Gói nâng cấp giúp F-22 Mỹ hoạt động tới năm 2060
Không quân Mỹ dự kiến áp dụng một loạt gói nâng cấp để kéo dài thời gian phục vụ của các tiêm kích F-22 thêm 40 năm nữa.
Không quân Mỹ có kế hoạch thực hiện hàng loạt gói nâng cấp trị giá hơn một tỷ USD nhằm duy trì tiêm kích tàng hình F-22 Raptor trong biên chế trong hơn 4 thập kỷ tới, theo National Interest.
Nhà phân tích Tom McIntyre cho rằng việc không quân Mỹ định duy trì F-22 tới năm 2060 gây ngạc nhiên cho giới chuyên gia quân sự, nhưng đây là phương án khả thi bởi khung thân F-22 vẫn có thể bảo đảm an toàn tới thời điểm đó nhờ chương trình bảo toàn tính toàn vẹn khung thân (ASIP).
Khung máy bay F-22 có độ bền cao do yêu cầu thiết kế khắt khe của không quân Mỹ trong những năm cuối Chiến tranh lạnh. Dù được thiết kế có tuổi thọ 8.000 giờ bay, quá trình vận hành thực tế cho thấy chiếc tiêm kích có thể bay an toàn mà không cần đại tu tăng hạn trong ít nhất 12.000 giờ và cao nhất 15.000 giờ bay.
Độ bền khung thân F-22 cao hơn dự kiến của các nhà thiết kế. Ảnh: Wikiwand.
Tiêm kích F-22 được chế tạo để phục vụ ít nhất 10 nhiệm vụ khác nhau. Các nhà thiết kế của Lockheed Martin phát hiện quá trình vận hành thực tế không sử dụng hết khả năng của chiếc Raptor, cũng như khó có thể đẩy nó tới giới hạn. Vì vậy, dù bản thân khung máy bay không trải qua bất cứ chương trình tăng hạn nào, chúng vẫn có thể hoạt động tốt tới năm 2060.
Quá trình ăn mòn không phải vấn đề quá nghiêm trọng như trường hợp của tiêm kích F/A-18 Hornet. Hầu hết vấn đề phát hiện trên F-22 đều liên quan tới sự ăn mòn điện do vật liệu tàng hình, nhưng việc này không gây ảnh hưởng đến cấu trúc thân máy bay. Không quân Mỹ cũng đang tìm cách thay thế vật liệu phủ tàng hình để loại trừ hoàn toàn vấn đề ăn mòn, dự kiến hoàn thành giữa thập niên 2020.
Không quân Mỹ cũng đảm bảo các phụ tùng, linh kiện cho F-22 trong kho vật tư Sierra đủ để tiêm kích này hoạt động thêm 4 thập kỷ. Lầu Năm Góc không có kế hoạch khởi động lại dây chuyền sản xuất F-22, vì điều này không có hiệu quả về mặt kinh tế và vận hành thực tế.
Câu hỏi lớn nhất là làm cách nào không quân Mỹ có thể duy trì khả năng tác chiến cho F-22 trong vòng 40 năm tới. Bộ Quốc phòng Mỹ chưa có được câu trả lời, nhưng họ đã có kế hoạch duy trì ưu thế cho phi đội F-22 tới những năm 2030.
Video đang HOT
Các đối thủ tiềm tàng như Nga và Trung Quốc đang thiết kế hàng loạt vũ khí để đánh bại tiêm kích tàng hình của Mỹ như F-22 và F-35. Một khả năng là F-22 sẽ kết hợp với tiêm kích Xuyên thủng Lưới phòng không (PCA) thế hệ 6, tương tự việc hợp tác giữa tiêm kích thế hệ thứ 4 và 5 hiện nay. F-22 sẽ thế chỗ tiêm kích F-15, trong khi PCA sẽ nhận nhiệm vụ của F-22 hiện nay.
Các gói nâng cấp mới có thể giúp F-22 duy trì ưu thế trong 15 năm nữa. Ảnh: Airliners.
Không quân Mỹ cũng lên kế hoạch cập nhật, nâng cấp giữa vòng đời cho phi đội F-22, bao gồm bổ sung phần cứng máy tính và hệ thống điện tử hàng không mới. Những chiếc Raptor có thể được kết nối dữ liệu mới, có nhiều tính năng hơn như Đường truyền dữ liệu tiên tiến đa dụng (MADL) của F-35 và Công nghệ chỉ thị mục tiêu chiến thuật kết nối mạng (TTNT). Quá trình này có thể diễn ra trong giai đoạn 2025-2030.
F-22 cũng được gắn hệ thống chỉ thị mục tiêu gắn trên mũ phi công (HMCS) để tối đa hóa ưu thế của tên lửa đối không AIM-9X. Việc tích hợp HMCS có thể bắt đầu ngay trong năm 2018, trước khi triển khai đại trà từ năm 2021.
Với việc bổ sung HMCS, F-22 sẽ sở hữu tính năng gần bằng thiết kế tiêm kích được Lockheed Martin hứa hẹn với không quân Mỹ cách đây hàng chục năm, chuyên gia quân sự Dave Majumdar kết luận.
Hòa Việt
Theo VNE
3 rào cản ngăn Mỹ hồi sinh tiêm kích tàng hình F-22
Công nghệ được bảo mật nghiêm ngặt, hệ thống lỗi thời và bộ khung lạc hậu là những nguyên nhân khiến Mỹ dừng sản xuất F-22 mãi mãi.
