Giăng lưới chia ‘lãnh địa’ trên hồ Trị An

Vào mùa khô, nhiều người tự xưng là chủ ngang nhiên đến đóng cọc, vây lưới bao hàng trăm hecta mặt hồ thuộc khu bảo tồn. Khi nước lên, cá vào các eo ngách hồ sinh sản, họ sẽ nhốt hết lại rồi gọi thương lái đến bán để thu lợi.

Hồ Trị An đang bị “xẻ thịt” chia phần. Ảnh: Hoàng Trường

Khu bảo tồn vùng đất ngập nước nội địa Trị An, Vườn quốc gia Cát Tiên, Khu bảo tồn thiên nhiên di tích Vĩnh Cửu là ba vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển Đồng Nai được UNESCO công nhận “Khu dự trữ sinh quyển thế giới” năm 2011. Tuy nhiên, vùng lõi này đang đứng trước nguy cơ mất cân bằng đa dạng sinh học, tận diệt nguồn lợi thủy sản bởi hàng chục người đang tự chia nhau mặt hồ để chiếm dụng trái phép.

Dọc theo vùng nước bán ngập (chỉ ngập 6 tháng mùa mưa) ở các xã La Ngà, Phú Ngọc thuộc huyện Định Quán, hàng chục km đăng lưới đang được giăng khắp mặt hồ để khoanh từng ô nước thành những “ao cá tự nhiên”. Theo một cán bộ kiểm lâm phụ trách lòng hồ, khi lực lượng này phát hiện thì cả một vùng nước rộng lớn đã bị người dân dùng lưới đăng chắn.

Những ngư dân đánh bắt cá ở đây cho biết, việc dùng đăng lưới, bửng đã xảy ra nhiều năm nay. Cứ vào mùa khô, khi nước rút hết ở vùng bán ngập, nhiều người tự xưng là chủ ao ngang nhiên đóng cọc, vây lưới bao hàng trăm hecta mặt hồ.

“Ban đầu lưới được hạ sát đáy, khi nước lên, cá tự nhiên vào các eo ngách hồ sinh sản và lưới sẽ được kéo cao, nhốt hết vào trong. Chờ mùa khô nước rút, họ chỉ việc kêu lái buôn đến bán. Làm vậy không tốn công sức nuôi mà vẫn kiếm lợi nhuận khủng từ lòng hồ”, một ngư dân nói.

Một vùng nước lớn bị chiếm dụng gây mất tính đa dạng sinh học, tận diệt nguồn lợi thủy sản của lòng hồ. Ảnh: Hoàng Trường

Theo Khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai (đơn vị quản lý lòng hồ), hiện có chừng 30 hộ dân đăng lưới chắn ở hồ với khoảng 300 hecta mặt nước. Với hành vi chiếm dụng trái phép này, lực lượng kiểm lâm đã kiểm tra và lập biên bản xử phạt hành chính.

“Tuy nhiên, sau khi nộp phạt, các hộ dân không chịu tháo gỡ, trong khi khó khăn của chúng tôi chính là thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế lại của UBND huyện Định Quán”, ông Nguyễn Hữu Phước, Phó hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai, nói.

Bà Nguyễn Thị Thanh Yên – Chủ tịch UBND huyện Định Quán – lại cho rằng đơn vị nào ra quyết định xử phạt hành chính thì cần cưỡng chế luôn, huyện chỉ phối hợp hỗ trợ. “Chúng tôi không đùn đẩy trách nhiệm, quan điểm của huyện luôn xác định là cần xử lý nghiêm. Nếu các hộ cố tình vi phạm thì chúng ta cần có biện pháp cứng rắn để chấn chỉnh, thực hiện việc giải quyết vụ việc càng sớm càng tốt”, bà Yên nhấn mạnh.

Ông Trần Văn Mùi – Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai – cho biết, việc các hộ dân tự ý đặt đăng lưới trên lòng hồ là vi phạm, gây ảnh hưởng đến đa dạng sinh học, đặc biệt vấn đề nguồn cá phát triển bền vững trên lòng hồ. Ngoài ra, những địa điểm này còn là ngư trường truyền thống đánh bắt của người dân nghèo với các công cụ thô sơ.

“Các eo, ngách hồ là nơi cá hay vào sinh sản, khi lưới được giăng lên ngăn lại thì không có con nào lọt ra ngoài. Làm như vậy là tận diệt nguồn lợi thủy sản, trong khi chưa nói đến nguy hiểm của ngư dân khi có mưa to gió lớn không vào bờ trú tránh được”, ông Mùi nói.

Nhiều hộ dân dựng chòi canh giữ, không cho ai xâm phạm vào khu vực chiếm dụng. Ảnh: Hoàng Trường

Cũng theo người đứng đầu Khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai, đơn vị này sẽ họp lại với UBND huyện Định Quán để có hướng xử lý dứt điểm về vụ việc.

“Bằng mọi giá chúng tôi sẽ tháo gỡ các đăng chắn vi phạm, trả lại ngư trường đánh bắt cho người dân nghèo, giữ tính đa dạng sinh học, nguồn lợi thủy sản và trả lại mặt nước cho lòng hồ Trị An”, ông Mùi khẳng định.

Khu Bảo tồn vùng nước nội địa Trị An thuộc tỉnh Đồng Nai được Thủ tướng phê duyệt năm 2008 gồm toàn bộ vùng hồ Trị An và các vùng phụ cận thuộc sông Đồng Nai. Đây là vùng có sự đa dạng thành phần loài cá và các loài thủy sinh vật khác tạo nên chuỗi và lưới thức ăn phong phú trong hệ sinh thái ao hồ đặc trưng vùng nhiệt đới.

Hoàng Trường

Theo VNE