Hạ nguồn ĐBSCL: Lũ muộn đã về

Hoàng Nam08:51 12/11/2010

Thả lưới đón lũ muộn trên cánh đồng xã Đông Hiệp, huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ

“Tưởng năm nay lũ không về, ai dè đùng một cái “ổng” ập về đột xuất làm tụi tui xiểng niểng” – mấy lão nông ở ĐBSCL bộc bạch như vậy khi thấy nước lũ trên đồng ruộng đột nhiên lên cao chừng 3-4 ngày qua.

Cuối cùng thì lũ cũng về các tỉnh hạ nguồn dù có hơi muộn màng. Từ TP Cần Thơ đi qua quốc lộ 91B về hướng Ô Môn, điều bất ngờ là hai bên cánh đồng đã trắng nước. Khác thật xa với tuần rồi, đồng khô queo, gốc rạ phơi vàng ẻo, lúa chét mọc lơ thơ, ngọn phất phơ trước gió.

Lo và mừng

Rẽ vô tỉnh lộ 922 qua các huyện Thới Lai, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh (TP Cần Thơ), đồng ruộng còn mênh mông nước hơn bởi trống trải, ít nhà dân. Xa xa đã thấy bóng dáng những chiếc xuồng nhỏ chống sào lướt nước để giăng lưới bắt cá hoặc hái rau muống, bông điên điển. Một hình ảnh hiếm hoi từ đầu mùa lũ tới nay mới xuất hiện. Bởi ai cũng thấy nước kiệt quá nên tính lội ruộng thôi chớ đâu ngờ được bơi xuồng quá “đã” như vầy.

Đỉnh lũ thấp nhất trong hơn 20 năm qua Ông Võ Thạnh, giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn An Giang, cho biết vùng đầu nguồn sông Tiền, sông Hậu đã đạt đỉnh lũ vào ngày 26-10. Theo đó, mực nước đo được thời điểm cao nhất trên sông Tiền tại Tân Châu chỉ đạt 3,2m (dưới mức báo động 2 gần 1m). Đỉnh lũ này còn thấp hơn cả đỉnh lũ năm 1989 (năm được coi là lũ kiệt nhất trong các mùa nước nổi ở An Giang). Theo ông Thạnh, nước lũ ở An Giang hiện đang rút xuống và đổ về có thể gây ngập ở hạ nguồn như Cần Thơ.

Ông Dương Văn Út (ấp Tân Lợi, xã Thành Lộc, huyện Vĩnh Thạnh) chỉ ra hướng sông rồi nói: “Chú coi kìa. Nước đổ về kha khá, màu cũng đùng đục gợn phù sa thấy hôn. Hôm qua tụi nhỏ giăng lưới bắt được cá linh cũng khá, con bự bằng ngón tay cái. Đích thị là lũ về chớ gì nữa. Chỉ có điều hơi muộn cộng với mưa nhiều nên ruộng bây giờ ngập lênh láng”.

Xung quanh, những nông dân hàng xóm của chú Út hổm rày chộn rộn xuống giống, nay rụt tay lại hết. Nước đầy đồng sạ gì được. Đành phải đợi con nước sau, lũ rút bớt mới tính tiếp. Dù bị “ách” lại lịch xuống giống nhưng bà con ai cũng phấn khởi vì lũ đã về.

“Trời ơi, hổm nay cứ lo ruộng dơ bị sâu rầy đánh, tính đưa máy ra trục hết ba cái gốc rạ. Ngờ đâu lũ về ngập lút, mai mốt nước rút ruộng sạch trơn cho coi” – chú Út hớn hở như chính chú vừa được tắm mát vậy.

Ở huyện Thới Lai, nông dân cũng vừa mừng vừa lo vì lũ đột nhiên về muộn. Ông Huỳnh Văn Bé ở ấp Thới Bình A, xã Thới Thạnh bữa nay hối hả chạy đi bơm nước chuẩn bị sạ lúa. Ông “la làng”: “Tuần trước thấy cạn tính bơm nước vô (trong đê), dè đâu tuần này lại ngập sâu, phải bơm ra. Cách chỉ có mấy bữa mà “ông lũ” làm mình bất ngờ quá”. Nhưng rồi ông lại cười ha hả vì “có lũ về chắc là lúa trúng bởi có phù sa, ruộng được rửa sẽ ít sâu rầy”.

