Gọi vốn không thành, Thủy điện Nậm Chiến vướng kiện phạt cọc
Năm 2018, vụ phát hành cổ phần riêng lẻ của CTCP Thủy điện Nậm Chiến đã không thể hoàn thành do không được Bộ Xây dựng phê duyệt phương án. Đến nay, Công ty vẫn đang vướng vụ kiện đòi phạt cọc từ thương vụ này.
Ảnh Internet
Cụ thể, năm 2017, Công ty B. và CTCP Thủy điện Nậm Chiến đã ký kết thỏa thuận khung hợp đồng về việc mua bán cổ phần trong đợt chào bán cổ phần riêng lẻ của Thủy điện Nậm Chiến. Theo đó, bên mua đặt mua hơn 49,8 triệu cổ phần với giá giao dịch là 14.300 đồng/ cổ phiếu. Tổng giá trị giao dịch là hơn 713 tỷ đồng.
Bên mua đã chuyển 61 tỷ đồng đặt cọc để đảm bảo quyền mua. Bên phát hành tiến hành các thủ tục xin ý kiến của Tổng công ty Sông à, Bộ Xây dựng về giao dịch phát hành cổ phần riêng lẻ.
Tháng 11/2017, Bộ Xây dựng có văn bản gửi Tổng công ty Sông à với nội dung chấp nhận chủ trương để Tổng công ty Sông à chỉ đạo người đại diện phần vốn tại Công ty Nậm Chiến biểu quyết thông qua phương án phát hành tăng vốn từ 951,25 tỷ đồng lên 1.450 tỷ đồng bằng hình thức chào bán cổ phần riêng lẻ, giá chào bán không thấp hơn 14.850 đồng/cổ phiếu.
Công ty B. và CTCP Thủy điện Nậm Chiến tiếp tục đàm phán, thương thảo về việc điều chỉnh giá mua cổ phần và phương thức thanh toán. ến tháng 5/2018, hai bên thông qua được dự thảo hợp đồng, ký tắt chỉ còn chờ Thủy điện Nậm Chiến chuẩn bị các điều kiện nội bộ để chính thức ký hợp đồng.
ến tháng 6/2018, Bộ Xây dựng có văn bản số 22/BXD-QLDN yêu cầu rà soát, xây dựng và báo cáo lại về phương án tăng vốn, làm rõ việc lựa chọn hình thức chào bán cổ phần đảm bảo tính tuân thủ pháp luật, công khai, minh bạch và hiệu quả để trình Bộ xem xét cho ý kiến.
Sau một thời gian, hai bên không ký được hợp đồng mua bán cổ phần. CTCP Thủy điện Nậm Chiến nêu lý do Bộ Xây dựng chưa có văn bản thông qua phương án phát hành tăng vốn điều lệ theo phương án phát hành riêng lẻ nên chưa đủ điều kiện để ký hợp đồng.
ến tháng 3/2019, Công ty B. có văn bản số 73/19/TB-BPC yêu cầu Thủy điện Nậm Chiến hoàn trả khoản đặt cọc 61 tỷ đồng và phải chịu khoản phạt bằng số tiền đặt cọc.
Ngày 26/4/2019, hai bên họp và ký biên bản với các nội dung cơ bản: thống nhất chấm dứt giao dịch mua, bán cổ phần trong đợt chào bán riêng lẻ nói trên, Thủy điện Nậm Chiến đồng ý hoàn trả tiền cọc 61 tỷ đồng nhưng cho rằng đây là trường hợp bất khả kháng nên không chịu trả khoản phạt cọc.
Sau đó, CTCP Thủy điện Nậm Chiến đã trả lại khoản cọc 61 tỷ đồng nhưng Công ty B. cho rằng Thủy điện Nậm Chiến vi phạm thỏa thuận, không thuộc trường hợp bất khả kháng nên phải có nghĩa vụ trả phạt cọc và trả lãi chậm thanh toán.
ến tháng 7/2019, Công ty B. khởi kiện ra Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC).
Phán quyết trọng tài quyết định không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Công ty B. và công ty này phải chịu phí trọng tài là 1,2 tỷ đồng. Không chấp nhận, Công ty B. có đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài.
