Giữ an toàn thực phẩm trong mùa hè nắng nóng
Bên cạnh nỗi lo về dịch bệnh, mưa gió, cây ngã, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP) trong nhà trường được phụ huynh đặc biệt quan tâm, bởi thời tiết nắng nóng của mùa hè khiến thực phẩm dễ bị ôi thiu.
Từ đầu tháng 5, học sinh TPHCM đi học trở lại sau 4 tháng nghỉ dài vì ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Bên cạnh nỗi lo về dịch bệnh, mưa gió, cây ngã, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP) trong nhà trường được phụ huynh đặc biệt quan tâm, bởi thời tiết nắng nóng của mùa hè khiến thực phẩm dễ bị ôi thiu. Nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm là rất lớn, buộc nhà trường quản lý chặt chẽ hơn.
Quy trình thực hiện khắt khe
Là phụ huynh có con học lớp lá tại Trường Mầm non Vườn Hồng (quận 2), chị Nguyễn Thị Bích Thủy (ngụ phường An Phú) cho biết con chị đi học trở lại được hơn một tháng, khoảng thời gian đó, nhóm chat của phụ huynh trong lớp nóng nhất là vấn đề phòng dịch và vệ sinh ATTP. Thời gian con ở trường nhiều hơn ở nhà, số bữa ăn ở trường là 2 – 3 bữa/ngày (trong khi ở nhà chỉ có một bữa tối) nên chị rất quan tâm đến việc con mình ăn ở trường có đảm bảo sạch sẽ, an toàn và đủ dinh dưỡng hay không.
Trường Mầm non Vườn Hồng có gần 500 học sinh theo học, tương ứng với 100% học sinh ăn bán trú. Nhà trường vừa vận hành các công đoạn phòng chống dịch vừa thực hiện nghiêm các khâu trong công tác bán trú. Do chuẩn bị cả bữa ăn sáng nên nhân viên nhà bếp phải có mặt từ sáng sớm, khi nhận nguồn thực phẩm phải kiểm tra kỹ càng về tem kiểm dịch, trọng lượng, màu sắc, mùi vị, có giấy giao nhận rõ ràng của đơn vị cung cấp thực phẩm.
Cô và trò Trường Mầm non Vườn Hồng (quận 2) trong giờ ăn bán trú
Các đơn vị được lựa chọn đều nằm trong chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn do thành phố công bố. Mẫu thức ăn được lưu lại theo quy định, từng loại riêng. Việc bảo đảm vệ sinh ATTP và dinh dưỡng của trẻ luôn được nhà trường đặc biệt quan tâm.
Hàng ngày, các nhân viên cấp dưỡng liên tục khử khuẩn, vệ sinh dụng cụ, các bề mặt trong khu vực chế biến và nơi học sinh dùng bữa trưa, bữa xế, đồng thời tuân thủ các quy định trong quá trình chế biến thức ăn như đeo khẩu trang, đeo bao tay, trùm kín đầu tóc…
Còn tại Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm (quận 1), nơi đang có 1.600 học sinh theo học, thực đơn của học sinh được nhà trường lựa chọn dựa vào phần mềm bộ thực đơn cân bằng dinh dưỡng do Công ty Ajinomoto cung cấp với sự tư vấn của Viện Dinh dưỡng quốc gia.
Bà Nguyễn Thị Nguyệt Thu, Phó Hiệu trưởng nhà trường, khẳng định tất cả những đơn vị mà trường chọn để cung cấp đều nằm trong danh sách chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn mà Ban Quản lý ATTP TPHCM công khai trên trang web.
Tương tự, bà Trần Thị Thanh Xuân, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Bình Trị 2 (quận Bình Tân), cũng chia sẻ, để phụ huynh hoàn toàn yên tâm, nhiều năm qua nhà trường đã mời đại diện cha mẹ học sinh cùng tham gia giám sát hoạt động của bếp ăn tập thể. “Sau khi dịch bệnh Covid-19 xảy ra, chúng tôi càng ý thức hơn trong việc chuẩn bị kỹ càng bữa ăn cho học sinh, nhất là các quy định về ATTP và vệ sinh phòng bệnh”, bà Xuân cho biết.
Video đang HOT
Rút ngắn thời gian chế biến
TPHCM hiện có gần 2.000 cơ sở giáo dục, trong đó, 1.280 cơ sở có bếp ăn tập thể tự tổ chức, 112 cơ sở có bếp ăn tập thể thuê nấu, 292 cơ sở nhận suất ăn sẵn. Trong quá trình tổ chức bán trú cho học sinh, các trường phải tuân thủ quy tắc một chiều gồm: Khu vực kho – khu tiếp nhận nguyên liệu – khu sơ chế, chế biến thực phẩm chín – khu ăn uống. Đặc biệt, các bếp ăn bán trú phải lấy nguyên liệu có nguồn gốc rõ ràng. Như vậy, các trường bắt buộc phải mua nguyên liệu ở nơi có hóa đơn chứng từ, tức là từ các công ty cung cấp thực phẩm có tư cách pháp nhân, được cấp giấy chứng nhận vệ sinh ATTP.