Phần nhiều bà con nông dân có lo chút đỉnh vì trễ lịch xuống giống vụ đông xuân, nhưng ai cũng hồ hởi vì không đáng là bao. Bù lại có lũ, ruộng đồng mát mẻ, lúa hứa hẹn trúng hơn nên mừng nhiều hơn lo.

Video đang HOT

Anh Lê Minh Hưng đặt lú bắt cá ở cánh đồng xã Thành Lộc, huyện Vĩnh Thạnh (TP Cần Thơ)

Vớt vát mùa cá

Thấy nước lũ về, anh Trần Hữu Thanh ở ấp Đông Mỹ, xã Đông Hiệp (huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ) liền sắm sửa lại giàn lưới chuẩn bị cho mùa cá đang về. Anh có cái “mùng” thả 6.000 con cá lóc trong cái hầm nhỏ xíu cạnh nhà. Hổm nay anh đang lo không có lũ, nước “bí” xuống màu xanh hơi bị dơ, cá bị tù hơi chật chội chậm lớn. Lại phải tốn tiền mua thức ăn. Giờ lũ về anh đắp liền cái bờ đê quanh miếng ruộng rộng mênh mông, tính mai mốt thả bầy cá ra cho nó “thở” đã đời. Rồi anh đi kéo lưới bắt cá mồi thả thêm cho chúng ăn.

Anh tính: “Cho cá ra ruộng chừng một tháng rưỡi, chúng sẽ mau lớn hơn mỗi con từ 100-200g so với để trong hầm. Mồi thả tự nhiên đỡ tốn tiền hơn rất nhiều”.

Quanh vùng Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh này, nhiều nông dân cũng tranh thủ lũ về thả cá nuôi như anh Thanh. Có đủ loại cá mè, rô phi, cá chép… mô hình hai vụ lúa một vụ cá đã làm nhiều năm nay cũng tạo thêm thu nhập không nhỏ cho bà con vùng này.

Bà Nguyễn Thị Khinh, một hộ dân chuyên nuôi cá rô phi, đúc kết: “Lũ không về chẳng những lúa không trúng mà cá cũng chẳng còn. Năm nay lũ về muộn, thôi thì vớt vát chút đỉnh, có còn hơn không”.

Đừng tin lũ sẽ như những năm trước

Tiến sĩ Dương Văn Ni, giám đốc Trung tâm Hòa An (Đại học Cần Thơ), cho biết có thể coi đó là lũ muộn bởi cái “đuôi” nước còn sót lại ở các tỉnh đầu nguồn An Giang, Đồng Tháp đổ về. Ngoài ra, nước về nhiều còn phải tính đến sự góp phần của áp thấp nhiệt đới “dập” vô vùng phía bắc Campuchia vừa qua, cộng thêm gió bấc, triều cường làm nước rút chậm. Tuy nhiên cũng không nên tin rằng mùa lũ sẽ quay trở lại như những năm trước, bởi nước trên Lào hiện không còn đâu nữa mà chảy xuống.

Ông Huỳnh Kỳ Lưu, phó chủ tịch UBND xã Thới Thạnh, Thới Lai (TP Cần Thơ), cho biết: “Đúng là năm nay lũ về muộn, cộng với mưa nhiều làm lịch thời vụ có gặp chút “bật ngật”. Theo mọi năm, lẽ ra đầu tháng 11 đã sạ lần lần, nhưng nay mới sạ chừng 30ha là ngưng do lũ về. Số còn lại phải chờ tới giữa tháng. Vùng đồng trũng có thể qua đầu tháng 12 mới sạ được.

Cả huyện phải khuyến cáo bà con cẩn trọng, coi chừng nước ngập hao giống khó kiếm bù lại được. Bởi cái kiểu ông lũ hay đột xuất như vầy khó lường hết được”.