Tướng Hawk Carlisle, tư lệnh tác chiến không quân Mỹ, mới đây hối thúc Lầu Năm Góc nối lại chương trình sản xuất tiêm kích tàng hình F-22 Raptor để giúp Mỹ giữ vững ưu thế trên không trước các đối thủ tiềm tàng, trong bối cảnh dự án tiêm kích đa nhiệm F-35 liên tục gặp vấn đề. Tuy nhiên, việc tiếp tục sản xuất F-22 sẽ không hề dễ dàng với Mỹ bởi những rào cản lớn về công nghệ, theo National Interest.
Công nghệ chế tạo bị giấu kín
F-22 được đánh giá là tiêm kích tốt nhất Mỹ từng chế tạo, với sự kết hợp độc đáo giữa công nghệ tàng hình, tốc độ, khả năng cơ động và các hệ thống cảm biến. Tuy nhiên, dự án đắt đỏ này đã bị ngừng sản xuất khi mới chỉ chế tạo được 187 tiêm kích F-22, chưa đáp ứng một nửa nhu cầu tối thiểu gồm 381 chiếc của không quân.
Tập đoàn Lockheed Martin và không quân Mỹ đã làm tất cả để bảo mật công nghệ chế tạo tiêm kích F-22. Nhưng chính điều này lại làm phát sinh nhiều vấn đề trong quá trình bảo dưỡng, khi các kỹ sư phải vật lộn để sửa chữa các chiến đấu cơ bị hỏng.
Tiêm kích F-22 rất khó bảo dưỡng. Ảnh: National Interest.
Một quan chức không quân cho biết trong một đợt bảo dưỡng, các kỹ sư cần chế tạo mới một bộ phận đặc biệt để thay thế chi tiết bị hỏng hóc trên F-22. Họ tìm đến nơi cất công cụ và tài liệu hướng dẫn chế tạo bộ phận này, nhưng bên trong hoàn toàn trống rỗng, bởi tất cả đã được bảo mật và cất giấu quá chặt chẽ.
Việc này lặp lại vài lần, tới nay vẫn chưa được giải quyết. Vấn đề mấu chốt là ngay cả khi không quân Mỹ muốn, họ cũng không thể tái khởi động dây chuyền sản xuất F-22 nếu phải bỏ ra ngân sách và thời gian quá lớn.
Hệ thống điện tử lạc hậu
Thiết bị điện tử của F-22 bị coi là lạc hậu, trước cả khi nó đi vào vận hành hồi tháng tháng 12/2005. Chiến đấu cơ hiện đại nhất trong biên chế không quân Mỹ này vẫn sử dụng hệ thống máy tính ra đời từ đầu thập niên 1980.
Bộ vi xử lý trung tâm trong hệ thống máy tính trên F-22 chỉ chạy ở tốc độ 25 MHz do mất quá nhiều thời gian từ giai đoạn thiết kế sang sản xuất. Phần mềm của F-22 chạy rất chậm và khó nâng cấp, khiến việc tích hợp các tên lửa AIM-9X và AIM-120D gặp nhiều khó khăn.
Hệ thống điện tử của F-22 cần được nâng cấp hoàn toàn mới trước khi tái khôi phục dây chuyền sản xuất. Bộ vi xử lý và các bộ phận lỗi thời khác của nó đã không được chế tạo trong hàng chục năm, khiến không quân Mỹ phải nghiên cứu lại từ đầu nếu muốn sản xuất mới F-22. Việc tái sản xuất F-22 vì vậy sẽ rất tốn kém, trong bối cảnh ngân sách không quân Mỹ ngày càng eo hẹp.
Khung thân cũ kỹ
Khung thân cơ bản của F-22 sử dụng thiết kế từ thập niên 1980. Tiêm kích này đã trở nên lạc hậu bởi công nghệ tàng hình, động cơ phản lực, hệ thống điện tử và thiết kế khung thân máy bay đã có bước phát triển đáng kể so với thời điểm F-22 ra đời.
Nếu không quân Mỹ đầu tư hàng chục tỷ USD vào một máy bay, họ phải đảm bảo công nghệ đó sẽ vẫn đối phó được các mối đe dọa ra đời sau vài chục năm. Đến năm 2035, dòng F-22 sẽ phục vụ được 30 năm, hầu hết hệ thống của nó sẽ trở nên lạc hậu vô phương cứu vãn.
Khung thân máy bay đã trở nên cũ kỹ. Ảnh: Flickr.
Những lý do này khiến không quân Mỹ khó có thể tái khởi động dây chuyền sản xuất F-22. Bản thân chiến đấu cơ này có thể sẽ không đối phó được với các mối đe dọa trong thập niên 2030, đặc biệt khi tiêm kích tàng hình PAK-FA của Nga và J-20 của Trung Quốc được biên chế.
Thay vào hồi sinh F-22, Mỹ đã bắt tay vào việc chế tạo tiêm kích thế hệ mới có tên mã F-X. Dù không biết dự án này sẽ tiêu tốn bao nhiêu thời gian, chắc chắn nó được thiết kế để đối phó với các mối đe dọa trong tương lai, chuyên gia quốc phòng Dave Majumdar nhận định.
Duy Sơn
Theo VNE
Truyền thông Trung Quốc tung hô tiêm kích J-20 là sát thủ diệt F-22 Mỹ Truyền thông Trung Quốc cho rằng tiêm kích nội địa J-20 sở hữu nhiều ưu thế có thể đánh bại được máy bay tàng hình F-22 của Mỹ. Tiêm kích tàng hình J-20 Trung Quốc. Ảnh: Sina Trung Quốc ra mắt tiêm kích tàng hình nội địa J-20 trong triển lãm hàng không Chu Hải diễn ra từ ngày 1/11. Truyền thông nước...