Video đang HOT
Tại phiên tòa xem xét đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, Tòa án cho rằng, hai bên có thỏa thuận trọng tài giải quyết tranh chấp, các phiên họp của Hội đồng Trọng tài các đương sự đều có mặt, không phản đối, do đó việc hội đồng trọng tài giải quyết vụ việc là đúng thẩm quyền.
Quá trình giải quyết vụ kiện, Công ty B. có văn bản số 147/2019/PVC-CV gửi VIAC và Hội đồng Trọng tài đề nghị thu thập những tài liệu, chứng cứ là các văn bản mà CTCP Thủy điện Nậm Chiến và Tổng công ty Sông à xin phép Bộ Xây dựng thực hiện việc mua cổ phần mà Bộ Xây dựng đang nắm giữ.
Việc này nhằm xem xét Thủy điện Nậm Chiến đã thực hiện các công việc xin phép đúng trình tự hay không. Nguyên đơn cho rằng, các văn bản này của Công ty Nậm Chiến và Tổng công ty Sông à đưa ra Hội đồng Trọng tài không biết có gửi cho Bộ Xây dựng chưa, Bộ Xây dựng trả lời như thế nào!?
Tuy nhiên, Hội đồng Trọng tài không thu thập tài liệu, chứng cứ theo yêu cầu của đương sự với lý do nguyên đơn không nêu cụ thể những tài liệu, chứng cứ nào là chưa thỏa đáng.
Hội đồng Trọng tài cũng không thu thập báo cáo tài chính của Thủy điện Nậm Chiến để xem xét việc sử dụng số tiền cọc 61 tỷ đồng.
Từ việc thu thập chứng cứ chưa đầy đủ, Tòa án cho rằng, phán quyết trọng tài chưa đảm bảo vô tư, khách quan. ồng thời, phán quyết cũng không nêu căn cứ, điều luật, văn bản pháp luật cụ thể mà chỉ diễn giải lập luận rồi bác yêu cầu của nguyên đơn.
Từ nhận định trên, Tòa án cho rằng, phán quyết trọng tài trái với những nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam và chấp nhận yêu cầu hủy phán quyết.
ược biết, CTCP Thủy điện Nậm Chiến tiền thân là Ban quản lý Dự án Thuỷ điện Nậm Chiến của Tổng công ty Sông à, triển khai dự án thuỷ điện công suất 200 MW tại huyện Mường La, Sơn La.
Tại thời điểm phát hành cổ phiếu riêng lẻ này, vốn điều lệ của Thuỷ điện Nậm Chiến là 951,25 tỷ đồng, trong đó Tổng công ty Sông à là cổ đông lớn nhất, chiếm 46%; Tổng công ty iện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power) sở hữu 24%, EVNNPC nắm 5%, Ngân hàng ại chúng Việt Nam (PVCombank) nắm 3%, còn lại 21% là các cổ đông khác sở hữu.
Hiệu quả doanh nghiệp đi xuống, gọi vốn mới khó khả thi
Kế hoạch gọi vốn của hai doanh nghiệp ngành bất động sản là CTCP Phát triển hạ tầng kỹ thuật (IJC) và CTCP Kinh doanh và phát triển Bình Dương (TDC) vấp phải thách thức từ bối cảnh thị trường và chính nội tại doanh nghiệp.
Theo kế hoạch, IJC sẽ phát hành 80 triệu cổ phiếu cho cổ đông bên ngoài thông qua đấu giá trên Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) nhằm huy động 800 tỷ đồng để đầu tư giai đoạn tiếp theo Dự án Sunflower và Dự án Aroma.
Trong khi đó, TDC dự kiến phát hành 35 triệu cổ phiếu thông qua đấu giá trên sàn HOSE để huy động 350 tỷ đồng. Trong đó, 200 tỷ đồng được dùng để đầu tư phát triển dự án; 150 tỷ đồng bổ sung vốn lưu động.
Kế hoạch tăng vốn mạnh của các doanh nghiệp này diễn ra trong bối cảnh kết quả kinh doanh của cả hai doanh nghiệp đang cho thấy dấu hiệu kém khả quan.