Ứng phó biến đổi khí hậu cho ĐBSCL: Ưu tiên lợi ích người dân Ngày 11-11, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên – môi trường cùng các chuyên gia Chính phủ Hà Lan đã tổ chức hội thảo bàn kế hoạch ứng phó với biến đổi khí hậu cho ĐBSCL. Theo ông Đào Xuân Học – thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Chính phủ Việt Nam đã ký thỏa thuận đối tác chiến lược về thích ứng biến đổi khí hậu và quản lý nước với Chính phủ Hà Lan để xây dựng kế hoạch, kịch bản ứng phó với biến đổi khí hậu. Theo chuyên gia Bộ Cơ sở hạ tầng và môi trường Hà Lan Rob Schoonman, việc bảo đảm lợi ích cho người dân tại khu vực cần phải được xem là ưu tiên hàng đầu trong việc xây dựng kịch bản ứng phó với biến đổi khí hậu. Giáo sư Cees Veerman – nguyên bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Hà Lan, cố vấn chính cho kế hoạch ứng phó biến đổi khí hậu tại Việt Nam – cho rằng phải xây dựng kịch bản ứng phó biến đổi khí hậu dài hạn, từ 50 năm, thậm chí 100 năm. Để chuẩn bị cho những kế hoạch sắp tới, Bộ Tài nguyên – môi trường cho biết sẽ thành lập văn phòng thường trực ứng phó với biến đổi khí hậu do hai thứ trưởng của Bộ Tài nguyên – môi trường và Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn phụ trách.

Theo Tuổi trẻ

Ly kì lặn sông tìm... cá giống

Muốn có con giống, đến mùa cá sinh sản, dân chài phải lặn xuống đáy sông, bắt cá từ sông đưa vào lồng.

Vài năm nay, ngư dân vạn chài Tân Phong, xã Cẩm Phong, Cẩm Thủy (Thanh Hóa) rộ nghề nuôi cá ké lồng. Đây là loại cá đặc sản, có giá trị kinh tế cao, với giá bán ra tại gốc từ 200.000 - 300.000 đồng/kg. Nhiều gia đình ở Tân Phong đã thoát khỏi đói nghèo nhờ loài cá đặc biệt này.

Vậy nhưng, hành trình tìm giống cá đặc sản này vẫn mãi là câu chuyện kỳ lạ.

Đặc sản thượng nguồn

Lồng nuôi cá của người dân Tân Phong.

Tân Phong có nghề truyền thống là đánh bắt và nuôi cá lồng. Năm 2007, các cấp chính quyền từ tỉnh, huyện đến cơ sở và nhiều nhà từ thiện phối hợp đã kéo hơn 100 hộ dân vạn chài lên bờ sinh sống. Tân Phong nhận được nhiều chương trình hỗ trợ, nhất là việc mở các lớp tập huấn cách chăm sóc và phòng chống bệnh cho cá, sửa chữa thuyền bè...

Xưa nay, cá nuôi lồng ở Thanh Hóa nói chung và Tân Phong nói riêng chủ yếu là trắm cỏ. Vậy nhưng "mấy năm nay nước sông ô nhiễm, thức ăn cho cá khan hiếm, cỏ đồng bị nhiễm độc từ thuốc trừ sâu, trừ cỏ... cá trắm sinh nhiều bệnh lắm! Có năm dịch tụ huyết trùng bùng phát, cá chết sạch dân chúng tôi lại trắng tay" - một lão ngư tên Bình của xóm chài Tân Phong cho biết.

Cái khó ló cái khôn! Một số dân chài đã tự lần mò, tìm giống cá mới từ tự nhiên có thể thích ứng điều kiện sống ở khúc sông này. Họ đã tìm ra một loại cá đặc sản có tên là cá ké. Loài cá này đã được các ngư dân thuần hóa để nuôi lồng và trở thành đặc sản, có giá trị kinh tế cao.

Lặn, mò đáy sông tìm... giống

Nghề nuôi cá ké lồng giúp dân chài Tân Phong thoát đói, giảm nghèo, cải thiện đời sống.

