ này”.
Cảnh sát điều tra bên ngoài dinh thự Tổng thống Haiti Jovenel Moise ở Port-au-Prince, ngày 7/7/2021. Ảnh: THX/TTXVN
Vị thẩm phán giấu tên nói trên nêu rõ: “Đây là một hồ sơ chính trị nhạy cảm. Trước khi đồng ý điều tra, một thẩm phán cần nghĩ đến sự an toàn của ban thân và gia đình của mình.” Người này nhấn mạnh, đó chính là lý do các thẩm phán “không nhiệt tình” chấp nhận hồ sơ vụ án.
Bất chấp việc thẩm phán cấp cao Bernard Saint-Vil đã trấn an và khẳng định chính phủ sẽ đảm bảo cho họ sự an toàn khi tiến hành điều tra, song một số thẩm phán điều tra cho biết họ “không quan tâm” tới vụ ám sát gây chấn động Haiti hôm 7/7 vừa qua.
Đầu tuần vừa qua người đứng đầu Tòa án sơ thẩm của Port-au-Prince thông báo vào ngày 5/7 ông sẽ công bố tên của vị thẩm phán điều tra đảm nhận vụ án, nhưng nhân vật này cuối cùng được cho là đã từ chối tiếp nhận công việc.
Trước đó 1 ngày, luật sư của Đại học Port-au-Prince, Péguy Jean, cũng xác nhận rằng không có thẩm phán điều tra nào tiếp quản vụ việc, trong bối cảnh áp lực và những lời đe dọa tính mạng đối với những người hợp tác trong cuộc điều tra ngày càng tăng. Được biết, ít nhất 2 thẩm phán và 2 thư ký tòa án đã phải bỏ trốn sau khi bị đe dọa và buộc phải thay đổi các báo cáo sơ bộ.
Cảnh sát Haiti tới nay đã bắt giữ 44 người liên quan đến vụ ám sát Tổng thống Moise, trong đó bao gồm 12 cảnh sát Haiti, 18 người Colombia được cho là một phần của nhóm vũ trang đã tham gia vào vụ sát hại tổng thống, cùng với 2 người Mỹ gốc Haiti khác.
Tổng thống Jovenel Moise đã thiệt mạng sau một vụ ám sát tại nhà riêng vào rạng sáng 7/7. Phu nhân của Tổng thống Moise cũng bị thương, sau đó đã được đưa sang Mỹ để điều trị. Trước đó, phe đối lập yêu cầu ông Moise từ chức với lập luận nhiệm kỳ của ông đáng lẽ kết thúc từ tháng hồi tháng 2. Tuy nhiên, ông Moise bác bỏ.
Hồi đầu năm, ông Moise đã cáo buộc có một nhóm lên kế hoạch đảo chính muốn ám sát ông và khơi mào các cuộc biểu tình. Sau đó, ông ra lệnh bắt giữ 23 người, bao gồm một thẩm phán tòa án tối cao và một quan chức cảnh sát cấp cao.
Vụ ám sát Tổng thống Haiti: Người thuê nhóm biệt kích nêu đích danh chủ mưu
Một công ty an ninh ở Mỹ xác nhận việc đứng ra tuyển nhóm biệt kích Colombia tới dinh thự riêng để bắt giữ cố Tổng thống Jovenel Moise theo hợp đồng, nhưng khi đến nơi ông đã bị ám sát.
Cựu thẩm phán Haiti Windelle Coq-Thelot (Ảnh: Facebook).
Tổng thống Haiti Jovenel Moise bị ám sát tại nhà riêng khoảng hơn 1h sáng ngày 7/7 ở ngoại ô thủ đô Port-au-Prince. Haiti hiện bắt giữa hàng chục nghi phạm, chủ yếu là cựu quân nhân Colombia. Giới chức Haiti nói rằng, công ty an ninh CTU của doanh nhân Venezuela Antonio Intriago tại Miami, Mỹ đã thuê nhóm lính đánh thuê này.