Dưới góc độ chuyên gia, PGS-TS Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng ban Quản lý ATTP TPHCM, cho rằng hiện nay đa số trường học trên địa bàn thành phố thực hiện khá tốt việc tổ chức bữa ăn bán trú cho học sinh, nhất là các trường tự tổ chức bếp ăn tập thể. Từ đầu tháng 5 đến nay, sau khi trường học hoạt động trở lại, Ban Quản lý ATTP TPHCM thường xuyên phối hợp với ngành giáo dục kiểm tra công tác tổ chức bữa ăn bán trú cho học sinh.
Mùa hè đã tới, nhưng năm học 2019-2020 kéo dài hơn thường lệ, thời tiết nóng nực của mùa hè dễ làm thực phẩm bị hư hỏng, ôi thiu. Trưởng ban Quản lý ATTP TPHCM khuyến cáo, các trường cần làm tốt công tác bảo quản thực phẩm, rút ngắn khoảng cách giữa thời gian chế biến và thời gian học sinh sử dụng thực phẩm; rút ngắn thời gian vận chuyển thực phẩm. Ở khối mầm non và tiểu học, thực phẩm ăn xế cho học sinh được các trường lựa chọn thường là bánh, sữa, chè…
Đây là những loại thực phẩm dễ bị ôi thiu trong thời tiết nắng nóng như hiện nay. Việc bảo quản, kiểm tra chất lượng các loại thực phẩm này càng phải được thực hiện nghiêm ngặt như: quy định về giới hạn vi sinh vật gây bệnh, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, dư lượng thuốc thú y, kim loại nặng, sử dụng chất phụ gia thực phẩm…
Quan trọng hơn là khâu chế biến thức ăn phải đảm bảo an toàn, để không chỉ phòng tránh ngộ độc cấp tính, mà còn phải phòng ngừa cả nguy cơ các chất độc sản sinh ra trong quá trình chế biến, có thể tích tụ lâu năm trong cơ thể trẻ.
Ngộ độc thực phẩm gia tăng khi vào hè: Đây là 5 điều bạn cần nhớ kỹ
Trong những ngày hè khi nhiệt độ trên 32 độ C, thức ăn để ở ngoài tủ lạnh quá một 1 tiếng đồng hồ đã có thể gây ngộ độc thực phẩm.
Mới đầu hè, nhưng một vụ ngộ độc thực phẩm tập thể đã xảy ra ở Lâm Đồng khiến ít nhất 135 học sinh tiểu học phải nhập viện. Nguyên nhân được xác định ban đầu là từ các ổ bánh mì ruốc phô mai mà một nhà từ thiện mang đến trường phát cho học sinh.
Theo kết quả điều tra ban đầu, những chiếc bánh mì đã được làm tại bếp ăn hộ gia đình sạch sẽ và đảm bảo vệ sinh. Nguyên liệu, phụ gia để làm bánh cũng đều có nhãn mác, còn hạn sử dụng và xuất xứ rõ ràng.
Tuy nhiên, không rõ người làm bánh đã bảo quản chúng như thế nào, khi nguyên liệu đã được mua từ ngày 28/5 và họ đã làm tới 410 ổ bánh mì để kịp đi phát từ thiện vào sáng ngày 29/5. Trên thực tế, nhiệt độ mùa hè là một trong những nguyên nhân khiến thức ăn dễ bị hỏng và gây ngộ độc thực phẩm nhất.
Đó là lý do chúng ta phải đặc biệt cảnh giác với điều kiện thời tiết này.
1. Tại sao thực phẩm dễ gây ngộ độc trong mùa hè?
Nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè là nguyên nhân chính khiến thực phẩm dễ bị hỏng và gây ngộ độc. Một mặt, đó là điều kiện thuận lợi cho các vi sinh vật gây bệnh như vi khuẩn và nấm phát triển. Mặt khác, chính các loại thực phẩm cũng có thể biến tính để sinh ra độc tố. Các sản phẩm phân giải này thì tồn tại ngay cả sau khi bạn đã nấu chín thực phẩm.
Theo Cơ quan Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), thực phẩm để trong khoảng nhiệt độ nguy hiểm (từ 4 - 60 độ C) quá lâu dễ khiến bạn bị ngộ độc. Nếu không được bảo quản trong tủ lạnh, thức ăn sau khi nấu để ngoài trong 2 giờ đã có thể bị hỏng. Trong những ngày hè khi nhiệt độ trên 32 độ C, thức ăn chỉ được phép để ở ngoài không quá một 1 tiếng đồng hồ.
2. Nhận biết thực phẩm ôi thiu, gây ngộ độc
Khi nghi ngờ thực phẩm có thể gây ngộ độc, bạn không nên tiếp tục ăn chúng.