Cá ké có đặc thù riêng là chỉ sống ở nơi nước chảy xiết. Loài cá này cư ngụ ở các gầm đá, bám sát đáy sông, chỉ có dân chài chuyên nghiệp mới đánh bắt được. Các lão ngư dạn dày kinh nghiệm cho hay, ở Thanh Hóa giống cá này chỉ sống tại thượng nguồn sông Mã, sông Chu, còn trên các sông khác của cả nước, cá ké rất hiếm.

"Nhiều khi đi cả tháng trời, lên tận thượng nguồn sông Chu, phía trên đập Bái Thượng, khó lắm mới bắt được con giống cô ạ!", ông Trần Quang Vinh - một trong những người đầu tiên nuôi cá ké ở Tân Phong cho biết.

Tuy nhiên, cá ké khi nuôi lồng lại không có khả năng sinh sản. Nhiều người cho rằng có lẽ do điều kiện tự nhiên, nước chảy xiết lại sạch sẽ hơn nên cá mới đẻ. Hiện tại cũng chưa cơ quan nông, thủy sản nào đứng ra nhân giống.

Muốn có con giống, mỗi năm đến mùa cá sinh sản, dân chài đều phải lặn xuống đáy sông, bắt cá từ sông đưa vào lồng. Họ tự nhân giống bằng việc dùng chài, lưới, câu... để đánh bắt cá giống. Cá ké sinh sản theo mùa thường từ tháng 3 - 9 hàng năm, khi mùa nước hoa mơ về mới bắt được, mùa nước trong đố mà nhìn thấy cá ké nào xuất hiện. Ông Vinh cho biết: "Cá ké bà con đang nuôi hoàn toàn là giống tự nhiên. Đầu tiên là một vài người đánh cá ở sông rồi thả lồng nuôi thử. Thấy cá có khả năng thích nghi, phát triển tốt, bà con theo nhau lặn ngụp đáy sông bắt giống về nuôi".

Với một số dân chài đánh cá chuyên nghiệp và có kinh nghiệm, ngoài nguồn thu từ nuôi cá ké, họ còn có thêm khoản thu nhập khá lớn từ việc bán giống cho những gia đình không đánh bắt được.

Mãi vẫn là... tự phát

Ở khúc sông này chỉ có cá ké nuôi lồng sống đảm bảo. Ở tự nhiên, cá sinh trưởng, phát triển nhanh. Khi đưa vào lồng, cá sinh trưởng chậm hơn, khoảng 1kg/năm nhưng giá bán cao tính ra vẫn có lãi. Từ vài người, nay nhà nào ở Tân Phong cũng có vài lồng cá ké.

Để phát triển nghề, mở rộng mô hình nuôi cá ké cần có vốn đầu tư làm lồng, thức ăn cho cá. Hầu hết các gia đình có thể bắt được con giống nhưng đặc tính cá ké sống môi trường rộng, mỗi lồng chỉ nuôi khoảng chục con. Đây là giống cá chỉ ăn đồng loại nên chi phí thức ăn rất cao.

Theo ông Trần Quang Vinh: "Hiện nay cả nước chưa có cơ quan nào nghiên cứu nhân giống cá ké. Chưa có nơi nào ngoài Tân Phong nuôi cá này. Vậy nhưng, đến nay tất cả chỉ nuôi theo mô hình gia đình theo kinh nghiệm nghề sông nước, chứ cả thôn cũng chưa có gia đình nào nuôi theo hệ thống trang trại".

Có nghĩa là việc nuôi cá cũng đang "thủ công", tự phát như việc tìm và nhân giống cá!

Từ khi bán ra thị trường, nghe tiếng cá đặc sản, nhiều nơi đặt mua. Hiện nay, nhiều nhà hàng đặt mua cá ké, tự tìm về Tân Phong nhập hàng, các lồng cá luôn trong tình trạng khan hiếm hàng cung cấp ra thị trường.

