Hai thủ lĩnh Taliban vắng bóng bí ẩn

Hai thủ lĩnh hàng đầu Taliban không xuất hiện sau khi lực lượng này kiểm soát hoàn toàn Afghanistan, làm dấy lên đồn đoán về số phận của họ.

Một tháng sau khi Taliban tiến vào Kabul và kiểm soát hoàn toàn Afghanistan, thủ lĩnh tối cao Haibatullah Akhundzada vẫn không xuất hiện trước công chúng. Sau khi xuất hiện đồn đoán rằng Akhundzada đã chết, một phát ngôn viên Taliban đã lên tiếng bác bỏ.

Abdul Ghani Baradar, một trong những thủ lĩnh xuất hiện công khai nhiều nhất của Taliban, cũng vắng bóng trước công chúng suốt một tháng qua, dù ông này đã được bổ nhiệm làm Phó thủ tướng trong chính quyền lâm thời Taliban.

Câu hỏi về số phận của Baradar, người từng người đứng đầu cơ quan chính trị Taliban, đồng thời đóng vai trò chủ chốt trong các cuộc đàm phán hòa bình ở Doha, bắt đầu tăng lên khi ông không xuất hiện trước công chúng suốt nhiều ngày.

Tại thủ đô Kabul, có tin đồn rằng Baradar đã bị giết hoặc bị thương nặng trong cuộc ẩu đả với một thủ lĩnh Taliban do tranh cãi về cách phân chia vị trí trong các bộ của Afghanistan.

Thủ lĩnh tối cao Taliban Haibatullah Akhundzada (trái) và Phó thủ tướng lâm thời Abdul Ghani Baradar. Ảnh: AP .

Taliban hôm 13/9 nỗ lực xóa tan tin đồn, nhưng lại làm tung tích của hai thủ lĩnh thêm bí ẩn. Nhóm công bố các ảnh chụp thư tay từ một cấp phó của Baradar nói rằng ông đang ở Kandahar, sau đó chia sẻ tin nhắn thoại được cho là của Baradar trên nền những bức ảnh cũ.

Việc Taliban tung tin nhắn thoại thay quay video khiến người Afghanistan hoài nghi hơn về số phận của Baradar, bởi Taliban không còn là nhóm nổi dậy hoạt động bí mật và Baradar không phải gương mặt xa lạ.

Phát ngôn viên Taliban Suhail Shaheen đã đăng Twitter phủ nhận tin đồn trên.

“Bradar, Phó thủ tướng Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan, trong một tin nhắn thoại đã bác bỏ tất cả tin đồn cho rằng ông bị thương hoặc bị giết trong cuộc đụng độ. Ông nói những tin đồn đó dối trá và hoàn toàn vô căn cứ”, Shaheen viết, sử dụng cách viết khác tên của Baradar.

Các video và một bức ảnh cũng được chia sẻ cho thấy Baradar ở Kandahar, song không thể xác định ảnh được chụp khi nào.

Khi Mohammad Omar, người sáng lập Taliban qua đời, nhóm này từng giấu kín thông tin về cái chết của ông và trong hai năm sau đó liên tục đưa ra các tuyên bố dưới danh nghĩa của ông.

Baradar vốn bị coi là bị thất thế trong cuộc chiến nội bộ thành lập chính phủ mới của Taliban, theo Mạng lưới Các nhà phân tích Afghanistan (AAN). Baradar ban đầu được cho là đảm nhận vai trò thủ tướng, nhưng khi nội các chính phủ lâm thời được công bố, ông trở thành phó thủ tướng.

Trong số ba cấp phó của thủ lĩnh tối cao Taliban trước khi lực lượng này tiến vào Kabul, Baradar là người duy nhất không nắm được một bộ quan trọng. Thủ lĩnh quân sự Yaqub Omar, con trai người sáng lập Taliban, trở thành bộ trưởng quốc phòng, trong khi Sirajuddin Haqqani là bộ trưởng nội vụ.

AAN cũng lưu ý việc thủ lĩnh tối cao Akhundzada vắng mặt trong tất cả sự kiện công khai và riêng tư, gần một tháng sau khi Taliban kiểm soát Kabul, cho thấy ông có thể không còn sống. Các nhà phân tích cho rằng ngay cả thủ lĩnh ẩn dật như Omar cũng vài lần xuất hiện trước công chúng khi ông nắm quyền lãnh đạo Afghanistan hơn 20 năm trước, gồm gặp gỡ quan chức nước ngoài, phát biểu trên đài phát thanh và trả lời phỏng vấn.

“Do đó sẽ thật kỳ lạ nếu Haibatullah vẫn còn sống và ẩn dật như vậy khi Taliban đang nắm quyền. Hiện tại ông ấy dường như đóng vai trò biểu tượng, có thể đoàn kết lực lượng mà không cần thực sự xuất hiện hoặc phát biểu”, AAN cho hay.