Bức tranh tài chính đi xuống
IJC vừa công bố báo tài chính quý II/2020 với doanh thu 204,6 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 40,3 tỷ đồng, lần lượt giảm 44,1% và 65,5% so với cùng kỳ.
Luỹ kế 6 tháng đầu năm, Công ty ghi nhận doanh thu 1.541,3 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 156,1 tỷ đồng, lần lượt tăng 146,1% và giảm gần 16% so với cùng kỳ 2019.
Trong 6 tháng đầu năm, biên lợi nhuận của IJC giảm mạnh từ 51% về chỉ còn 19,4%; biên lợi nhuận ròng giảm từ 29,6% về 10,1%.
Trong thuyết minh báo cáo tài chính quý I/2020, doanh nghiệp có phát sinh đột biến doanh thu chuyển nhượng quyền sử dụng đất Dự án Khu đô thị IJC là 1.219,3 tỷ đồng cho Công ty mẹ là Tổng công ty Đầu tư và phát triển công nghiệp. (Tính tới thời điểm tháng 3/2020, BCM đang sở hữu 78,8% vốn điều lệ tại IJC).
Đây không phải lần đầu tiên IJC có doanh thu chuyển nhượng dự án cho công ty mẹ. Trong năm 2019, doanh nghiệp ghi nhận doanh thu 593,1 tỷ đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất lô K4 và K10 dự án Khu đô thị IJC.
Đáng chú ý, các giao dịch chuyển nhượng này có lợi nhuận rất khiêm tốn. Trong thời điểm có chủ trương thoái vốn của Tổng công ty Đầu tư và phát triển công nghiệp tại IJC, xuất hiện nhiều giao dịch chuyển tài sản quay về Công ty mẹ như vậy.
Cùng với đà đi xuống của lợi nhuận, dòng tiền hoạt động kinh doanh của IJC cũng ghi nhận con số âm.
Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm, IJC ghi nhận dòng tiền hoạt động kinh doanh chính âm tới 166,1 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ dương 178,2 tỷ đồng. Để bù đắp dòng tiền thiếu hụt, trong kỳ, Công ty đã phải huy động 236,2 tỷ đồng, chủ yếu là tiền đi vay để bổ sung vốn cho doanh nghiệp.
Các khoản phải thu ngắn hạn và dài hạn tai thời điểm cuối tháng 6 lên tới 1.499,3 tỷ đồng, chiếm 22,4% tổng tài sản. Lượng tiền mặt chỉ có 146,6 tỷ đồng, chiếm 2,2% tổng tài sản, lượng tiền mặt khá khiêm tốn.
Giá trị khoản mục người mua trả tiền trước chỉ có 18,7 tỷ đồng, chiếm 0,3% tổng nguồn vốn. Thông thường, đối với doanh nghiệp bất động sản, lượng người mua trả tiền trước là dấu hiệu chỉ báo cho công tác bán hàng cũng như khả năng ghi nhận doanh thu trong tương lai.
Con số khiêm tốn này cho thấy các dự án của IJC chưa cho dòng tiền cũng như doanh thu trong tương lai gần.
TDC cũng báo cáo lợi nhuận sau thuế quý II sụt giảm tới 42% so với cùng kỳ, chỉ đạt 14,1 tỷ đồng dù doanh thu tăng 172,4%, đạt 304,5 tỷ đồng.
Trong quý II, mặc dù doanh thu tăng trưởng 172,4%, nhưng lợi nhuận gộp lại giảm tới 11,7%. TDC có thuyết minh cơ cấu doanh thu 6 tháng đầu năm (doanh thu chưa trừ đi các khoản giảm trừ doanh thu), tăng chủ yếu do doanh thu bất động sản tăng 28,4%, đạt 350 tỷ đồng.
6 tháng đầu năm, TDC phải trích lập dự phòng giảm giá tồn kho là 30,3 tỷ đồng. Như vậy, có thể thấy, mảng bất động sản đóng góp doanh thu lớn cho Công ty nhưng lợi nhuận không tương xứng.
Chi phí quản lý doanh nghiệp cũng tăng bất thường 56,9%, lên mức 30,6 tỷ đồng. Những yếu tố này khiến 6 tháng đầu năm 2020, dù doanh nghiệp ghi nhận doanh thu là 468,9 tỷ đồng, tăng 87% so với cùng kỳ năm 2019 nhưng lợi nhuận sau thuế là 21,3 tỷ đồng, chỉ tăng 11,5%.