Ông Vũ Xuân Vường, Chủ tịch UBND xã Cẩm Phong tự hào: "Cách đây không lâu, Tân Phong rất khó khăn. Với sự nỗ lực vươn lên, khẳng định mình của bà con Tân Phong đã tìm tòi, phát hiện nghề nuôi cá ké đặc sản. Vài năm lại đây, đời sống bà con thay đổi vượt bậc, không còn hộ đói, hộ nghèo".

Được biết, tới đây các chủ lồng cá sẽ mở rộng quy mô phát triển nghề nuôi cá ké lồng và sẽ là nguồn thu chính của bà con Tân Phong.

Tuy nhiên, điều khiến nhiều người thắc mắc là không hiểu vì sao, một loại cá đặc sản có giá trị kinh tế cao như vậy, được bà con dân chài "thuần chủng" và thử nghiệm thành công việc nuôi lồng nhưng vẫn chưa có cơ quan chuyên môn nào tìm đến để nghiên cứu, phát triển?Nghề nuôi các ké lồng ở Tân Phong vẫn phát triển rất tự phát. Và sẽ còn mờ mịt lắm, người dân Tân Phong mới tính đến chuyện thôi nghề lặn đáy sông để bắt... cá giống!

"Nuôi cá lồng vốn là nghề truyền thống của người dân vạn chài Cẩm Thủy. Huyện đang có chủ trương khôi phục nghề nuôi cá lồng, đặc biệt là các giống cá đặc sản từ tự nhiên như cá ké, cá lăng... Huyện sẽ hết sức tạo điều kiện đầu tư cho dân vay vốn mở rộng mô hình, phát triển nghề nuôi cá lồng". Ông Phạm Quốc Bảo, Chánh văn phòng UBND huyện Cẩm Thủy

Theo GiađinhNet

Bắt cá... nhiều tay, chẳng sung sướng gì! Thật đấy! Cứ phải căng đầu "ủ mưu", lên lịch ngày giờ chia ca, tốn tiền đi các quán mới để khỏi bị "đụng hàng"... Lo lắng, e dè đủ thứ, nơm nớp bị "tóm gọn", thật chẳng sung sướng gì! Khổ vì "ủ mưu" Dạo gần đây, bạn bè thấy H.Nam (sn1991) gầy hẳn đi, mặt mũi phờ phạc, tuy vẫn đẹp...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ô tô Mercedes lao xuống biển Nha Trang, xác định danh tính 4 cô gái đi cùng13:53

Người đàn ông trùm kín mít, bấm đèn đỏ khiến xe dừng không kịp ở TPHCM00:54

Khách Tây sốc khi lần đầu "đi bão" mừng đội tuyển Việt Nam vô địch AFF Cup01:33

Người lạ vào tận trường mầm non nghi bắt cóc bé gái 4 tuổi10:53

Xác minh người mặc đồ GrabBike chỉnh tín hiệu đèn giao thông ở TPHCM12:11

Người dân sợ bị phạt khi leo lề, rẽ phải nhường đường xe cấp cứu lúc bị kẹt xe09:12

Vụ tin giả về Xuân Son: Việt Nam vô địch không cần anh, VFF 'dẹp' loạn MXH?03:02

Hơn 130 giao lộ ở TP.HCM cho xe máy rẽ phải khi đèn đỏ08:48

Vợ Xuân Son 'tức tốc' vào viện, nhận thông báo từ bác sĩ, làm 1 việc chạnh lòng?03:18

Dân "rén" phạt, TP.HCM kẹt xe cục bộ, xe cấp cứu "khóc thét" chờ đèn đỏ03:42

Madam Pang "phông bạt" gây phẫn nộ, CĐV Việt bị "dắt mũi" đau, VFF lên tiếng?02:56

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Điều tra vụ người đàn ông tử vong dưới mương nước

19:53:19 19/01/2025

Sáng 19/1, Cơ quan CSĐT Công an huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận cho biết, đang điều tra vụ một người đàn ông tử vong dưới mương nước.