Bạn có thể dùng cảm quan thông thường qua mùi vị, màu sắc, xúc giác để phát hiện thực phẩm đã bị hỏng. Thực phẩm hay đồ ăn có mùi hôi, chua và khó chịu là dấu hiệu chắc chắn bạn không nên ăn chúng.
Khi thực phẩm xuất hiện các đốm màu trắng, đen, xanh lá bất thường, nó có thể đã bị vi khuẩn hoặc nấm xâm nhập. Thực phẩm bị biến tính, chẳng hạn như rau củ quả bị nhũn ra là một dấu hiệu chúng đã bị thối rã.
Khi nghi ngờ thực phẩm có thể gây ngộ độc, bạn không nên tiếp tục ăn chúng.
3. Triệu chứng ngộ độc thực phẩm
Sau khi ăn phải thực phẩm bị hỏng, các triệu chứng của ngộ độc có thể xuất hiện trong vòng 1-3 giờ. Điển hình nhất là buồn nôn, nôn, đau bụng và tiêu chảy. Ngoài ra, bạn cũng có thể bị sốt, đau đầu, các biểu hiện của tình trạng mất nước do tiêu chảy như môi khô, mắt trũng, khát, mạch nhanh, thở nhanh.
Trong trường hợp ngộ độc nặng, nạn nhân có thể bị loạn thân nhiệt, sốt cao, co giật, trụy mạch, sốc nhiễm khuẩn thậm chí t.ử v.ong.
4. Làm gì khi bị ngộ độc thực phẩm?
Khi phát hiện hoặc nghi ngờ ai đó bị ngộ độc thực phẩm, điều đầu tiên bạn cần phải làm là ngừng ăn thực phẩm nghi ngờ và niêm giữ lại toàn bộ (kể cả chất nôn, phân, nước tiểu...) để sau có thể xác minh nguồn gốc độc tính.
Nếu bệnh nhân tỉnh táo và chưa ăn quá lâu, cần nhanh chóng gây nôn để loại bỏ thức ăn ra ngoài. Cách gây nôn hiệu quả là cho uống một cốc nước muối pha loãng rồi dùng tay móc họng, ngoáy họng để bệnh nhân nôn.
Trong trường hợp khẩn cấp, có thể chỉ cần uống một cốc nước lọc rồi lấy ngón trỏ tay đè vào gốc lưỡi, ép cơ thể nôn được càng nhiều thức ăn trong dạ dày càng tốt. Tuy nhiên, nếu nạn nhân ngộ độc có biểu hiện nặng như co giật, tuyệt đối không gây nôn vì có thể khiến họ bị sặc, nguy hiểm đến tính mạng.
Cần đưa nạn nhân tới bệnh viện khi có một trong số các triệu chứng ngộ độc nặng như sốt cao, đau bụng dữ dội, tiêu chảy không ngừng, mất nước nặng hoặc phân có m.áu...
Nếu nạn nhân ngộ độc chỉ biểu hiện triệu chứng như mệt mỏi và tiêu chảy nhẹ, có thể cho họ nằm nghỉ tại nhà và theo dõi. Nên cho bệnh nhân uống dung dịch oresol để bù nước cho cơ thể.
5. Cách tốt nhất vẫn là phòng tránh
Phòng tránh ngộ độc thực phẩm cần phải được thực hiện nhất quán và xuyên suốt với nhiều bước. Từ lựa chọn nguyên liệu, chế biến và bảo quản thực phẩm.
Đầu tiên, bạn phải đảm bảo các nguyên liệu như thịt, cá, trứng, rau, củ, quả mà mình mua về đảm bảo vệ sinh, còn tươi và chưa bị hỏng. Nếu mua về không chế biến ngay, bạn cần để thực phẩm vào tủ lạnh để bảo quản.
Khi chế biến, hãy rửa sạch tay trước khi sơ chế bất kỳ thực phẩm nào và sau khi chạm vào thịt hoặc hải sản sống. Thực phẩm cần phải được nấu chín đều, tránh ăn thức ăn tái hoặc gỏi sống.
Thực phẩm sau khi nấu tốt nhất nên ăn ngay, tránh để ngoài trời quá lâu. Sau khi ăn còn thực phẩm thừa, bạn cần để chúng vào tủ lạnh để bảo quản. Lưu ý, khi để thực phẩm đã nấu chín vào tủ lạnh, không được để chúng bên cạnh hoặc cùng ngăn với thực phẩm, nguyên liệu sống còn thừa.
Tuân thủ phòng, chữa bệnh về da trong mùa hè Khi môi trường bị ô nhiễm, khí hậu nóng bức, da là một trong những cơ quan của cơ thể chịu ảnh hưởng trực tiếp. Vì vậy, trong những ngày nắng nóng gay gắt gần đây, số lượng người đến khám và điều trị về da tại các bệnh viện tăng cao. Người bệnh cần tuân thủ chặt chẽ việc phòng, chữa bệnh...