Thông qua luật sư, ông Antonio Intriago hôm 4/8 cho biết, nhóm biệt kích đến dinh thự riêng của Tổng thống Moise hôm 7/7 chỉ là hỗ trợ cảnh sát Haiti thực hiện một lệnh bắt giữ Tổng thống. Lệnh bắt giữ do cựu thẩm phán Haiti Wendelle Coq-Thelot đưa ra.
Theo các luật sư, người đầu tiên liên hệ với ông Intriago là một người Mỹ gốc Haiti có tên Christian Sanon, nghi phạm chính, đang bị giới chức Haiti bắt giữ. Theo thỏa thuận, công ty của ông Intriago sẽ đứng ra tuyển người để bảo vệ các nhà máy điện mặt trời ở một thị trấn của Haiti.
Tuy nhiên, ông Intriago đã rất bất ngờ khi cuối cùng ông nhận được lệnh bắt giữ Tổng thống Moise vì tội danh giết người. Lệnh này được Thẩm phán Jean Roger Noelcius phê duyệt hồi tháng 2. Bà Thelot cũng liên hệ với ông Intriago, giả vờ vẫn đương chức và đề nghị công ty của ông Intriago hỗ trợ bắt giữ Tổng thống Moise.
Nhận thấy sứ mệnh bị thay đổi bất ngờ, công ty của ông CTU đã thông báo với Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI). Hiện FBI cũng như Bộ Ngoại giao Mỹ chưa bình luận về những thông tin trên.
Liên quan đến sự việc xảy ra sáng 7/7, các luật sư của ông Intriago cho biết, khi nhóm biệt kích của họ đến dinh thự riêng của Tổng thống Moise để hỗ trợ cảnh sát bắt giữ, Tổng thống đã chết. Điều này khớp với lời khai của một số nghi phạm đang bị bắt giữ. Một trong các nghi phạm người Mỹ gốc Haiti cho biết, anh ta chỉ là phiên dịch viên và tham gia vào phi vụ sau khi đọc thông tin trên mạng. Người này cũng khẳng định, nhóm biệt kích chỉ đến bắt Tổng thống theo lệnh, nhưng khi đến nơi, ông Moise đã bị ám sát.
"Chúng tôi cho rằng, chính các vệ sĩ của Tổng thống đã phản bội ông ấy", nhóm luật sư đại diện của ông Intriago bình luận, song không đưa ra giải thích.
Tuyên bố của nhóm luật sư đưa ra cùng với gần 40 trang thư từ riêng và các hợp đồng, biên bản ghi nhớ, thỏa thuận về lệnh bắt giữ ông Moise.
Giới chức Haiti hiện đã bắt giữ khoảng 40 nghi phạm bị nghi ngờ liên quan đến vụ ám sát Tổng thống Moise, trong đó có hơn 20 nghi phạm người Colombia. Một số nhân vật trong lực lượng an ninh Haiti cũng bị bắt giữ hoặc thẩm vấn. Sự vắng mặt bất thường của đội cận vệ vào đêm Tổng thống Moise bị đoạt mạng làm dấy lên nghi vấn họ có liên quan đến vụ ám sát. Ngoài ra, cảnh sát Haiti cũng phát lệnh truy nã cựu thẩm phán Windelle Coq-Thelot, nữ nghi phạm duy nhất cho đến thời điểm hiện tại.
Haiti bắt hàng loạt nghi phạm vụ ám sát tổng thống
Đệ nhất phu nhân Haiti nghi chồng bị giới tài phiệt ám sát Đệ nhất phu nhân Haiti kể về đêm Tổng thống Moise bị ám sát và nghi ngờ các thế lực giàu có của đất nước đứng sau sự việc. "Chỉ có đám tài phiệt và hệ thống chính trị ở Haiti mới có thể sát hại chồng tôi", Đệ nhất phu nhân Martine Moise trả lời tờ New York Times hôm 30/7, kể...