Xe tang tông nhiều phương tiện dừng chờ đèn đỏ ở Nghệ An, 1 người tử vong

08:25:20 19/01/2025

Trong lúc đang dừng chờ đèn đỏ ở thị trấn Đô Lương (Nghệ An), nhiều phương tiện giao thông bị xe tang tông từ phía sau. Vụ tai nạn khiến 1 người tử vong, 2 người bị thương.

Một phụ nữ tử vong sau khi rơi từ tầng cao chung cư ở TP Vinh

08:23:23 19/01/2025

Ngày 18/1, lãnh đạo UBND phường Quán Bàu (TP Vinh, Nghệ An) cho biết, một phụ nữ đã tử vong thương tâm sau khi không may rơi từ tầng cao của một chung cư xuống sân.

Thi thể bé trai 7 tuổi mất tích được phát hiện dưới ao nước gần nhà

16:56:15 18/01/2025

Trước đó, vào khoảng 18h30 chiều 16/1, gia đình Elvin trình báo với cảnh sát về việc con trai mất tích. Theo đó, cậu bé đạp xe rời khỏi nhà vào khoảng 14h30 chiều cùng ngày. Một nhóm cảnh sát đã tìm kiếm Elvin cho đến tận đêm khuya.

Phát hiện người đàn ông tử vong ở dốc cầu Phú Hữu, TP Thủ Đức

16:53:51 18/01/2025

Theo đó, khoảng 10 giờ cùng ngày, người dân lưu thông trên đường D2 trong khu Công Nghệ cao (TP Thủ Đức), theo hướng từ quận 7 thì nhìn thấy một người đàn ông nằm tử vong trong làn ô tô ở dốc cầu.

Xác minh người mặc đồ GrabBike chỉnh tín hiệu đèn giao thông ở TPHCM

21:03:09 17/01/2025

Clip lan truyền trên mạng xã hội quay lại cảnh người đàn ông mặc áo xe ôm công nghệ GrabBike điều chỉnh tín hiệu đèn giao thông, được xác định ở TP Thủ Đức.

Lý do tàu metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên phải dừng khẩn cấp

14:20:58 17/01/2025

Trong thời gian đầu metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên vận hành đã phát sinh một số bất cập do điều kiện thời tiết, kỹ thuật nên tàu dừng khẩn cấp để bảo đảm an toàn cho hành khách.

Sắt từ xe đầu kéo đổ xuống đường ở TPHCM, một người bị thương

08:04:58 17/01/2025

Xe đầu kéo chở sắt chạy trên quốc lộ 1, khi đến một giao lộ ở quận Bình Tân (TPHCM), nhiều tấm sắt trên xe bất ngờ rơi xuống đường làm một người bị thương.

Công an TPHCM: Phạt người vượt đèn nhường đường xe cứu thương là sai

08:02:50 17/01/2025

Thượng tá Lê Mạnh Hà, Phó trưởng phòng Tham mưu Công an TPHCM khẳng định, những người thực hiện hành vi cấp thiết như nhường đường cho xe cứu thương, cứu người thì không bị xử phạt.

Ngã ra đường khi vượt xe tải, ông lão bị xe cán tử vong tại chỗ

08:00:15 17/01/2025

Điều khiển xe máy trên đường, một ông lão ở Đắk Lắk không may bị té ngã khi cố vượt xe tải và bị phương tiện cán qua người, tử vong tại chỗ.

Dựng cây nêu trước nhà, 2 anh em họ bị điện giật thương vong

07:25:46 17/01/2025

Chiều 16/1, lãnh đạo UBND xã Thanh Sơn, huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa, cho biết, khoảng 8h30 cùng ngày, tại thôn Quăn 1 xảy ra vụ điện giật khiến 1 người tử vong, 1 người bị thương.

Đắk Lắk: va chạm với xe tải, một người đàn ông tử vong

05:23:10 17/01/2025

Theo camera an ninh của người dân ghi lại thì nguyên nhân ban đầu được xác định là do ông K đã điều khiển xe máy vượt lên xe tải và bất ngờ bị té ngã ngay trước đầu xe khiến nạn nhân bị cán tử vong tại chỗ.