Tại ngày 30/6/2020, tổng phải thu ngắn hạn và dài hạn của TDC là 800,7 tỷ đồng, chiếm 13,4% tổng tài sản; lượng tiền mặt chỉ có 64,8 tỷ đồng.
Dòng tiền mặt thấp là câu chuyện được duy trì nhiều năm qua ở doanh nghiệp này. Nhìn lại báo cáo tài chính của TDC những năm trước, chỉ tiêu này lần lượt là 31,7 tỷ đồng vào năm 2016; 35,1 tỷ đồng vào năm 2017; 32,7 tỷ đồng vào năm 2018 và năm 2019 là 59,6 tỷ đồng.
Tuy nhiên, doanh nghiệp duy trì tỷ lệ cổ tức tiền mặt cao. Cụ thể, năm 2016 cổ tức là 10,5%, năm 2017 là 11%, năm 2018 là 12% và năm 2019 là 10%. Không khó để nhận thấy, TDC hầu như lấy gần hết lợi nhuận để chia cho cổ đông hiện hữu.
Diễn biến cũng tương tự tại IJC, cổ tức năm 2016 là 8%, năm 2017 là 10%, năm 2018 là 12%, năm 2019 là 10% và dự kiến năm 2020 là 10%.
Tại thời điểm 31/3/2020, lượng tiền mặt và tiền gửi kỳ hạn ngắn của Công ty là 78,4 tỷ đồng, chiếm 1,2% tổng tài sản; lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là 442,2 tỷ đồng, chiếm 6,7% tổng tài sản của doanh nghiệp.
Khó gọi vốn mới từ bên ngoài
Đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh của hầu hết các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh.
Cả TDC và IJC đều đang hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực bất động sản, lĩnh vực có độ nhạy cảm đặc biệt với chu kỳ tăng trưởng của nền kinh tế. Điều đó có thể thấy rõ qua kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm của hai doanh nghiệp.
Đặc điểm chung của hai doanh nghiệp này là sở hữu quỹ đất chưa khai thác nhiều năm, trong khi dùng gần như toàn bộ lợi nhuận thu được để chia cho cổ đông, lượng tiền mặt rất thấp.
Tính tới thời điểm 30/6/2020, IJC có tồn kho là 3.864,7 tỷ đồng, chiếm 57,88% tổng tài sản. Doanh nghiệp thuyết minh chủ yếu là chi phí dở dang của các công trình xây dựng nhà phố, khu thương mại, nhà biệt thự, nhà chung cư.
Cùng thời gian, TDC có tồn kho là 3.439,8 tỷ đồng, chiếm 57,5% tổng tài sản. Doanh nghiệp có thuyết minh chủ yếu là chi phí sản xuất - kinh doanh dở dang. Đây là thách thức lớn đối với hai doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường bất động sản gặp khó khăn bởi dịch Covid-19 và ngân hàng siết dòng vốn vào lĩnh vực này.
Thời điểm hiện tại, khi làn sóng lây nhiễm Covid-19 thứ hai đang bắt đầu xuất hiện, tâm lý của nhà đầu tư trở nên thận trọng hơn. Dòng tiền đang tìm kiếm vào các kênh "trú ẩn" an toàn như trái phiếu, vàng, kênh đầu tư cổ phiếu vì thế kém đi sức hút.
Nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán cũng chủ yếu thực hiện những giao dịch mang tính chất "đánh nhanh rút nhanh", nên kế hoạch huy động vốn của IJC và TDC với nhà đầu tư bên ngoài khó khả thi.
Sắp hết cảnh đều đều gọi vốn qua trái phiếu Có doanh nghiệp một tháng từng thực hiện tới... 60 thương vụ phát hành trái phiếu. Tình trạng này sẽ chấm dứt kể từ ngày 1/9 tới, khi Nghị định 81/2020/NĐ-CP có hiệu lực. 1 ngày phát hành hơn 2 thương vụ Nhìn vào dữ liệu phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) hàng tháng, do Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội...